BERRIONA

        Irudia agertu-ta urrengo igande-goizean Errodrigo Oñati'ra jetxi zan berrionarekin. Jetxi zanean, oñatiarrak errogatibak egiten ari ziran euri-eske.

        Ergiña'ko «Andra-Mari» zuriarentzat izan oi ziran ordun oñatiarren letariak (prozezioak), alako legorte-aldietan.

        Ergiña'ko ermita ori Oñati'tik Mondrago'era bitartean dezu.

Giza-lerro beltza entzun urrutian

Ergiña'ra-bidez arrenga bizian,

eguzki-galdatan auts biur-zorian,

oiartzuna arrotuz landa kizkalian:

                    —Andre-Mari! Abe-Mari!

                    biotz minduaren sari...

                Iguzu larre beartuentzat

                    zure errukiaren euri.

                Legorte ontatik libra gaitzatzu,

                    Ergiña'ko Andra-Mari!

Goldio lizuna erreka agorretan.

Belar txutik ere ez alor txigorretan.

Miñez dantzu lurrak doan letaria,

atzetik luzatuz otoitz-durundia.

Ta, auts eta izerditan, an darrai aurrera

Oñati-erritik erromes-illera

basamortu-zear lugorri-barrena.

Gurutzadunakin apaizak aurrena;

bi lerro beltzetan gizonak urrena;

emakumezkoak, saillean, azkena.

                    —Ergiña'ko Andra-Mari,

                    gure Andra-Mari zuri.

                Egarri dauden soroentzako

                    euri naroa ixuri.

                Pekatarion deiari entzun,

                    Ergiña'ko Andra-Mari!

Danen aurrez-aurre, tontor batera igo

ta ara non asi dan oska Errodrigo!

                —Baña, oñatiarrak,

                zertan zabiltzate

                Ergiñara-bidean

                euriaren eske?

                Andra-Mari berri bat

                ikustera atozte!

                Letariz ibiltzea

                alperrik dezute,

                Ari dagon lekuan

                aterpe eman arte.

                Jesus aurra besoan

                ta aoan parreirri,

                Zeru ber-bera dala

                begira dirudi.

                Gezaltzan-gora dago.

                Atozte ta ikusi

                —«Eidazu ermita bat,

                (esaten danori)

                alkarrenak izango

                gera-ta zu ta ni».

Igande-goiz aren egurats zolia!

Somatzen-edo da aize ozkirria,

xuxpertuz zimelik zegoan bizia...

Somatzen arran-ots ebanjelaria...!

Biamonerako euria oparo

ari zun, asetuz biotz eta soro...

Estalpea jaso bai-zuten orduko!

Euriakin zenbat grazi arrezkero!

Arbidean-gora norabait erromes

zetorren, alaber, Euskalerri, nekez...

Aren arran-otsak, samiñaren miñez,

albo-errietan oiartzunik ere ez!...

Errodrigo'n deiak bidera irten dio...

Berrion obeak mun al lezakio?

                —Nora zoaz erromes

                orron, Euskalerri?

                Ona Aizkorri'ko maldan

                zure Andra Mari!

                Pauso galdu oriek

                onatu ta ikusi

                —«Eidazu ermita bat,

                (esaten danori)

                Ama-Seme izango

                gera-ta zu ta ni».

Bidaztia, arretaz, pozez zorabio,

belaunikaturik adi dakogio...

Lau-aizetaratuz artzai-aldarria,

lau probintzitara an doa irrintzia;

ta arekin arran-ots ebanjelaria...

Esanera dago Euskal-Edestia!