www.armiarma.eus
idazleak eta idazlanak Herri literatura TESTUAK Corpus arakatzailea Klasikoen Gordailuari buruz



Iturriagaren Elhestaldiak
Emanuel Intxauspe
1857, 2004

      [liburua osorik RTF formatuan]
      [inprimitzeko bertsioa PDFn]
      [Literaturaren Zubitegia]

 

Iturria: Bonaparte Ondareko Eskuizkribuak, (Rosa Miren Pagola eta taldearen edizioa). CD-ROMa, Bilduma osoaren edizio digitala. Deustuko Ubibertsitatea / Eusko Jaurlaritza, 2004

 

 

aurrekoa hurrengoa

Hogei eta batgerren elhestaldia

 

        BASILIO. Egünko elhestaldia ez-ta ene ustez izanen sirax gütienik emanen deizüna.

        ANTONIO. Oro edireiten dütüt batak bestiak beno laketgarriago.

        BASILIO. Hanitx lekhütan ez-ta ez thipiñako ez argitako, intzaurraren oliua baizik.

        ANTONIO. Jinkuari esker ez-tügü heben holako gabeziarik.

        BASILIO. Halere hun da orai erraitera nuakizünaren jakitia. Egiten da olio intzaurrez, hürrez eta ezkürrez. Baita-ere egiten da koltza deitzen den arbi mota baten aziaz.

        Egin daite orobat beste zer nahi aziz.

        ANTONIO. Eta horik hun dira güziak thipiñako?

        BASILIO. Ez; zunbait ez-tira hun argitako baizik.

        Lihaziaren oliuak ürrin ezinago gaistoa dü eta ez-ta pintrürako baizik hun.

        ANTONIO. Eta nula egiten da oliua?

        BASILIO. Huna nula: hartzen da intzaur unxa huntiaren bihotza.

        Intzaurrak ez-tü zahar izan behar.

        Zaphatzen dira intzaur isterrak zapharri batetan eta bilhozko bahe batetan igaraiten dira.

        Biltzen da bilhozko oihal azkar batetan.

        Ezarten da prenxan eta egoisten dü gozoa.

        Egin berrian olio hau da hobena, ala gordinik ala thipiñako.

        Bena ez-ta ützi behar zahartzera, laster galtzen delakoz.

        Hartakoz aldian güti egin behar da, bethi berri jan ahal dadin.

        Baratzen den graspa bustatzen da eta berriz prenxan ezarten.

        Orobat egiten da hirur aldiz.

        Bigerren aldian elkhiten den oliua hun da zarthagiñako eta argitako.

        Ezkürrek, hürrek eta aziek hur ephelian mardotü behar die.

        Thipiltü unduan zaphatzen dira zapharrian.

        Biltzen dira eta egiten da orhe bat.

        Orhe hau ezarten da berotzen haux beruaren gañen lürrezko untzi batetan.

        Gero ezarten da prenxan bilhozko oihalian üngüratürik.

        Ezkürraren oliua hanitx hun da ala gordinik jateko ala thipiñalako ala zarthaginalako.

        Bena behar dütü bizpahirur urthe gütienik huntzeko.

        Eta hortako ezarten da lürrian phitxerretan edo lürrezko butilletan.

        Bi lakha ezkürrek emaiten die phitxer bat eta erdi olio.

        Hürraren oliua ez-ta haiñ hun, nun ez-ten argitako.

        Itxas-gaztañaren hura ezinago hun da arropen garbitzeko.

        Bi gaztaña aski dira butilla bat hurentako.

        Bihotza xuritü behar da, arraspatü eta hur beruan edüki hogei eta laur orenez.

        Nahasi behar da nuizik behin, phausatzera ützi eta iratzi.

        Hur huneki garbitzen dira ederki arropak.

 

aurrekoa hurrengoa