Ilunabarra. Ur goiena zinean hartzeko bilduak ginen apez etxean Herriko haur guziak garraxika inguruan. Bat batean denak ixilik gelditu dira, lurrak iretsi balitu bezala. Gero, mutilen abestia:

                Izotzetan elurretan

                abenduko gau luzetan

                beste guziak ohian eta

                gu, gaixuok, oinutsetan.

        Ez, ez zen egia., Ez zen izotzik, ez elurrik; udaberriko gauetze ederrenetakoa. Gu ere mahaitik mugitu eta ikustera goaz. Irrutiko gizon bat gure ohitura zaharrak ikasi nahaian, Ur goiena erremendu batekin jasotzen ari da. Zer esanik ez gure ankotsen berri eman duela tresnak. Berdin du; kamioi haundi baten zurrunbak moztu du saioa.

        Hamar hamabi mutil gazte dira abeslariak; berrogeitik gora, bai, inguruan kondatu nituen haurrak. Atzerago bialdu ta hasi zen bigarren saioa. Txakur biren jaunkak irrutian.

        —Zaila da herri bati eztarri zuloa ixten, esan diot.

        —Ez du axolarik, arantzun du berak. Txakur hotsak baino txarragorik bada herritan. Itxura duenez, etxez etxe ibiliko ziren gazteak urtezahar gauean. Era guzitako bertsoak badira. Denendako balio duen ur berriaren eskaintza:

                Ur goiena, ur barrena

                Urteberri egun ona,

                pakearekin osasuna

                onarekin ondasuna.

        Herriko apezarengana joaten ziren lehenik:

                Abade jauna berorren

                lizentziarekin

                nahi nuke kantatzen hasi

                nere lagunekin.

                Egun onak ematera

                zure familiari

                nere deseioa da-ta

                lehenikan berorri.

        Nagusiari egiten zaizkion bertsuak bere nortasuna haizatzeko dira:

                Hor goien goien izarra

                errekaldean lizarra

                etxe hontako nagusi jaunak

                urre gorrizko bizarra.

                Etxe hontako nagusi jaunak

                poltxia txintxirrinduna,

                poltxia txintxirrinduna

                zilar ezpataduna.

                Hor golen goien belea

                erreka aldean goldea,

                etxe hontako nagusi jauna

                nekazaritxo noblea.

        Aipamen ugarienak, halare, etxekoandreari egiten zaizkionak. Bazekiten laguntza harengandik etorri bebar zuela, eta gauza politak esaten zizkioten.

                Etxe hontako andre zabala

                ama onaren alaba,

                bidean aditu dugu

                limosnaria zerala.

                Etxekoandre giltzaria

                iriki zazu ataria,

                iriki zazu ataria

                badekagu ur berria.

                Hemen gera etxekoandrea

                zure gauza zein ona

                egun hontan jantzikoytuzu

                zure soinian hamar gona;

                Txuri nabar azpiko

                gorri ederra gaineko,

                zure parerik ez da

                plaza bat onratutzeko.

                Hor goien goien iturri

                ura da txorrotik etorri,

                etxe hontako etxekoandreak

                Ama Birjina dirudi.

                Sentitzen zaitut, sentitzen,

                ari zerala jaikitzen

                zure gerriko giltza soinua

                hemendixen dut aditzen

        Seme-alaba gazterik balin bazen etxean, haientzako ere baziren koplak:

                Damatxo gazte konponitua

                hoiek kolore gorriak,

                zure matelak iduri dute

                klabelinaren orriak.

                Klabelinaren orriarekin

                arrosa maiatzekua,

                hementxe gaude zure begira

                damatxo bihotzekua.

                Sentitzen zaitut, sentitzen,

                sala berrian jeikitzen

                zure oin txiki politen hotsa

                hemendixen dut aditzen.

                Etxe honetan oilar bi

                batek bestea erori,

                etxe hontako zaldun gazteak

                hamalau urre txintxarri.

                Hamalau urre txintxarrirekin

                zazpi damaren eguzki

                hoiek danak hala izanik

                gehiago du merezi.

        Hobe zen ahora zer emanik gabe gelditu, haiei ezer eman gabe baino. Bereak eta asto, beltxarenak entzuten zituen zimurrak:

                Eguzu, bada, eguzu,

                baldin eman nahi baduzu,

                eman nahi baduzu eta

                bestela despedi gaitzazu.

                Hor goien goien lainoa

                haren azpian otsoa,

                arkakusoak hilko al du

                etxe hontako atsoa.

                Arramaiuan sagua

                haren atzetik katua

                etxe hontako limosnarekin

                ez dugu beteko zakua.

                Goien goien elorri

                ondoan jo ta erori

                etxe hontako etxekoendreak

                labe zatarra dirudi.

                Etxe hontako etxekoandreak

                labea bete ipurdi,

                labean ezin kabitu

                eta haustokira erori.

        Oraiko gazteak ez lirake etxez etxe ibiliko. Herri txikiren batean ateratzen omen dira, baina lasterka; biz-bat-lau bertso abestu ta berriz ostatura.

        —Hemen zer ahitura da? galdetu du tresnarekin zebilen gizonak.

        —Apezaren etxera inguratzen dira herriko agintariak eta han daudela joaten zaizkie mutilak. Opil-gozo edo tarta ematen diete mutilei, berek ur berria edan ondorean.

        —Eta men denboratik asko aldatu da?

        —Giroa, bai. Gu beti peleian ibiltzen ginen, borrokan mutil talde bat bestearen kontra. Lehenbiziko etortzen zenari ematen zioten opila. Herri batzutan bigarrenarendako ere zerbait izaten zen, laukoren bat besterik ez bazen ere; hemen ezer ez. Lasterkari hoberena bidaltzen genuen pitxerrarekin ur eske. Hamabiak jotzen hastearekin batean hartu bebar izaten zen ura, eta laster lagunetara. Polita zen.

        —Eta ogia zen, gero, gur ematen ziguten olatia!, esan du artzaiak. Ez uste izan orai bezala tarta ederra!!! Eta oraiko haurrek txokolatia baino gustorago jaten genuen. Ia baden diferentzia!

        Manetofoi lana kanpoan eginik barnera sartu gara denok.