www.armiarma.eus
idazleak eta idazlanak Herri literatura TESTUAK Corpus arakatzailea Klasikoen Gordailuari buruz



Iru ziri
Pedro Migel Urruzuno
1899-1922, 1965

      [liburua osorik RTF formatuan]
      [inprimitzeko bertsioa PDFn]
      [Literaturaren Zubitegia]

 

Iturria: Iru ziri (ipui ta bertso), Pedo Miguel Urruzuno (Antonio Zavalaren edizioa). Auspoa, 1965

 

 

aurrekoa hurrengoa

IJITOAK KONFESIOAN

 

        —...eta zazpigarrenean ezer bedezu?

        —Saski barrenean... eztet ba ezer, jauna, esateko moduko gauzarik.

        —Eztizut esaten saski barrenean, baizik zazpigarren mandamentuan.

        —Ai, ai! Mando-kontuan ari da beori; baña ez, jauna. mando-mantarik eztet.

        —Esan diteke gorra zaudela.

        —Gogorra... arrazaz denok gera, jauna, gogorrak.

        —Eztet esaten gogorra, baizik gorra.

        —Bai, bai; oraintxe entenditzen diot; bedori erderaz ari da. Gorra txapelari esaten diote erdaldunak. Maixu zarrak ere gorra deitzen zion: aserre zanian, berriz, «porra» esaten zuan.

        —Gorra ta porra, badakizkitzu Jaungoikoaren mandamentuak?

        —Bai, jauna.

        —Zazpigarrena?

        —Ai, jauna! Barka beza: oraintxe obeki entenditzen diot: porra... porra... borra... borratua esan naiko du bedorrek.

        —Nola borratua?

        —Len zan: zazpigarrena ez ostutzea, eta oraiñ, ura borratu eta ez arrapatzia; ala dio gure kuartillak.

        —Dana dala, ezer arrapatu dezu?

        —Ez, jauna: olloak jarraika ibilli izandu naiz, baña zarra're banago ta alperrik.

        —Iñoren gauzik badezu?

        —Iñorena izana bai, baiña...

        —Zer baiña?

        —Orain nerea.

        —Zer da ba?

        —Ara, jauna: erlojo auxen.

        —Arrapatua al da?

        —Ez, jauna; geldi-geldi zegoan, nik artu nuanian.

        —Bada iñorena da?

        —Ez jauna; Aizpetako nagusiarena zan.

        —Eta ez al da ura iñor?

        —Ez, jauna; ez al du ezagutzen? Pixpilli iru arrua ezta ta... izango da ba ura iñor?

        —Ba lenbiziko egin bear dezuna da, utzi pillosopia guziak, eta erlojua ere utzi, artu zenduan lekuan.

        —Ai, jauna: pillosopia uzteko konporme nago, baiña erlojua... karanba!

        —Zergatik ez erlojua?

        —Traba askotxo dago bide ortan.

        —Eta artu zenduanian etzegoan trabarik?

        —Nik dakit ondo: eta argatik diot orain ere.

        —Eta orduan aldendu ziñuzen traba guziak?

        —Bai, jauna, guzi-guziak.

        —Bada orain ere egizu ori bera; eta utzi erlojua artu zenduan leku artan bertan, kostako dana kosta.

        —Jauna: preziso-prezisoa bada, saiatuko naiz.

        —Prezisoa dezu ba asoluzioa artzeko.

        —Ondo da, jauna: ando geldi bedi ta agur; datorren urte arte.

 

 

II

 

        —Ola, Manis.

        —Ola, Mitxel.

        —Zer gizon-modu degu don Malizio ori?

        —Gizon polita da, mauka estutxoa da baiña...

        —Noiz zuaz berriz?

        —Aurtengo pasada egin degu beñepeiñ ta...

        —Etzenduan ba esan erlojua?

        —Bai, baña biurtu nuen.

        —Trabarik arkitu?

        —Bai, gizona, bai; baiña, kostako zana kosta, traba guziak kentzeko ordena eman

zidan ta...

        —Bai; usterik gutxien dan lekuan trabarik andiena askotan izan oi da.

        —Esango nuke. Erlojo-ontzian nere erlojoa uztera nijoala, bertan trabarik andiena.

        —Zer zegoan ba?

        —Beste erlojo bat.

        —Eta zer egin zenduan?

        —Zer egin nuan... kendu!

        —Artu?

        —Artu eta utzi nerea bere lekuan.

        —Beraz len baiño geizkigo gelditu ziñan?

        —Len baio geizkigo, zillarrezkoa utzirik, urrezkoa artuta?

        —Berriz ere joan bearko dezu ba Don Maliziogana.

        —Zer egitera? Berriz ere len agindu didana agindu dagidan, eta erlojo bat eraman ta bestea ekarri, erlojuaren pendola bezela beti atzera ta aurrera ibiltzera. Ez, ez; eztegu monimento kontinoaren (movimiento continuo) bearrik.

        —Beraz bakarrik joan bearko det nik?

        —Bai, eta, ondo ibilli nai badezu, kontu mingañari; baraurik juan eta berriketa gutxi.

        —Zer esan nai dezu orrekiñ?

        —Ez aitatzeko ollar-konturik.

        —Ez?

        —Ez; bestela or ibilli bearko dezu monimento kontinoan; eta bidian kukurruku egiten badizu...

        —O! Enuke nai.

        —Ba... ez izan berritxu.

 

«Argia»

 

aurrekoa hurrengoa