BANKAKO NEXKATUAK

        (1874)

Mila zortzi ehun eta

gehiago dena,

hiruetan hogoi eta

amalau garrena;

serioski izan dut

nunbaitik ordena,

pertsuen paratzeko

ar dezadan pena.

Pertsuen paratzera

orai abian naiz,

suietak nola diren

informatu bainiz;

yeloskuan bizi dela

nexka gazte anitz,

nik ez nitzazke sala

publiko ez balitz.

Publiko da Baigorrin

neskatuen solasa,

oraino aintzinago

ez baladi pasa;

sinesteko maneran

izan dut abisa,

joka aizan direla

adiskide gisa.

Adiskide bezala

behar zuten izan,

elgarri mendekatzen

ez balira aizan;

ez da gauza propia

samurtzia plazan,

bakotxak bere faltak

beharko tu jasan.

Zer erran ez dakiten

gazte inozentak,

punitu behar luzke

gure Presidentak;

nunbaitik heldu dira

holako presentak,

guzien yuiatzale

dira medisentak.

Medisentzia hori

ez da ene aldetik,

bainan salatariak

ba dira nunbaitik;

behin edo bietan

entzun dut engoitik,

nexkatuak dabiltzala

mutilen ondotik.

Nexkatuak gerlan ta

mutillak pake,

amorante solasa

dabilate merke;

behar bada norbaitek

fortuna in diroke,

eta beste zonbaitek

sekulako neke.

Nexkatuen gerla dela

Bankako errian,

inprimatu behar da

Testament Berrian;

fortunatu balira

ezpatak gerrian,

elkar onditzen zuten

kolera gorrian.

Koleran zirela

dudarikan ez da,

bainan pena guziak

ezin manifesta;

ofiziale hunak

badu errekesta,

barnetik eri dena

sendatzera prest da.

Neskatilla gaztiak

etziztela fida,

beste desohoratzen

gaizki ari dira;

arropa largo ortan

lanyeros baitira,

serioski diberti,

goizik erretira.

Anitz hunkitzen dira

oraiko suietaz,

nork eman diro kontu

obra guzietaz!

Errana den bezala,

ni fida niz hortaz,

anitz lazo ba dela

aita amen faltaz.

Obeditzen ez bada

ama edo aita,

anitz delikatu da

gaztearen kreita;

besten satisfatzia

inposible baita,

inprudentik ez daike

bihotzetik maita.

Gazteak ba dabila

mila pentsamentu,

geroko segidari

egin beza kondu;

bakotxak bere karga

jasan behar du,

penatuko badare

nahi du ezkondu.

Ezkondu eta gero

anitzak maluros,

elgarrekin disputan

gau eta egun oroz,

amodioa diruz

ez baditake eros,

neke da maitatzia

hastiatuz geroz.

Beste irringarri bat

egin zuten Bankan,

ederrago liteke

ikustia bakan;

neskatuen bataila zen

koleraturikan

biluak eta pildak

porroskaturikan.

Geroko lanyerrari

ez dira behatu,

konbeni den bezala

nahi dut deklaratu;

uroski ez baluzte

gizonek behiratu,

norbeitek behar zuela

larrutik pagatu.

Kuraia izaitea

ere ez da aski,

nagusi denak badu

abantailik aski;

konpañian zirenak

badakite naski,

soldado huna zela

bat partikularzki.

Anitzen galgarri da

gure urgulia,

hunak ez du nahi

gaizki ibiltzia;

izpirituz goberna,

denboraz balia,

aisago aziko du

bere familia.

Enbidia ori ez da

lehenbizikoa,

benzitu nahi dute

jende ohorezkoa;

manifestatzen dute

beren yeloskua,

halakuak egin diro

ezkontza freskua.

Gomuzki florian da

amodiua dina,

orok obe ginuke

halaxet bagina;

odolaren pizteko

jiten dan adina,

aisa konsola daike

holako xangrina.

Habitura gaistoa

sanya dakitela,

nehon ez dakite pausa

zonbaiten odola;

konsideratu gabe

bizi dira hola,

beren pasioniak

ezin disimula.