Jesus-Kristo gizon eta Jainko
salbatzaillearen noelak

Inkarnazionea

Urrun adi, Parnaseko

Musa zahar profanoa,

Eta zato, zeruko

Musa berri dibinoa.

Jesus-Kristo gure Jauna

Ekhar bezate bihotzek,

Ithurriek ur saindua,

Fruitu bizia haritzek.

Adio, Febus, hire etxe,

Hire itsaso gustia,

Ez zarete asko hilzeko

Ene egarri handia.

Errazu, zeruko musa,

Nola erdi den Birjina,

Nola duen Jainko Haurrak,

Izatu lehen eguna.

Errazu nola egin den

Gizon zeruko Jainkoa,

Eta nola Jainko egiñ

Gizon gu bezalakoa.

Nola Dabiden kastatik

Gizon egiñ den munduan

Egundaiñotik Jongoiko

Izatu zena zeruan.

Misterioa

Orai da lurra xanjatzen

Zeruko parabisuan:

Zeruak egiñ presenta

Orai agertzen munduan.

Establian da estali

Zeruko tresor gustia:

Jende gaxoak dakusa

Bere Egille handia.

Hurbildu zaik, o gizona,

Jangoikoa salbatzeko,

Ofesantu duken Jauna,

Hire hutsen barkhatzeko.

Hau duk Aita Handiaren

Seme bethi izan dena,

Hau ihortzirien nausi

Eta bigarren presuna.

Gizon gisa, gizona duk

Gizonaren fazoiñean,

Eta dik heian bizia

Irabazten jornalean.

Estalia duk kanpotik

Gizonaren haragiaz:

Hire odol hire forma,

Hire egite gustiaz.

Nola baita bi natura,

Baitik halaber bi izen;

Bañan eztituk izen hek

Izen dibino bat baizen.

Ohoratzen dik gloriak

Bere lagun lur paubrea,

Eta parte eternalak

Kreatu duen partea.

Iainko lehen izatua

Orai ere duk Jainkoa,

Orai den bezala bethi,

Iainko bethierekoa.

Zuek bezala haragi

Lehen ez zena izatu,

Haragiaz bestiturik

Zuen balsan duk kausitu.

Ez zaiaiok Jainko huni

Pisu humanitatea,

Ez ziaiok Gizon huni

Pisu dibinitatea.

Eta nola iguzki bat

Aurkhitzen baita zeruan,

Orobat Salbatzaillerik

Eztuk bat baizen munduan.

Lurrean kreatu dena

Lurrez gizon lurrekoa,

Hura bera duk zeruan

Zeruetako Jainkoa.

Jainko Jauna haragiaz

Ziagok gerizaturik,

Majestatea ziagok

Han berean estalirik.

Jesu-Kristo Haurrari Salutazionea

Haurtxoa, zure sortzeaz

Mundu gustia da bozten;

Zure sehaskari diot

Agur humilla egiten.

Oren onez ozr zaitela

Gure mundu ederrean;

Esklabo gaude gustiok,

Haurra, zure beharrean.

Zuk mendekatuko tutzu

Gizon gustien etsaiak,

Gustiei zuk idkiko

Gloriako ithurriak.

Zuk behar duzu konplitu

Gustien pagamendua,

Zuk obratu behar duzu

Gustion salbamendua.

Jainko zare, kalma zazu

Jainko Aitaren furia;

Gizon zare, paira zazu

Merezi dugun zauria.

Galdegiten du Jainkoak

Jainko baten balioa;

Galdegiten Gurutzeak

Gizonaren herioa.

Gizonak tu pazientki

Bere penak sofrituko,

Eta Jainkoak gizona

Penetan faboratuko.

Herio kruelak behin

Hillen du gizon mortala;

Gero hillen du Jainkoak

Herio itsu kruela.

Jaun handiak du orduan

Kobratuko ontasuna,

Odolezko herioan

Galdu aberastasuna.

Jainkoak eta gizonak

Kargu diferetak tuzte;

Bere eskuan hargatik

Elkharri ematen darozte.

Lurrerat zare fiñean

Promes bezala ethorzen,

Eta duzu egun huntan

Lege zaharra berritzen.

Hagitz da argiagoa

Zure legeko itzala,

Ezen ez bertze legeko

Iguzki argi zabala.

Egun hau aspaldi zuten

Gure Aitek desiratu;

Fedeak urrundik zuen

Denbora hau kontenplatu.

Zuk egotzi behar tutzu

Ifernuko protaleak;

Zuk su handian hondatu

Leza beltzeko sugeak.

Boztu da zu ikhusirik

Bethleemengo Hiria

Jesen zigorra zare zu,

Zu lehoiña, zu zuzia.

Jakoben izarra zare,

Birjina baten Semea,

Dabiden odol nobletik

Ethorri den Erregea.

Errege zaitu humilki

Siongo alabak deitzen;

Eta zare aspaldiko

Lekhukoekiñ agertzen.

Figura Lege Zaharrekoak

Mendirat Izaak haurrak

Egur-zama altxatzean,

Markatu zuen ziñela

Itzatuko gurutzean.

Egiptun ziren etxeak

Odolez señalatuak,

Zure odolaren ziren

Figura odolstatuak.

Hañitz ofrenda zaizkitzu

Palestinan konsekratu,

Mundu herri zabalean

Hañitz hostia ofritu.

Bañan bethi zu zintuzten

Hostia hek figuratzen,

Nola iguzki argia

Itzalak baitu markatzen.

Sartzen zare aldarerat,

Zu zara Aphez Nausia,

Zu jende goxo gustien

Othoitz entzule handia.

Ezarri zuen Moisek

Masta gaiñean sugea;

Heriotik libratzeko

Asko zen hura ikustea.

Izatu zen hura ere,

Jauna, zure seiñallea,

Zu ethorriko ziñela

Biziaren emaillea.

Zure itzala bezala

Iragan zen aitziñean,

Noizbait emanen ziñela

Gure bizia Habean.

Haun ona, Amak ez zaitu

Munduan eman argira,

Bertze haurrek bere haurrak

Ematen tuzte gisara.

Eztu esposik Mariak

Egundaiño ezagutu,

Spiritu Sainduak baizen

Ez zaitu nihork formatu.

Aita duzu, Ama gabe,

Zeruetako glorian;

Ama duzu, aita gabe,

Lurreko erromerian.

Birjina on baten ganik,

Haur hobea zare sortzen;

Ene hobenak ditutzu,

Jainko garbia, garbitzen.

Bake dugu, bake huntzaz

Zu ere zare gozatzen;

Bañan zure bakean da

Gure bakea kausitzen.

Gure gerlak ixil daude,

Bertzeak dire altxatzen;

Zeru-lurrek bake dute,

Ifernua da khexatzen.

Espantuaren handia!

Zerua duz kitatu,

Hartu lurra eta zare

Establian ostatatu.

Zeruak bada darotzu

Fortuna han preparatu!

Aingeruen gloria du

Bestien heian trukatu!

Bertzela tratatzen gaitu

Munduan eskastasunak,

Agintzen baitarozkigu

Zeruko handitasunak.

Aitari manera huntan

Diozu plazer egiten;

Eta bidea gizonei

Gloriarat erakusten;

Kitatu behar direla

Handien palazioak,

Nahi baitugu merezi

Palazio dibinoak.

Jesus Haur sortu berriari othoitza

Ah Jesus, ene anaia!

Anaia hoben gabea,

Ikhus-azu zure anaia,

Anaia bekhatorea.

Nahi dut bihotz gustiaz

Izan zurea osoki;

Ni urrikari izateaz

Eztakizula urriki;

Ohora nazazu, othoi,

Aitaren begitarteaz,

Zure odola fabora

Anaiaren entzuteaz.

Eztuzu ahalke behar

Ene haragi paubreaz!

Eztuzu behar damurik

Nitzaz dolu izateaz.

Esku altxatzen tudanak,

Mintzatzen zaitzun mihia,

Makhurtzen tudan belhaunak,

Fiñean gorphutz gustia;

Eztire solamente bertze

Gizonen bezalakoak,

Bañan dire bereziki,

Jesus, zure odolekoak.

Zure bizitze berriak

Nau munduan salbatuko,

Eta ekhartzen ditutzun

Bozkarioek boztuko.

Misterio bera
Noeletan den bezala esplikatua

Kanta zagun guziok

Ahalik gorena,

Lauda zagun Maria,

Andre handiena.

Zerutik izan zuen

Mezu dibinoa,

Ez zuela izanen

Agorren laidoa.

Izena eman zitzaion

Birjina Maria:

Hañitz erregetarik

Zuen ethorkia.

Gure salbamenduaz

Errazu, Maria,

Nork ekharri zarotzun

Zerutik berria.

Gabriel Aingeruak

Etxean sarthurik,

Jainkoari zeruan

Gu urrikaldurik.

Zer aita Eternalak

Zuen gaztiatu?

Gabriel Aigeruak

Zertzaz zen mintzatu?

Salutatzen zaitugu,

Birjina Maria,

Grazia da zurekin

Eta Jaun handia.

Zein lekhutan zinauden,

Maria, orduan?

Gabriel Aingeruak

Zu salutatzean?

Galilean nengoen

Herri ederrean,

Ene gelan bakharrik

Debozionean.

Gabriel Aingeruak

Zu salutaturik,

Erran izan zarotzun

Deus bertze berririk?

Konzebituko duzu,

Maria, sainduki,

Seme izanen duzu

Jainkoa segurki.

Erraguzu, Maria,

Zure izenean

Zuk zer erran ziñoen

Hauk entzun ondoan?

Nola daite posible

Inkarnaziñoa?

Semetzan nuke Aita,

Ene Jongoikoa?

Maria, othe ziñen

Garabik trublatu

Fazoiñ huntan Gabriel

Zenean mintzatu?

Bai, ezpainuen nahi

Sekulan ezkondu,

Eta ez Birjinaren

Abantailla galdu.

Aingeruak zer erran

Zarotzun, Maria,

Ikhusirik ziñela

Trublatu guzia?

Eztuzula beldurrik,

Birjina ederra:

Izanen da Spiritu

Sainduaren obra.

Maria, Aingerua

Sinhetsi zinduen?

Eta zer errepusta

Itzuli ziñoen?

Zeruetako jauna

Dela Adoratu,

Haren borondatea

Osoki konplitu.

Ilhabetheen muga

Iragan ondoan,

Sorthu zen zureganik

Jainkoa munduan?

Bai, sorthu zen munduan

Fruitu dibinoa

Gustien salbatzeko

Zeruko Jainkoa.

Erraguzu, Maria,

Haren sorlekhua

Ala zen palazio

Ala gaztelua?

Establi hautsi bat zen,

Establi ttipia,

Surik, atherik gabe

Lekhu idekia.

Nor ethorri zitzaitzun

Agur egitera?

Buryesik agertu zen

Bezten ematera?

Ez gizon, ez emazte

Ez zen presentatu,

Esklabo baten gisa

Gintuzten kitatu.

Ez zen bada izatu

Ez laboraririk?

Eta ez zen hurbildu

Ez merkataririk?

Utzi izan gintuzten

Jende hek guziek,

Ez gintuzten ikhusi

Hain gutti handiek.

Erraguzu, Maria,

Izan zen arzaiñik

Eta mendietara

Dabillan gizonik?

Hek bere presentekin

Gintuzten ikhusi,

Hekien bihotz onak

Gintuen onetsi.

Erraguzu, Maria,

Bazen erregerik,

Zure Seme Jainkoa

Ikhusi zuenik?

Hirur errege zuhur

Ethorri ziraden,

Zeiñek bere presentez

Ohoratu zuten.

Erraguzu, Maria,

Haurra zer egin zen?

Munduan izan zeiño,

Zer gizon izan zen?

Gizon eta Jainko zen,

Justua bizian,

Eta halaber justu

Hil izan zenean.

Erraguzu, Maria,

Handitu ondoan,

Ea guziek zuten

Maitatu munduan?

Bai, maite izan zuten,

Bañan ez juduek,

Koleraz, inbidiaz,

Herraz itsutuek.

Bethi izatu ziren

Jende hek herratsu,

Jesus lurrean zeiño

Bethi koleratsu?

Bai, bethi izan zuten

Haiñ herra mortala,

Non sofritu baitzuen

Gurutze kruela.

Hitz gutiz laburtzeko,

Errazu, Maria:

Gurutzean itzatu

Zuten Jaun handia?

Ah bai! itzatu zuten

Jainkoa Habean,

Gaizki akusaturik,

Ohoiñen artean.

Erraguzu, Maria,

Ea urrun ziñen,

Ala hurbil Semea

Ikhusi zinduen?

Haren aldean nintzen

Ungi flakatua,

Hilla nirudiela,

Guzia urthua.

Arren, Andre handia,

Othoizten zaitugu,

Semearen tronuan

Lagun zakizkigu.

Jujatzean mundua

Azken egunean

Eman gaitzan oñekin

Bere eskuiñean.

                        Halabiz.

Jainkoa gizon egin da Mundua salbatzeagatik

Zeruko ihortzirien

Jaunaren ohe ttipia,

Gloriako Erregeren

Sehaska miragarria.

Manjatera, ikhustean

Zure humilitatea,

Ezin suporta dezaket

Munduko banitatea.

Higuiñtzen zaizkit plazerak,

Urre, ohore, szeptroak,

Erresuma, handitasun

Tronuak eta koroak.

Establian huna non den

Zeruko majestatea,

Haur paubretto baten gisa,

Egiñik bera paubrea.

Jainkoa dago esklabo

Troxetan amarraturik,

Gustien salbatzaillea

Belhar gaiñetan jarririk.

Haurrak sala huntan ditu

Bere nigarrak isurtzen;

Bi bestiek dute hemen

Hatsez Aurttoa berotzen.

Bestitzeko eztu deusik

Gustien bestitzailleak,

Eztu ontasunik nahi

On gustien emailleak.

Prinzeen Jauna zelarik,

Munduan Erregea,

Ez zuen bada izatu

Erregeen ohorea.

Etzen gozatu Haurtto hau

Balsamo urrin gozoez,

Ezta berregiñdu ere

Handien ponpa ederrez.

Ez zuten hunen etxea

Urreriek bistatu,

Ez diamantek, ez perlek,

Ez zilharrek distiatu.

Haurra bera zen beretzat

Izarra eta argia,

Bera bere Klartasuna,

Bera iguzki gustia.

Jesus Kreatzaille Jauna,

Gustien Jainko handia,

Bizitze hobe denaren

Sekulako iguzkia.

Aita guziz puxantaren

Klartasun infinitua,

Joan den eternitatean

Bethi berdin izatua.

Aitak ikhusi ondoan

Bere izate handia,

Ikhusi zaitu ilkhitzen

Bere argitik argia.

Bere baithan ikhusi da

Bere Seme bardinean,

Nola baita presuna bat

Ezagutzen miraillean.

Arraza guziz handia,

Jainko Aitaren Semea,

Etxe ongarriz bethean

Usatu gabe prinzea.

Non duzu joan den mendean

Izatu dignitatea?

Non Aitarekiñ glorian

Izatu majestatea?

Non koroa eternala,

Erresuma dohatsua?

Non tronu hanbat Aingeruz

Glorian inguratua?

Zuk handik zinduen lehen

Itsasoa gobernatzen,

Handik beiratzen mundua,

Ifernua gastigatzen.

Ah sorthe miragarria!

Hau berak zuen hautatu.

Harritzeko paubrezia!

Berak zuen hau maitatu.

Munduan zuen gizona

Bere moldera formatu,

Animalia gustien

Erregetzat deklaratu.

Bañan Jainkoaren kontra

Jarririk gizon salbaia,

Dohaiñekin galdu zuen

Jainkoaren iduria.

Bekhatuez kargaturik

Bazegoen kolpatua,

Bai egonen ere bethi

Zerutik desterratua.

Bañan Jainkoak harturik

Gorphutz guk bezalakoa,

Salbatu nahiz gizona,

Gizon egiñ zen Jainkoa!

Jesusen errenkurak establian

Bekhatuen zepoetan

Esklabo giñaudenean,

Jainkoa egiñik gizon

Sorthu zen leze batean.

Hiñ eztiki izatu zen

Haren bihotza mintzatu,

Non hango harri arrokak

Izan baitziren mobitu.

Arrokak, ene sorthea

Zuek duzue sentitu;

Bi begiez ikhusirik

Zuek zarete argitu.

Bustirik ene nigarrez

Izan zarete beratu,

Ene auhenak entzunik,

Zuek zarete ernetu.

Hunelako espantuen

Bethi ere egiteko

Badiat bada ontasun,

Eta bothererik asko.

Nik nigarrak egitean,

Urak tutzue isurtzen,

Gure bien uretarik

Ithurri bat duk ilkhitzen.

Ur hauk tuk ene suspirez

Bere lekhuan xukatzen:

Gero berriz ithurri hau

Gure nigarrez bethetzen.

O gizonak, ala zuek

Entzunen oihu aspreak!

Hauk senti ene bihotza,

Senti ene doloreak!

Gozonek eztie senti,

Eztie deusik ikhusten!

Ez aditzen deusik ere,

Eta ez nigar egiten!

Badirudite arrokek

Direla haragizkoak,

Eta halaber gizonek

Direla arrokazkoak.

Establia

Leze ilhun dohatsua!

Jauregi paregabea!

Jainkoak hire baithan dik

Hautatu bere etxea.

Eztuk hi bezalakorik,

Gustien aiz gaiñekoa,

Hire barnean eman dik

Amudioak Jainkoa.

Bai, Jainkoa hor ziagok

Auhenez eta nigarrez,

Hireganat ethorririk

Gu konsolatu beharrez.

Negua, baldinba hunat

Ez aiz ausartzen sartzera,

Edo hire bertze lagun

Elementen ekhartzera.

Eztuk oraiño aditu

Jesus Jainko Haur ttipiak

Lekhu huntan dituela

Isurtzen bere graziak.

Beirauk, ez hemen erakuts

Hire rigorostasunak,

Ez Haur honen kontra egotz

Sasoinen krueltasunak.

Elhur hotza, urrun adi

Hemendik mendietara;

Hoa han eta landetan

Hire telen hedatzera.

Bide luze zabaletan

Hedatzak hire gogara,

Etxe theilla gustietan

Egotz nahi bezain gora.

Bañan, begirauk, ez uki

Hemengo lekhu ederra,

Hek gabe asko xuri tuk

Ama eta bere Haurra.

Berriz

Elizarik sainduena

Jainkoaren establia,

Jesusek sorthu ondoan,

Bere nigarrez bustia.

Nigar egiñez geroztik

Jainkoak hemen dolorez,

Justu duk isur detzadan

Orain eneak bihotzez.

Heian zuen bezain sarri

Jesus ikhusi argiak,

Negu hotz eta kruelak

Galdu ziotzan graziak.

Posible da ikhus zetzan

Hunen bisaian nigarrak

Eta begiak zaduzkan

Harria bezain gogorrak?

Haurtxoa, egia bada

Gure plazer itsusiek

Eman darozkitzutela

Dolore aspe horiek.

Nola da posible gauden

Lili eta lorepean,

Zu sortzen zaren denboran

Lasto eta belharpean?

Amak salutatzen du Jesus bere haurra

Zeruko Errege puxanta,

Amaren sabel saindutik

Agertu zenean munduan

Gorphutz batez bestiturik;

Hala nola altxatzen baita,

Itsasotik iguzkia,

Huna Amak nola zioen

Iduki solas eztia:

Fiñean begietan zaitut,

Amaren seme maitea;

Utzi duzu ene gorphutza

Preso ziñauden etxea.

Izatu duzu ilhunpean

Karzel ttipitto batentzat

Zuk behar ziñduen lekhua

Aldare eta tenplutzat.

Arren, Jauna, sofri nazazu

Zuk eman libertatean

Pausa zaitzadan, ene Haurra,

Amaren bulhar gaiñean.

Eta barkha diezadazu

Hartzen dudan ausartzia:

Ene amudio handiak

Ematen darot kuraia.

Bañan, o Haur maitagarria,

Zure amaren besoek

Benturaz eztute balio

Hanbat nola establiek.

Nola deithuko othe zaitut,

Jainko Aitaren Semea?

Ala zarela erranen dut

Dohatsu dohakabea?

Jainko guziz puxanta zare

Zeruetako glorian;

Haur paubre baten gisa zare

Bethlemengo establian.

O Jauna, Prinze dohatsua,

Ene Jongoiko Handia,

Bañan Haurra, o Haur flakoa,

Eta ene Haur ttipia:

Zer plazer zinduke? Sehaska?

Ala plazer aldarea?

Aita deithuko zaitut,

Ala deithuko Semea?

Irakatz diozozu, othoi,

Amari eginbidea;

Nigarrez zer galdetzen duzu,

Insensu ala eznea?

Zure miñen sosegatzeko

Ohoratzen tut, Maitea,

Zure flakotasuna behin,

Gero zure botherea.

Egiazki zure ama naiz,

Baita neskatoa ere;

Beraz zor darotzut bihotza,

Eta zor beraz ohore.

Ama extasian dago haurraren begietan

Leze sakratua! Prinze

Berriaren Jauregia!

Sahaskan datza etzanik

Haur bat adoragarria!

Heldu zaiku gloriatik

Eguberri egunean,

Gu beharrez bisitatu

Munduaren ilhunpean.

Lezea, orai utzazu

Zure izen usatua;

Har zazu bertze izen bat,

Deithuko zare zerua.

Gustiok aithortzen dugu,

O Salbatzaille maitea,

Bisaian dakharkezula

Zeruko majestatea.

Zure grazia ederrak

Arraiak ditu egozten,

Eta ez itzal, ez traza

Figurarik erakusten.

Iguzkia baño tutzu

Bi begiak argiago,

Arrosalilia baño

Kolorea ederrago.

Orai duzu erakusten

Establi ilhun hunetan

Zer trukada egin duzun

Munduaren faboretan.

Eman baituzu Jainko bat

Haurtxo baten gorphutzean,

Eta haur bate gorphutz bat

Jainko baten izatean.

Andre, zeri zagozka

Haurtxo horren aitziñean?

Zer hor kontenplatzen duzu

Sehaska horren barnean?

Ithurriak xirripa du

Humildurik adoratzen,

Su ederrak bere kharra

Amudioz ohoratzen.

Iguzkiak du ikhusten

Bere arrai dibinoa,

Pintadoreak miratzen

Thiratu duen lerroa.

Plazer baitu obrariak

Bere obra ikhusteaz,

Haritzak bere fruitua

Atsegin kontenplatzeaz.

Mintzo da Ama bere Haur

Berbo dibinoarekin,

Prinzipioa juntatzen

Bere ondorearekiñ.

Ama Birjinak maitatzen du bere haurra

Ah Jesus, amudioak

Lezean zaitu estaltzen!

Ene Haur Jainko maitea,

Arrokan zaitu pausatzen!

Amudio dibinoa,

Hau da bada botherea!

Hemen baituk erakusten

Jainko bat zerugabea.

Errege batek ez izan

Bere eskuan szeptrorik!

Eta ez prinzeak ere

Egoteko Jauregirik.

Palazioa duzu hau?

O zeruko Erregea!

Ardien heian baituzu

Zeruan duzun gorthea!

Non da zure noblezia,

Nola asto unhatua?

Eta lagunik eztuen

Idi bakhoitz flakatua?

Huna zer den sekretua,

Adizak, adiskidea:

Jesus Haurra diuk artzaiña,

Eta oraiño Prinzea!

Prinze eta artzaiñ hunek

Eragiñen dik etxea,

Behin jauregia heiaz,

Gero lezeaz gorthea.

Gehiago duk hau bada,

Espantu miragarria!

Errege Artzaiñ hau baita

Zeruko bildots xuria.

Beraz sortzen denaz geroz

Bere ardien erdian,

Justu duk, duen etxea

Hekiñ gusa establian.

Ene bihotz dibinoa,

Zokholu hori utzazu,

Lasto gaiñean sobera

Denbora ematen duzu.

Niri iduri zaitana

Iduritzen balitzaizu,

Zure Amaren bulharra

Errepiratzat har-zazu.

Huntan zure koloreez,

Arrosa pintatuetan

Alha bethi zaudezela

Egonen zare dostetan.

Izanen dire lore hauk

Amudiozko fruituak:

Guziak tu freskatuko

Zeruko Espirituak.

Ene bihotza dukezu

Baratze preziatua,

Ene begien nigarrez

Baratze ihinstatua.

Nausi beraz egin zaite,

Zeruko Bildots maitea:

Egin ene bihotzean

Nausi, Jainko Haur emea.

Zu gabe ezta ederra,

Zuk behar duzu edertu,

Edo edertzen ezpada,

Zuk behar duzu eztitu.

Ah, bai, ezeren, o Haurra,

Indazu, othoi, grazia,

Zure gisa xuri dadin

Ene arima guzia.

Amak bere haurrari noelak

Geldi zaitezte Norteko

Haize hotz, aize aspreak!

Utzkitzue zuen bruma,

Bruma elhurrez betheak.

Mundu kreatu berritik

Zoazte mundu zaharrera,

Zoazte hemendik ihesi

Furien garraiatzera.

Jainkoa hemen diagu,

Urrun zaitezte hemendik:

Haur hunen hats dibinoa

Asko diagu haizerik.

Zuek ere hedoi belzak

Jaustera preparatzean,

Aphur bat egon zaitezte

Erori gabe airean.

Zertako tugu hedoiak,

Eta zertako uriak?

Asko tugu salbatzeko,

Jainkoa, zure begiak.

Bañan, Haurra, beiratzatzu

Isuri gabe nigarrak;

Nigarrek ilhuntzen tuzte

Begien argi ederrak.

Aithortzen dut, egia da,

O Jesus, ene Semea,

Bihotz gustia dudala

Zure nigarrez bethea.

Zuk franko tutzu zeruan

Plazer uholde handiak,

Eztuzte bada balio

Zure begien uriak.

Aingeruek adoratzen dute Haurra

Zeruko Aingeru ederrak

Airea ebak-azue:

Xizmisten gisa bolaturik

Hunat laster egizue.

Guk on gehiago diagu

Gure establi paubrean,

Ezen ez zuek, aingeruek

Zuen zeruko gorthean.

Hemen hari duk Jainko Haur bat

Gerla eztien egiten,

Bere sehaskan dagoela

Triunfa dik eramaten.

Arma gabeko beso batek

Etsai murruak hautsirik,

Ifernua dik alarmatu,

Guzia iharrosirik.

Laudatzeko, o Aingeruak,

Gerlari bat haiñ eztia,

Errazue Jaun egiñ dela

Jesus haurraren grazia.

Oraiño berriz errazue

Jainko idola falsoak

Hari direla preparatzen

Ohoiñen gisa zilhoak.

Hekien dibinitateak

Il-hurrenak daudezela,

Jesus ttipiaren sehaskan

Ehorstera doazela.

Eztuzue bada ikhusten

Airean gora argiak

Zeiñ klarki duten distiatzen

Eta zeiñ diren eztiak?

Horra nola hedatzen duten

Jaunko Haur hunen gloria,

Gustiek die publikatzen

Hunen magnifizenzia.

Helas, hau zer mirakuillu da!

Elhurra bezaiñ hotzetik

Distiatzen baitute kharrek

Haurtxo hunen sehaskatik.

O argiak! Argi ederrak!

Jesus Haurraren argiak!

Haur hunekiñ sortzen zareten

Argi espantagarriak!

Jesusek eta Eguberrik

Egun berri dohatsuak,

Sehaska batean tutzue

Zeuen sortzeko lekhuak!

Aingeruek erraten dute
zergatik gizon egin den Jainkoa

Hau da, hau ganbiamendu

Ederra eta berria!

Mirakuilluzko sekretu,

Espantu harrigarria!

Sartzen tu zeru gustiak

Heia ttipitto batean

Eta Jainko Inmensoa

Manyateraten barnean.

Aingeruak, nork egiñ du

Establi batez zerua?

Eta manyatera batez

Nork Jainko baten tronua?

Amudioak egiñ dik

Lurrean heaz zerua,

Eta Jainko erregeak

Belharrez bere thronua.

Heian ziatzak troxetan

Izarren kreatzaillea,

Lurrean haur formaturik

Elementen Egillea.

Hedoietarik hunek tik

Ihortziriak lantzatzen,

Xizmisten argi gustiak

Hunek ilhunpean biltzen.

Jainkoa nork haur egiñ du,

Errazue, Aingeruak?

Ez othe amudioak,

Ala Haur hunen eskuak?

Biek elgar aditurik,

Lehenik amudioak,

Gero Jainko Haur beraren

Indar handi dibinoak.

Oraiño bada diaguk

Gehiago admiratzen,

Jongoiko puxant hau baita

Miseriaz ohoratzen.

Lakhetzenago ziaiok

Birjinaren bulharretan,

Ezen ez Aingeruekin

Gure plazer handietan.

Zeruko glorian diren

Ontasunak tik kitatzen:

Eztuk leheneko ponpan

Espantagarri agertzen.

Geritzatzen tik argiak

Heiaren ilhun barnean,

Hala nola iguzkiak

Bere arraiak, sartzean.

Aingeruak, errazue:

Zer othe du desiratzen?

Lurreko ontasun hautan

Zer koroa du bilhatzen?

Guzien Jauna delarik

Utzi tik guziak,

Xoilki irabazi nahiz

Gizonen bihoitz ttipiak.

Arzaiñek adoratzen dute haurra

Arzaiñak, zatozte fite,

Zatozte heia huntara,

Arrokan barna hemen den

Jainkoa adoratzera.

Hurbildu denaz geroztik

Ikhus-agun elkarrekiñ:

Zuekiñ gu joanen gaituk,

Zatozte zuek gurekiñ.

Bildots pulit bat hemen duk

Eta bildots zerukoa,

Heiak ezpaitu oraiño

Ikhusi hunelakoa.

Erakusten tik bisaian

Espantu miragarriak,

Klarki baitire ageri

Bildurik zeru gustiak.

Hedoi eder baten gisa

Dik bere begitartea,

Begiek ez ikhusteko

Hunen dibinitatea.

Nor ezta establi huntan

Guzia espantatuko!

Eta nor ez, ikhustean,

Amudioz flakatuko!

Nihon ere izan ezten

Eksenplu bat dik ematen,

Emanik bere bihotza,

Gurea dik galdegiten.

Egiñ dik establi batez

Parabisuko gloria,

Eta gizon Jainko batez

Bildots adoragarria.

Neskatxa arzaiñ debotak,

Hunat laster egizue,

Bildots berri dibino bat

Kontenplatuko duzue.

Zuen ardi eta bildots

Gustiak utz detzatzue,

Zerutik jautsi Bildots bat

Adoratuko duzue.

Bañan hunen gurutzea

Emazue gerrieta:

Harzazue hunen ille

Dibinoa eskuetan.

Ille hau xoilki duzue

Irunen zuen landetan,

Zuen mendi, zuen haran

Eta haritz itzaletan.

Ardatzak eragitzue

Itzeez irutekotzat,

Bañan irunen den tela

Izanen dela hunentzat.

Ederra behar diñ telak,

Ungi beraz egizue,

Hartzaz arropa berriak

Gero egiñ detzazue.

Erhiak asaiu huntan

Erabilliko tutzue:

Hargatik bethi eztia

Pena izanen duzue.

Emazue khilloetan

Hunen grazia linhotzat,

Eta hunen Gurutzea

Zuen gerritan khillotzat.

Erregeek ekhartzen tuzte presentak

Hirur Errege handiek

Egiten dute presenta:

Urre, Mirra, insensua,

Jainko Haurraren tributa.

Mirrak du siñifikatzen

Gizon dela gu bezala;

Jainko dela insensuak,

Urreak errege dela.

Arren, gure ezagutzak,

O Jesus, ikhus detzatzu,

Bihotz berritu tugunak

Beraz errezibitzatzu.

Tresor hau eztu balio

Amerika dohatsuak

Eta deus eztu hau baño

Ederragorik munduak.

Badakit segur hau dela

Presentik aberatsena:

Present eder, present handi,

Present mañifikoena.

Bihotz baten izateaz

Errege zare aithortzen

Eta mundu ttipi batez

Jongoikotzat adoratzen.

Herodes, Jesus Haurraren etsaia

Doidoa, Jesus Jainkoa,

Munduan zare agertzen

Eta Herodes kruelak

Kruelki zaitu tratatzen.

Gerla egiñ nahi badu

Tiranoak beregatik,

Haur maitea, zoaz zerura

Haren lurrak kitaturik.

Edo berze zenbait herri

Munduan bilha dezazu,

Ohorez joaten zarela,

Gerla egiñ diozozu.

Nahi baduzu Ejiptu,

Egiazko Jongoikoa?

Handik khasatuko duzu

Hango idolo falsoa.

Ah, zer diot? Itzul zaite,

Gustien Salbatzaillea,

Joan da mundutik Herodes

Jainkoaren hiltzaillea.

Munduak Zu ikhustean,

Galdua salbatzen dela,

Bozturik erranen batu

Salbatzaille zaituela.

Hartzen tutzun afruntuez

Ohore duzu izanen:

Zure trublek, zure gerlek

Bakea dute emanen.

Egiten tutzun nigarrez

Hagitz gare konsolatzen:

Zu Habean itzatzeaz

Zerura gare altxatzen.

Bekhatorearen amudioa
Jesus Kristo Salbatzaillearentzat

Jainko puxanta, haur sorthua,

Zerutik zare ethortzen,

Gure miñekiñ ditutzu

Zure plazerak trukatzen.

Ikhusi tudan ondoan

Sufritu tutzun zauriak,

Hala nik hagitz sentitu

Zure dolore handiak!

Ezen nola ezpaititut

Zure nigarrak xukatu,

Zuk amudio bezanbat

Dolore dut nik sentitu.

Jongoiko kreatzaillea,

Manyateran zauntzan Jauna,

Neguaren hotz kruela

Hanbat pairatzen duzuna:

Sehaskan diren belharrez

Eragiñ detzatzu fletxak,

Hobeki egiñen tutzu

Ene baithan zure brexak.

Eta bihotz hau oraiño

Hobekiago zaurtzeko,

Zuk pena duzun bezanbat

Amudio dut biztuko.

Jadanik bihotzean dut

Brexa eder bat sentitzen,

Fletxa gori batek darot

Zeruko suaz erretzen.

Bai, kontent naiz, orai baitut

Nahi nuen on handia,

Galtzeak darot egiten

Dohatsu bihotz guzia.

Isurzatzu beraz, Jesus,

Zeure begien nigarrak,

Bethi ere erretzeko

Izanen tut zure kharrak.

Gizon gustien amudioa
Jesus Haurrarentzat

Jendeak, laster egizue,

Ageri duk estalia

Manyuateran belhar gainean

Zeruko Jainko handia.

Jainkoa duk eta gizona;

Adoratzera joan gaiten,

Amudioz bethe gau huntan

Amudioz erre gaiten.

Hain duk eztia non bihotzak

Baititu bereganatzen,

Eta bortxatu gabe nihor

Printze baita ezagutzen.

Gau argi saindu huntan

Ungi zuek egiteko,

Hil behar zarete ahalkez,

Amudioz ez hiltzeko.

Arma gabe bere eskuaz

Harritu dik ifernua,

Deabruak ikharan ezarri,

Amudioan mundua.

Ala hunek begi argiak!

Zerua die illhuntzen

Distiadura dibinoez

Eguna die estaltzen.

Argi eta ithurri dituk,

Nigar baitute egiten

Eta nigarrekin batean

Amudioa erakusten.

Ematen die amudio

Bihotzaren erretzeko,

Eta die nigar egiten

Arimaren garbitzeko.

Begietarik sasoiñ hotzak

Nigar ziok eragiten,

Eta bisaiaren gaiñean

Nigarrak horma egiten.

Bañan Eguberri egunak,

Egun berri zerukoak,

Hormatik sortzen ikhusten tik

Amudio karrezkoak.

Gizonak bere sehaskara

Deitzen tik Aingeruekiñ

Eta bere troxak trukatzen

Amudiozko soke-ekiñ.

Estatu huntan Jesus Haurrak

Gu hobeki beretzeko,

Fletxak belharrez egiten tik

Gure bihotzen zaurtzeko.

Bere sehaskan gehiago

Ziarokuk erakusten,

Amudioaren tronua

Sehaskaz baitu egiten.

Ala hik beraz behar baituk

Fortuna hagitz dulzea!

Sentitzen baduk bihotzean

Hunen begien kolpea.

Egun eder dohatsu huntan

Hik nobleki egiteko,

Hil behar uke tristeziaz,

Amudioz ez hiltzeko.

Bethi beraz maita dezagun,

Maita gure herioan,

Har dezagun pena gozo hau

Gure bizitze osoan.

Debotak erakusten dio
amudioa Jesus Haurrari

Ah, Jesus, Gizon Jainkoa!

Jesus ene Erregea!

Ene amudioa eder,

Saindu gustien xedea!

Zure heian den lastoak

Darot bihotza zathitzen,

Zure begien nigarrek

Ene arima erretzen.

Salbatzaille sortzen dena,

Sortzen gure salbatzeko,

Indazu zure grazia,

Zuregatikan hiltzeko.

Halako graziak tutzu

Isurtzen zure lezean,

Non ezpaitzait deus gloria

Establi hunen aldean.

Jesus Jainko Haurraren
amudioa gizonarentzat

Jesus Jongoiko Haurrak

        Indarrak

Daduzkat suz hartuak.

Ene bihotza nagi du

Zeruko kharrez xixpildu.

Ezta Haur hunen sua,

        Itsua,

Bañan da dohatsua;

Argiak dardatzen ditu

Ni nahiz sutan formatu.

Jadanik nau zesitu,

        Guritu,

Gustia nau beretu;

Eztu kontra deusik ere,

Egiñ da ene errege.

Khar hunek erretzean,

        Munduan,

Ematen nau zeruan,

Ene bihotzean barna

Ematen baitu Jaun ona.

Eztire hunen fletxak

        Khamutsak,

Bañan hagitz zorrotzak;

Hau da ene Jaun puxanta,

Eta ni hunen sujeta.

Hau izatuz geroztik

        Zerutik,

Urrundu naiz mundutik;

Hau da ene nagusia,

Ni hunen zerbitzaria.

Ezin asez egun, gau,

        Brasa hau,

Osorik erretzen nau.

Utzi behar dut mundua,

Ardiesteko zerua.

Nik dukedan gloria

        Guzia,

Da dolore handia;

Hunek hunela plazer du

Ni nahiz kharrez xixpildu.

Jesus Kristo gure Jaunaren
Pasioneko instrumentak

Ala zuek, instrumentak,

Baitzarete kruelak!

Hauk dire bada Jainkoari

Egiñ behar zaizkon gerlak?

Zathikatu diozue

Jaun onari gorphutza.

Bederen baziñarotate

Zathitzen niri bihotza!

        Azoteak

Azoteak, prest zarete

Jesusen zehatzera,

Eta gaxtagiñ esklaboen

Dohatsu errendatzera.

Hautsiko othe duzue

Jainkoaren gorphutza?

Hausten baziñarozkidate

Gorphutza eta bihotza!

        Harroiña

Jesus Jauna, billuzirik

Zintuzten azotatu,

Gure gaiñera behar zuen

Agoazer horrek etxatu.

Isur-araz detzatzue,

O dolore ederrak,

Jesusen odolarekiñ

Bederen ene nigarrak.

        Seska

Hau othe da Jesusentzat

Szeptro egiñ berria?

Kanabera du eskuan,

Kanabera trufagarria.

Seska, othoi, garait-zazu

Erregeen gloriak,

Garait Zesar eta Pompe

Handien indar gustiak.

        Arropak

Hauk othe dire Jesusi

Tresna egiñ berriak,

Arropa ilhun, odolstatu,

Hauts kolore nahasiak!

Ah, Jesus doloratua!

Maite ditut doloreak.

Ekharri nahi ditut bethi,

Jauna, zure koloreak.

        Koroa

Elhorri zama zorrotza,

Beraz hik ohorea,

Bekhoki huntan ezarri duk

Eta hik desohorea.

Jainko Errege batentzat

Ah, zer buruko girla!

Koroa batez egiteko,

Ah, zer tromenta kruela!

        Bisaia

Hil-frogutako figura!

Edertasun tristea!

Kolore joan hurren ilhunak!

Ezdeustu majestatea!

Amudioak zintuzte

Bere plumez pintatu,

Oxala bada bazintuzte

Ene ariman formatu!

        Itzeak

Itzeak, itze kruelak!

Gizonarentzat eztiak!

Bañan Gizon Jainko batentzat

Itze lastimagarriak!

Bortz athe egiñ zintuzten

Hunen gorphutz sainduan,

Guri hobeki zabaltzeko

Atheak hunen zeruan.

        Lantza

Zeren ondoan enbillan,

Lantza kruel zorrotza,

Hire furian kolpatzean

Jesusi bere bihotza?

Kolpea, kolpe latza!

Hil baten kolpatzea!

Eta bihotz dibino baten

Afrutuz afruntatzea!

        Gurutzea

Gizon Jainko hil denaren

Ohe kruel dulzea!

Errege Jaun baten tronua,

O Jesusen gurutzea!

Akhabatzak hunen penak,

Kontenta zak herioa,

Herioa kontentaturik,

Kontenta amudioa.

        Gathabutea

Gathabute aberatsa!

Ikhusten tuk dolutan

Nola dauden Aingeruak

Hire saihets gustietan.

Hire baithan eman zien

Jaunak bere gorphutza;

Hor barna ehorsten bahu

Harekiñ ene bihotza!

        Instrumenta gustiak

Sokak, kanabera, lantza,

Arropak, aratzeak,

Harroiña, burdiña, gathe,

Gurutze eta itzeak:

Ah, kruelak! Utzazue

Ene salbatzaillea!

Ni tromenta nazazue,

Jainkoaren hiltzaillea.

Jesus-Kristo Jaunaren Pasioneko Historia

        Eguneko eta gaueko 24 orenetan partitua, Ebanjelio Sainduetarik atheratua, egunaren eta gabaren iragateko, haren orhoitzapen sainduaren izenean, eta jakiteko zer afekzione eta zer berthute pratikatu behar den oren hetan.

        1. Orena: Kontrizionea

Tristetu zait herioraiño

Ene arima handia:

Jainkoak baizen ez daduka

Hagoan ene bizia.

        2. Orena: Jainkoaren nahira erremetitzea

Gorphutzetik isuri zuen

Lurreraiño izerdia.

Isuri, helas! gorphutzetik

Odol izerdi handia!

        3. Orena: Jainkoa gehiago estimatzea ezen ez bertze gauza gustiak

Ah, Judas, hunela saltzen duk

Jainkoaren Seme Jauna!

Saltzen baituk musu egiñik

Gizonik den hoberena!

        4. Orena: Sofritzeko desira

Soldaduek harturik Jesus

Sokez dute amarratu;

Ana Pontife gaxtoaren

Etxera dute gidatu.

        5. Orena: Espantua

Zerbitzarietarik batek,

O Jesus Ene Jainkoa!

Kruelki ezarri darotzu

Bisain mazelakoa.

        6. Orena: Konpasionea

Hañitz lekhuko falso dire

Jesusen kontra altxatzen:

Falsoki Kaifas falsoak

Erran falsoak aditzen.

        7. Orena: Jainkoaren baithan esparantza

Mokanes batez diotsate

Bere begiak itsutu,

Eta kruelki zafardakoz

Bere bisaia urratu.

        8. Orena: Justizia dibinoaren beldurtasuna

Argi alban gidatzen duten

Konziliora lothurik:

Gorphutza eta bi eskuak

Burdiñez amarraturik.

        9. Orena: Inozenzia ezagutuaren atsegiña

Pilatus gobernadorea

Bakharrik zaio mintzatzen;

Gero diotsa: hunen baithan

Eztut faltarik kausitzen.

        10. Orena: Jentilei Athea idekia

Herodes Erregerengana

Pilatusek du manatu

Eta dire oren berean

Etsai handiak baketu.

        11. Orena: Justifikazionea

Herodesek trufak egiñik

Erho gisa du bestitzen;

Pilatus presidenta gana

Xuriz bestirik egortzen.

        12. Orena: Ohorearen mesprezioa

Orduan Pilatusek Jesus

Bere gaiñki zuen hartu;

Gero burreuek haren salan

Billuzirik azotatu.

Bertze hamabi orenak

        1. Orena: Espantua

Zerbitzarietarik batek,

O Jesus ene Jainkoa,

Bisaian ezarri zarotzun

Kruelki zafardakoa.

        2. Orena: Konpasionea

Hañitz lekhuko falso dire

Jesusen kontra altxatzen,

Eta hekiñ erran falsoak

Kaifas etsaiak aditzen.

        3. Orena: Jainkoaren esparantza

Mokanes batez diotsate

Bere begiak estaltzen

Eta zafardako batez

Bere bisaia uspeltzen.

        4. Orrena: Justizia dibinoaren izialdura

Argi alban gidatzen dute

Konziliora lothurik,

Gorphutza eta bi eskuak

Gatheez amarraturik.

        5. Orena: Inozenzia ezagutuaren atsegiña

Pilatus gobernadorea

Bakharrik zaio mintzatzen:

Gero diotsa: Hunen baithan

Eztut faltarik kausitzen.

        6. Orena: Athea jentilei idekia

Errege Herodesengana

Pilatusek du egortzen,

Eta oren berean dire

Elkharrekien baketzen.

        7. Orena: Justifikazionea

Trufaturik du Herodesek

Athorra xuriz bestitzen,

Eta Pilatusengana du

Fazoiñ berean egortzen.

        8. Orena: Plazeren mortifikazionea

Orduan Jesus Pilatusek

Bere gaiñki zuen hartu,

Gero bere pretorioan

Billuzirik azotatu.

        9. Orena: Ohorearen mesprezioa

Juduek arantze-elhorriz

Zioten egiñ koroa,

Eta arantzezko koroaz

Koroatu Jongoikoa.

        10. Orena: Leialtasunaren promesa

Huna bada non den gizona:

Emazue gurutzean.

Jesus utzten du Pilatusek

Jendeen borondatean.

        11. Orena: Borondate propioarn kitatzea

Munduaren Salbatzaillea

Hurbiltzen da gurutzera:

Sorbalden gaiñean hartzen du

Altxatzen Kalbariora.

        12. Orena: Adorazionea

Populuak Kalbariora

Direnean arribatu,

Burreuek dute, ah kruelak!

Habean Jesus itzatu.

S. Benoisten othoitza

        Jesus-Kristo ene Jauna, zure zauri sakratuez zaurt diezadazu ene arima, eta ase zure odol sainduaz; bethi lekhu gustietan zu ikhus ziatzadan gurutzatua, eta ikhusiko tudan gauza gustiak ikhus detzadan zure odolaz gorrituak; xoilki zure bilha nabillala; sekulan zure zauririk baizen ikhus ez dezadan; eztudan bertze konsolazionerik, zurekien zaurthurik izatea baizen; den ene pasione guzia zure Gurutzearen oiñetan belhauriko egotea; eta ene bihotza eztadiñ sekulan pausa zure baithan baizen, zeiña baitzare hunen amudio gustien xedea.

Jesus Gurutzearen gaiñean

Jendeak, ikhus nazazue

Nolatan azken fiñean

Zuengatik hiltzera noan

Gurutzearen gaiñean.

Ez zuen indarrik izanen

Ene baithan herioak,

Bizia baldin ezpalarot

Eraman amudioak.

Galdu behar dut instant huntan

Ene egun sakratua

Eta zuengatik pairatu

Dolore infinitua.

Eztarot dolurik batere

Gurutzeko herioak,

Herio saindu hau baitarot

Ematen amudioak.

Ikhustean nola sofritu

Dudan en herioa,

Zer herstura, zer agonia,

Nolako martirioa!

Ezperen erranen duzue:

Jainkoak bizi zenean

Maitatu ezpalu gizona,

Eztzen hillen gurutzean.

Bañan ikhasi dituzue

Jainkoaren doloreak!

Helas, begira, ez errenda

Pena hauk fruitu gabeak!

Beraz isurtzen dudanean

Ene odola zuentzat,

Bederen isur ezazue

Ordaiñez nigar enetzat.

Guziz puxanta naizelarik

Eta Jainko dibinoa,

Ikhusazue nola zaitan

Jaun egiñ amudioa.

Eztuzue ahalke behar

Jainkoaren segitzeaz,

Jainkoak amudioari

Plazer du obeditzeaz.

Langiturik hiltzen naizela

Ikhusten nauzuenean,

Etsai tropela handi batek

Landatu zuen habean.

Errazue eztela eder

Bizitzea plazerean,

Hiltzen denaz geroz Jainkoa

Gurutzearen gaiñean.

Amudios hiltzen da Jesus

Ah, gu gare bekhatoreak

Eta Jesu da punitzen?

Jesus, zure amudioak

Gugatik zaitu itzatzen.

Justua aiz, amudioa,

Hobendunei barkhatzeko?

Eta presuna inozenta

Gurutzean punitzeko?

Egia duk: galtzen zioat

Inozentari bizia,

Salbatu nahiz hobendunak,

Eta hei eman gloria.

Bekhatuak zitien egiñ

Ene etsaien esklabo,

Merezi baitzituzten penak

Bethi sutan erretzeko.

Bañan nik maitatu nitien

Eta hekiñ liberatzeko,

Liberatu Jesus tiranoei

Hekiñ penen sofritzeko.

Ezperen duk ene legea

Amudiozki emana,

Inozenta baita punitzen

Salbatzeko hobenduna.

Ah, bai! Zuen Salbatzailleak

Zuen penak tik sofritzen!

Bere gaiñera ziok Aitak

Bere kolera kargatzen!

Jainkoak zuei darotzue

Ematen bere grazia,

Eta bere Seme Jaunari

Errendatzen justizia.

Ezperen duk ene legea

Amudiozki egiña,

Inozenta baita punitzen,

Salbatzeko gaxtagiña.

Ebanjelioko hitz haukien gaiñean:

        Jesus inclinato capite emisit spiritum

Mundu-herri gustiarentzat

Salbatzaillea hiltzean,

Haren gana hare tromentan

Herioa hurbiltzean,

Hagitz izan zen bere baithan

Espantatua gerthatu!

Eta gibelat zuen laster

Bere eskua thiratu;

Burreuak eziñ izan zuen

Ausartziarikan asko,

Ofizioa Nausiari

Gurutzean egiteko.

Jesusek bere aitziñerat

Beheratzean burua,

Burreu kruel eta gorrari

Egiñ zioen kheiñua:

Ez ziozola konsidera

Nausitasun dibinoa,

Bañan ziozola ausarki

Konpli sakrifizioa.

Kruelak fite entzun zuen

Eta fite obeditu;

Oi, bada, gor, kruel, itsuak,

Izan ezpalu aditu.

Kolpe harrigarri xoil batez

Galdu zuen iguzkia,

Eta natura ikharetan

Galtzeko utzi gustia.

Gustiak zeuden langiturik

Airean eta lurrean,

Hala nola izatu balitz

Mundua azken fiñean.

Antsiarik gabe zegoen

Solamente bekhatorea,

Hunentzat hiltzen zelarikan

Gustien Salbatzaillea.

Ingrata! Bihotza zuela

Zidurien harrizkoa,

Eta harriek ziduriten

Zutela haragizkoa.

Madalena,
Salbatzaille Jaunaren gorphutz hillaren
aitzinean langitua

Jesus ona eta puxanta!

Gure arimen argia!

Zuk hiltzean hiltzen duzu

Izarrekiñ iguzkia.

Bañan gañtzen duzunean zuk

Edertasun dibinoa,

Galduko othe dut nik ere,

Oh Jesus, amudioa?

                Zorthe gaitz! Gurutze! Herio!

                Ah, hau duk ene Jainkoa!

                Zergatik eztuzue hartzen

                Enplegu eztiagoa?

Bekhoki ederra! Maite dut

Furiak egiñ Kolpea!

Argi gustien sorlekhuan

Ezarri du gau tristea.

Zer dakusat zure bisaian?

Herio miragarria?

Ala ezperen ageri da

Amudio hilgarria?

                Zorthe gaitz...

Gorphutz hilla, lehen arima

Haiñ ederraren egoitza!

Ala hik hagitz baitarotak

Orain flakatzen bihotza.

Pitzten dituk zeruko suak

Hire odol hormatuan,

Eta sortzen amudioa

Hire thonba sakratuan.

                Zorthe gaitz...

Amudioak nahi badu

Jesus ezten ene Prinze,

Et baldiñ diñe ezpada

Izatekotzat Errege,

Utz betza ezperen itzeak

Zaurtzera ene gorphutza,

Utz lantza eta arantzeak

Zaurtzera ene bihotza.

                Zorthe gaitz...

Bitartean zuek, mendiak,

Zuek, landa, eremua,

Ikhasazue nola naizen

Amudioak zaurthua.

Haren odolaz gorriturik

Zuek, ithurri ederrak,

Eramatzue munduz mundu

Zuekiñ ene nigarrak.

                Zorthe gaitz...

Gurutzearen aitziñean bekhatorea

Ene desira, ene botu

Gustien xede eztia,

Gizon handi, Jongoiko ttipi

Bañan adoragarria!

Jesus! Gizon eta Aingeru

Gustien bihotz maitea,

Gauza egiñ diren gustien

Artean paregabea!

Helas! Posible da zu, Jauna,

Gurutzean ikhustea!

Ikhustea tromenta hautan

Eta ez zu maitatzea?

Jainkoa zare eta Jainko

Gorphutz gabe izatua:

Ordean egun guregatik

Haragiaz bestitua.

Heldu zare gure mundura

Zure eternitatetik,

Zure penez gu salbatzeko

Sekulako heriotik.

Helas! Posible da penetan

Jainko baten ikhustea?

Eta bekhatore gizona

Dolorez ez egotea?

Ah, hai Jesus! Badirudizu

Gustietan Jaun borthitza,

Bañan harrigarria duzu

Guretzat duzun bihotza.

Kausitzen dugu zure baithan

Eztia garratzarekiñ

Eta halaber adoratzen

Gizona Jainkoarekiñ.

Mirakuillu handiagoa

Oraiño duzu obratzen:

Gizon gustien salbatzeko

Jainko bat baituzu galtzen.

Jesusen pasione sainduko orenak

Ikhusak Jesus, hire Jauna,

Bere othoitzen egiten,

Izerditan nola dagoen,

Nola den oihuz egoten.

Jainko hunen konsolatzeko

Hunen pena handietan,

Behar duk izan debot, saindu,

Aingeru, hire obretan.

        Prima

Jadanik preso hartu die

Judeuk Jesus Jaun ona:

Gurutzera ziaramatek

Hutsik eztuen gizona.

Bethi ere, ene arima,

Behar duk Jesus segitu,

Behar haiz haren amudioz

Sekulakotz amarratu.

        Tierza

Dugun guztiok herioan

Urrikari Jauna,

Bil dezagun hark zaiñetarik

Hustu duen ontasuna.

Ez diozogula zathika

Burreuen gisa gorphutza,

Eta ez bethe desplazerez

Ingraten gisa bihotza.

        Sexta

Buruan duen diadema

Niri ziaitak mintzatzen,

Nola nauen adimenduan

Bihotzez nola maitatzen.

O berroa, berro kruela!

Gizonek egiñ koroa!

Egiñ akit su dibinoen

Amudiozko berroa.

        Nona

Gurutzea bere soiñean,

Ziok segi dezagula;

Hil eta bizi Gurutzean

Gustiok behar dugula.

Jesus Jauna denaz geroztik

Gurutzean gurutzatu,

Derragun dela Gurutzean

Gure gloria finkatu.

        Bezperak

Ikhusak martirio huntan

Tromenta den nolakoa!

Oihuz, othoitzez dagoela,

Mundutik joan duk Jainkoa.

Beraz hagitz senti dezagun

Hunen dolore handia;

Jesusekin egigun othoitz

Eta sofri agonia.

        Konpletak

Jesusen frogu handietan,

Halako aparailluan,

Egik nigar: estali uben

Zerua haren doluan.

Utzi ziteen Jainko hilla

Bere thonbat ehortzirik:

Ah, baldin bizitzen bagiñe

Harekien estalirik!

Aktak apsione sainduaren ohoretan

        Fedea

Huna fedeak irakasten

Darokun misterioa:

Jesus Jaunak penen teatra

Zuela Kalbarioa.

Hil izan dela sinhesten dut

Gurutzean inmortala,

Eta hiltzean Gurutzean

Gustien Jaun egin zela.

        Adoratzea

Guregatik hilarazi du

Amudioak Jainkoa,

Desohorezko urkhabean

Prinze zeruetakoa.

Gizon galduen salbatzeko,

Hil da Jainko Jauna bera:

Goazen, ene bihotza, goazen

Dugun Jainkoa adora.

        Eskerrak

Jesus ona, ahuspez ditut

Zure penak adoratzen: zure odola zaiñetarik

Enetzat duzu isurtzen.

Ah, zu nola tratatu ziñen!

Nola ninduzun maitatu!

Hil izan ziñen amudioz,

Gizona nahiz salbatu.

        Ofrenda

Zenbat on egiñ darotazu!

Eman nolako bihotza!

Beraz zer bihotz zor darotzut,

Eta zenbat ezagutza!

O bihotza, bizi behar duk

Jainkoaren maitatzeko,

Eta bethi harekiñ bizi

Gurutzea ekhartzeko.

        Resoluzionea

Bekhatua, ah bekhatua,

Burreu gaixki egillea!

Izan aiz, fiñean, izan aiz

Jainkoaren hiltzaillea.

O Jesus, eztut segituko

Zu hil zaituen furia,

Bañan bilhatuko dut bethi

Hark joan darotzun bizia.

        Othoitza

Jauna, irabazi zinduen

Herioan biktoria:

Othoi, iguzu zuk merezi

Grazia eta gloria.

Sor bedi zure heriotik

Gure bizitzetasuna,

Eta sor zure penetarik

Gure dohatsutasuna.

        Esparantza

Habe handian hil zenean

Gizon eta Jainko zena,

Satisfatu zen justizia

Jainko bizi denarena.

Jesusen penek darotate

Erosi ene gloria:

Fons handi huntan finkatzen dut

Ene fidantza gustia.

        Amudioa

Ala zure amudioak

Ni hagitz bainau maitatu!

Salbatu behar nauelakotz

Zu galdu izan baitzaitu.

O Jesus ona, hiltzen zare

Enegatik Gurutzean:

Maite zaitut; ah, bizi zaite,

Othoi, ene bihotza.

        Imitazionea

Adi zagun Jesus Jaunaren

Zuhurtzia dibinoa:

Guruzea ekharrak, dio,

Irabaztekotz koroa.

Gurutze huni lot akio,

Lot huni hire desirak:

Egiñ adi hunen partale,

Nahi badituk plazerak.

        Estimua

Konsiderazak, o arima,

Jesusen heriotzea,

Hunen arantza, hunen itze,

Lantza eta gurutzea.

Orduan bada jakiñen duk

Zer den hire balioa,

Nolakoa Jainkoak zuen

Hiretzat amudioa.

        Humilitatea

Egia othe da ala ez

Maite zaitudala, Jauna?:

Badakit, bekhatorea naiz,

Posible den gaxtoena:

Badakit zure ontasunen

Eta dohainen gloria:

Bada zuk ere badakizu

Zer den ene malezia.

Bekhatoreak madarikatzen du bekhatua

Pentsatzean Jesus hil dela

Enegatik Gurutzean,

Nik nola deus pentsa dezaket

Haren kontra bihotzean?

Nola nik mespresa dezaket

Isuri duen odola?

Xortatxo batek balio du

Erresuma eternala.

Zuk hanbat pairatu ondoan,

Jesus, zure gorphutzean,

Egiñen othe narotzuke

Urkhabea bihotzean?

Andre dena Mariari othoitza

Zeruetako Erregiña,

Birjina Ama emea:

Kalbarioan gora zinduen

Segitu zure Semea.

Ah, han Gurutzean zinduen

Itzaturik kontenplatu

Eta doloreak zarotzun

Zure bihotza flakatu.

Othoitzten zaitut, Seme Jaunak

Sofritu heriotzeaz,

Heriotzeko perilletan,

Arren, ez ni kitatzeaz.

Aingeru gustiei othoitza

Ez othe nauzue entzuten,

Aingeru baketiarrak?

Bada Jesus hil zen denboran

Egiñ zintuzten nigarrak.

Haren dolu handia ere

Hartu zinduten zeruan:

Ez othe tutzue entzunen

Ene othoitzak munduan?

Othoitzten zaituztet humilki

Jesusen heriotzeaz,

Heriotzeko orenean,

Arren, ni faboratzeaz.

Bazko denboran

                O filii et filiae

O Giristiño tristea,

Biztu da Jesus maitea,

Alleluia, alleluia,

Alleluia, alleluia.

Larunbat alba goizean

Piarresekiñ batean

Joannes hilharrirat zen joan

Alleluia...

Joan zen Madalena ere,

Joan zen Maria Salome,

Eta Maria Jakobe.

Dugun lauda, dugun lauda,

Dugun lauda, dugun lauda.

Emazteak hurbiltzean,

Aingeruek zuten erran

Jesus zela Galilean.

Dugun lauda...

Thonbaren aitzineraño

Piarres saindua baño

Joan zen Joannes lasterrago.

Dugun lauda...

Jesus ediren zenean

Apostoluen artean:

«Duzuen bake» ziotsan.

Alleluia...

Diszipuluak entzunik

Nausia zela bizirik,

Egotu zen dudaturik.

Dugun lauda...

Tomas, zioen Nausiak,

Ikhuskik ene zauriak,

Eta utz dudan guziak.

Dugun lauda...

Jesus ikhusi ondoan,

Diszipuluak ziotzan:

Ene Jaun, ene Jainkoa!

Alleluia...

Dohatsua duk presuna

Ni ikhusi ez nauena,

Eta sinhetsi duena.

Alleluia...

Jesus dela bedinkatu,

Laudatu eta maitatu:

Dela bethi ohoratu.

Dugun lauda...

Demogun esker debotki

Bethi ohore humilki

Eta gloria handizki.

Dugun lauda, dugun lauda.

Dugun lauda, dugun lauda.

Jesus-Kristo
gure Salbatzaille Jaunaren
besta-buruak

        Abendoa

Zerua, isur diezaguk

Gure arimen ihintza:

Ilkhi zaite hedoietarik,

Gure Kapitain borthitza.

Lurra, odekak bihotzetik

Hire ontasun joria:

Munduari emanen diok

Salbatzaille Jaun handia.

        Natibitatea

Zure ethortze dohatsuak,

Salbatzaille dibinoa,

Ekhartzen diote bihotzei

Zeruko bozkarioa.

Ala guk bihotz dohatsuak!

Baldin zure manyatera

Egiten bada gure hutsen

Ehortzeko sepultura.

        Zirkunzisionera

Hasten zare, Salbatzaillea,

Gure zaurien sendatzen: