IPUI 28

Aizeria ta Otsoa

        Otsoak eizan zebillela, bete zuen bere lur uspe, edo leizea arikiz, erbikiz, ta aunzkiz, ta bazedukan zer jan egun askotan. Usaira urreratu zitzaion Aizeria leiza aurrera, ta kanpotik, edo sarreratik diotsa Otsoari:

        —Nere Jaun prestua, egun asko da alkar ekusi ez degula. Argatik natorkizu gaur egitera ekustamen edo bisitatxo bat. Bestetik nere sabeleko utstasunak, egun askotako jan ezak, naduka aginte gabe. Uste det errukituko zerala nizaz. Badezu or zer eman zure kalte ezagutu gabe.

        Igarri zion Otsoak zer zerabillen Aizeriak, ta diotsa barrunbetik:

        —Asko jakin gaiztoa, guziak ezagutzen aute. Ken adi ortik. Ez ator i nere onez. Atera nai nauk emandik, gero arrapatzeko ixillik nere janariak. Billa ezak alper zital orrek. Nai dek iñoren maian jarri, galanki bazkaldu, ta bearrik egin ez?

        Aizeriak irten zuen buruz bera, ta erneguz; ta dio:

        —Otso zeken ta prestueza, gogoango didak niri, zer jan ematea, ukatua.

        Joan zan basoan ardiak zaitzen zegoan mutill bategana, ta esaten dio:

        —Arzaia, ze sari edo aloger emango didazu, agertzen badizut non dagoan ezkutaturik Otso zure etsai andia? Arrapatu edo illko dezu txit erraz.

        Diotsa Mutillak Aizeriari:

        —Sari onak emango dizkitzut ori egiten badezu.

        —Atoz bada nerekin —esan zion Aizeriak, ta eraman zuen Otsoaren leizara. Sartu zion Arzaiak Burni zorrotz bat saietsen artean, ta larga zuen illik. Ikusi zuenean Aizeriak illik Otsa, diotsa Arzaiari:

        —Ez det orain zure alogerik bear.

        Sartu zan leizan, ta Otso illaren aldamenean ase zan arikiz, ta ardikiz, ta igaro zituen egun asko bazkari, ta apari ederrak egiten.

        Otsoaren ondasunak ez ziran betiko. Aizeriak irten zuen Ollo billa, ta erori zan ipiñi zioten lakio edo tranpa batean. Katigu zegoala, gogoratu zitzaion Otsoarekin egin zuena, ta esaten zuen.

        —Gaitz egin nion Otsoari, ta argatik datorkit neroni ere eriotzako bidea.

        Ipui onek erakasten dioe gizonai, ez iñoiz pozik artzeko iñoren gaitzaz; geretzat nai deguna, nai izan bear dioguela besteai; ez degula damurik artu bear lagunaren ondo izateaz. Gorroto izan bear diogula zekentasunari, zeñek ekarri zion Otsoari bere galtzapena.

                Ez egin iñori kalterik

                Ez artarako eman biderik.

                Gizon prestu, ta esku zabalekoa

                Izango da guzien gogokoa.