BIGARREN IRAKURGAIA

1. San Juanen predikua

        Munduaren Salbatzalleak bere lan andia asitzeko denbora eldu zanean, bere berri-emalle San Juan Bauptistak ere bereari ekin bear zion. Jesusek ogeita bederatzi urte eta sei illabete zituen, eta San Juanek ogeita amar urte, au, aspaldian eremuan zeraman bizitza isilla eta bakarra utzita, asi zanean jendea penitenziako bidetik prestatzen Jauna artzeko. Eginkizun onetarako San Juan baño erazkoagorik arkitzea, erraz etzan. Eremu bakarrean gamelu-illez eotako soñeko zatar batekin gorputza estaltzen zuen; larrapote edo mendi-langostak eta bas-eztia janaritzat, eta ur piska bat edaritzat zituen: eta urte askoan onela bizitu zan, Jainkoak aren kontura ipiñitako lanbide andia, denbora zanean egiteko.

        Eremutik irtenda, Jordango ibai ondora jatsi zan, eta guziai otsegiten zien bekatuak uzteko eta Jaunagana itzultzeko. Jerusalen eta inguruetatik jendeak samaldaka zijoazkion ikustera eta aditzera; eta onen bizitza gogor eta latzak guziak arriturik uzten zituen; eta egiazko damuarekin agertzen zitzaiozkanak bataiatzen zituen, ez Jesusek gero ipiñitako bataioarekin, ezpada onen antza baizik etzuenarekin, eta aldaurrez adierazteko Jesusek geroago munduari emango ziona.

        Gizon andi onegan zekusten ontasuna ain andia izanik, uste izan ere bazuten Mesias zala, eta mandatariak joan zitzaiozkan galdetzera ea Mesias zan. San Juanek erantzun zien etzala, ez. Ni Mesias ez naiz, zion. Niri darraikit ni baño geiagokoa, zeñaren oñetako lokarria askatzeko gai ere ez naiz. Nik urez bataiatuko zaituztet; baña ark Espiritu Santuarekin bataiatuko zaituzte. Oiek eta onelako beste esan askorekin erakusten zien Mesias alderatzen zitzaiela.

2. San Juanek Jesus bataiatzen du

        San Juanek lanbide onetan sei illabete zeramazkien, eta Jesus Nazaretetik irtenda aurkeztu zitzaion bataio eske. San Juanek etzuen Jesus egundaño ikusi; ala ere, aurkeztu orduko ezagutu zuen. San Juan uzkur zegoan Jesus bataiatzeko, eta gogor egiten zion, esanaz: Zer? Zuk ni bataiatu bear, eta Zu bataio eske niri zatozkit? Baña Jesusek esan zionean: Nik diodana, zuk egizu; bada, ala konbeni da; bereala Jesusen esanera jarri zan, eta Jesus bataiatu zuen. Au egindakoan, Zeruak idiki ziran; Espiritu Santua uso baten antzean gañean jarri zitzaion, eta aditu zan ots bat, ziona: Au da nere Seme maitea, zeñagan nere atsegin guzia dedan. Jesus bataioa artuta baso illun batean sartu zan, eta bakar onetan berrogei egun eta berrogei gau otoitzean egin zituen, ezer ere jan eta edan gabe.

3. Deabruak Jesus tentatzen du

        Berrogei-aldi onen ondoren deabrua alderatu eta tentatzen asi zitzaion. Jainkoaren Semea bazera, esan zion, arri oiek ogi egin itzatzu. Jesusek erantzun zion: Gizona ogiak bakarrik ez du bizi, ezpada Jainkoaren aotik datorren itzak. Etzion onenbestez utzi. Deabruak artu, Jerusalenera eraman eta Elizaren galyurrean ipiñi zuen, eta esan zion: Jainkoaren Semea bazera, ortik beera zoaz: bada, eskribaturik dago, Aingeruak zuri kontu artzeko daudela, arririk jo ez dezazun. Baita ere eskribaturik dago, Jesusek erantzun zion: Ez dezu zere Jaun Jainkoa tentatuko. Deabruak etzuen oraindik ere etsi. Muñats goitu batera eraman zuen; munduko erreinu guzien edertasuna erakutsi eta esan zion: Au guzia emango dizut, baldin auzpez jarrita adoratzen banazu.

        Lanbide oiek guziak deabruak egin zituen, Jesus Jainko egiazkoa zan edo ez jakiteko. Lenbizikoetan Jesusek gozotasun guzian erantzun zion; baña aditu zuenean adoratu zezala esaten, ezin geiago eramanez, esan zion: Satanas, begietatik ken akit. Eskribatua zeagok: Ere Jaun eta Jainkoa adoratuko dek, eta au baizik serbituko ez dek. Deabruak orduan iges egin zuen, eta Aingeruak etorrita Jesusi jaten eman eta lagundu zioten.

        Jesus gero Galileako uri Kafarnaumera joan zan, eta au bizilekutzat artu zuen. Emendik irteten zan bere ondo-esanak egitera eta Eskritura Santak erakustera. Ain jakinduri andiarekin galdeak egin eta erantzuten zien, non asi ziran Mesias zala esaten; baña osotoro sinistetik atzeratzen zituen, ezer gabeko gizon guraso bear batzuen semea zala ikusteak; eta etzitzaiozkan txit jartzen. Irteera oietatik batean ibai-ondo batera joan zan, eta San Juan Bauptistaren bi ikasle Andres eta Juan Ebanjelista alderatu zitzaiozkan, eta bere maisuari utzita, itzik esan gabe, zerraizkion. Jesusek galdetu zien ea zeren eske zebiltzan. Jauna, non bizi zera? esan zioten. Atozte eta ikusiko dezute, Jesusek erantzun zien. Aldameneko erri txiki batera joan, eta berarekin geratu ziran. Elkarrekin egindako itzaldiak, biak ipiñi zituen gañerako guziari lagata Jesusekin ibiltzera eta alegin guzian lagunak egitera.

        Andresek lenbiziko topatu zuena, Simon bere anaia zan; eta esan zion: Badakizu Mesias arkitu degula? Biaramonaren zai egon gabe, bertatik Simon Jesusi joan zitzaion, eta Jesusek ikusi orduko bere Elizaren Buru gero izango zan Apostolu andi hura, esan zion: Zu Jonasen seme Simon zera; zuri Zefas, au da, Pedro deituko zatzu. Biaramonean guziak Galilearonz zijoazela, Felipe topatu zuten, eta Jesusek esan zionean: Nerekin atoz, joan zitzaion. Andik laster Felipek bere adiskide Natanaeli Mesiasen berria eman zion, eta Natanaelek ere Jesusi jarraitzea erabaki zuen. Jesus gisa onetan zijoan ikasleak egiten, oraindañokoan atoz uts bat esatea beste gabe; baña andik irugarren egunean erakutsi nai izan zuen bere esku altsuak zenbat zezakean.

4. Kanako eztaiak. Jesusen lenengo mirari agirikoa

        Kana zeritzan Galileako erri batean ezteiak egiten ziran, eta Maria guziz santa eta bere semea eztei oietara deitu zituzten. Ordurako San Jose senar doatsua illa zan: beragatik, batzuek diote ama zorioneko au Nazaretetik Kanara bizitzaz aldatu zala; besteak Nazaret iru orduz apart egiten zanean oraindik bizi zala. Gai onetan dana dala, benik bein dala aidetasunez, dala bere ontasunagatik, guziak ondo begiratua eta ikusia zalako, nai izan zuten ara eraman. Semearen izena ere ordurako barreatu zan, eta bere ikasleakin deitu zioten. Jan edanak ugari ipiñi bazituzten ere, atzenerako ardoa aitu zitzaien, eta ezkon-berriak txit lotsa andian arkitzen ziran. Amak semeari belarrira esan zion: Ardorik ez daukate. Eta, zuri eta niri zer dijoakigu, o emakumea? semeak erantzun zion. Nere ordua oraindik ez da bete. Jesusek ordurako erabakita zeukan zer egin; baña etzion esana amari bereala egin nai izan, gañerakoak ardoaren ez-izanaz oartu zitezen, eta egingo zuen miraria obeto ezagutu zezaten. Semearen erantzuerak etzuen ama isildu. Mai-serbitzariai esan zien, Jesusek agindu guzia egin zezatela.

        Juduak apaletan ontzi andi batzuek idukitzen zituzten, garbiketak egiteko. Jesusek jan-tokian ikusi zituen sei ontzi ogeita bostna pitxar ardo kabitzen zituztenak, eta morroiai esan zien urez betetzeko. Gero agindu zien mai-buru egiten zuenari eramateko. Onek edan zuen; eta bereala asi zan esaten, sekulan iñork edandako ardorik obena baño obea zala. Ikusi zuten morroiak ontzietara ura bota zutela, eta ur hura, Jesusen esanera, ardo egin zala zekusatenean, guziak arritu ziran, eta Jesusi begirune edo begiramentu txit andia artu zioten; eta au izan zan Jesusek agirian egindako lenbiziko miraria, edo beintzat munduak artakotzat artu zuena.

5. Jesusen igoera Jerusalenera

        Kanatik Kafarnaumera jatsi zan. Emen egun batzuek eginda, Jerusalenera joan zan, Pazkoa egin bear zuten egunetan. Jesusek etzuen uri onetan arteraño bere burua agertu. Baziekien etzutela beti-beti ondo artuko; baña asi nai izan zan, zein zan munduari erakusten. Elizara bere ikasleakin igota, ikusi zituenean eliz-atarian idi, ari eta usoak sakrifizioetarako saltzen, eta diru-trukatzeko maiak ere bazeuzkatela, aserretu zitzaion, soka bat artu zuen eta guziai kolpeka eraso zien, eta salkari eta saltzalle guziak andik kendu zituen, ziosala: Ez nere Aitaren etxea sal-etxe egin.

        Jerusalenen egon zan Pazkoako egun oietan, mirari asko eta andiak egin zituen: argatik asko eta asko jarri zitzaiozkan berari jarraitzera; bada, egiten zituen gauza arrigarriak sinisterazotzen zieten egiazko Mesias zala. Oien artean bat zan Nikodemo zeritzan lege-jakintsu eta Sanedrin zeritzan batzarrekoa. Gizon andi au Jesusi gauez isillik joan zitzaion esatera: Badakigu Jainkoagandik etorritako Maisua zerala; bada, zuk egiten dituzun mirariak, ezin ditzake Jainkoa berekin ez duenak. Mene-menetan esaten dizut, Jesusek erantzun zion, berriz jaiotzen ez danak, Jainkoaren Erreinua ez duela ikusiko. Nikodemok itz oiek azaletik artu zituen, eta esan zion: Gizona bein urteetan aurreratu ezkero, nola amaren sabelera itzuli diteke jaio-berritzeko? Mene-menetan esaten dizut, Jesusek erantzun zion: Ura eta Espiritu Santuarekin jaio-berritzen ez dana, ezin Jainkoaren Erreinuan sartu diteke. Nikodemo, bere jakinduri guziarekin ere, etzan gauza oiek bear bezala aditzeko edo igerritzeko gai. Jesusek esan zion jaiotza berri au bataioaren bitartez egingo zala; eta egon ziran itzaldi luze onetan, Jesusek beste gauza asko ere Nikodemori erakutsi ziozkan; zeñak adituta, uzkurtasun guzia utzirik, osotoro jarri zan Jesus Mesiastzat amoriorik bizienarekin ezagutzera, eta onen lege santa gau eta egun erakustera.

        Gizon andi au beretuta, Jesus Jerusalendik irten zan, eta bazter-errietara bere ikasleakin joan. Emen Jerusalenen baño jende sinistkorragoa arkitu zuen. Bere erakutsi on eta amoriozko ondo-esanakin asko irabazten zituen; eta gogoz eta menaz jartzen zitzaiozkala igerritzen zienak, bere ikasleai bataiatu erazotzen ziezten: eta Sakramentu santu bataioko onek asiera emen izan zuen.

6. Samariako emakumearekin Jesusen itzaldia

        Egiteko oietan egun batzuek igarota, Galilearonz abiatu zan. Bidean, Jakob anziñakoak bere seme Joseri emandako lurretik urrean zegoan, Sikar zeritzan Samariako erri bat. Emengo putzu-ondo batean eseri zan, bideak easan eta egarritua. Ikasleak jan billan errira joan zitzaiozkan bitartean, emakume bat ur eske etorri zan, eta Jesusek esan zion: Edaten indazu. Samariar emakume onek erantzun zion: Nola zu judu orrek ni samariar oni ur eske zagozkit? Juduak eta samariarrak erlejioko gauza askotan bat etzetozen; beragatik elkarrekiko artu-eman eta adiskidetasun andi gabe bizi ziran; eta emakumeak au guzia gogoan zuela gisa onetan erantzun zion. Baña etzuen ezagutzen norekin ziardun; eta Jesusek esan zion: Ai, ene emakumea! Baziñieki nork esan dizun «edaten indazu», zuk zerorrek menturaz eskatuko ziñioke, eta ur bizia emango lizuke. Samariar lenago baño ere arrituagoak, Jauna, esan zion, ura txit bean dago, eta zerekin aterarik ez dezu: ur bizi ori, bada, non dezu? Zer? Gure aita Jakob bere semeakin emen edan eta guri ura utzi ziguna baño geiago zera? Jesusek erantzun zion: Ur au edaten duena, berriz ere egarrituko da; baña nik emandako uretik edaten duenak, ez du egundaño egarririk izango. Ur ori indazu, emakumeak esan zion, berriz egarritu ez nadin eta onara etorri bearrik izan ez dezadan.

        Jesusek eskaera oni ezer erantzun gabe, esan zion senarragana joateko eta biak itzultzeko. Senarrik ez det, erantzun zion. Alaxe da, senarrik ez dezu, Jesusek esan zion. Bost izan dituzu, eta orain daukazuna zurea ez da. Erantzuera au emakume arentzat txit miña zan, zeren senartzat etzana zeukan, eta bere bizitza gaiztoa arpegira ematen zion. Ala ere, ontzat artu zuen, eta esan zion: Jauna, zu profeta zera, noski. Bere biziera asmatu ziolako profetatzat artu zuen, eta bere egitekoen gañeko galde asko egin ziozkan. Jesusek biotz andiarekin erakutsi zion zer egin, eta atzenean esan zion hura zala Mesias aspaldian itxedoten zutena. Emakumeak etzuen biotzik izan geiago ezer erantzuteko, eta geratu zan zer egin etziekiela.

        Onetan zeudela, errira jan eske joandako ikasleak itzuli ziran, eta Jesus ikusi zutenean, oi ez bezala, emakume batekin itzegiten, arritu ziran; baña etzan iñor benturatu galdetzera ea zergatik emakume arekin itzketan zegoan. Emakumeak, Jesus bere ikasleakin utzirik, aldegin zuen, errikoai esatera Mesias ikusi zuela. Bitartean ikasleak Jesusi esan zioten: Maisua, jan ezazu. Baziekiten, alabañan, zein auldua utzi zuten, errira joan ziranean. Baña Jesusek erantzun zien: Nik, zuek ez dakizuten zer-jana daukat. Au aditutakoan ikasleak elkarri esaten zioten, emakume ark zerbait jaten ekarriko ziola. Etzuten, bada, uste, Maisua lurreko gauzaetatik zerukoetara igotzen zala, eta igerri etzioten zer janari zan aitatzen ziena. Nere janaria, zion, bialdu nauenaren naia egitea da.

        Itzketa onetan Maisu-ikasleak ziarduten bitartean, emakume samariarra errian oska zebillen: Atozte eta ikusiko dezute, egin ditudan gauza guzi-guziak asmatu dizkidana. Ots onetara erriko asko Jesusi joan zitzaiozkan, eta erreguz Sikar-era eraman zuten, eta bi egun igaro zituen jende guziari erakusten eta asko bereganonz ipintzen.

7. Jaun baten semearen sendatzea Kafarnaumen

        Sikardik Kanara joan zan, eta emen zegoala, Kafarnaumgo jaun bat aurkeztu zitzaion, eskatzera gaxo zeukan seme bat sendatzera, arren, joateko. Etzuen nonbait uste Jesusek urrutitik, etxera joan gabe, sendatu zezakeanik; benik-bein, joateko eskatzen zion. Baña Jesusek bere esku andia erakusteko, esan zion: Zoaz, zure semea bizi da. Aita pozez etxeronz abiatu zan, eta morroiak bidera irtenda, esan zioten semea sendatu zala; eta egin ziezten galdeakin igerri zion, Jesusek «zure semea bizi da» esandako ordu bere-berean, gaitzak semeari aldegin ziola. Mirari onekin aitak bere seme eta etxeko guziakin Jesus Mesiastzat ezagutu eta aitortu zuen.

8. San Juan Bauptista itxian sartua

        San Juan Bauptista arestian utzi degu Judean erakusten; baña nork gaizki ikusi izan zuelako, aldegin bearrean arkitu zan eta, Judea utzirik Galileara joanda, Salimgo eremu bakarrean jarri zan. Emen bere bizitza on eta erakutsiakin jende guzia berari begira ipiñi zuen. Herodes alderdi artako tetrarka edo agintariak ere asko nai zion; baña profeta andi onen esanak ezin eramana biotzean laster sartu zitzaion. Ara zergatik.

        Filipo, Herodes onen anaia, Judeako tetrarka Aristobuloren alaba Herodiasekin ezkonduta zegoan. Herodes hura emakume onezaz lilluratu zan eta anaiari kenduta emaztetzat berak artu zuen. San Juanek etzion pakean uzten, esanaz: Zure anaiaren emazte ori ezin dezakezu zeretzat iduki. Herodesek gaztigu au aditzen bazion ere, etzuen aintzat artzen; bai, ordea, Herodiasek. Emakume lotsa gaiztoko onek San Juanen esana onean ezin eramanik, galtzeko asmoak artu eta era zai zebillen. Herodesek, batetik, bazekusan jendeak San Juani zenbat nai zion; bestetik, emazte zalakoak, hura begietatik kendu naiez erasotzen zion; eta atzenean agindu zuen itxian sartzeko.

        Orañago esan dan miragarrizko sendatzearen ondoren, Jesus Kafarnaumgo sinagoga edo elizara joan, eta arkitu zuen gizon bat gaizkiñak zituena. Jesus, jendeari bere erakutsiak ematen ziarduela, deabruak gizon aren aotik otsegin zuen: Jesus Nazaretekoa, utzi zaguzu; gurekin zer egiteko dezu? gu galtzera zatoz? Badakit zein zeran: Jainkoaren Santua zera. Jesusek esan zion: Gizon orregandik oa. Eta gaizkiña bereala irten zan, oju izugarriak egiñaz. Begira zeudenak arriturik zioten: Au zer da? Deabruai agintzen die, eta oiek aren esana egiten dute.

        Mirari oien otsera, kafarnaumtarrak inguratzera zijoazkion; baña jai-eguna zalako luzatu zuten, eta bitartean Jesus bere ikasle batzuekin Pedroren etxera joan zitzaien. Pedroren amagiarraba miñez oatua zetzan, eta Jesusek, aurrean jarrita, gaitzari agindu zion aldegiteko, eta eria sendatu zan, eta Jesus eta onen ikasleai bazkaltzen berak eman zien. Jai-eguna joan orduko, gaxo, elbarri, itsu, mutu, gor eta beste miñantzik zeukan guzia Jesuseronz abiatu zan osasun billan, eta guziak sendatu zituen. Jesusek, ikusirik hura ikusteagatik artzen zituzten nekeak, esan zien ez iñora ibiltzeko, bada erri andietara ez ezen, bazter-errietara ere joango zala, eta poz onekin etxeetara itzuli ziran.