GURE JESUKRISTO JAUNEN
EBANJELIO SANTUE
SAN MATEOK DIONEZ

ZEAMAKO ESKUERA ITZULIE

LENENGO KAPITULUE

Jesukriston sortzea, aen konzebitzea Espiritu Santun obraz, eta aen jaiotzea.

        1. Jesukristo, Dabiten semen, Abrahanen semen sortzea.

        2. Abrahan Isaaken aite zan. Isaak Jakoben aite zan. Jakob Judasen ta aen anaien aite zan.

        3. Judasek Tamarreandi izan zon Phares ta Zara. Phares Esronen aite zan. Esron Aranen aite zan.

        4. Aran Aminadaben aite zan. Aminadab Naassonen aite zan. Naason Salmonen aite zan.

        5. Salmonek Rahabendik izan zon Booz. Boozek Rutheandik izan zon Obed. Obed Jessen aite zan. Jesse Dabid erregen aite zan.

        6. Dabid erregek izan zon Salomon Uriasen andrea izan zanandi.

        7. Salomon Roboanen aite zan. Roboan Abiasen aite zan. Abias Asan aite zan.

        8. Asa Josaphaten aite zan. Josaphat Joranen aite zan. Joram Uriasen aite zan.

        9. Urias Joathanen aite zan. Joathan Atxazen aite zan. Atxaz Ezekiasen aite zan.

        10. Ezekias Manasesen aite zan. Manases Amonen aite zan. Amon Josiasen aite zan.

        11. Josias Jekoniasen ta onen anaien aite zan, judiok Babilonira eaman zituen denbora ingurun.

        12. Eta Babilonira eamanak izanda gero, Jekonias Salathielen aite izan zan. Salathiel Zorobabelen aite izan zan.

        13. Zorobabel Abiuden aite izan zan. Abiud Eliazinen aite izan zan. Eliazin Azorren aite izan zan.

        14. Azor Sadoken aite izan zan. Sadok Atxinen aite izan zan. Atxin Eliuden aite izan zan.

        15. Eliud Eleazarren aite izan zan. Eleazar Mathanen aite izan zan. Mathan Jakoben aite izan zan.

        16. Eta Jakob, Jose, Marian gizonan aite izan zan, zein Mariandik jaio zan Jesus, lonbretzat Kristo.

        17. Ala amalau kasta die guzik Abrahandi Dabiteaño; eta Dabiteandi judiok Babilonira eaman zien arteaño amalau kasta; eta amalau kasta Babilonira eamanak izan zieneti Kristoaiño re.

        18. Baño Kriston jaiotzea modu ontan izan zan: Maria aen ama Josei eskontzeko itzemana zeola, arkitu zan konzebitue zola bere sabelen Espiritu Santun obraz, ioñoize (sic) lenao alkarrekin eon bae.

        19. Baño Jose aen gizonak, zan bezela, justoa zalako, eta hura desonrau nai etzolako, erabai zon ixiltxoik uztea.

        20. Pentsamentu ontan zeola, ona nun agertzen zakon amesetan Jaunen aingeru bat, esanez: Jose Dabiten semea; ezazu izan errezeloik Maria zeure andratzat errezibitzeko zure etxen; zeati aen sabelen konzebitu dana, Espiritu Santun obrea da.

        21. Eta la eingo do seme bat zeñi Jesus ipinko diozun izentzat; ba hura da bere errie salbau bear dona ero librau bear dona pekatutati.

        22. Zein guzie ein zan Jaunek Profeteandik esan zona kunplitzeko zeñek dion:

        23. Jaki zazue birjiña batek konzebitu ta eingo dola seme bat; zeñi Emmanuel ipinko dioen izentzat, zeñek bestea itzulie esa (sic) nai don Jainkoa gukin.

        24. Orrekin Josek, esnau zanen, ein zon Jaunen aingeruk aindu ziona, eta errezibitu zon bere andrea.

        25. Eta ezautu bae ta ikutu bae ein zon bere seme bakarra; eta ipin zion izena Jesus.

BIGARREN KAPITULUE

Magoan adorazioa; Jesusen iges eitea Ejitora; inozentean eriotza gogorra; Jesus, Maria ta Jose itzultzen die Ejitoti.

        1. Jaioi pa Jesus Judako Belenen Herodesek erreinatzen zola, ona nun etorri zien Mago batzuk euzkie jaiotzen dan aldeti Jerusalena.

        2. Galdetuz: Nun dao judion errege jaioa ba guk ikus gendun euzkie jaiotzen dan alden aen izarra, eta adoratzeko asmokin etor gea.

        3. Herodes erregea au aituta, izutu zan, eta aekin Jerusalen guzie.

        4. Eta abadean prinzipe guzik, eta erriko erakustzallek ingurauta, galdetzen zien nun jaio bear zon Kristok ero Mesiasek.

        5. Zeñi ak erantzun zioen: Judako Belenen. Onla dagola eskribitue Profetan.

        6. Eta zu Belen Judako lurre, etzea iñolaze Judako erri aundinetati txikina; ba zuandi da nundi eta bear don, Israelgo nere errie gobernau bear don burue.

        7. Ordun Herodesek Magoai ixilik ero bakarrik otseinda jakin zon atati kontuz izarra agertu zitzaien denborea.

        8. Eta Belenako biden ipinik, esan zien: zoazte, eta jaki zazue puntual zer dan ume ortaz, eta arkitze zuenen abisa iezue nire adoratzea juteko.

        9. Erregei au aitu bezin laister, jun zien eta ona nun, euzkie jaiotzen dan alden ikusi zoen izarra zijon euren aurreti, zein alleatuik umea zeon lekun pareraño, geatu zan.

        10. Izarran bistan oso poztu zien.

        11. Eta etxen sartuta, arkitu zoen umea bere ama Marikin, eta belauniko jarrita adorau zoen, eta euren kofrek zabalduik, eskeñi zioen urrezko, intzentsozko ta mirrasko presentek.

        12. Eta zeruti errezibituik amesetan abiso bat Herodeseana itzuli etzitezen, jun zien euren etxea beste bide bateti.

        13. Ak andi jun ondon, Jaunen aingeru bat agertu zitzekon Josei amesetan esanez: Jaiki zaite, artu zazu umea, eta aren ama, eta iges ei zazu Ejitora, eta an eon zaiz nik abisau arten. Zeati Herodes ibilko da umen billa iltzeko.

        14. Jaikita artu zon Josek umea ta aren ama gauez: eta erretirau zan Ejitora.

        15. Nun eon zan Herodes ill arte; eta onla kunplitu zan Jaunek esan zona Profeten auti: Nik otsei nion Ejitoti nere semeri.

        16. Bianbitarten Herodesek ikusik burlatue bere burue Magoandi, asarrau zan oso, eta aindu zon iltzeko Belenen ta bere ingurumari guzin zien bi urtez betiko ume guzik, izarra agertu zan konformidaden zein jakin zon Magoandi.

        17. Ordun ikusi zan kunplitue Jeremias profetek lendik esan zona esanez.

        18. Raman e aitu zien deadarrak, near asko ta oiuk: Rakel da bere umez near eiten dona, konsolau nai ezik, zeati ez dien geiao.

        19. Gero Herodes ill ondon, Jaunen aingeru bat agertu zitzekon Josei amesetan Ejiton,

        20. Esanez: Jaiki zaite, eta ar zazu umea, eta aen ama, eta zoaz Israelgo lurrea, zeati il die umeri bizie kendu nai zioenak.

        21. Jaikita artu zon Josek umea, eta aen ama, eta etor zan Israelgo lurrea.

        22. Baño aituik Arkelaok aintzen zola Judean Herodes bere aiten ordez, ikatu zan arutza jutea, eta abisatuik amesetan, Galileako lurrea erretirau zan.

        23. Eta etor zan bizitzea Nazaret izena don erri batea; modu ontan kunplituz Profetan esana: Izango da Nazareno deitue.

IRUGARREN KAPITULUE

Joan aurrea bialduk predikatzen do penitenzie eta bautizatzen do. Jesusek nai izan zon bautizatue Joaneandi; eta ordun aitzea eman zon Jainkon seme bakarra zala.

        1. Denboraldi artan ikusten zan Joan Batista Judeako basamortun predikatzen,

        2. Eta esanez: Ei zazue penitenzie; zeati gertu dao zerutako erreinue.

        3. Au da hura zeñeaz esan zan Isaias Profeteandi: Da basamortun deadar eiten donan boza, esanez: Presta zazue Jaunen bidea, Ei-tzezue zuzen aren bidetxiorrak.

        4. Joan kamelu illesko soin batekin zebillen, eta narruzko ugal bat bizkarren; eta aren janarie zan matxinsaltokarie ta basaeztie.

        5. Jerusalengo jendea, eta Judea guztiti, eta Jordango erribera guztiti zijotzen ba aen billaka,

        6. Eta areandi errezibitzen zoen bautismoa Jordanen, euren pekatuk konfesauta.

        7. Baño nola fariseotar ta saduzeotar asko ikusten zitun be bautismora etortzen, esan zien: O ziraun arrazak! Zeñek erakutsi zue ikusten zatzuen aziokin bakarrik iges ein dezaiokezuela datorkitsuen kolereri.

        8. Ei-tzezue ba penitenziri digno zakon frutuk.

        9. Eta ezazue esan zuen usten: Abrahan daukeu aitetzat; zeati nik esate izuet zein aldona dan Jainkoa arri otati bertati jaio eraiteko semek Abrahani.

        10. Beira zazue gero aizkora aundie arrimatue daola arbolan zuztarrea. Eta frutu ona ematen ez don arbola guzie, ebaie izango da, eta surta botea.

        11. Nik, egie da, bautizatzen zaituet urekin penitenzie eraiteko; baño ne ondoti etorri bear dona, ni paño geiao dezakena da, eta enaiz ni digno sikira ari zapatak eramateko re; hura da bautizatu bear zaituena Espiritu Santun eta sun.

        12. Ark bere eskutan dauke arrastelue; eta garbituko do ederki larrañe; eta bere garie graneron sartuko do, baño lastok erreko itu itzaliezinditeken su baten.

        13. Denbora ontan Jesus etor zan Galileati Jordana Joanen billa, oneandi bautizatue izateko.

        14. Baño Joanek etzon nai, esanez: Nik zuandi bautizatue izan bear det, eta zu niana zatoz?

        15. Zeñi erantzun zion Jesusek, esanez: Utzi ezu oain eiten; zeati ala komeni da kunpli dezaula justizi guzik. Ordun Joanek ein zon ark nai zona.

        16. Ba Jesus bautizatuta, ureti eta bezin laister, zeruk iriki zitzekon, eta ikusi zon Jainkon Espiritue jatxitzen uson antzea, eta bere gañen atxeten.

        17. Eta aitu zon zeruko boz bat, ziona: Au da ne seme maitea, zeñean daukean ipinie nere poz guzie.

LAUGARREN KAPITULUE

Jesukriston balurre ta tentazioa; itzultzen da Galilea, eta ipintzen do Kafarnaunen be bizitokie; asten da predikatzen ta dizipuluk inguratzen, eta segitzen dioe jende askok.

        1. Denbora artan Jesus Jainkon Espirituandi eamana izan zan basamortura deabrundi an tentaue izan zediñ.

        2. Eta berrogei eun ta berrogei gauen balur ein ondon, gosea izan zon.

        3. Ordun arrimatuik tentatzallek esan zion: Jainkon semea baza, ezazu arri orik ogi biurtu ditezela.

        4. Baño Jesusek erantzun zion: Eskribitue dao: Ezta gizona ogikin bakarrik bizi, baizik Jainkon auti etatzen dan eozeiñ itz ero buruzbidekin.

        5. Onen ondoen deabruk eaman zon Jerusalengo erri santura, eta ipin zon elizek don alturaik aundinen,

        6. Eta esan zion: Jainkon Semea baza bota zazu zere burue emendi bera. Ba eskribitue dao: Be aingeruai enkonmendatu zaitula, zeintzuk artuko zaituen euren esku zabaletan, arrin baten estraputzen ein ez dezazun.

        7. Jesusek erantzun zion: Eskribitue re dao: Ez dezu tentauko zure Jainko Jaune.

        8. Deabruk eaman zon oaindike mendi punta altu batea; eta eakutsi zion munduko erreinu guzik, eta an glorie.

        9. Eta esan zion: Gauza ok-uzik emango izut auzpez jarrita adoratzen banazu.

        10. Ordun Jesusek erantzun zion: Alde-izu orti Satanas. Zeati eskribitue dao: Adorauko ezu zure Jainko Jaune, eta hura bakarrik serbituko ezu.

        11. Orrekin utzi zion deabruk; eta ona nun arrimau zitzekon aingeruk, eta serbitzen zoen.

        12. Gero Jesusek aitu zonen Joan preso sartue izan zala, erretirau zan Galilera.

        13. Eta Nazareteko errie utzita, jun zan Kafarnaura bizitzea, itxaserrie, Zabulonen ta Neftalinen mugan.

        14. Zekin kunplitu zan Isaias profetek esan zona:

        15. Zabulongo ta Neftalingo lurre, nundi juten dan Tiberiasko itxasora Jordanen beste aldera, jentilen Galilea.

        16. Erri onek, zein zegon illunpetan argi aundi bat ikusi do, zein etorri dan eriotzen itzalpetako errin bizi zienai argi eitea.

        17. Ordutik asi zan Jesus predikatzen, eta esaten: Ei-zue penitenzie; zeati zerutako erreinue gertu dao.

        18. Eun baten Galileako itxasertzen zebillela Jesusek ikusi zitun bi anai, Simon, Pedro zeitzona, eta Andres bere anaie, itxason sarea botatzen, (ba arrantzalek zien).

        19. Eta esan zien: Segi ezue niri, eta nik gizonan arrantzale eraingo zaituet.

        20. Bealasse bik sarek utzita, seitu zioen.

        21. Aurreago junda, beste bi anai ikusi zitun Santiago Zebedeon semea, eta Joan bere anaie eurek sarek konpontzen ai ziela txalupan euren aite Zebedeokin; eta otsein zien.

        22. Ak-e euren sarek eta aite beala utzita, seitu zioen.

        23. Eta Jesus Galilea guzie korritzen zebillen, sinagogatan eakusten, eta ebanjelioa ta zeruko erreinuko berri ona predikatzen; eta min jenero guzik, eta gaisotasun guzik sendatzen erriko jendetan.

        24. Zekin banau zan Siria guztin aen famea, eta presentatzen zioen gaixo zeren guztik eta gaitz jenero gogor askokin larrituk, deabruz betek, tanteltsuk, perlesik jok; eta sendatzen zitun.

        25. Eta seitzen zioen Galileako, Dekapoliko, Jerusalengo, Judeako ta Jordanen beste aldeko jende pilla aundi batek.

BOSGARREN KAPITULUE

Jesukriston sermoie mendin; asitzen da zortzi zorionekokin. Apostolok lurreko gatza ta argie die. Esaten do etzala etorri Legea arrasatzea ezpada kunplitzea. Itz bidebaeko, aiskidetzen, biotzezko adulterion, eskandalon, matrimonion utzieziñen, juramentun, pazienzin, etsaianako amorion, eta kristauen perfezion gañen.

        1. Baño Jesusek jende pilla hura guzie ikusita, igo zon mendi batea, nun jarrik, arrimau zitzekon be dizipuluk,

        2. Eta bere jainkozko aua zabalduta, erakusten zien dotriñea esanez:

        3. Zorionekok espirituz pobrek: zeati ana dan zerutako erreinue.

        4. Zorionekok mansok eta umillek; zeati ak mendeauko doe lurre.

        5. Zorionekok near eiten doenak: zeati ak izango die poztuk.

        6. Zorionekok justizin gose ta egarri dienak: zeati ak izango die asek.

        7. Zorionekok errukizkok: zeati ak itxiko doe errukie.

        8. Zorionekok euren biotza garbie doenak: zeati ak ikusko doe Jainkoa.

        9. Zorionekok bakezalek: zeati ak izango die deituk Jainkon semek.

        10. Zorionekok justiziegaiti persekuzioa padezitzen doenak: zeati ana da zerutako erreinue.

        11. Zorionekok izango zate ni naizela mediante gizonak maldezitu ta persegitzen zaituenen, eta gaitz jenero guzik gezurrekin zuen kontra esaten dituenen.

        12. Poztu zaitezte ordun, zeati guztiz aundie da zerutan itxoten dizuen sarie; modu ortan bertan persegitu zituen zue paño lenao izan dien profetak.

        13. Zuek zate lurreko gatza. Eta gatza lelatzen ba, zekin itzuliko zako saborea? Ezertako ezta gauzako, ezpada botatzeko ta jendek zapaltzeko.

        14. Zuek zate munduko argie. Ezin estali liteke mendi baten gañen eindako erri bat.

        15. Etzaio re irazeiten argiri imillaunpe baten ipintzeko, ezpada kandelero baten, etxeko guziai argi ein deien.

        16. Drist ein beza orla zuen argik gizonan aurren, zuen obra onak ikusteko modun, eta glorifika dezen zerutan dagon zuen aite.

        17. Ezazue uste ni etor naizela legeko dotrinean arrasatzea, ezta profetanare; enaiz etorri arrasatzea, baizik kunplimentu ematea.

        18. Ba egi egie esate izuet, zeruk eta lurrek lenao faltauko doela, legek dauken guzie ondo kunplitu bae utzi baño, aen aizkeneko izpi bateaño.

        19. Eta la mandamentu otakon bat ausitzen donak izan diteken txikinak iritzigaiti, ero gizonai eakusten dienak ala eiten, danetan txikintzat eukiko da, au da ezereztzat, zerutako erreinun; baño gordetzen dituna ta erakusten dituna, aunditzat eukie izango da zerutako erreinun.

        20. Zeati nik esate izuet, balin zuen justizie ezpada Fariseon ta Erakustzellena baño osogoa ta aundigoa, etzatela sartuko zerutako erreinun.

        21. Aitu ezue zuen aurrekoai esan zitzaiela: Ez dezu ilko; eta iñor iltzen dona, juizion iltzea kondenatue izango dala.

        22. Nik geiao esate izuet: erozeiñek artzen diola gorrotoa bere anaiei, meziko do juezak kondena dezala. Eta raka esaten dionak mereziko do konziliok kondena dezala. Baño txoroa esaten diona: infernuko surtara botatzeko kulpea izango do.

        23. Orreati balin zure ofrendea aldaren presentatzeko garaien, an akordatzen baza zure anaiek badola kejan bat zure kontra;

        24. Aldare aurren antxe bertan utzi zazu zure ofrendea, eta aiskidetu zaite lenengo zure anaiekin; eta gero itzulko za zure ofrendea presentatzea.

        25. Konpon zaite gero zure kontrariokin arekin biden zan bitarten, juezan eskutan etzaitzen ipini, eta juezak meñonetan entregau eta etzaitzen kartzelan sartu.

        26. Aseguratze izuet zierto, etzala andik irtengo aizkeno marabirie pagau arte.

        27. Aitu ezue zuen aurrekoai esan zitzaiela: Ez dezu adulteriok eingo.

        28. Nik geiao esate izuet: erozeiñek beiratzen diola andra bati areanako deseo txarrakin, adulterau zola bere biotzen.

        29. Balin zure eskubiko begie bada zutzat pekatu eiteko okasio bat, eta zazu eta zuandi kanpoa bota; ba obe zaitzu zure mienbrotako bat galtzea, zure gorputz guzie infernura botea izatea baño.

        30. Eta baldin zure eskubiko eskuk eskandalorako ero pekatu eraiteko serbitzen baizu, ebai zazu, eta bota zazu zuandi urrutia; ba obe zaitzu zure mienbro bat galtzea, zure gorputz guztie infernua jutea baño.

        31. Esan da: Erozeiñek utzitzen dola bere andrea, eman beio deseskondun agirie.

        32. Baño nik esate izuet: erozeiñek usten dola bere andrea, adulterioa dala mediante ezpada, adultera izateko peligron jartzen dola; eta bestek utzitako andrekin eskontzen dana re adulteroa dala.

        33. Aitu re dezue zuen aurrekoai esan zitzaiela: Ez dezu juramentu falsoik eingo; baizik kunplituko ituzu Jaunei ein ziondun juramentuk.

        34. Nik geiao esate izuet, ez dezazuela iñola re juramentuik ein motibo justue bae zerugaitik-e, ba Jainkon tronoa da,

        35. Ez lurregaitik-e, ba aren oñetako aulkie da; ezta Jerusalenatik-e, zeati dan errege aundin errie ero kortea;

        36. Ez dezue juramentuik eingo zuen buruegaitike, ba ez dezue ille bat bakarrik zuritzeko ero bestutzeko eskubideik.

        37. Zuen itz eiteko modue izan bedi ba bai, bai; ero ez, ez; ba orti gañerakoa, asiera txarreti dator.

        38. Aitu ezue esan zala: begie begintzat, eta ortza ortzantzat.

        39. Baño nik esate izuet, ezaiozuela indarrik ein injuriri; baizik balin norbaitek eritzen bazaitue eskubiko matraillan, itzuli ozue bestea-re.

        40. Eta tunikea kentzeko auzie eman nai dizunai, larga iozu kapea re;

        41. Eta bi milla pauson kargatue jutea beartzen zaitunakin zoaz beste bi millan.

        42. Eskatzen dizunai, ema iozu; eta eziozu ipini arpegi txarrik zerbait diru eskatzen dizunai.

        43. Aitu ezue esana izan zala: Maiteuko ezu zure laun projimoa, eta (gaizki anaditu doe) zure etsaiei gorrotoa izango diozu.

        44. Nik geiao esate izuet: Maite itzetzue zuen etsaiek; gorrotoa dizuenai ondo egiezue eta erregu zazu persegitu ta kalumniatzen zaituenakaiti;

        45. Zuen zeruko aiten antzeko semek izan zaitezten; zeñek onan ta gaizton gañea eta eraiten don euzkie; eta juston ta pekatarin gañea eurie ein.

        46. Maite zaituenak bakarrik maitetzen baituzue, zer sari izan bear dezue? arrendatzalleke ez doe orla eiten?

        47. Eta zuen anaiei bestei diosalik ezpadiozue eiten, zer geiao eite zue beste paño? Benturez ez doe au eiten paganoke?

        48. Izan zaitezte ba zuek zuzenak, zuen zeruko aite dan bezela alein guztie eiñez aren antza izateko.

SEIGARREN KAPITULUE

Segitzen do Jesusek eakusten; eta limosnen, orazion, eta balurren gañen itz eiten do; ez ditugula mundu ontako ondasunek inguratu bear dio ezpada zerurako; gure intenziok ona izan bear dola; ezin serbitu ditekela Jainkoa ta mundue; eta ikusi eraiten do Jainkoanako izan bear deun konfiantzea.

        1. Ez itzuela ein zuen obra onak gizonan aurren, ok ikusteagaiti, bestela ez dezue errezibituko an sarie zuen aiteandik, zein daon zerutan.

        2. Eta ala limosnea ematen dezuenen, ezdezazula aitzea eman tronpeta soñun hipokritak eiten doen bezela sinagogatan, kaletan ta plazatan, gizonandik onratue izateagaiti. Egiz esate izuet, sarie errezibitu zoela.

        3. Baño zuk limosnea ematen dezunen, ei zazu eskubiko eskuk eiten dona eskerrekok ez ikusteko modue;

        4. Zure limosnea geatu dein gordea, eta zure aitek, zeñek ikusten don danik ezkutatuna, emango izu sarie mundu guzin aurren.

        5. Ainbat orazioa eiten dezuenen, ez dezue hipokrita pezela izan bear, zeintzuk berariz jartzen dien zuti sinagogatan ta kaleskiñatan orazioa eiten, gizonakandi ikusik izateko; egiz esate izuet, errezibitu zoela euren sarie.

        6. Zuk, alrebes, orazioa ein bear dezunen, sartu zaite zure aposentun, eta atea itxita, ei-ozu ixillik orazio zure aitei, eta zure aitek, zeñek ikusten don danik ezkutatuna, emango izu sarie mundu guzin aurren.

        7. Orazioa eiten ezazue geiei aitu erain nai, fedebaek eiten doen bezela; zeintzuk uste doen aitu bear zaiela itz eiñen poderioz.

        8. Ezazue ba an antzik izan nai; ba ondo daki zuen aitek baezuela premie, eskau baño lenao.

        9. Orra ba nola orazioa ein bear dezuen: Aite gurea, zerutan zarena; santifikatue izan bedi zure izena.

        10. Betor zure erreinue. Ein bedi zure borondatea, zerun bezela, lurren e.

        11. Ema iuzu euneoko gure ogie,

        12. Eta barka iuzu gure zorrak, guk gure zordunei barkatzen dieun bezela.

        13. Eta ez gaitzetzu utzi tentazion erortzen. Baizik libra gaitzetzu gaitzeti. Amen.

        14. Zeati balin gizonai barkatzen badiezue zuen kontra ein dituen ofensak; zuen zeruko aiteke barkauko izue zuen pekatuk.

        15. Baño ezpadiozue zuek barkatzen gizonai, zuen aiteke ez dizue barkauko pekatuk.

        16. Balur eite zuenen, ezaitezte jarri arpegi tristekin hipokrita pezela; zeintzuk itsusitzen dituen euren arpegik, balur eiten doela gizonai ikusieraiteko. Egiz esate izuet, errezibitu zoela euren zarie.

        17. Zuk, alrebes, balur eiten dezunen, lurrindu zazu zure burue, eta garbi zazu ondo zure musue.

        18. Gizonak ezautu ez dezaten balur eiten dezula, baizik zure aitek bakarrik, zein daon gauza guztitan, danik ezkutunen e; eta zure aitek, zeñek ikusten don ezkutun pasatzen dana, emango izu areati sarie.

        19. Ez itzazue ondasunek pillatu nai izan zuentzat mundun; nun ordoiek, eta sitsek deseiten ditun; eta nun lapurrek lurreti etaa ta ostutze ituen.

        20. Baizik bildu itzezue ondasunek zuentzat zerun; nun eztagon ordoirik, eta sitsik deseingo ditunik; eta ez lapurrike lurreti etaa ta ostuko dituenik.

        21. Zeati zure ondasune daon lekun, an dao zure biotza re.

        22. Zure begik die zure gorputzen argizuzie. Zure begie sinplea balin balitz, ero garbie baleo; gorputz guzie argitue eongo da.

        23. Baño maliziosoa ero gaiztoa baezu zure begie, zure gorputz guztie illundue eongo da. Ba balin zuan argik izan bearren illunpek badie, illunpe ak eurek, zeñen aundik izango ez die?

        24. Iñork ezin serbitu daizke bi nausi, zeati ero batai bekaitza izango dio, eta besteri amorioa; ero lenengon menden jartzen bada, despreziokin beiratuko dio bigarrenai. Ezin serbitu daizketzue Jainkoa ta ondasunek.

        25. Oni daokionez esate izuet, etzaitezte larritu zuen bizie mantentzeko bear dezuen jana arkitzeko kuidadoegaiti, ero nundi etako ituzuen zuen gorputze estaltzeko arropak. Zer, ez do alimentu paño geiao balio bizik ero animek; eta jantzi paño gorputze.

        26. Beira iezue zeruko egaztiai, nola ereiten ez doen, ebaitzen ez doen, eta granerok ez dituen; eta zeruko zuen aitek alimentatze itu. Ez dezue ba zuek konparazioik bae a paño askose geiao balio?

        27. Eta, zeiñ zuetakok denboren poderioz erantzi dezaioke beso bat bere luzetasunei?

        28. Eta jantzin gañen, zertako kejatu? Beira iezue kanpoko lirioai nola azi ta loratzen dien; ak ez doe lurrik landutzen, ez arik iruñ e.

        29. Eta ala re nik esate izuet, Salomon e be glori guztin aundinen etzala jantzi lirio otako bat bezin ederki.

        30. Ba balin kanpoko belar bat, zein gaur bada ta loratzen da, eta biar labera botatzen da, Jainkok ala jantzitzen bado, zenbait obetogo jantziko zaitue zuek fede gutxiko gizonak?

        31. Ala ba etzaiteztela aitu esaten larrituik: Nun arkituko deu zer jan ta zer eran? Nun arkituko deu zekin jantzi?

        32. Paganok eiten doen bezela, zeintzuk arrabikin dabiltzen gauza ok-uzin ondoren; ba zuen aitek ondo daki zer gauza orin bearra daukezuen.

        33. Eta la, billa zazue lenengo Jainkon erreinue, eta ren justizie, eta beste gauza guztik osagarritzat emango zatzue.

        34. Etzaitezte ba ibilli larrituik biarko euneati; ba biarko eunek berez ekarko do kuidaduik asko; eun bakoitzei asko zako ba ber bere nekea ero lana.

ZAZPIGARREN KAPITULUE

Akabatzen do Jesusek bere sermoi arrigarrie; esaten do eztala laun projimoa gaizki juzgau bear; eta gauza santuk etzaiela eman bear digno ez dienai; itz eiten do orazion ta onen iraupenan gañen; karidaden gañen; zeñen estue dan zeruko bidea; profeta falson gañen; frututati ezautzen dala arbolea; eta aitz gañen ero are gañen eindako etxen gañen.

        1. Ezitzetzue bestek juzgau, ez pa ezue nai juzgatuk izatea.

        2. Zeati zuek juzgatze ituzuen juizio arekin berakin juzgatuk izan bear dezue; eta neurtzen dituzuen neurri arekin berakin neurtuk izango zate.

        3. Baño zuk, ze arpegikin beiratzen diozu zure anaien begiko moteri, zuren barrun daon aberi erreparau bae?

        4. Ero, nola zure anaiei esaten diozu: Utzi ezu zure begiti lasto ispi ori eta dezan, zuk zeorrek abe bat zeure begin daukezun bitarten?

        5. Hipokritea, eta zazu lenengo zure begiko abea, eta ordun ikusko ezu nola eta bear dezun zure anaien begiko motea.

        6. Eziezu gauza santuk txakurrai eman, ez e zuen perlak txerriai bota, euren ankakin kalkau ez ditetzen, eta zuen kontra itzuli ta zatitu ezaitzen.

        7. Eskazazue, eta emango zaitzue; billa zazue, eta arkituko dituzue; otseizazue, ta irikiko zatzue.

        8. Zeati eskatzen don guzik, errezibitzen do; eta billa ibiltzen danak, arkitzen do; eta otseiten donai, irikiko zako.

        9. Benturez, badao zuen arten norbait, be semek ogie eskatu ezkero arri bat emango liokenik?

        10. Ero arrai bat eskatzen badio, suga bat emango dionik?

        11. Ba balin zuek, izanik gaiztok ero kasta gaiztokok badakizue gauza onak zuen semeai ematen, zenbait gauza on geiao zuen Aite zerukok emango ez die eskatzen dioenai?

        12. Eta la eizazue beste gizon guzikin ak zuekin eitea deseatzen dezuen guzie. Zeati au da Legen izatea, eta Profetana.

        13. Sartu zaitezte ate melarreti; zeati ate zabala, eta bide zabalak die galdu eraiten dituenak, eta asko die andi sartzen dienak.

        14. O zeñen melarra dan atea, eta zeñen estue betiko bizitza eaman eraiten don bidetxiorra; eta zeñen gutxi dien hura asmatzen doenak!

        15. Aparta zaitezte profeta falsotati, zeintzuk etortzen zaitzuen arkumanarrukin mozorro jantzik, baño barruti otso jale aundik die;

        16. Euren frutu ero obratati ezautuko dituzue. Benturez elorritati bildutzen die matsak, ero sasiti pikuk?

        17. Eta la arbola on guzik frutu onak emate itue; eta arbola txar guzik frutu txarrak emate itue.

        18. Arbola on batek ezin eman daizke frutu txarrak; eta arbola txar bateke ez onak.

        19. Frutu ona ematen ez don arbola guztie, ebaie ta surta botea izango da.

        20. Ba euren frututati ezautu daizketzue.

        21. Ezta, O Jaune, Jaune! esaten dien hura dana zerutako erreinun sartuko; baizik ne zeruko Aiten borondatea eiten dona, ori da zerutako erreinun sartuko dana.

        22. Askok esango diate juizioko eun artan: Jaune, Jaune! ez deu ba guk asmatu zure izenen, eta milagro asko ein zure izenen?

        23. Baño nik ordun esango diet: sekula etzaituet ezautu netzat: aparta zaitezte niandi gaiztotasunen beargillek.

        24. Orreati ne konseju ok aitu ta eiten ditun erozeiñek, bere etxea arrin gañen ein zon gizon zuzen baten antza izango do,

        25. Eta ein zon euri asko, eta errekak gañez ein zoen, eta eta zon aize gogorra, eta eman zion bulzada aundie etxe ari, baño etzan erori, arrin gañen eiñe zeolako.

        26. Baño nik emate ituan konseju ok aitu ta eiten ez ditunak bere etxea arean gañen ein zon gizon ero baten antzekoa izango da;

        27. Ein zon euri asko, eta errekak gañez ein zoen, eta aize gogorra eta zon, eta eman zion alako bulzadea etxe ari, nun eroi zan, eta aundie izan zan aren ruina.

        28. Azkenen, Jesusek akabau zonen itzaldi au, aitzen zioen errik arrituk geatu zien aen dotrinekin.

        29. Ba olako nausitasun soberano batekin eakusten zien, eta ez euren Erakustzalle ta Fariseok bezela.

ZORTZIGARREN KAPITULUE

Jesusek sendatzen do legentsu bat, Zeturionen morroi bat, eta San Pedron amaiarreba bat; ontzen do itxaso asarratue; eta sendatze itu deabruz betek.

        1. Jesus menditi jatxi zanen, jende pilla aundi batek seitzen zion.

        2. Ontan, legentsu batek hura ikusi zonen, adoratzen zon, esanez: Jaune, zuk nai baezu garbi naikezuke.

        3. Eta Jesusek eskue luzatuta, ikutu zion, esanez: Nai det. Geldi zaiz garbitue. Eta bealaxe sendatue geatu zan bere legeneti.

        4. Eta Jesusek esan zion: Beira gero eziozu iñoi esan, baño zoaz abadena, eta eskeñi ozu Moisesek aindu zon doie, testimoniotzat izan dezen.

        5. Eta Kafarnaunen sartzekin baten Zenturion bat eta zitzekon bidea, eta erreutzen zion;

        6. Esanez: Jaune, ne morroi bat perlesik joa dao ne etxen oso erorie, eta guztiz asko padezitzen do.

        7. Jesusek esaten dio: Ni jungo naiz eta sendauko et.

        8. Eta Zenturionek erantzun zion: Jaune, enaiz ni digno zu ne etxen sartzeko, baño aindu zazu zure itzekin, eta ne morroie sendatue geatuko da.

        9. Ba nike, bestean menden naon gizon bat besteik ez izanagaiti, bati esaten diot: Zoaz, eta juten da; eta besteri: Atoz, eta etortzen da; eta ne morroyi: Au ei zazu, eta eiten do.

        10. Au aitu zonen Jesusek arritzen zalako aitzea eman zon, eta segitzen zioenai esan zien: Egiz esate izuet Israelen erdin e eztiala arkitu orren fede aundik.

        11. Ala nik aitortze izuet, etorko diela fedebaeko asko, euzkie jaiotzen dan ta sartzen dan aldeti, eta Abrahanekin, Isaakekin eta Jakobekin eongo diela maien zerutako erreinun.

        12. Erreinuko semek (judiok) kanpoa illunpeta botak izango dien bitarten, an izango da nearra, eta ortzan karrask eitea.

        13. Gero Jesusek esan zion Zenturioni: Zoaz, eta gerta zaitzula sinistu dezun bezela. Eta ordu artan bertan sendatue geatu zan morroie.

        14. Jesus gero Pedron etxea junik, ikusi zon oian onen amaiarreba, kalenturekin.

        15. Eta onen eskuri ikututa, kendu zitzekon kalenturea; orrekin beala jaiki zan oiti, eta ak serbitzen asi zan.

        16. Artsaldea etor zanen, deabruz bete asko ekar zioen; eta be itzekin espiritu gaiztok botatzen zitun; eta gaixo zeren danak sendau zitun.

        17. Orrekin egitzen zala Isaias profetek antsinen esan zona, esanez: Berak be bizkar artu itu gure gaixotasunek, eta be gaiñ artu itu gure gaitzek.

        18. Eun baten Jesusek be burue ikusik jende askoz inguratuik, Jenezaretko lagoko beste urertzera pasatzea pensau zon.

        19. Eta lako Erakustzalle batek aldeatuik, esan zion: Maisue, erozeñ lekuta juten zala nik seituko izut.

        20. Eta Jesusek erantzun zion: axarik baitue zulopek, eta zeruko egaztik apik; baño gizonan Semek ez dauke burue nun eatzik.

        21. Be dizipulutako beste batek esan zion: Jaune, utzi ezu zuri seitu baño lenao ne aite enterratzen.

        22. Baño Jesusek erantzun zion: Segiezu zuk, eta utzi ezu illai ero fedeko bizie ez doen jendeai enterra ditzela euren illek.

        23. Sartu zan ba txalupa baten be dizipulukin baten.

        24. Eta ona nun itxasoa aunditu zan ainbeste, nun olatuk estaltzen zoen txalupea, baño Jesus lo zegon.

        25. Eta be dizipuluk bereana arrimauta esnatu zoen, esanez: Jaune, salba gaitzetzu, ba galtzea goaz.

        26. Esaten die Jesusek: Zen bildurre zue, o fede gutxiko gizonak? Ordun jaikik, aindu zien aizeai ta itxasori gelditu ziteztela, eta izan zan onantz aundi bat.

        27. Zeñez arrituik an zeren danak, alkarri esaten zioen: Nor da aizek eta itxasok obeditzen dioen au?

        28. Jerasenosko errin leorreatu zanen lagon beste urertzen, jun zien aen billa, enterratuik zeren lekuti etaa ta, deabruz betetako bi ain koleratsuk nun iñor etzan atrebitzen bide artan pasatzen.

        29. Eta beala asi zien deadarka, esanez: Ze eiteko deu guk zuekin, o Jesus Jainkon Semea? Gu pear baño lenao oñazatzeko asmokin ona etor za?

        30. Andi gertu zeon txerritalde bat larrea jaten.

        31. Eta deabruk erreutzen zioen modu ontan: Balin emendi botatzen bagaituzu, bialdu gaitzetzu txerritalde orta.

        32. Eta ark esan zien: Zoazte. Eta eurek irtenik sartu zien txerritan; eta ona nun txerritalde guzik korritu zon laisterka burkaitz bateti amiltzea Jenezaretko itxasora, eta uretan itok geatu zien.

        33. Txerrizaiek iges ein zoen; eta errira alleau zienen, dana kontau zoen, eta bateze deabruz betena.

        34. Beala erri guzik irten zon Jesusen billa; eta ikusi zoenen, erreutu zioen zijola an erriti.

BEATZIGARREN KAPITULUE

Jesusek konfirmatzen do bere dotriñea milagro berrikin; perlesik jotako baten sendatzea; San Mateon bokazioa; libratzen do odol ustze bateti andra bat; piztu eraiten do Jairon alaba; sendatze itu bi itxu ta deabruz betetako mutu bat. Fariseon blasfemie; uzten ta langillen parabolea.

        1. Eta txalupa sartuik, ibilli zan lagon, eta etor zan bera bizi zan errira ero dala Kafarnauna.

        2. Eta ona nun presentau zioen oian etzine zeon perlesik jotako bat. Eta Jesusek ikusik aen fedea, elbarrituri esan zion: Ne semea izazu konfiantzea, ba barkau zaitzu zere pekatuk.

        3. Zeñeati alako Erakustzalle batzuk zioen gero euren arten: Blasfematzen do onek.

        4. Baño Jesusek an pensamentuk asmatuik, esan zon: Zeati orren gaizki pensatze zue zuen biotzetan?

        5. Zer da gauza errexagoa, barkatze zatzu pekatuk esatea, ero jaiki zaite ta zoaz esatea?

        6. Ba jaki zazuen gizonan Semek badola pekatuk barkatzeko eskubidea mundun, jaiki zaite: esan zion orduntxe bertan perlesik jota zeonai, ar zazu zure oie, ta zoaz zure etxea.

        7. Eta jaiki zan, eta etxea jun zan.

        8. Au jendek ikusi zoenen bildur santu bat eureanau zoen, eta Jainkori eman zioen glorie, alako eskubidea gizonai eman zielako.

        9. Emendi abiauta Jesusek ikusi zon gizon bat aulki ero alkabalan mai baten jarrita, Mateo zeitzona. Eta esan zion: Segiezu. Eta beala jaikita, seitu zion.

        10. Eta gertau zan Jesus maien zeola Mateon etxen, arrendatzalle ta bizi modu txarreko jende asko areana jutea, eta aekin ta bere dizipulukin baten maien jarri zien.

        11. Eta ikusi zoenen Fariseok, aen dizipuluai esaten zioen: Nola da ba zuen Maixuk jaten dola arrendatzalle ta pekatarikin?

        12. Baño Jesusek aitu zonen, esan zien: Ez doe sano darenak meiku bearrik, baizik gaixo darenak.

        13. Zoazte ba onako onek ze san nai don ikastea. Geiao estimatze-t miserikordie sakrifizioa baño. Zeati enaiz ni justoai penitenzira otseitea etorri, baizik pekatariai.

        14. Ordun Joanen dizipuluk Jesuseana presentau zien, eta esan zioen: Ze motibo da, zure dizipuluk balur ez eiteko, Fariseok eta guk askotan eiten deun bezela?

        15. Erantzun zien Jesusek: Benturez gizonan aiskidek ibilli ditezke estutuik ero nearrez gizona eurekin daon bitarten? Etorko da senarra kenduko zaien garaie; eta ordun balur eingo doe.

        16. Iñork ez dio oial berrizko arabakie botatzen soin berri bati; ba bestela berrik urratzen do zarran parte bat, eta arrakara aundigoa eiten da.

        17. Ez doe ardo berrie re zagi zarretan sartzen; zeati au eiten balin bada zagie lertzen da, eta isurtzen da ardoa, eta galtzen die zagik. Baño ardo berrie zagi berritan sartuta bata ta bestea konserbatzen die.

        18. Konserbazio ontan zeon, gizon jauntxo bat ero Sinagogako aintarie alleau zanen eta adoratuik, esan zion: Jaune, ne alaba bat ia illen dao; baño atoz, aen gañen eskue ipin zazu eta biziko da.

        19. Jesus jaikita segitzen zijoakion be dizipulukin,

        20. Eta ona jun zitzekon atzeti andra bat, zeñek padezitzen zon odol uztze bat amabi urte artan, eta ikutu zon aen soñen ertza.

        21. Zeati ark bere arten esaten zon: Aen soñe ikutu bakarrik albadezat, sendaue arkituko naiz.

        22. Baño Jesusek itzulik, eta beiratzen ziola esan zion: Alaba izazu konfiantzea, zure fedek salbau zaitu. Eta la, orduntxe bertati andra hura geau zan sendaue.

        23. Jesus gizon jauntxo aen etxea etorta, ikusik flauta jotzallek ero musika negargarrie ta jenden bullea, esaten zon:

        24. Erretirau zaitezte, ba eztao umea ille, ezpada lo. Eta burla ein zoen artaz.

        25. Eta jendea kanpoa botata, sartu zan, eta artu zon eskuti. Eta umea jaiki zan.

        26. Eta gertaera ori banau zan erri artan guzin.

        27. Jesus leku artati irten da, segitu zioen bi itxuk, deadarka, eta esanez: Dabiten semea, erruki zaite guzaz.

        28. Etxea alleau zanen, bi itxu presentau zitzekon. Eta Jesusek esan zien: Uste zue nik ein daikeala eskatze zuen ori? Esaten dioe: Bai, Jaune.

        29. Ordun ikutu zien begitan, esanez: Zuen feden gixa eiñe izan zaikitsuela.

        30. Eta iriki zitzaien begik, baño Jesusek debekau zien esanez: beira gero ez dezala iñork jakin.

        31. Baño ak andi irten zoenen, ingurumari artan guztin kontau zoen.

        32. Ok irten zoenen, deabruz betetako mutu bat presentau zioen.

        33. Eta deabrue botata, itz ein zon mutuk, eta oso arrituta geatu zien jendek, eta esaten zoen: Ezta iñoize alako gauzaik ikusi Israelen.

        34. Fariseok alrebes esaten zoen: Deabru prinzipen artekin botatze itu deabruk.

        35. Eta Jesus zebillen erri aundi ta txiki guztitan sinagogatan eakusten, eta Jainkon erreinuko ebanjelioa eakusten, eta gaixotasun ta gaitz guztik sendatzen.

        36. Eta jende ak ikusi zitunen, asko errukitzen zan ataz, zeati etzoen fin onik, emen ta an etzinek dabiltzen artzai baeko ardi pezela.

        37. Orren gañen esan zien dizipuluai: Egiz asko da uztea; baño langille gutxi.

        38. Erreutu iozue ba uztan bateri, bialdu itzela langillek be uztaa.

AMARGARREN KAPITULUE

Amabi Apostolon einbidea; milagrok eiteko eskubidea, eta Jesusek eman zien istruziok.

        1. Onen ondoren, be amabi apostoloai otseinta, espiritu gaiztok botatzeko, eta gaixotasun ta gaitz jenero guzik sendatzeko eskubidea eman zien.

        2. Amabi Apostolon izenak die ok. Lenengoa, Simon, lonbretzat Pedro, eta Andres bere anaie,

        3. Santiago, Zebedeon semea, eta Joan bere anaie, Pilipe ta Bartolo, Tomas ta Mateo arrendatzallea, Santiago Alfeon semea, eta Tadeo.

        4. Simon Kananeoa, eta Judas Iskariote, zaldu zona bera.

        5. Amabi ok Jesusek bialdu zitun, ondorengo istruzio ok emanda: Etzaitezte jun oaiñ fedebaen lurrea, ez Samaritanoan erritan e sartu,

        6. Baño zoazte lenao Israelgo etxeti galdutako ardin billa.

        7. Zoazte ta predika zazue, esanez: Zerutako erreinue gertu daola.

        8. Eta, zuen dotriñen prueban, senda itzetzue gaixok, piztu eraitzetzue illek, garbitzetzue legentsuk, botaitzetzue deabruk: emazazue doiez doiekin errezibitu dezuena.

        9. Ezazue eaman urreik, sillarrik ero bate diruik zuen poltxikotan:

        10. Ezta bideako alporjaike, ezta tunika bat eta pare bat zapata besteik-e, eta ezta zuen burue defenditzeko makilla ero beste armaike; zeati lan eiten donak defenditzea mezi do.

        11. Erozeiñ erri ero aldean sartzen zatela, informa zaitezte zein dan gizon prestue ero zuek aen etxen alojatzeko onrea izan dezkena; eta eon aen etxen zuek andi abiau arten.

        12. Etxen sartzen, zuen diosala izan bear da: Bakea izan bedi etxe ontan.

        13. Ba etxek mezi balin bado, etorko zako bakea: baño ezpado mezi, zuen bakea zuekin itzulko da.

        14. Ezpazaitue errezibitu nai, eta ez zuen itzeke aitu, alako etxeti ero erriti irtetzen astinduitzetzue zuen oñetako autsek.

        15. Egiz esateizuet Sodoma ta Gomorra baño gogorrao trataue izango dala alako errie juizioko eunen.

        16. Beira gero nik bialtzen zaituela ardik otso tarten bezela. Orreati sugarrasak bezin prudentek, eta usoa bezin senzillok izan bear dezue.

        17. Baño zabizte kontuz alako gizonakin. Ba tribunaleta salauko zaituzte, eta sinagogatan azotek emango izue;

        18. Nere kausen mediante gobernadore ta erregean aurrea eamanak izango zate, ai, eta nazioai ne testimonioa emateko.

        19. Baño an aurrea agertu eraite izuenen, ezdezazuela izan kuidadoik nola ero ze san bear dezuen; ba ordu artan bertan emana izango zatzue esan bear dezuena;

        20. Zuek etzeaten kason ordun itz eiten dona, ezpada zuen Aiten Espiritue, zeñek itz eiten don zuekaiti.

        21. Ordun anaie batek bestea entreauko do eriotza, eta aitek semea, eta semek aiten kontra jaikiko die, eta ill eaingo itue;

        22. Eta zuek-uzikandi gorrotatuk izango zate ne izena dala mediante; baño aizken arte irauten dona, salbauko da.

        23. Bianbitarten, erri baten persegitzen zaituenen, igeseizazue bestera. Egiz esateizuet, ez dituzuela Israelgo errik konbertituko, gizonan Semea etorri baño lenago.

        24. Ezta dizipulue bere maisue baño lenao, ezta morroiere bere nausie baño.

        25. Asko zako dizipuluri, bere nausie bezela trataue izatea; eta morroiei bere nausie bezela. Balin familitako bururi Beelzebub deitzen badioe, zenbaitez geiao aen etxekoai?

        26. Baño ezdezaiozuela orreati bildurrik izan. Zeati ezerre eztao estalik, agertu bear ez donik; ezta ezkutatuike, jakingo eztanik.

        27. Gauez esaten dizuteana, eun argiz esa zazue; eta belarrira esaten dizuteana, etxe gañetati predika zazue.

        28. Eziezue bate bildurrik izan gorputze iltzen doenai, eta animea ezin il donai; izaiozue bildur geiao gorputze ta animea infernua bota daizkenai.

        29. Ezta la bi txori saltzen diela koarto baten? eta lare ez bat eta ez beste eztiela eroiko lurrea zuen aitek aindu bae?

        30. Zuen buruko ille guztitaño dare kontatuk.

        31. Ez dezue ba bildurrik izan bear; txori asko paño geiao zuek balio dezue.

        32. Aizkenen, gizonan aurren Mesiastzat ezautu ta aitortzen nauen hura guztie nik-e ezautuko et eta aen alde izango naiz ne Aiten aurren, zein daon zerutan;

        33. Baño ukatzen dienai gizonan aurren, nike ukauko diot ne Aiten aurren, zein daon zerutan;

        34. Ez dezue pensau bear ni etor naizela lurrea bakea ekartzea, baizik gerrea;

        35. Ba etor naiz semea be aiteandi apartatzea, eta erreñe be amaiarrebandi.

        36. Eta gizonan kontrariok ber bere etxekok personak die.

        37. Ama ero aite ni baño geiao maite donak, ez do nerea izatea mezi; eta semea ero alaba ni baño geiao maite donak-e, ez do mezi nerea izatea.

        38. Eta be kurutzekin kargau ta seitzen ez diena ezta ne gogokoa.

        39. Animen kostura be bizie konserbatzen donak, galduko do bizie; eta nereanako amorioagaitik be bizie galtzen donak, arkituko do berriz bizie.

        40. Zuek errezibitzen zaituenak, ni errezibitze nau, eta ni errezibitzen nauenak, ni bialdu nauen hura errezibitzen do.

        41. Profeta bati ostatue ematen dionak profetea dalako, profeten sarie errezibituko do; eta justo bati ostatue ematen dionak justoa dalako, juston eskerra izango do.

        42. Eta erozeiñek ematen diola eraten baso bat ur fresko txikitxo otako bati ne dizipulue dalako bakarrik, emateizuet itze, ez dola galduko aren sarie.

AMAIKAGARREN KAPITULUE

Joan Batistak bialtzen dio Jesusi be dizipulutako bi; okasio ontan Jesusek be aitzalleai esan ziena Joanen gañen; erri sinisgorrak; Jaunen uztarrie suabea da.

        1. Nola Jesusek akabau zon istruzio ok ematez be amabi dizipuluai, jun zan andi euren erritan eakutsi ta predikatzeko.

        2. Baño Joanek aitu zitunen karzelan Kriston obra arrigarrik, bialdu zitun bere dizipulutako bi galdetzea:

        3. Zu za etorri bear don Mesias, ero beste bati itxon bear diou?

        4. Zeri Jesusek erantzun zion: Zoazte ta kontaiozue Joani aitu ta ikusi ezuena.

        5. Itxuk ikusten doe, errenak badabiltz, legentsuk garbituk geatzen die, gorrak aitzen doe, illek pizten die, ebanjelion berrie ematen zaie pobreai;

        6. Eta zorionekoa niaz eskandaloako okasioa artzen ez don hura.

        7. Ok jun zien ordun, Jesus asi zan Joanen gañen itz eiten, eta esan zion erriri: ze ikustea irten zenduen basamortura? Erozeiñ aizek mogitzen don kañaberan bat ikustea?

        8. Bestela ezaiezue, zer ikustea irten zenduen? Gizon bat lujos ero ergelkeriz jantzie. Badakizue orla jazten dienak, erregen palaziotan darela.

        9. Baño, ze ikustea irten zenduen? Profetan bat? Ori bai, nik aseguratzeizuet, eta profetea baño askos e aundigoa.

        10. Ba hura da zeñeati eskribitue daon. Beira gero nik bialtzen diala aingeru bat zure aurrea, zein jungo dan zure aurreti bidea maneatzen dizulaik.

        11. Egiz esateizuet, andratati jaio dien semetan inorre eztala izan Joan Batista baño aundigoik; naiz zerutako erreinun daon txikina, hura baño aundigo izan.

        12. Eta Joan Batistan denboratik oaiñ arteaiño, indarran medioz iritxitzen da zerutako erreinue, eta ber beretzat eiten doenak die irabazten doenak.

        13. Zeati profeta danak, eta legek Joaneaiño, aierain zoen etorkizune;

        14. Eta entenditu nai baezue, hura bera da etor bear zon Elias hura.

        15. Belarrik entenditzeko dauzkenak, aidezala.

        16. Baño gizon kasta ok nokin konparau itut nik? Dirudi plazan jarrita daren mutillan antza, zeintzuk euren launetako batzuai otseinta,

        17. Esaten die: kanta alegrek entonau dizueu, eta ez dezue dantzarik egin; kanta tristek-e bai, eta ez dezue nearrik ein.

        18. Eta la da, etor zan Joan, zeñek ez jan ta ez eran eiten zon, eta esaten doe: Deabruk artue dao.

        19. Etor da gizonan Semea, zeñek jan ta eran eiten don, eta esaten doe: Ona men tripontzi bat, eta ardo erale bat; arrendatzallen ta bizimodu txarreko jenden aiskidea. Baño jainkozko jakindurie justifikatue dao bere semekiko.

        20. Ordun asi zan lotsaien ematen milagro asko ta asko ein izan zitun erriai, zeati etzoen ein penitenzie.

        21. A zorigaiztoko Korozain! O zorigaiztoko Betsaida! Balin zuetan ein dien milagrok Tiron ta Sidonen ein bazien, aspaldi eingo zoen penitenzie, autsez ta zilizioz eztalik.

        22. Orreati esateizuet, Tiro ta Sidon eztiela zuepeziñ gogor tratatuk izango juizioko eunen.

        23. Eta zuk Kafarnaun, pensatze zu benturez zeruraño jaikitzea? Izango za, bai, infernutaño beratue; ba, zuan ein dien milagrok Sodoman ein bazien, Sodomak apike gaur dan eunen iraungo zon.

        24. Orreati esateizut, Sodomako errie eztala izango zu bezin gogor kastigaue juizioko eunen.

        25. Denbora artan deadar ein zon Jesusek esanez: Nik glorifikatzen zaitut nere Aite, zeruko ta lurreko Jaune, gauza ok ixilik euki diezulako oaingo gizonan denborako jakintsu ta prudenteai, eta erakutsi diezu txikitxoai.

        26. Bai, nere Aite, alabatue izan zaite, zuk onitzi diozulako ala izan deilla.

        27. Ne Aitek gauza guzik ne eskutan ipini tu. Baño iñork ez do ezautzen Semea, ezpada aitek, eta ez do Aitere iñork ezautzen baizik Semek, eta Semek ezautu erain izan dion ark.

        28. Atozte nereana lanakin ta kargakin makurtuik zabizten guziok ba nik arinduko zaituet.

        29. Ar zazue nere uztarrie zuen gañen, eta ikasi zazue niandi, ba mantsoa ta biotzez umille naiz; eta zuen animantzat arkituko ezue atxena.

        30. Zeati nere uztarrie suabea da, eta nere kargea ariñe.

AMABIGARREN KAPITULUE

Jesukristok defenditze itu bere dizipuluk fariseon murmurazion gañen zapatue gordetzen zoelako; sendatzen do eskue igartue zeuken bat; eta deabruz betetako mutu ta itxu bat. Itz eiten do Espiritu Santun kontrako pekatun gañen. Jonasen milagroa. Egoialdeko Erreiñea.

        1. Denbora artan, zapatuko eunen Jesus zijoala ereñ batzun ondoti, bere dizipuluk gosea izanta asi zien gari buruk artu ta bikorrak jaten.

        2. Eta Fariseok ikusi zituenen, esan zioen: Beira zure dizipuluk eiten doela zapatun libre eztana.

        3. Baño ark erantzun zien: Ez dezue leitu Dabitek ein zona, bera ta bekin zijotzen lagunek gosek larrituik euren buruk ikusi zituenen?

        4. Nola sartu zan Jainkon etxen, eta jan zitun proposizioko ogik, zeintzuk ezin jan zeizketen ez ark eta ez aenak, ez pada abadek bakarrik?

        5. Ero ez dezue legen leitu abadek elizan lan eiten doen zapatun; eta la guziz e ez doe pekatuik eiten?

        6. Ba nik esateizuet, emen daola elizea baño aundigoa dan bat.

        7. Ba zuek balin bazekizue ondo ze san nai don. Naigo et miserikordie sakrifizioa baño. Beñe etzituzuen inozentek kondenauko.

        8. Zeati gizonan Semea zapatun jabea re da.

        9. Andik irten da, euren sinagogan sartu zan;

        10. Nun arkitzen zan esku bat igartue zeuken gizon bat; eta Jesusi galdetu zioen salatzeko motiboa arkitzeagaiti, libre zan zapatuko eunen sendatzea?

        11. Baño ark esan zien: Zein gizon izango da zuetan, ardi bat izan, eta balin au erreten batea eroitzen bada zapatuko eunen, jaso ero kanpora etako ez dona?

        12. Ba zenbait geiao balio do gizon batek ardi bate paño? Beraz libre da ondo eitea zapatuko eunen.

        13. Ordun esan zion gizonai: Luza zazu esku ori. Luzau zon, eta beste eskue bezin sendaue geau zitzekon.

        14. Baño fariseok irtenta, juntau zien aen kontra sesiok billatu, eta hura galtzeko.

        15. Baño Jesusek igarri zionen erretirau zan; eta gaixo askok seitu zioen, eta danak sendau zitun.

        16. Ainbeste bider esanez etzezela agertu.

        17. Zekin kunplitu zan Isaiasen profezie, zeñek dion:

        18. Ikusi zazue or ne mendekoa, zein daukean nik autue, ne maitea, zeñean pozez bete dan nere animea. Onen gañen ipinko et ne espiritue, eta nazioai aitu eraingo die justizie.

        19. Ez da iñokin porfiauko, ez do ogik eingo, eta ez do iñork aituko aren bozik ero deadarrik plazatan.

        20. Ezta zatituko kañabera ausie, ezta itzaltzez e akabauko oaindi kea botatzen don metxea, bere kausen justiziri triunfau erain arte.

        21. Eta aren izenen Naziok ipinko doe euren esperantzea.

        22. Denbora artan izan zitzekon eamana deabruz bete bat, itxue, eta gorra, eta ber bertati itz ein ta ikusteko modun sendau zon.

        23. Zekin erri guztie arritue geatu zan, eta esaten zon: Au izango ote da Mesias Dabiten Semea?

        24. Baño Fariseok aituik, esaten zoen: Onek ezditu deabruk botatzen, Beelzebub deabruan prinzipen bitartez ezpada.

        25. Ordun Jesusek igarrik zer zeuken gogon, esan zien: Euren kontrako puskatan partitzen dan erreinu guztie, galdue izango da; eta erozeiñ erri ero etxe bandotan partituke, ez do iraungo.

        26. Eta Satanasek kanpoa botatzen bado Satanas, bere burun kontrakoa da; nola ba iraun daike aen erreinuk?

        27. Nik botatzen baitut deabruk Beelzebuben izenen, zuen semek, zeñen izenen botatze itue? Orreati orik eurek izango die zuen juezak.

        28. Baño nik deabruk botatzen baitut Jainkon espiritun birtutez; emendi dator iñolaze Jainkon erreinue ero Mesias zueta alleau dala.

        29. Ero bestela, esaiezue: nola da posible sartu deilla bat gizon azkar baten etxen eta ostu deiola bere ondasunek, ezpado lenengo azkarra ondo lotzen? Ordun sakeau dezaioke etxea.

        30. Ne alde eztaona, ne kontra dao; eta nekin bitzen ez donak, sabaltzen do.

        31. Orreati aitortzeizuet: erozeiñ pekatu ta erozeiñ blasfemi barkauko zaiela gizonai, baño Jainkon espiritun kontrako blasfemie ezta aiñ errez barkauko.

        32. Eta igoal gizonan Semen kontra itz eiten don erozeiñi, barkauko zako; baño Espiritu Santun kontra, onen grazie despreziatuz itz eiten donai, etzako barkauko ez bizitza ontan ta ez besten.

        33. Ero bestela ezazue arbolea ona dala, eta ona aen frutue, ero arbolea txartxat badaukezue euki zazue aen frutue re txartxat; frututi ezautzen dan kason nolako arbolea dan.

        34. O ziraun kastak! Nola da posible zuek gauza onik esatea, izanik, zaten bezela gaiztok? Biotzeko ugaritasuneti auak itz eiten don ezkero.

        35. Gizon onak be biotzeko fondo oneti gauza onak etatze itu; eta gizon gaiztok be fondo txarreti gauza gaiztok etatze itu.

        36. Nik esateizuet, gizonak esate ituen erozeiñ itz alperren kontue re eman bearko doela juizioko eunen.

        37. Ba zure itzetati justifikatue izan bearko ezu, eta zure itzetati kondenatue.

        38. Ordun Erakustzalle ta fariseotako batzuk itz ein zioen, esanez: Maixue, milagron bat eiten ikusi nai zindukeu.

        39. Baño ark erantzun zien: Jende txar ta adultera onek milagro bat eskatzen do; baño etzako emango eskatzen dona, baizik Jonas profeten milagroa.

        40. Zeati Jonas balen sabelen iru eun ta iru gauen eon zan bezela, gizonan Semeare eongo da iru eun ta iru gauen lurren barrun.

        41. Ninibetarrak jaikiko die juizioko eunen gizon kasta onen kontra, eta kondenauko doe; Jonasen predikazioz eurek penitenzie ein zoelako. Eta lare emen daona Jonas baño geiaoa da.

        42. Egoialdeko Erregiñea izango da gizon kasta gaiztoko onen kontrako salatzallea juizioko eunen, eta kondenau do; lurren azkeneko ertzetati etor zan ezkero Salomonen jakinduri aitzea, eta lare emen daukezue Salomon baño aundigoa dana.

        43. Gizonen bateti irten donen espiritu gaiztok, bateti bestea dabil leku leorretan, be jarlekue nun eingo don billaka, iritxi bae.

        44. Ordun esaten do: Itzuliko naiz ne etxea etor naizen bideti. Eta arutza itzulik billatzen do utsik, ondo garbitue ta apaindue.

        45. Orrekin juten da, ta artze itu bekin beste zazpi espiritu bera baño gaiztogok, eta an sartuta bizitzen die; eta la gizon onen aizkeneko estadue lenengona baño errukigarrigoa izatea dator. Ala gertau bear zako gizon kasta guztiz biurri oni.

        46. Oaindike Jesus izketan ai zan errikokin, eta ona nun be ama ta anaiek zeren kanpon bekin itz ein naien.

        47. Eta la batek esaten zion: Beira zure ama ta zure anaiek an kanpon darela zure galdez.

        48. Baño ark esaten zionai erantzunez esan zion: zein da ne ama, eta zeintzuk die ne anaiek?

        49. Eta bere dizipuluk eskukin eakutsiz: Ok, esan zon, die ne ama, eta ne anaiek.

        50. Zeati ne Aite zerutan daonan borondatea eiten don erozeiñ, ne anaie, ne arreba, eta ne ama da.

AMAIRUGARREN KAPITULUE

Predikatzen do Jesusek parabolatan, eta esplikatzen die parabolak Apostoloai; mostaza bikorren, beantzagin, gordetako ondasunen, perla ederran, eta arraiez betetako saren parabolak. Profetea onoreik bae bere jaioterrin.

        1. Eun artan Jesus be etxeti irtenda, jun zan ta jarri zan itxas ertzen.

        2. Eta lako jende pillea juntau zan aen inguramarin, nun sartu bear izan zon txalupa baten, eta an jarri; eta erri guztie urertzen zeon.

        3. Zeñi gauza askon gañen itz ein zion parabolan bitartez, esanez: Irten zon bein baten ereiñtzalle batek ereitea.

        4. Eta bikorrak banatzen, batzuk, biden ondon eroi zien, eta zeruko egaztik etorrita jan zituen.

        5. Beste batzuk arritartetan eroi zien, nun zeon lur gutxi; eta beala irten zoen, txit lur gañen zerelako.

        6. Baño euzkie jaio zanen erre zien; eta igartu zien, bate zuztarrik kasi etzoelako.

        7. Beste bikor batzuk antzatarten eroi zien, eta azi zien antzak, eta ito zituen.

        8. Beste batzuk aizkenen eroi zien lur onen, eta eman zoen frutue, buru batek eun, beste batek irurogei, beste batek oetamar eta la.

        9. Belarrik dauzkenak entenditzeko, aidezala.

        10. Gero arrimatuik bere dizipuluk galdetzen zioen: Zeati itz ein diezu parabolaz?

        11. Zeñek erantzun zien: Zeati zuei eman zaitzuen zerutako erreinuko misteriok ezautzeko pribilejioa; eta etzaie eman ai.

        12. Egie dalaik bear dona daukenai oaindik geiao eman bear zakola, eta sobratue izango do; baño bear dona ezdaukenai, kenduko dioe daukena re.

        13. Orreati parabolakin itz eiten diet, zeati eurek ikusita ez doe beiratzen ez doe konsideratzen; eta aituta ez doe kasoik eiten, eta ez entenditzen.

        14. Zekin datorren otan kunplitzea Isaiasen profezie, zeñek dion: Aituko ezue zuen belarrikin, eta ez dezue entendituko; eta zuen begikin beiratu ala guzigaiti, ez dezue ikusko.

        15. Zeati erri onek gogortu do bere biotza, eta itxi tu bere belarrik, eta estali be begik akin ikusi ez dezaten, eta belarrikin aitu ez dezen, eta biotzakin ez entenditzeagaiti, konbertituta, nik osasune emateko bildurrez.

        16. Zorionekok zuen begik ikusten doelako, eta zorionekok zuen belarrik aitzen doelako.

        17. Ba egiz esateizuet, profeta ta justo askok izan zoela ikus nai aundie zuek ikusten zatena ikusteko, eta etzoen ikusi; eta aitze zuena aitzeko, eta etzoen aitu.

        18. Ai zazue oaiñ ereintzallen parabolea.

        19. Erozeiñek aitzen bado Jainkon erreinuko ero Ebanjelioko itze, eta ezpado artan atenzio ipintzen, etortzen da espiritu gaiztoa ta kentzen dio be biotzen ereñe izan zan hura; au da bide ondon ereñe.

        20. Lur arritsun ereiñe da, Jainkon itze aitu, eta ordun beintzet pozez errezibitzen don hura;

        21. Baño ez do bere barrun zaiñik, ez pada gutxi irauten do; eta tristurea ta persekuzioa etorri ezkero itzen ero Ebanjelion medioz, beala onek serbitzen dio eskandalotzat.

        22. Antza tarten ereiñe da, Jainkon itze aitzen dona, baño mundu ontako kuidaduk eta aberastasunen engañuk, itotzen doe, eta geatzen da frutu bae itze.

        23. Alrebes, lur onen ereiñe da Jainkon itze aitu, eta meditatzen dona, eta frutue ematen dona, batek eun, bestek irurogei, eta bestek oetamar.

        24. Beste parabola bat proponitu zien esanez: Zerutako erreinue bere barrutin azi ona ereiñ zon gizon baten antza do;

        25. Baño gizonak lo eiteko garaien, etor zitzekon alako etsai bat, eta garin erdin zalkea ereiñ ta jun zan.

        26. Garie belartue zeola, eta ia burue irtenen, agertu zan zalkeare.

        27. Ordun familitako aiten morroiek etor zitzekon, eta esan zioen: Jaune, etzendun azi ona ereiñ zure barrutin? Ba nola dauke zalkea?

        28. Erantzun zien: Ne etsaien batek ereingo zon. Morroiek berriz erantzun zioen: Naizu bitzea jun gaitezen?

        29. Zeri erantzun zion: Ez, zalkekin baten garie re kentzea gertau ez deiñ.

        30. Utzitzetzue azitzen bat eta beste itako denbora arte; eta itako garaien ni esango diet itariai: Bitu zazue zalkea lenengo, eta eitzetzue arekin azaok suntzat, eta gero sartu zazue garie ne graneron.

        31. Beste parabola bat proponitu zien esanez: Zerutako erreinue mostaza bikor baten antzekoa da, zeiñ artu zon gizon batek be eskun ta be barrutin ereiñ zon.

        32. Zein dan txikina beste azi guzin tarten: baño azi ezkero, beste belar planta guzipaño aundigoa eiten da, eta arbola eiten da, eta zeruko egaztik jatxi ta aen adarretan atxeten doe.

        33. Eta gañea parabola au esan zon. Zerutako erreinue beantzagin antzekoa da, zein artu zon andra batek eta nastu zon iru zakutxo ero imillaun iriñekin, ore guztie jaikie geatu arte.

        34. Gauza ok-uzik esan zion Jesusek erriri parabolatan, ba o pae etzon predikau oi.

        35. Profetek esan zona kunplituz: Ne aue irikiko et parabolakin itz eiteko, mundue ein zaneti ixilik eon dien gauza misteriosok ai eraingo itut.

        36. Ordun Jesus, aitzallek despeituta, etxea itzuli zan; eta be dizipuluk erdin artuik, esan zioen: Esplikaiuzu barrutin ereindako zalken parabolea.

        37. Jesusek erantzun zien: Azi ona ereiten dona gizonan Semea da.

        38. Barrutie mundue da. Azi ona erreiko semek die. Zalkea espiritu gaizton semek.

        39. Ereiñ zon etsaie, deabrue da. Itea mundun aizkena da. Itarik aingeruk die.

        40. Zalkea bitu ta surtan erretzen dan bezela, mundun aizkenen gertauko da.

        41. Gizonan Semek bialduko itu aingeruk, eta kenduko itue eskandaloso guztik, eta gaizki eiten doen guztik aen erreinuti.

        42. Eta botako itue suko laben. An izango da nearra ta ortzan karrask eitea.

        43. Denbora artan bertan justok drist eingo doe euzki pezela euren Aiten erreinun. Entenditzeko belarrik dauzkenak, aidezala.

        44. Zerutako erreinuk barrutin ezkutatue daon ondasunen antza re do, zein gizon batek arkitzen bado, berriti estaltzen do, eta pozez beteik arkitu donez, juten da, eta saltzen do dauken guzie, eta erosten do barruti hura.

        45. Zerutako erreinue da re perla fiñekin tratatzen don merkatarin antzekoa.

        46. Eta eskuta etorrik balio aundiko bat, juten da, eta saltzen do dauken guztie, eta erosten do balio aundikoa.

        47. Zerutako erreinuk bado txinga baten antzare, zeñek itxason botata bitzen ditun arrai jenero guzik.

        48. Zein, beteik badao, etatzen doe arrantzalek, eta urertzen jarrita, aututze itue onanak eta sartze itue euren saskitan, eta botatze itue kalidade txarrekok.

        49. Ala gertauko da mundun aizkenen; irtengo doe aingeruk, eta juston arteti apartauko itue gaiztok.

        50. Eta botako itue suko laben; an izango da nearra, eta ortzan karrask eitea.

        51. Ondo entenditu ituzue gauza ok-uzik? Bai, Jaune, erantzun zioen.

        52. Eta ark gañea esan zon: Orreati erozeiñ jakintsu ondo ikasik, zerutako erreinuri daokionez, komeni dan bezela gauza berrik eta zarrak be repuestoti etatzea dijon familitako aite baten antza do.

        53. Jesusek parabola ok akabau zitunen, jun zan andi.

        54. Eta be errira junta, jarri zan bere erritarran sinagogatan eakusten, alako modun nun etzien geatzen arritzez, eta euren arten esaten zoen: Nundi etor zako oni orlako jakindurie, eta olako milagrok?

        55. Benturez, ezta au artesano ero arotzan semea? Maria deitzona ezta onen ama? Onen anaiek ez die Santiago, Jose, Simon ta Judas?

        56. Eta bere arreba danak ez die gure arten bizi? Ba nundi etorko zako gauza ok-uzik oni?

        57. Eta eskandalizatuk bezela zeren artaz. Baño Jesusek esan zien: Ezta profetaik onra bae, ezpada be errin; eta be etxen.

        58. Eta la milagro gutxi ein zitun, euren sinistezan medioz.

AMALAUGARREN KAPITULUE

Joan Batistan eriotzea; bost ogin milagroa; Jesus ibiltzen da ta San Pedroi ibili eraiten dio itxasoko olatun gañen; eta sendatze itu presentatzen zakon ero bere soñei ikutzen dioen gaixo guzik.

        1. Denbora artan Herodes tetrarkak aitu zon famek zabaltzen zona Jesusen gañen.

        2. Eta esan zien be gizon kortesai: Au Joan Batista, zein berriz piztu dan illen arteti, eta orreati do ark milagrok eiteko birtute ain aundie.

        3. Jakin bear dezu Herodesek preso artu zola Joan, eta katekin lotue kartzelan sartu zon Herodesen koñata zala mediante.

        4. Zeati Joanek esaten zion: Etzaitzu libre andratzat izatea.

        5. Eta Herodesek ill erain nai zon, baño etzan atrebitzen errin bildurrez. Zeati danak profetatzat zeuken Joan.

        6. Baño Herodesen urtebetetzen zelebridaden Herodiasen alabak irten zon korten erdira dantza eitea; eta ainbeste gustau zitzekon Herodesi,

        7. Nun aindu zion juramentun azpin eskatu zeikion erozeiñ gauza ematea.

        8. Orrekin ark, be amandik lenago prebenitue, esan zion: Ekatzu fuente ero plater ontan Joan Batistan burue.

        9. Tristetu zan errege; baño ala re ein zon juramenturi, eta konbidauai beiratuz, aindu zon emateko.

        10. Eta la aindu zon Joani kartzelan lepoa ebaitzeko.

        11. Bealaxe izan zan fuente baten ekarrie aen burue, eta neskei emanda, onek presentau zion be amai.

        12. Be dizipuluk gero jun zien gorputzen billa, eta enterrau zoen, eta jun zien Jesusi esatea.

        13. Ba Jesusek aituik Herodesek areati esan zona, erretirau zan andi leku uts batea itxasoz, erriti kanpora; baño igarrik jendek, irten zoen euren erritati, lurrez oñez seituz.

        14. Eta Jesusek txalupati irten zonen ainbeste jende ikusita, lastimau zan, eta bere gaixok sendau zitun.

        15. Illuntzen, be dizipuluk alleau zien, esanez: Leku utse da, eta beandu, bialdu itze jende orik errita dijoatzela zer jan erostea.

        16. Baño Jesusek esan zien: Ez doe jun bearrik, emaiezue zuek jaten.

        17. Zeri erantzun zioen: emen ez deu bost ogi ta bi arrai besteik.

        18. Esan zien ark: Ekatzue onutza.

        19. Eta danak belarran gañen jarri eraiñik, artu zitun bost ogi ta bi arraiek, eta zerura begik jasota beinkau zitun, eta partitu zitun, eta eman zien dizipuluai ogik, eta dizipuluk jenderi.

        20. Eta danak jan zoen eta ase zien, eta sobrau zaneti bitu zituen amabi saski puzkaz betek.

        21. Bos milla gizon zien jan zoenak, emakumak eta umeik kontau bae.

        22. Bealaxe Jesusek obligau zitun bere dizipuluk enbarkatu, eta lagon beste aldera jun ta an itxotea, errik despeitzen zitun bitarten.

        23. Eta ok despeitu zitunen, igo zan bakarrik mendi baten punta orazioa eitea, eta illundu zonen an eon zan bakarrik.

        24. Bianbitarten olatu gogorrak jotzen zoen itxaserdin zeon txalupea kontrako aizea zeolako.

        25. Gaueko laugarren bela alleau zanen Jesus eureta etor zan itxas gañen.

        26. Eta dizipuluk ikusi zoenen itxas gañen zebillela, nastu zien, eta esan zoen: Izugarri bat a. Eta bildurrez beteik asi zien deadarka.

        27. Beala Jesusek itz ein zien, esanez: Anima zaitezte, ni naiz, ezazue bildurrik izan.

        28. Eta erantzun zon Pedrok: Jaune, zu baza, ainduiezu zureana uran gañen juteko.

        29. Eta ark esan zion: Atoz. Eta Pedro txalupati jatxita, ur gañen zijon Jesuseana alleatzeko.

        30. Baño ikusik aizen indarra, bildurtu zan, eta gero ondatzen asi zanen, deadarrak ein zitun esanez: Jaune, salba nazu.

        31. Puntuko Jesusek, eskue luzatuik, artu zon besoti, eta esan zion: Fede gutxiko gizona, zeati ikatu za?

        32. Eta txalupa igo bezin laister, geatu zan aizea.

        33. Eta barrun zerenak, arrimau zitzekon, eta adorau zoen, esanez: zu za egiz Jainkon Semea.

        34. Gero lagoa atrabesau ta, Jenesaretko lurreko urertzen jatxi zien.

        35. Eta an bizi zienak, hura ezautu bezin laister banau zoen notizie inguru artako erri guztitan, eta gaixo guztik ekarri zioen.

        36. Eta be soñei ikutzea beste grazik etzioen eskatzen. Eta ikutu zioen guztik sendauta geatu zien.

AMABOSGARREN KAPITULUE

Kondenatze itu Jesusek Jainkozko agintzakin konforme eztaren zarretati datozten oitura umanok. Sendatzen do Kananean alaba zeñek dirudin fede aundi bat daukela; eta ematen dio jaten jende pilla aundi bati basamortun zazpi ogi ta arraien batzukin.

        1. Denbora ontan Jerusalendi jun zien alako Erakustzalle ta Fariseo batzuk esan zioen:

        2. Zer dalako zure dizipuluk ausitze itue zarran oituerak, jaten doenek eskuk garbitu ezta?

        3. Eta ark esan zien: Eta zeati zuek eurok ausitze zue Jainkon mandamentue zuen oituerea seitzeagaiti? Ba Jainkon esana dauke.

        4. Honraitzetzue aite ta ma, eta baita re, gurasoai maldezitzen diona, eriotza kondenaue izan bedi.

        5. Baño zuek diozue: Erozeiñek esaten diola aitei ero amai: Nik ne parteti eskeiñtzen dian ofrendea zure onen izango da.

        6. Ez dezue geiao aite ta ma onratzeko ero ai launtzeko obligazioik, zekin ausi dezuen Jainkon mandamentue zuen oituerekin.

        7. Hipokritak! arrazoiakin asmau zon Isaiasek zuetaz, esanez:

        8. Erri onek españekin onratze naue; baño be biotza niandi urruti dao.

        9. Alperrik onratze naue, gizonan dotriñea ta mandamentuk erakutsiz.

        10. Eta bereana otseiñta erriai esan zien: Aituiezue, eta ondo atenditu oni,

        11. Ez do auti sartzen danak zikintzen gizona; baizik auti etatzen danak.

        12. Ordun geiao arrimatuik bere dizipuluk, esan zioen: Ez dakizu Fariseok eskandalizau diela oaiñ akabau dezuna aituta?

        13. Baño Jesusek erantzun zon: Ne zeruko Aitek aldau ez don planta guzie zuztarreti etarea izango da.

        14. Utziozue: eurek die itxun itxuaurreko batzuk; eta itxu bat beste itxu baten giari jartzen bada, bik erretenen eroitzen die.

        15. Emen Pedrok itze artuta esan zion: Esplikaiuzu parabola ori.

        16. Zeñi Jesusek erantzun zion: Ze! Zuek-e orren ezauera gutxikin zate oaindik?

        17. Ez dezue ba ezautzen auan sartzen dan guztie sabelea dijola, eta leku ezkututan botatzen dala?

        18. Baño autik irtetzen dona, biotzeti dator, eta ori da gizona zikintzen dona.

        19. Zeati biotzeti datoz pensamentu txarrak, gizoniltzek, adulteriok, neskaketak, ostutzek, testimonio falsok, blasfemik.

        20. Gauza o pai zikintzen doela gizona. Baño eskuk garbitu bae jatek, ez do zikintzen.

        21. Jesus emendi abiatuta, erretirau zan Tiro ta Sidongo lur aldea.

        22. Eta ona nun Kananeko andra bat andi etorrik deadarka asi zan, esanez: Jaune, Dabiten semea, erruki zaite nizaz; ne alaba demonioz guztiz gogor oñazatue dao.

        23. Jesusek etzion itzik erantzun. Eta be dizipuluk aldeatuta erreutzen zioen esanez: Emaiozue eskatzen dizuna emendi dijoan; zeati gure atzeti deadarka dator.

        24. Zeñi Jesusek erantzunez esan zion: Ni enaiz bialdue Israelko etxeko ardita baizik.

        25. Eta lare andra hura alleau zan ta adorau zon, esanez: Jaune, sokorri nazu.

        26. Zeñek erantzun zion: Ezta justoa semean ogie artuta txakurrai botatzea.

        27. Baño andrek esan zion: Egie da, Jaune, baño txakur txikik beintzet euren nausian maiti eroitzen dien ogi apurretati jaten doe.

        28. Jesusek ordun erantzunez, esaten dio: O, andrea! aundie da zure fedea, ein bedi zuk nai dezun bezela. Eta ordun artan bertan be alaba sendaue geau zan.

        29. Jesus andi pasau zan Galileako itxason urertzea, eta mendi batea igoik, jarri zan an.

        30. Eta bereana alleau zien jende asko, eurekin zeramaztela mutu, itxu, erren, elbarri ta beste gaixo asko ta ipin zituen be oñetan, eta sendau zitun.

        31. Ala ba jendek arrituik zeren, mutuk izketan, errenak ibiltzen, eta bistekin itxuk ikusita, eta glorifikatzen zoen Israelgo Jainkoa.

        32. Baño Jesusek, be dizipuluai otsein da, esan zon: Errukitze naue erri ok, zeati iru eun ontan nekin dare, eta ez doe zer janik, eta ez ditut despeitu nai balurrik biden gosek il ez ditzen.

        33. Baño be dizipuluk erantzun zioen: Nola arkitu daizkeu leku uts ontan ainbeste jende asetzeko ogik asko?

        34. Jesusek esan zien: Zenbait ogi dauzketzue? Erantzun zoen: Zazpi, arraitxo batzukin.

        35. Ordun aindu zion jenderi jarri zeilla lurren.

        36. Eta berak zazpi ogi ta arraiek artu, eskerrak eman ero orazioa eginda partitu zitun eta eman zien be dizipuluai, eta dizipuluk erriri.

        37. Eta dana jan zoen, eta ase zien. Eta sobrau zien puskakin, zazpi saski bete zituen.

        38. Lau milla zien jan zoenak, umek eta emakumak kontau bae.

        39. Orrekin, atati despeituik, sartu zan txalupan, eta jun zan Majedamgo lurrea.

AMASEIGARREN KAPITULUE

Fariseok eta Saduzeok nastuk, euren dotriñen galtzea. San Pedron konfesioa ta aren pribilejioa, zein andi puxkabatea bear bezela lotsaien emana dan.

        1. Emen etorri zien Jesus billatzea Fariseok eta Saduzeok; eta zirikatzeati, eskau zioen ikusi erain zeiela zeruko milagron bat.

        2. Baño ark erantzun zien: Gaue alleatzen dijonen batzutan esate zue; denbora ona eingo do, zerue gorritue daolako.

        3. Eta goizeti: Gaur ekaiztea izango da, zerue estalie ta gorrie daolako.

        4. Beraz bakizue asmatzen zeruko itxurati? eta ezin ezautu ituzue Mesiasen etorrerako denbora otako señale klarok? Erraza ero kasta gaiztoa ta adultera onek milagro bat eskatzen do; baño etzako emango eskatzen don ori, baizik Jonas profeten milagroa. Eta ok utzita jun zan.

        5. Bere dizipuluk lagon beste aldeti etor zienen, astu zien ogie artzez.

        6. Jesusek esan zien: Zate kontuz ta beira zazue gero Fariseon ta Saduzeon beantzagie jan

        7. Baño ak euren arten pensatzen zoen: Ogik ekarri ez deulako au esaten do.

        8. Eta au Jesusek ezautuik, esan zon: Fede gutxiko gizonak, zertan zabizte zuen arten diskurritzen, ogik ez dezuelako?

        9. Oaindik ez dezue ezagueraik, eta etzate akordatzen bost ogi nola bost milla gizoni partitu; eta zenbait saski puska geatu zitzaizuen?

        10. Eta ezta re zazpi ogikin lau milla gizoni jaten eman, eta sobrau zaneti zenbait salki bitu zien?

        11. Nola ez dezue ezautzen ezdizueala esan ogigaiti, beira zazue gero Fariseon ta Saduzeon beantzagie jan?

        12. Ordun igarri zioen etzola esan ogin ipintzen dan beantzagin gañen, baizik Fariseon ta Saduzeon dotrinen gañen.

        13. Gero Jesus Pilipo Zeseren lurrea etorta, galdeu zien be dizipuluai: Zein dala dioe gizonak gizonan Semea?

        14. Eta ak erantzun zioen: Batzuk Joan Batista dala dioe, bestek Elias, beste batzuk aizkenen, Jeremias, ero profetatakon bat.

        15. Esaten die Jesusek: Eta zuek nor naizela ni esate zue?

        16. Simon Pedrok itze artuik esan zon: Zu za Kristo ero Mesias, Jainko bizin semea.

        17. Eta Jesusek erantzunez, esan zion: Zorionekoa za Simon Jonanen semea, zeati ori ez dizu aragi ta odol ero beste gizonen batek ezautu erain, baizik ne Aitek, nor daon zerutan.

        18. Eta nik esate izut zu zala Pedro, eta arri onen gañen eingo diala ne elizea, eta atek ero infernuko eskubidek ez diela baliauko aen kontra.

        19. Eta zuri emango izut zerutako erreinuko giltzak. Eta zuk lurren lotze zun guztie, zerutan e lotue izango da, eta lurren askatze zun guztie, zerutan e askatue izango da.

        20. Ordun aindu zien be dizipuluai iñoi etzezaioela esan bera zala Jesus, Kristo ero Mesias.

        21. Eta bealaxe asi zan be dizipuluai aitzea ematen komeni zala bera jun zeiñ Jerusalena, eta an padezitu zezala asko zarran, Erakustzallen, eta abadean prinzipen parteti, eta izan zeilla ille, eta piztu zeilla berriz irugarren eunen.

        22. Pedrok bastarrea otseinda, ai erain nai zion esanez: Ah Jaune! iñolare ez; ez, etzaitzu ori gertau bear.

        23. Baño Jesusek areana itzulik, esan zion: Kendu zaizkit aurreti Satanas, ba eskandalizatzen nazu; zeati zuk ez dezu ezauera ta gustoik Jainkon gauzatan, baizik gizonanetan.

        24. Ordun Jesusek esan zien be dizipuluai: Balin norbaitek etor nai bado ne ondoren, uko ein beio be bururi, eta kargau bedi be kurutzekin, eta seitu beit.

        25. Ba bere bizie salbau nai donak ne kontra obrauta, galduko do, baño niri dien amorioagaiti bere bizie galtzen donak, billauko do.

        26. Zeati, zer zako gizonai mundue guztie irabaztea, balin galtzen bado bere animea? Ero, ze man lezake gizonak be animen truk bein galdu ezkero?

        27. Dana dala gizonan Semek etor bear do bere Aiten gloriz jantzie be aingerukin baten gizonak juzgatzea; eta ordun emango dio bakoitzei be pague euren obraz konforme.

        28. Egie esateizuet, emen darela gizonan Semea be erreinun argieran agertzen ikusi arten ill bear ez doen batzuk.

AMAZAZPIGARREN KAPITULUE

Jesusen trasfigurazioa; deabruz betetako taranteltsu baten sendatzea; Jesusek pagatzen do bere ta Pedron tributoa milagroz arkitutako moneda batekin.

        1. Andi sei eunen burun Jesusek bekin artu zitun Pedro, Santiago, Joan ta be anaie, eta akin bakarrik igoik mendi altu batea,

        2. Trasfigurau zan euren aurren. Alako modun nun bere arpegie jarri zon drist eiten zola euzki pezela, eta bere arropak zurituik elurre bezela.

        3. Eta ordun bertan agertu zitzaien Moises ta Elias berakin izketan Jerusalenen padezitu bear zonan gañen

        4. Ordun Pedrok itze artuta, esan zion Jesusi: Jaune, ondo da gu emen eotea; balin badeitzozu, formaitzekun emen iru kanpamentu, bat zutzat, bestea Moisesentzat, eta beste bat Eliasentzat.

        5. Oaindik izketan zeon Pedro, drist ein zon laño batek etorri ta estaldu zitun. Eta orduntxe bertan laño tarten aitu zan ots bat ziona: Au da ne Seme maitea, zeñean dauzkean ne poz guztik; oni aitu bear diozue.

        6. Eta ren bozea dizipuluk eroi zien auzpez lurrea, eta geau zien bildur aundi batekin beteik.

        7. Baño Jesus eureta alleau zanen, ikutu zien, eta esan zien: Jaiki zaitezte, eta ezazue bildurrik izan.

        8. Eta begik itzulik, etzoen Jesus beste iñor ikusi.

        9. Eta menditi jatxi zienen, Jesusek aindu zien, esanez: Eziozue iñoi esan ze ikusi dezuen, illen arteti gizonan Semea berriz piztu arte.

        10. Zeñen gañen galdetu zioen dizipuluk: Nola ba eskriturak esaten doe Eliasek lenengo etorri bear dola?

        11. Eta Jesusek erantzun zien: Egiz, Eliasek etorri bear do ne bigarren etorrerea baño lenao, eta ordun be lekun ipinko itu gauza guztik,

        12. Baño nik aitortzeizuet Elias etor zala, eta etzoen ezautu, baizik ein zoen arekin nai zoen guztie. Ala gizonan Semerire padezitu eraingo dioe ak.

        13. Ordun igarri zioen dizipuluk Joan Batistatik itzein ziela.

        14. Jendek itxoten zioen lekura alleauta, etor zan gizon bat, eta ren aurren belauniko jarrita, esan zion: Jaune, izazu nere semen errukie, zeati tarantelosoa da, eta asko padezitzen do; ba askotan eroitzen da surta, eta sarritan urta,

        15. Eta presentau diet zure dizipuluai, eta ez doe sendau al izan.

        16. Jesusek errespuestatzat esan zon: Oh kasta eziñiskorra ta biurrie! Noiz arte bizi bear det zuekin? Noiz arte sufritu bearko ote dizuet? Ekarriezue onutza.

        17. Eta Jesusek amenazau zon deabrue, eta irten zon mutilleandi, zein geatu zan sendaue orduntxe bertati.

        18. Ordun dizipuluk aparte itz ein zioen Jesusi, eta esan zioen: Zer dalako ezin bota izan deu guk?

        19. Erantzun zien Jesusek: Fede gutxi dezuelako. Ba egiz aseguratzeizuet mostaza bikor bat bezin aundie balitz zuen fedea, esan lezaiokezula mendi orri, zoaz emendi arutza eta jungo litzeke, eta elitzekezue ezerre eziñ al izango.

        20. Eta gañea deabru jenero ok ez diela botatzen orazion ta balurren bitartez ezpada.

        21. Eurek Galilean zeren bitarten, esan zien berriti Jesusek: Gizonan Semek gizonan eskutan entregaue izan bear do.

        22. Eta ilko doe, eta irugarren eunen berriz piztuko da. Zekin dizipuluk oso tristetu zien.

        23. Kafarnaura alleatuik, arrimau zien Pedroana bi adarmen kontribuzion biltzallek, eta esan zioen: Ze, zuen Maixuk ez ditu pagatzen bi adarmek?

        24. Bai por zierto, erantzun zon. Eta etxen sartuta, aurrerau zitzekon Jesus esanez: Zer deitzozu Simon? Lurreko erregek, noreandi kobratzen ditue tributok ero zensok? Euren semetati, ero erbestekotati?

        25. Erbestekotati, esan zon ark. Erantzun zion Jesusek: Beraz libre die semek.

        26. Ala guziz e, ez eskandalizatzeati, zoaz itxasoa ta bota zazu garrangea, eta lenengo etatzen dezun arraie ar zazu, eta aua irikita, lau adarme balio ditun zillarresko pieza bat arkituko dezu; arzazu, eta emaiozu nere da zure parteti.

EMEZORTZIGARREN KAPITULUE

Jesusen dotriñen umildaden gañen, eskandalozko pekatun gañen, eta lotsaiezko zuzentzen gañen. Artzai onen parabolea. Pekatuk barkatzeko eskubiden gañen; pekatarin errukitasunen ta etsaien barkazion gañen. Amar milla talenton parabolea.

        1. Okasio ontan bertan Jesusi arrimau zitzekon dizipuluk, eta galdera au ein zioen: Zein izango da aundina zerutako erreinun?

        2. Eta Jesusek ume bati bereana otseinda ipini zon euren erdin,

        3. Eta esan zon: Egiz esateizuet, balin ezpazeate biurtzen ta eiten umen antzekok senzillidaden ta inozenzin, etzatela sartuko zerutako erreinun.

        4. Ume au bezela umillatzen dan erozeiñ izango da ba aundina zerutako erreinun.

        5. Eta nik oain esan dian bezela, ne izenen ume bat ondon artzen donak ni neoni artzen au.

        6. Baño nian sinisten doen umetxo otakon bat eskandalizatzen donai, obe litzaioke asto batek mogitzen don errotarri oritako bat lepoti txintxilik ipini, eta la itxason ondora murgildue izango balitz.

        7. Zorigaiztoko mundue eskandalok diela mediante! Zeati eskandalok bearrekok izana gaiti; ala re zorigaiztokoa izango da eskandaloa ematen don gizon hura!

        8. Eskandaloako ero pekaturako bidea ematen baizu zure eskuk ero zure oñek, ebaitzetzu eta botaitzetzu zuandik urruti; ba obe zu esku mantxu ero erren sartu betiko bizitzan, bi eskukin ero bi oñekin infernura amildue baño.

        9. Eta zure begik eskandaloako bidea ematen baizu, eta zazu eta bota zazu zuandik urruti; obe zu bi begikin infernuko surta amildue izan baño, batekin bakarrik betiko bizitzan sartu.

        10. Beirazazue gero umetxo otakon bat despreziatu; zeati esateizuet euren aingeru goardakok beti zerun darela ne zeruko Aiten arpegie ikusten.

        11. Eta gañea gizonan Semea galdu zana salbatzea etorri da.

        12. Balin gizon batek baitu eun ardi, eta atako bat galduko balitzeko, ze uste zue ordun eingo dola? Ez ditu laroeta emeretzi menditan utzi, eta galdu zakon hura billatzea jungo?

        13. Eta balin fortunaz billatzen bado, egiz esateizuet ark bakarrik poz geiao ematen diola galdu ez ditun laroeta emeretzi paño.

        14. Eta la, ezta zerutan daon ne Aiten borondatea, umetxo otakon bat galdu deilla.

        15. Eta zure anaiek pekatu ein bado zure kontra; ero eroitzen ba kulpan baten, zoaz ta zuzendu zazu bakarrik zarela; aitzen baizu, irabaziko zendun zure anaie.

        16. Ezpaizu kasoik eiten, balia zaite oaindi persona bat ero biz, bi ero iru testigok ontzat eman dezen dana.

        17. Eta ezpadie aitzen, esaiozu elizeri; eta elizeri berai e ezpadio aitzen fedebaetzat ero arrendatzalletzat euki zazu.

        18. Emateizuet ne itze, lurren lotzen dezuen guztie, zerun e lotue izango dala; eta lurren askatzen dezuen guztie, zerun e askatue izango da.

        19. Geiao esateizuet, balin zuetako bi lurren juntauko balieke zerbait eskatzeko, erozeiñ gauza izan deilla, emana izango zaie zerutan daon ne Aiteandi.

        20. Zeati bi ero iru ne izenen juntatuk daren lekun, ni re an arkitzen naiz an erdin.

        21. Garai ontan, arrimatuta Pedrok esan zion: Jaune, zenbait aldiz barkau bearko diot ne anaiei ne kontra pekatu eiten donen? Zazpi alditaño?

        22. Erantzun zion Jesusek: Ez dizut nik esaten zazpi aldiz, baizik zazpi bider iruroetamazazpitaño, ero ofenditzen zaitun ainbeste aldiz.

        23. Oneati zerutako erreinuk be morroiei kontuk artu nai izan zien Erregen antza izatea dator.

        24. Eta kontuk artzen asita, amar milla talento zor zion bat presentaue izan zitzekon.

        25. Eta nola onek etzeuken zekin pagau be nausik, aindu zon izan zitezela salduk bera, eta be andrea, eta bere semek bere azienda guztikin, eta la pagau zeilla zorra.

        26. Ordun morroiek, aen oñeta auspeztuta, erregutzen zion esanez: izazu pazienzi piska bat, ba nik pagauko izut dana.

        27. Nausiri errukituik morroi hura, utzi zion juten, eta barkau zion zorra re.

        28. Baño morroi onek irten bezin laister, billau zon be laun bat, zeñek zor zion eun diru zillarresko, eta estarriti elduta ia iton zeuken esanez: Pagaiezu zor nazuna.

        29. Launek, be oñeta auzpeztuik, erregutzen zion esanez: Izazu nekin pazienzi piska bat, ba nik dana pagauko dizut.

        30. Baño ark etzion aitu nai izan, baizik jun zan eta sartu erain zon kartzelan zor ziona pagau arte.

        31. Beste morroiek be launek, oso tristetu zien ze pasatzen zan ikusita, eta jun zien gertatzen zan guztie euren Nausiri kontatzea.

        32. Ordun be Nausik otsein zion, eta esan zion: O morroi gaiztoa! Nik barkau nizun zor guzie erregutu zindielako,

        33. Eta justo etzan zuke euki zezazula zure launen errukie nik zurea izanon bezela?

        34. Eta Nausie asarrauta, entregau zon borreron eskutan, zorra dana oso pagau arte oñazatue izan zein.

        35. Modu ontan portauko da ne Aite zerukoa zuekin, balin bakoitzek be anaiei biotzeti ezpadio barkatzen.

EMERETZIGARREN KAPITULUE

Jesusek eakusten do matrimonioa ezin utzilitekela; eta birjinidadea konsejatzen do; aberatsak salbatzeko gaitzen, eta bereanako amorioagaiti gauza guzik uzten ditunak izango don sarin gañen itz eiten do.

        1. Jesusek itzaldi ok akabau zitunen, jun zan Galileati, eta etor zan Jordanen beste aldera, Judeako lurrea.

        2. Nora seitu zioen jende pilla aundi batek, eta an sendau zitun bere gaixok.

        3. Eta allegau zien Fariseok areana, zirikatzeko asmokin, eta esan zioen: Gizon batek libre do erozeiñ pretestogaiti be andrea uztea?

        4. Jesus errespuestatzat esan zien: Ez dezue leitu gizajende guzik asieran kriatu zon ark kriatu zola gizon bat bakarra ta andra bat bakarra; eta esan zala:

        5. Orreati utziko do gizonak be aite ta bere ama, eta alkartuko da bere andrekin, eta izango die bi aragi baten bakarrik.

        6. Eta la ez die geiao bi izango, baizik aragi bat bakarra. Ba Jainkok alkartu dona, ez beza gizonak banatu.

        7. Baño ak erantzun zioen: zeati Moisesek aindu zon desezkondun agirie man ta despeitzeko?

        8. Jesusek esan zien: Zuen biotz gogorran medioz Moisesek eman zizuen zuen andrak uzteko libertadea; baño asierati etzan ala izan.

        9. Ala ba aitortzeizuet be andrea uzten don erozeiñek, ezpada adulterioz mediante, eta onla izan da re beste batekin eskontzen bada, adulterioa eiten dola; eta utzie izaten danakin eskontzen danake adulterioa eiten dola.

        10. Be dizipuluk esaten dioe: Gizonan kondizioa olakoa bada bere andrekiko, ez dakar kontuik eskontzek.

        11. Jesusek erantzun zien: Ez die danak au eiteko kapaz, baizik goiti emana zaien ak die kapaz.

        12. Zeati badie txikilau batzuk ala jaio zienak euren aman sabeleti, badie txikilatuk gizonakandik; eta badie nolabaite euren buruk txikilau zituenak boto kastidadekokin zerutako erreinuri dioen amorioagaiti. Ortako kapaz izan daikena, izan bedi.

        13. Garai ontan presentau zioen ume batzuk on gañen eskuk ipini, eta orazioa ein zezan. Baño dizipuluk inkomodatzen zuelako uzten, lotsaien eman zien ekartzalleai.

        14. Baño Jesusek esan zien: Utziezue baken umeai, eta eziezue erautzi nereana etortzea; zeati orin antzekontzat-a zerutako erreinue.

        15. Eta an gañen eskuk ipinta ero bendizioa emanda, jun zan andi.

        16. Aldeatu zitzekon ordun gizon gazte bat nor esan zion: Maixu ona, ze obra on ein bear ditut betiko bizitza isteko?

        17. Ark erantzun zion: Zeati ona esaten diezu? Jainkoa bakarrik da ona. Gaiñeakon, betiko bizitzan sartu nai baezu, gordeitzetzu mandamentuk.

        18. Berak esan zion, ze mandamentu? Jesusek erantzun zion: Ez dezu ilko. Ez dezu adulterioik eingo. Ez dezu ostuko. Ez dezu testimonio falsoik jaikiko.

        19. Onraitzetzu aitetama; eta maitezazu laun projimoa zure burue bezela.

        20. Esaten dio gaztek: Orik danak gorde itut ne gaztetati, zer falta zat geiao?

        21. Erantzun zion Jesusek: Konpletoa izan nai baezu, zabiltz, eta saldu zazu dezun guztie, eta emaiezu pobreai, eta sari bat zerun izango ezu; atoz gero, eta segiezu.

        22. Gaztek itz ok aitu zitunen, erretirau zan triste; eta zan ondasun aundik zitulako.

        23. Jesusek ordun esan zien be dizipuluai: Egiz esateizuet, nekez aberats bat sartuko dala zerutako erreinun.

        24. Eta oaindi geiao esateizuet: Errezago dala jostorratzan zuloti kamelu bat pasatzen, zerutako erreinun aberats bat sartzea baño.

        25. Esaera ok aitu zituenen, txit arrituk zeren dizipuluk, euren arten esanez: Ori danez, Nork Salbau dezake?

        26. Baño Jesusek beratxo beiratuik, esan zien: Gizonantzat au ezta posible, baño Jainkontzat gauza guzik die posible.

        27. Pedrok ordun itze artuik, esan zion: Ondo ikuste zu guk utzi ditula gauza guztik, eta seitu dizula, ze izango da ba gure sarie?

        28. Baño Jesusek erantzun zion: Egiz esateizut, zuek seituko dizuenok, guztin berriz piztutzeko eunen, gizonan Semea jarriko danen bere Majestaden Tronon, zueke jarriko zate amabi sillan gañen, eta juzgauko ituzue Israelgo amabi tribuk.

        29. Eta bere etxea, ero anaiek, ero arrebak, ero aite, ero ama, ero andrea, semek, ero sorok ne izena dala mediante utzitze itun erozeiñek, errezibituko itu eun bider geiao ondasun sendotan, eta mendeatuko doe gero betiko bizitza.

        30. Eta mundu ontan lenengo zien asko izango die aizkenekok, eta aizkeneko zien asko izango die aurrenekok.

OEIGARREN KAPITULUE

Mastin bear eiteko otseindako langillean parabolea. Jesusek aitzea ematen do be eriotzea ta be piztutzea. Erantzuten dio Zebedeon semen aman pretensiori. Ematen die bistea bi itxui.

        1. Zeati zerutako erreinuk do familitako aite baten antza, zein eun sentin irten zan bere mastirako langillek ajustatzea.

        2. Eta akin konponduta euneko denario baten, bialdu zitun be mastira.

        3. Gero irurek ingurun irten da, arkitu zan plazan alperkerin zeren beste batzukin,

        4. Eta esan zien: Zoazte zueke ne mastira, eta emangoizuet justo dana.

        5. Eta ak jun zien. Beste bi bider irten zon seirek eta beatzik ingurun, eta ein zon igoal.

        6. Azkenen irten zon amaikak aldea, eta ikusi zitun beste batzuk lanik eiten etzoela, eta esan zien: Nola zate emen eun guzin ezer ein bae?

        7. Erantzun zioen: Iñork ajustau ez gaitulako. Esan zien: Zoazte ba zueke ne mastira.

        8. Euzkie sartu zanen, jabek esan zion be maiordomori: Otseiezu langilleai, eta pagaiezu jornala, azkenekotati asi ta lenengotaiño.

        9. Etorrik amaikak ingurun jun zienak errezibitu zoen denario bana.

        10. Eta aizkenen lenengok aulleau (sic) zienen uste zoen geiao emango zitzaiela, baño oke a pezela bakoitzek denario bat errezibitu zoen.

        11. Eta errezibitzen mur mur egiten zoen familitako aiten kontra,

        12. Esanez: Aizkeneko ok ordu baten bakarrik lan ein doe, eta guk eun guziko pisue ta beroa sufritu eta ala re gurekin igualau ditu.

        13. Baño ark otako bati erantzunez esan zion: Aizkidea, nik ez dizut ofensaik eiten, etzinden nekin denario baten ajustau?

        14. Otori ba zurea dana, eta zoaz, nik oni aizkenekoa izanagaiti zuri ainbeste eman nai diot.

        15. Benturez ezdezaket nik nai diana ein ne gauzekin? Ero zure begik izan bear do gaiztoa ero kutiziosoa, ni ona naizelako?

        16. Modu ontan mundu ontan aizkeneko dienak zerutako erreinun lenengo izango die, eta aurrenekok aizkeneko; asko die otseiñek, baño gutxi autatuk.

        17. Jesus Jerusalenako biden jarrita, artu zitun baztar batea be amabi dizipuluk, eta esan zien:

        18. Beira Jerusalena goaz, nun gizonan Semek izan bear don abadean prinzipen ta Erakustzallen eskutan entregaue, eta eriotza kondenauko doe,

        19. Eta Fedebagei entregauko die izan deiñ burlatue, eta azotatue, eta kurutzen josie, baño bera berriz piztuko da irugarren eunen.

        20. Ordun Zebedeon semen ama arrimatzen zako be seme bikin, eta adoratzen do, grazin bat eskau nai liokela aitzea emanez.

        21. Jesusek esan zion: Zer nai zu? Eta ark erantzun zion: Disponi zazu ne seme ok bik izan dezela euren jarlekue zure erreinun, batek zure eskubiko alden, eta bestek zure eskerreko alden.

        22. Baño Jesusek esan zion errespuestatzat: Ez dakizu ze eskatzen zun. Ean dezakezue nik ean bear dian pasioko kalizeti? Esaten dioe: Badaikeu.

        23. Erantzun zien: Nere kalize baeango dezuela, baño jarlekue ne eskubiko ero ezkerreko alden zuei aintzea etzat tokatzen, baizik ne Aitek destinau dien antzat izango da.

        24. Au entenditu zoenen beste amar apostolok, asarratu zien anaie bin kontra.

        25. Baño Jesusek otsein zien bereana, eta esan zien: Bakizue naziotako prinzipek aintzen diela euren erriai, eta euren aundikik mendeatzen dituela nausitasunekin.

        26. Zuen arten ez do ala izan bear, baizik zuen arten aundina izan nai donak, zuen morroie izan bear do.

        27. Eta zuen arten lenengo izan nai dona, zuen serbitzallea izan bear do.

        28. Gizonan Semea serbitue izatea etorri ez dan bezela, baizik serbitzea, eta askon erredenziorako be bizia ematea.

        29. Jerikoti irten zonen, jende pilla aundi batek seitu zion,

        30. Eta ona nun zeren bi itxu bide ertzen jarrita, eta aitu zoenen esaten Jesus pasatzen zala, asi zien deadarka, esanez: Jaune! Dabiten semea! Lastima zaite guzaz.

        31. Baño jendek demandan ematen zien isildu zitezen. Ala re eurek deadar aundigoa eiten zoen, esanez: Jaune! Dabiten semea! Izazu piedadea guzaz.

        32. Ontan geatu zan Jesus, eta otseinda esan zien: Ze nai dezue eitea?

        33. Jaune, eurek erantzun zioen, iriki ditezela gure begik.

        34. Kupidatuik Jesus, ikutu zitun euren begik. Eta orduntxe bertan ikusi zoen, eta jun zien be atzeti.

OETA BAT GARREN KAPITULUE

Jesus Mesiastzat deadarka otseiñe sartzen da Jerusalenen; botatze itu tenploti an saltzen zerenak; maldezitzen dio piku bati; eta konfunditze itu bere etsaiek parabola ta arrazoiakin.

        1. Jerusalena alderatuta, Betfajen bista alleau zienen, Olibetako Mendin ondora, bialdu zitun Jesusek bi dizipulu,

        2. Esanez: Zoazte zuen paren ikusten dan erri txiki orta, eta beste eiteko bae billauko ezue astaeme bat lotue, eta be umea bekin; askaitzetzue, eta ekarriezue,

        3. Eta norbaitek erantzuten baizue zerbait, erantzuiozue Jaunek bear ditula, eta beala utziko izue eamaten.

        4. Profetek esan zonan kunplimentun gertau zan au guzie.

        5. Ezaiozue Siongo alabai: beira zure errege zatorkitzula biguntasunez betea, astaeme baten gañen onen umekin, uztarrira oitue dagonan umea.

        6. Jesusek aindu zien dizipuluai juteko eta la ein zoen.

        7. Eta ekarri zituen astaeme ta umea; eta ezarri zioen bere txalmak; eta igo erain zioen Jesusi.

        8. Eta jende asko ta askok zabaltzen zituen biden euren soñek; beste batzuk ebaitzen zituen erramuk ero arbolan ostok, eta pasau bear zon lekun ipintzen zituen,

        9. Eta la aurreti zijoatzen jendek, nola atzeti zijoatzenak deadar eiten zoen, esanez: Hosana osasune ta glorie Dabiten semeri; beinkatue izan bedi Jaunen izenen datorrena, hosana zeruk doen altunen.

        10. Jerusalenen ala sartu zanen, erri guztie errukitu zan, askok esanez: Nor da au?

        11. Zeri erantzuten zioen jendek: Au Jesus da, Galileako Nazareteko profetea.

        12. Jesusek Jainkon tenplon sartu zanen; bota zitun andi salerostzalle guztik; eta bota zitun bankero ero kanbiatzallen maiek, eta sakrifiziotako usok saltzen zituenan sillak.

        13. Eta esan zien: Eskribitue dao: Ne etxek izena izango do oraziorako etxea; baño zuek lapurran kueba bat eiñe daukezue.

        14. Ordun bertan tenplon alleau zien bereana itxu ta erren asko, eta sendau zitun.

        15. Baño abadean prinzipe ta Erakustzallek, ikusik eiten zitun milagrok, eta tenplon pozez deadar eiten zoen umek, esanez: Hosana Dabiten Semeri, asarrau zien.

        16. Eta esan zioen: Ok esaten doena aitze zu? Jesusek erantzun zien: Bai por zierto, zer ba beñe ez dezu profezik leitu. Umean auti eta bularreko umetati; eta zeuden alabantzaik aundina?

        17. Eta ak utzita, irten zon erriti kanpora Betanira, eta an geau zan.

        18. Biramon goizen, errira itzulita, izan zon gosea.

        19. Eta bidertzen piku bat ikusita, arrimatu zan areana, zeñetan ostok besteik arkitu ezta, esan zion: Ez aldezu ba beñe izango frutuik. Eta pikue gelditu zan igartue.

        20. Zer ikusik dizipuluk, arritu zien, eta esaten zoen: Nola igartu da beala?

        21. Eta Jesusek erantzunez, esan zien: Egiz esateizuet, fedeik balin baezue, eta dudaik ezpaezue, ez dezue pikun au bakarrik eingo, baizik mendi orri esaten badiozuere, kendu zaite zaren lekuti, eta etzin zaite itxasora, ala eingo do.

        22. Eta orazion eskatze zuen guzie, fedea izaten baezue, iritxiko dezue.

        23. Tenplora alleau zanen, arrimau zitzekon, eakusten ai zala, abadean prinzipek eta agure zarrak ero erriko senadorek, eta galdetu zioen: ze eskubidekin eite ituzu gauza ok? Eta nork eman dizu olako eskubidea?

        24. Jesusek erantzun zien. Nik-e ein nai dizuet galdera bat, eta oni erantzuten badiozue, bealaxe esango izuet ze eskubidekin eiten dituan gauza ok.

        25. Joanen bautismoa nundi zetorren? Zeruti ero gizonetati? Baño ak euren arten pensatzen zoen, esanez:

        26. Erantzuten badeu, zeruti, esango diu: Ba zeati ez dezue sinistu huragan? Erantzuten badeu gizonetati, errin bildurre izan bear deu berriz, ba danak ezautzen zoen Joan profetatzat.

        27. Orreati erantzun zioen Jesusi esanez: Ezdakigu. Berak berriz esan zien beala: Niauk ba ez dizuet esango ze eskubidekin eiten ituan gauza ok.

        28. Eta zer iruritzen zaitzue esatea noan ontaz? Gizon batek bi seme zeuzken eta lenengori otseinda esan zion: Semea, zoaz gaur ne mastin lan eitea.

        29. Eta semek erantzun zion: Ez det nai. Bano gero, damutuik, jun zan.

        30. Bigarrenai otseinda, esan zion igoal, eta ark erantzunatik: Banoa, Jaune, etzan jun.

        31. Seme ok bitan zeñek ein zon aiten borondatea? Lenengok, ak esan zoen. Eta Jesusek seitu zon: Egiz esateizuet arrendatzallek eta bizimodu txarreko emakumak zue paño lenao sartuko diela Jainkon erreinun.

        32. Zeati Joan etorri zan zueta justizizko bidetxiorrez, eta etzionduen sinistu; eta arrendatzallek eta bizimodu txarreko emakumak sinistu zioen, baño zuek, au ikusita re etzindeten gero mugitu penitenzie eitea huragan sinisteko.

        33. Aitu zazue beste parabola bat: Familitako aite bat zan, masti bat landau ta esi batekin alde guzitati itxi zona, eta atxurtuta egin zon an tolare bat, torre bat ein zon, gero nekazari batzuai errentan eman zien, eta jun zan urrutiko beste erri batea.

        34. Frutuk eldutzeko garaie etorri zanen, bialdu zitun be morroiek errentarita, ango frutue errezibitu zezen.

        35. Baño errentarik erasoik morroiei, makillakin jo zoen bat, il zoen bestea, eta arrika eman zioen besteri.

        36. Bigarren aldin bialdu zitun beste morroi batzuk lenengon baño geiao, eta igoal tratau zituen.

        37. Azkenen be semea bialdu zien, bere arten esanez: Errespetauko doe beintzet ne semea.

        38. Baño errenterok ikusi zoenen semea, euren arten esan zoen: Au da jabea aiten faltan, atozte, ildezaun, eta artuko deu be azindea.

        39. Eta artuta bota zoen mastiti kanpoa, eta il zoen.

        40. Eta gero, mastin jabek itzultzen danen, ze eingo die nekazari ai?

        41. Ak esan zoen, jende au ain gaiztoa ill erain zorigaiztoz, eta bere garaien frutuk ondo pagauko dioen beste nekazari batzuai eman errentan be mastie.

        42. Jesusek esan zien, ez dezue ba Eskrituratan leitu: Etxegillek nai ezta utzi zoen arri hura bera izan zala kantoi arrik obena? Jaune da gure denboran au ein dona, eta gure begitan gauza arrigarrie da.

        43. Orreati esateizuet, Jainkon erreinue zuei kendu, eta obra onan frutuk eiten dituen jendeai emana izango dala.

        44. Eta la eskandalizatzen dana ero arri onen gañea etortzen dana txetue izango da, eta arri onek juizioko eunen azpin artzen don erozein zati zati eingo do.

        45. Jesusen parabola ok aituta abadean prinzipe ta Fariseok ezautu zoen euren gañen itz eiten zola.

        46. Eta preso artu nairik, errin bildurre izan zoen, ba profetatzat zeuken.

OETA BIGARREN KAPITULUE

Be semen ezteieta konbidau zon erregen parabolea. Zesarri tributoik pagau bear zakon. Berriz juzten gañen dotrinea. Jainkonako ta laun projimonako amorioa. Kristo Dabiten semea ta Jaune.

        1. Jesusek bianbitarten sermoia seituz, itz ein zien berriti parabolaz, esanez:

        2. Zerutako erreinun gertatzen da alako errege bati pasau zitzekona, zeñek zelebrau zitun be semen ezteiek.

        3. Eta bialdu zitun be morroiek konbidatuai ezteieta otseitea, baño ok etzoen etor nai izan.

        4. Bigarren aldin bialdu zitun beste morroi batzuk aen parteti konbidatuai esateko ordenekin: Maneatue dauket bazkarie, il erain ditut ne txalak eta beste gañeako animali gizenak, eta dana pronto dao, atozte ba ezteieta.

        5. Baño etzoen kasoik ein, baizik jun zien bat be baserria, eta bestea be oi zon tratura.

        6. Eta gañeakok arrapau zituen morroiek eta burla asko ein ondon, il zituen.

        7. Au erregek aituta, oso asarrau zan, eta be tropak bialduta, akabau zon gizon-iltzalle akin, eta erre zon an errie.

        8. Ordun esan zien be morroiei: Ezteietako preparatibok eiñek dare, baño konbidatuk etzien digno ata asistitzeko.

        9. Zoazte ba bide kutzeta, eta billatze ituzuen guztik, konbidaitzetzue ezteieta.

        10. Beala morroiak bideta irtenik juntau zituen arkitutako guztik, gaiztok eta onak, alako modun nun ezteietako salea dana bete zan maien jarri zien jendekin.

        11. Gero errege sartu zanen konbidatuk ikustea, erreparau zion an gizon bati etzemarrela (sic) ezteietako soñe.

        12. Eta esan zion: Aizkidea, nola sartu za emen ezteietako soiñe bae? Baño hura mututu zan.

        13. Ordun erregek justuziko be ministroai esan zien: Oñek eta eskuk lotuta bota zazue illunpeta, nun eztan eongo nearra, eta ortzan karrask eitea besteik.

        14. Aiñ egie da asko diela otseiñek, eta gutxi autatuk.

        15. Ordun Fariseok jun zien andi euren arten tratatzea nola arrapau ote zezateken bat baten, esaten zonan gañen.

        16. Eta ontako bialdu zioen be dizipulue Herodiano, batzukin zeintzuk esan zioen: Maixue bakiu egitie zala, eta Jainkon bidea ero legea eakustezula egi garbiri doakion bezela, iñoi beira bae, zeati ez diozu personan itxurei beiratzen.

        17. Au ala dan ezkero, esaiuzu zer deitzozun esatea noan ontaz, judioai Jainkon erriri, libre zako ero ez Zesarri tributuo (sic) patzea?

        18. Zeri Jesusek, ezautuik an malizi aundie, erantzun zion: Zeati zirikatzen nazue, hipokritak?

        19. Erakutsiezue tributuo patzen dan monedea. Eta ak erakutsi zioen denario bat.

        20. Eta Jesusek esan zien: Zeñena da imajiña au, eta letrero au?

        21. Erantzuten dioe: Zesarrena. Ordun esan zien: Emaiozue ba Zesarri Zesarrena dana eta Jainkori Jainkona.

        22. Eta errespuesta onekin arrituik geau zien, eta ari utzita ta jun zien.

        23. Eun artan bertan etor zien Saduzeok, zeintzuk ukatzen doen berrizko piztea, kaso au galdetzea.

        24. Maixue, Moisesek aindu zon umei pae norbait iltzen bazan, anaie eskondu zeilla aen andrekin, be anaiei umek izan eraiteko.

        25. Ba gu ginden zazpi anai. Lenengoa eskonduta, il zan, eta umeik izan bae, utzi zion be andrea be anaiei.

        26. Igoal gertau zitzekon bigarrenai, eta irugarrenai, eta la zazpigarreneaño.

        27. Eta ak-uzin ondoren il zan andrea.

        28. Oain ba, berrizko piztea alleatzen danen, zein zazpi atakon andrea izango da hura, danana izan zan ezkero?

        29. Zeñi Jesusek erantzun zion: txit erratuk zabizte, Eskriturak entenditzen ez dituzuela, eta Jainkon eskubideare ezautzen ez dezuelako.

        30. Zeati berriz piztu ezkero ez gizonak artuko doe andraik, eta ez andrak gizonik, baizik izango die zerun Jainkon aingeru pezela.

        31. Baño illen berrizko piztutzeri daokionan gañen, ez dituzue leitu Jainkon esanak daozkitzuen itzek;

        32. Ni naiz Abraanen Jainkoa, Isaaken Jainkoa eta Jakoben Jainkoa? Oain ba, Jainkoa ezta illen Jainkoa, ezpada bizina.

        33. Zer errik aituik, arritue zeon aen dotriñekin.

        34. Baño Fariseok, aitu zoenen Saduzeoai aua itxi ziela, alkartu zien okin.

        35. Eta otako batek, zein zan legea zekina, galdetu zion zirikatzeko:

        36. Maisue, zein da legeko mandamentuik aundina?

        37. Jesusek erantzun zion: Maiteko ezu zure Jainko Jaune zure biotz guztiti, eta zure anima guztikin eta zure sentidu guztikin.

        38. Au da aundina ta lenengo mandamentue.

        39. Bigarrenak onen antza do, eta da: Maiteko ezu zure laun projimoa zere burue bezela.

        40. Mandamentu otan bitan dao lege guzie ta profetak.

        41. Emen alkarrekin zerela Fariseok, Jesusi ein zien galdera au:

        42. Ze iruritzen zatzue zuei Kristoz ero Mesiasez? non semea da? Esaten dioe: Dabitena.

        43. Berriz esan zien: Ba nola Dabitek profetan espirituz deitzen dio be Jaune, esaten donen:

        44. Jaunek esan zion ne Jaunei, jarri zaite ne eskubiko alden, zure oinpeko aulkitzat zure etsaiek nik ipintze ituan bitarten?

        45. Ba Dabitek deitzen badio be Jaune: nola izan diteke Dabiten Semea?

        46. Eta oni iñork etzion erantzun al izan itz bat, eta eun artati aurrea iñor etzan atrebitu geiao galderaik eitea.

OETA IRUGARREN KAPITULUE

Jesusek kondenatzen do fariseon gogortasun aundie erriri erakusten dion dotriñan; itz eiten do an hipokresin ta soberbin gañen. Legeri ematen dioen esplikazio falson gañen; profetan eriotza gogorran gañen, eta Jerusalenen deseiten gañen.

        1. Ordun Jesusek be itze erriri ta dizipuluai dirijituz,

        2. Esan zien: Erakustzallek ero legea zekienak eta Fariseok jarrita dare Moisesen katedran.

        3. Pratikazazue ba, eta ein esateizuen guztie, baño ezazue ein ak eiten doena, zeati ak esaten doe ein bear dana ta ez doe eiten.

        4. Ak eiten doena da lotu karga pisuk, eta ezineramalakok, eta ipintze itue besten bizkarretan; baño eurek ez doe arrimau nai beatz puntea re ak mogitzeko.

        5. Euren obra guztik eite itue gizonakandi ikusik izateagaiti; orreati eamate itue ausarkigi Legeko itzek banda sabatetan, eta euren soñen franja ero ertzak luzegok.

        6. Maite itue lenengo jarlekuk-e bazkaritan eta lenengo sillak sinagogatan.

        7. Eta diosalak einek plazan, eta gizonak eman dezaiela Maixu ero Jakintsun tituluk.

        8. Zuek alrebes, ez dezue nai izan bear Maixue otseitea, zeati bat bakarra da zuen Maixue eta Anaiek zate zuek danak.

        9. Eta ez dezue oitu bear e iñoi lurren zuen aite deitzen; ba bat bakarra da zuen Aite egiazkoa, zein daon zerutan.

        10. Eta ez diozue estimazioik-e ekarri bear zeuon buruai Maixue otseiten dizuelako, zeati zuen Maixu bakarra Kristo da.

        11. Aizkenen, zuen arteko aundinak zuen ministro ero morroi izan bear do.

        12. Ba goitzen dana, umillatue izango da, eta umillatzen dana, goititue izango da.

        13. Baño, ah zorigaiztoko Erakustzalle ta Fariseo hipokritak! gizonai itxitzen diozuenak zerutako erreinue, zeati ez zuek sartzen zate eta ez utzi eiten diozue sartuko liekenai, nian sinisten utzi ezta.

        14. Ah zorigaiztoko Erakustzalle ta Fariseok, alargunan etxek iresten dituzuenak, orazio luzek eiteko aitzakikin, orreati errezibituko ezue askos e sentenzi gogorragoa.

        15. Ah zorigaiztoko Erakustzalle ta Fariseo hipokritak! itxasoz ta lurrez bueltaka zabiztenak fedebae bat konbertitzeagaiti, eta konbertitu ta gero zuen ejenplo ta dotriñekin zeuo paño bi bider infernue mezi dunao eite ituzue.

        16. Ah zorigaiztoko zuek giari ero eramantzalle itxuk! esate zuenak: tenploati batek juramentu eitea ezer ezta, ez do obligatzen; baño tenploko urrati juramentu eitea obligatue dao.

        17. Neziok eta itxuk! zerk geiao balio do urrek ero urrea santifikatzen don tenplok?

        18. Eta balin norbaitek juramentu eiten bado aldareati, ezta ezer; baño juramentu eiten bado aldaren gañen imintzen dan ofrendeati, zordun eiten da.

        19. Itxuk! Zerk geiao balio do, ofrendek ero ofrendea santifikatzen dan aldarek?

        20. Ba aldareati juramentu eiten donak, aen ta aen gañen ipintzen dien gauza guztin gañen juramentu eiten do.

        21. Eta tenploati juramentu eiten donak, aen ta an bizi dan Jaun aen gañen eiten do.

        22. Eta zerungaiti juramentu eiten donak, Jainkon tronon ta an jarrita daon aen gañen juramentu eiten do.

        23. Ah zorigaiztoko Erakustzalle ta Fariseo hipokritak! millun antzeko plantan, eta kominon, eta menden amarrenak-e pagatze ituzuenak, eta utzi tuzue Legeko gauza bearrenak, justizie, miserikordie ta fede ona. O gorde bea ituzue ak utzi bae.

        24. Oh giari itxuk! irazte zuenak erate guztie, eltxon bat otedaon eta ireste zue Kamelu bat.

        25. Ah zorigaiztoko Erakustzalle ta Fariseo hipokritak! kopea ta platera kanpoti garbitze ituzuenak; eta barruti biotzen ostu naiekin ta likitxkeriz betek zatenak.

        26. Fariseo itxue! garbi zazu aurreneko barruti kopea ta platera, nai baezu kanpokoa garbie izan deiñ.

        27. Ah zorigaiztoko Erakustzalle ta Fariseo hipokritak! sepulkro zuritun antzekok zatelako, zeintzuk ederrak dirurien kanpoti gizonai, baño barruti illen ezurrez ta usteltasun jenero guztikin betek daren.

        28. Ala zueke kanpoti justok arkitzen zaizkitzue gizonai, baño barrun hipokresiz ta gaiztakeriz betek zate.

        29. Ah zorigaiztoko Erakustzalle ta Fariseok! profetan sepulkrok ein ta juston monumentuk apaintze ituzuenak.

        30. Eta esate zue: Gure gurason denboran bizi baginden, ez ginden an launek izango profetan eriotzan.

        31. Zekin emate zuen, zuen burun kontrako, profetak il zituen an semek zatelako agirie.

        32. Akaba zazue ba zuen gurasoan neurrie betetzez Mesias ill eraiñez.

        33. Sugarrazak, ziraun kastak! nola da posible iges eitea infernuko suri?

        34. Zeati ona nun bialtzea nijoakizuen profetak; eta jakintsuk, eta erakustzallek, eta atati batzuai lepo kenduko diozue, bestek kurutzetan josiko ituzue, eta beste batzuk azotauko ituzue zuen sinagogatan, eta persegituko ituzue erriz erri.

        35. Zuen gañea etor deiñ lurren isuri dan odol inozente guztie, Abel juston odoleti Zakarias, Bakariasen semen odoleaino, zein il zenduen tenplon ta aldare tarten.

        36. Egiz esateizuet gauza o-kuzik etorko diela oaingo jenerazion gañea.

        37. Jerusalen! Jerusalen! profetak iltze ituzuna eta bialtzen zaitunai arrika ematen diozuna, zenbait aldiz nai izan nitun bitu zure semek, ollalokek be txitak egopen bitze itun bezela, eta zuk ez dezu nai izan.

        38. Ona nun gelditzea dijoan utsik zuen etxea.

        39. Eta la esateizuet, laister e nazuela geiao ikusiko, Mesiastzat ezautu ta esan arte. Beinkatue izan bedi Jaunen izenen datorrena.

OETA LAUGARREN KAPITULUE

Asmatzen do Jesusek Jerusalenen ta tenplon deseitea, eta be dizipuluai aieraiten die ebanjelion publikazioa eta bere bigarren etorreran gertauko zana. Enkargatzen die beti zintzo eoteko bigarren etorrerek preparau bae arrapau ez ditzen.

        1. Jesus tenploti irten da bazijon, aen dizipuluk areana alleau zienen; tenploa nola eiñe zeon erreparau eraiteagaiti.

        2. Baño ark esan zien: Ikuste zue fabrika aundi ori? Ba nik zierto esate izuet, orti ez dala geatuko arrie arrin gañen.

        3. Eta gero Olibarko Mendin jarrita zeola alleau zitzekon dizipulutako batzuk, eta galdetu zioen isillik: Esaiuzu, noiz au gertauko da? eta ze izango da zure etorreren eta mundun aizkenan señalea?

        4. Zei Jesusek erantzun zien: Beira gero etzaitezela iñork engañau.

        5. Zeati askok etorri bear doe ne izenen, esanez: Ni naiz Kristo ero Mesias, eta jende asko engañauko doe.

        6. Batallan ta gerran run runek-e aituko ituzue. Ez dezue orreati ikatu bear; ba gauza ok lenengo gertau bear badoe re, ezta au oaindik akaberea.

        7. Egie da jaikiko dala nazioa nazion kontra, eta erreinu bat besten kontra, eta izango die gaitzek, eta gosetek, eta lurrikarak leku askotan.

        8. Baño au guztie gaitzan asierea besteik ezta.

        9. Ordun izango zate majistraduta entregatuk oñazatuk izateko, eta ilko zaitue; eta gizon guztikandi gorrotatuk izango zate ne izenan mediante ne dizipuluk zatelako.

        10. Zekin askok izango doen eskandaloa; eta bazuk besteai eingo die tranpie, eta gorrotoa ez da faltako alkarren arten.

        11. Eta agertuko die jende asko galduko doen profeta falso asko.

        12. Eta bizioz bete ta oztuko da askon karidadea.

        13. Baño aizken arte irauten don hura salbauko da.

        14. Biarbitarten (sic) predikauko da mundu guztin Jainkon erreinuko Ebanjelio au, nazio guztintzat testimoniotzat; eta ordun etorko da akaberea.

        15. Eta la ikuste zuenen jarrie leku santun Daniel profetek lendik esan zon nakatx galgarrie (au leitzen donak, ondo beira beza).

        16. Tranze artan Judean bizi dienak iges ein beze mendita;

        17. Eta etxe gañen daona, ez bedi jatxi ero sartu be etxen gauzaik etatzea,

        18. Eta kanpon arkitzen dana, ez bedi itzuli be tunikea ero soñe artzea.

        19. Baño zorigaiztokok aurgiteko ta umeazitzen darenak eun atan ezin auburo iges eiñik.

        20. Erregutu iozue ba Jainkori zuen iges eitea ez deilla izan negun ero zapatun, zeñetan gutxi ibilli liteken.

        21. Zeati ez mundun asierati oaindaño izan da, eta ez iñoiz izango da ordun izan zan bezin naibae izugarrie.

        22. Eta eun ak ezpalieke laburtuko, iñor elitzeke salbauko; baño moztuko die autatun amorioaigati.

        23. Ordun, norbaitek esaten baizue: Kristo ero Mesias alako ero onlako lekutan dao, eziozue sinistu.

        24. Zeati Kristo falsok eta profeta falsok agertuko die, eta marabilla ta milagro askon banidadea izango doe; alako modun eze autatuke (posible balitz) engañauko lieke.

        25. Ikuste zue aurreti esan dizueala.

        26. Eta la esaten badizue re, ona men nun daon basamortun Mesias, etzaizte jun arutza; ero igoal, beira nun daon etxek donik barrunen, ezazue sinistu.

        27. Zeati Euzkie jaiotzen dan aldeti tximistea irten da Euzkie sartzen dan lekuraño istante baten ikusten dan bezela izango da gizonan Semen etorrerea re.

        28. Eta nu nai daola gorputze, arutza ingurauko die arranok.

        29. Baño eun atako naibaen ondoren, euzkie illunduko da, illargik ez do argik eingo, eta izarrak eroiko die, zeruti eta birtutek ero aingeruk ikatuko die zerutan.

        30. Ordun zerun agertuko da gizonan Semen señalea, zeñen bistan lurreko erri guztik asiko dien nearrez; eta ikusko doe etortzen zeruti gizonan Semea eskubide ta majestade aundikin drist eiten doen lañon gañen.

        31. Ark bialduko itu be aingeruk, zeintzuk tronpeta soñu aundikin bituko ituen aen autatuk mundun lau iskiñatati, zeruko baztar bateti besteaño.

        32. Ar zazue piku arbolati etatako konparazio au; aen adarrak samurrek darenen, eta ostoa etatzen asitzen danen; ezautze zue udea gertu dala;

        33. Ba ala zueke gauza ok ikuste ituzuenen, euki ziertotzat gizonan Semea gertu daola, aten daola.

        34. Aseguratze izueana da eztala akabauko jenerazio au, ori guzie kunplitu baño lenao.

        35. Zerue ta lurre pasauko die, baño ez doe faltauko ne itze.

        36. Baño zein eun ta ordutan izango dan iñork eztaki, ezta zeruko aingeruk-e, ezpada ne Aite pakarrik.

        37. Noen eunetan gertau zan ori bera gertauko da gizonan Semen etorreran.

        38. Zeati dilubion aurreko eunetan gizonak jaten ta eraten, eta eurek eta euren semek eskontzen seitu zoen bezela, Noe kutxan sartu zan eune bereaño.

        39. Eta beñe sinistu etzoen bezela dilubioa zetorrenik asitzen ikusi ta danak eaman arte; ala gertauko da gizonan Semen etorreran.

        40. Ordun barrutin alkarrekin arkituko dien bi gizonetati, bat artue ta libratue izango da, eta bestea utzie ero abandonatue.

        41. Bi emakuma eongo die eotzen errota baten; eta bat artue izango da ero salbauko da; eta bestea utzie eta galduko da.

        42. Zintzo zate ba zuek, zuen Jaunek ze ordutan etor bear don eztakizuen kason.

        43. Eon zaite zierto, familitako aite batek baleki ze ordutan sartu bear doen lapurrek aen etxen, ez litzekela iñola re lo eongo, eta e luke utziko sakeatzen be etxea.

        44. Ba zate zueke igoal preparatuk, zeati gutxina uste zuenen, etor bear do gizonan Semek.

        45. Nor dala uste zue serbitzari fiela, eta prudentea, be Nausiandi be familin maiordomo ipinie, bakoitzei be garaien jana partitzeko?

        46. Zorionekoa, be Nausie etortzen danen, be einbidekin ala kunplitzen arkitzen don alako serbitzarie.

        47. Egiz esateizuet, be azienda guztie aen eskun utziko dola.

        48. Baño serbitzari au gaiztoa balitz eta be arten esango balu: Ne nausie beandutzen do.

        49. Eta onekin, asten ba be serbitzari launek gaizki tratatzen, eta moskorrakin jaten ta eraten,

        50. Etorko da alako serbitzarin nausie ark uste ez don eunen, eta usteik gutxina don ordun,

        51. Eta esango dio zoaz ordu gaizton, eta emango dio hipokrita ero serbitzari fedebaekok mezi don kastigue, an izango die nearrak eta ortzan karrask eitek.

OETA BOZGARREN (SIC) KAPITULUE

Amar birjiñan ta talentoan parabolak; zeñean Jesusek aintzen dien zintzo eoteko ta obra onak eiteko, be bigarren etorreren eta aizkeneko juizion kondenauek izan ez gaitezen.

        1. Ordun zerutako erreinuk izango do amar birjinan antza, zeintzuk euren lanparak artuta, irten zoen gizona ta andrea errezibitzea.

        2. Zeintzutati bost neziok zien, eta bost prudentek,

        3. Baño bost neziok euren lanparak artu zituenen, etzoen oligoik artu.

        4. Baño prudentek lanparakin baten eaman zoen oligoa euren ontzitan.

        5. Nola gizonak beandutzen zon etortzea, logerutu zien danak, eta aizkenen lok artu zitun.

        6. Eta gauerdie alleau zanen aitu zan boz bat deadar eiten zona: Beirazue gizona badator, irtezazue aen bidea.

        7. Beala birjiña ak-uzik jaiki zien; eta preparau zituen euren lanparak.

        8. Ordun neziok prudenteai esan zien: Emaiuzue zuen oligoti, zeati gure lanparak itzaltzen die.

        9. Prudentek erantzun zoen esanez: Apike guk daukeun au ezta askoko gutzat eta zuentzat, eta obeda zoazten saltzen dan lekura, eta erosi falta zatzuena.

        10. Ok erostea jun zien bitarten, gizona etor zan, eta preparauta zerenak sartu zien arekin, ezteieta, eta atea itxi zon.

        11. Noizbait etorri zien beste birjiñak-e, esanez: Jaune, Jaune, irikiuzu.

        12. Baño ark erantzun zon, eta esan zon: Egiz esate izuet nik etzaituzteala ezautzen.

        13. Eta la, zintzo zate zuek, ez eune ta ez ordue ez dakitzuen kason.

        14. Zeati Jaunek obrau do, urrutira jun be morroiei otsein ta be ondasun guztik entreau zien gizon bate pezela.

        15. Bati bos talentu, beste bati bi, eta beste bati bat bakarra emanez, bakoitzei be zintzotasunen konforme eta jun zan bealaxe.

        16. Bos talentu artu zituna jun zan, eta akin trafikauta irazi zitun beste bost.

        17. Modu artan bertan bi errezibitu zitunak irazi zitun beste bi.

        18. Baño bat artu zonak, jun ta ein zon lurren zulo bat, eta gorde zon be nausin dirue.

        19. Denbora askon burun itzuli zan morroian nausie eta otsein zien kontuk eitea.

        20. Bos talentu errezibitu zitunak alleauta presentau zion beste bost esanez: Jaune, bos talentu entregau ziendun, ona men beste bost geiao, akin irazi dituanak.

        21. Be nausik erantzun zion: Ondo da, mirabe ona, serbitzari egillea, eta leiala; gauza gutxin fiela izan zan kason, konfiau dizut asko, atoz zure nausin pozen parte artutzea.

        22. Alleau zan gero bi talentu artu zituna, eta esan zion: Jaune, bi talentu eman ziendun, emen dakarkitzut beste bi, akin irazi dituanak.

        23. Be nausik esan zion: Ondo da, mirabe ona ta leiala, ba gauza gutxin izan za leiala, nik konfiauko izut askoz geiao, atoz zure nausin pozen parte artzea.

        24. Aizkenen talentu bat artu zonak alleauta esan zion: Jaune, nik bakit kondizio gogorreko gizon bat zala, ebaitzen dezula ereiñ ez dezun lekun, eta bitzen dezula banau ez dezun lekun,

        25. Eta la, galtzeko bildurrez, ju nitzen ta zure talentue lurpen gorde non, ona nun dezun zurea dana.

        26. Baño be nausie, itze artuta, erantzun zion ta esan zion: Oh serbitzari gaiztoa ta pardela! zuk zekizun nik ebaitzen diala ereiten ez dian lekun, eta bitzen diala ezer banau ez dian lekun;

        27. Ba orreati berati ne diruk eman bear zindien bankeroai, nik itzultzen kobra nezan ne kaudala irazikin.

        28. Tira ba, kenduiozue talentu hura eta emaiozue amar talentu dauzkenai.

        29. Ba donai, eman bear zako, eta asko ta sobratue izango do, baño ez donai, kenduko zako daukela dirurin ura re.

        30. Eta bien, ezertako gauza eztan mirabe ori botazazue kanpoko illunpeta, an izango da near eitea ta ortzan karrask eitea.

        31. Ba Gizonan Semea etortzen danen be majestade guztikin; eta be aingeru guztik launtzen dioela, ordun jarriko dabe glorin tronon.

        32. Eta be aurrera agertu eraingo itu nazio guztik, eta batzuk apartauko itu bestetati, artzaiek ardik apartatze itun bezela antxumatati.

        33. Ardik be eskubin ta antxumak be ezkerren ipinta.

        34. Ordun erregek esango die be eskubin darenai: Atozte ne Aiteandi beinkatuk, zeruko erreinun posesioa artzea, zein preparaue daon zuentzat mundun asierati.

        35. Zeati ni gosek eon nitzen, eta eman zienduen jaten; egarrik eon nitzen, eta eman zienduen eraten; pelegrinoa nitzen, eta ostatue man zienduen;

        36. Narrugorrin neola, jantzi ninduzuen gaixo eon nitzen eta bisitau ninduzuen; preso eon nitzen, eta etorri zindeten ni ikustea ta konsolatzea.

        37. Zeñi justok erantzungo dioen, esanez: Jaune, noiz ikusi zindugun guk gosek, eta eman ginduzun jaten, egarrik, eta eman ginduzun eraten?

        38. Noiz arkitu zindugun pelegrino, eta ostatue eman ginduzun; narrugorrin eta jantzi ginduzun?

        39. Ero noiz ikusi zindugun gaixo ero kartzelan, eta jun ginden bisitatzea?

        40. Eta erregek errespuestatzat esango die: Egiz esate izuet, ne anaietan danik txikin otakon batekin ein zenduen guzitan, nekin ein zenduela.

        41. Ordun bertan be eskerreko alden darenai esango die: Aparta zaizte niandi, madarikatuok, zoazte betiko surta, zeiñ izan zan destinaue deabru ta be aingeru ero ministroantzat.

        42. Zeati gosek eon nitzen, eta etzienduen jaten eman; egarrik, eta etzienduen eman eraten;

        43. pelegrino nitzen, eta eninduzuen errezibitu; narru gorrin, eta eninduzuen jantzi; gaixo ta preso, eta eninduzuen bisitau.

        44. Zeñi re erantzungo dioen gaiztok: Jaune! noiz ikusi zindugun gosek, ero egarrik, ero pelegrino, ero narru gorrin, ero gaixo, ero preso, eta ez ginduzun bisitau?

        45. Ordun erantzungo die: Egiz esate izuet ne anai txiki otakon batekin ein bae utzi zenduen guztitan, nekin ein bae utzi zenduela.

        46. Eta orreati ok betiko infernua jungo die, eta justok betiko bizitza.

OETA SEIGARREN KAPITULUE

Jesusen aparie Betanin, nun andra batek isurtzen don balsamue aen gañea. Paskoako arkumekin apaltzen do Jerusalenen, nun itz eiten don Judasen tranpin gañen. Eukaristin istituzioa. Jesusen preso artzea, eta Sinedriok aen kontra eman zon sentenzie. Pedron ukatzek eta penitenzie.

        1. Eta Jesusek itzaldi o-kuzik akabau zitunen, esan zien be dizipuluai:

        2. Ondo dakizue emendi bi eunera zelebrau bear dala Paskoa, eta gizonan Semek entregaue izan bear dola kurutzen iltzea.

        3. Ordun juntau zien abadean prinzipek, eta erriko majistraduk, Kaifas deitzen zitzekon abade nausin etxen.

        4. Eta izan zoen juntea tratatzeko nola eskuratu bear zoen Jesus mañaz.

        5. Eta errie alborotatzeko bildurrez, esaten zoen: Ezta komeni au pestako denboran ein deilla.

        6. Jesus Betanin, Simon legentsun etxen zeola,

        7. Allegau zitzekon andra bat alabastro batekin, prezio aundiko usai on ero ugentuz beteta, eta isuri zon Jesusen burun gañea; zein zeon maien.

        8. Au ikusi zoenen dizipulutako batzuk, txit gaizki artu zoen esanez: zertako ori galdu?

        9. Ba au zaldu zeiken diru askon, eta pobreai eman?

        10. Eta Jesusek au entendituta, esan zien: Zeati inkomodatze zue andra au, eta ez dezue ondo artzen, izanik, dan bezela ona, nekin ein don obrea?

        11. Ba pobrek beti gertun dauzketzue; baño ni ez beti.

        12. Eta ark balsamo au ne gorputzen gañea isurita, ne sepulturea aurreti preparatzeko bezela ein do.

        13. Egiz esate izuet, erozeiñ lekutan predikatzen dala Ebanjelio au zein predikauko dan mundu guztin; andra onek oain ein dona re aen memorin zelebrauko dala.

        14. Ordun Judas Iskariote, amabitako bat, abadean prinzipekin eotea jun zan, eta esan zien:

        15. Ze eman nai diezue, eta nik ipinko et zuen eskutan? Eta konpondu zien arekin oetamar zillarrezko dirutan.

        16. Eta ordutik okasio onan billa zebillen tranpie eiteko.

        17. Beantzagi baeko ogin lenengo eunen Jesusek ai erainta etor zitzekon dizipuluk eta galdetu zioen: Nu nai dezu preparau daitzugun Paskoako aparie?

        18. Jesusek erantzun zien: Zoazte errira alako personen etxera, eta emaiozue mandatu au: Maixuk esaten do, ne denborea gertu dao, Pazkoako aparie zelebratzea noa zure etxen ne dizipulukin.

        19. Jesusek aindu ziena ein zoen ba dizipuluk, eta bear zana maneau zoen Paskoako.

        20. Illuntzen, jarri zan maien be amabi dizipulukin.

        21. Eta jaten zerela, esan zon: Egiz esate izuet zuetako batek tranpie eingo diela.

        22. Eta dizipuluk, oso tristetuik, asi zien bapanaka galdetzen: Jaune! ni naiz benturez?

        23. Eta ark errespuestatzat esan zon: Nekin batea be eskue plateren sartzen dona ogie buztitzeko, hura da tranposoa.

        24. Gizonan Semeri daokionez, badijoa, eskribitue daon bezela: baño, zorigaiztokoa gizonan Semea entregau bear don gizon hura! alako gizonak obe zon beñe jaio ezpalitz.

        25. Eta Judasek, zein zan entregau bear zona, itze artuta esan zon: Maixue, ni naiz benturez? Eta Jesusek erantzun zion: Zuk esan dezu, zu za.

        26. Apaiten zeren bitarten, Jesusek artu zon ogie, beinkau zon, eta ebai zon, eta eman zien be dizipuluai, esanez: Ar zazue, eta jazazue, au da ne gorputze.

        27. Eta kalize artuta eman zitun eskerrak, beinkau zon, eta eman zien, esanez: Erazazue danok orti.

        28. Zeati au da ne odola zein izango dan testamentu berriko sellue, eta izango da askoandi isurie pekatun barkaziorako.

        29. Eta aitortze izuet gaurtik ez diala erango geiao masti onen frututi, ne Aiten erreinun pozezko kaliz berriti zuekin eango dian eun artaiño.

        30. Eskerrak emateko inoa esanda, irten zoen Olibosko Mendi aldea.

        31. Ordun esaten die Jesusek: Danok padezituko ezue eskandaloa gaur gauen ni naizela mediante eta bakarrik utziko nazue. Eskribitue daolako: Erituko et artzaie, eta artaldeko ardik banauko die.

        32. Baño ni berriz piztutze naizenen, zuen aurreti Galileara jungo naiz, nun berriz ingurauko zaituztean.

        33. Pedrok erantzunez esan zion: Naiz beste guztik eskandalizau zu zala mediante, ni beñe enaiz eskandalizauko ta etzaitue bakarrik utziko.

        34. Berriz esan zion Jesusek: Ba nik aseguratze izut egi guzikin, gaurko gauen bertan ollarrak kukurruku eiñ baño len, iru bider ukauko diezula.

        35. Zeri Pedrok esan zion: Naiz zurekin ill nazatela, nik ez dizut ukauko. Ori bera beste dizipuluk-e esan zoen.

        36. Bianbitarten Jesus alleau zan Gosemani izena don etxalde batea, eta esan zien: Jarri zaizte men, ni arutza jun ta orazioa eiten dian bitarten.

        37. Eta bekin Pedro ta Zebedeon seme bik Santiago ta Joan artuta, asi zan tristetzen ta estutzen.

        38. Eta ordun esan zien: Ne animek estutasun kruelak sentitze itu, itxozazue men, eta zintzo zate nekin.

        39. Eta pauson batzuk aurreatuik, belauniko jarri zan be arpegie makurtuik, orazioa eiñez, eta esanez: ne Aite posible ba, eziezu kaliz au eran erain, baño alare ez bedi eiñ nik nai diana, ezpada zuk nai zuna.

        40. Itzuli zan gero be dizipuluta, eta lo arkitu zitun, eta esan zion Pedroi: Posible da ordu beten esna ez eotea nekin?

        41. Zintzo zate, eta orazioa eizazue tentazion ez eroitzeko. Ba espiritue zintzo eonagaitik, aragie argala dao.

        42. Itzuli zan bigarren aldin, eta orazioa ein zon esanez: Ne aite, ezpadezake pasau kaliz onek nik ean bae, ein bedi zure borondatea.

        43. Gero eman zon beste buelta bat, eta lo billau zitun, zeati an begik logurez betek zeren.

        44. Eta ok utzik erretirau zan oaindik-e irugarren aldin orazioa eitea, lengo itzek eurek esaten zitulaik.

        45. Beala itzuli zan be dizipuluta, eta esan zien: Lo eizazue oaiñ, eta atxezazue; ona nun ordue alleau zan, eta gizonan Semea laister entregaue izatea dijoa pekatarin eskutan.

        46. Tira, jaikizaitezte, goazen emendi badator entregau bear nauen hura.

        47. Oaindi etzon au ondo esan, Judas, amabitako bat alleau zanen, jende pilla aundi batekin ezpatakin ta makillakin armatuik, zeintzuk zetozen abadean prinzipe, eta erriko zar ero senadoren parteti.

        48. Tranposok señale au eman zien: Nik musu ematen dioan hura da, segurau zazue.

        49. Beala Jesuseana arrimauta ba: Jainkok goarda zaitzela, Maixue. Eta musu eman zion.

        50. Jesusek esan zion: Oh aizkidea! zerta etor za onutza? Beste gañeakok alleau zien ordun, eta eskue bota zioen Jesusi, eta preso artu zoen.

        51. Eta ona nun Jesusekin zerenetako batek, ezpatekin tirauta, eritzen don abadean prinzipetako baten morroiei, belarri bat ebakiz.

        52. Ordun Jesusek esan zion: Sartu zazu zorron zure ezpatea; zeati ber bere nausitasunez ezpataz serbitzen dien guztik, ezpataz ilko die.

        53. Uste zu ez dezakeala ne Aitea-nau, nork bealaxe ipinko itun ne menden amabi aingeruzko lejio baño geiao?

        54. Baño, nola kunplituko die Eskriturak balin ak dioenez ala gertatzea konbeni bada?

        55. Ordu artan Jesusek jende pilla ari esan zien: Lapur ero gizoniltzalle baten kontra bezela irten dezue ezpatakin ta makillakin ni preso artzea; eunero zuen arten jarrita tenplon eakusten aitze nitzen, eta beñe eninduzuen preso artu.

        56. Egie da au guzie gertau dala profetan Eskriturak kunpli ditezen. Ordun dizipulu guztik, Jesus utzita, iges ein zoen.

        57. Eta Jesus preso artu zoenak Kaifasen etxea eaman zoen, zein zan abade nausie urte artan, eta arutza inguratuik zeren Erakustzalle ta zarrak.

        58. Eta Pedrok urrutiti seitzen zion, abade nausin etxea alleau arte. Eta sartuik, mirabekin baten jarrita zeon; au guztie zertan akabatzen zan ikusteko.

        59. Ba abadean prinzipek, eta konzilio guztik Jesusen kontrako testimonio falson baten billaka zebiltzen, eriotza kondenatzeko.

        60. Eta etzoen naikoa billatzen ontako, testigo falso asko presentau izanagaiti. Aizkenen agertu zien bi testigo falso.

        61. Eta esan zoen: Onek esan zon: Nik arrasau daiket Jainkon tenploa, eta berriz eiñ iru eunen.

        62. Ordun, zuti jarrita abade nausik esan zion: Ez dezu ezer erantzuten zure kontra ok esan doenan gañen?

        63. Baño Jesus ixilik zeon. Eta abade nausik esan zion: Nik enpeñu aundikin erregutze izut Jainko bizin parteti, esan deiuzula zu zan Kristo ero Mesias Jainkon Semea.

        64. Jesusek erantzun zion: Zuk esan dezu ni naiz, eta aitortzen e dizuet gero ikusko ezuela aurreti daukezuen gizonan Seme au Jainkon majestaden eskubiko alden jarrita etortzen zeruko lañoan gañen.

        65. Alako errespuesta zala mediante, abade nausik urrau zion be arropak, esanez: Blasfemau do, ze testigon bear daukeu onuzkero? Jainkon Semetzat eiten dalako blasfemie aitzeti zatozte.

        66. Zer deitzozue? Zeri ak erantzun zioen esanez: Eriotzea mezi do.

        67. Beala asi zien txistu botaka arpegira eta ukabilkazoka maltratatzen, eta beste batzuk begik tapauta gero belarrondokok ematen zioen,

        68. Esanez; Kristo, asmaiuzu, adibina zazu nor da eritu zaituna?

        69. Bianbitarten, Pedro atari kanpon jarrita zeon, eta neskame batek arrimauta, esan zion: Jesus Galileakokin zebiltzen zu re.

        70. Baño ark ukau zion danan aurren, esanez: Nik eztakit zer diozun.

        71. Eta ark portikupea irten zonen, beirau zion beste neskame batek; eta an zerenai esan zien: Au e Jesus Nazarenokin arkitzen zan.

        72. Eta ukau zon bigarren aldin juramentu eiñez: Ez det orlako gizonik ezautzen.

        73. Andi piska batea alderau zien an zienak, eta Pedroi esan zioen: Iñolaz e zure Galileozko itz eiteko moduk ala diruri.

        74. Ordun asi zan be burun kontra maldezioka eta juramentu eiten etzola alako gizonik ezautu. Eta bealaxe ollarra kantau zon.

        75. Ordun akordau zan Pedro Jesusek esan zion itz artaz: Ollarra kantau baño lenao, ukauko diezu iru aldiz. Eta kanpora irtenda, negar ein zon garraxika.

OETA ZAZPIGARREN KAPITULUE

Urkatzen da Judas. Jesus da azotaue, burlaue, kurutzen josie ta blasfemaue. Be eriotzan gertau zien milagrok; da enterraue, eta be sepulkroa sellatue ta zaitue.

        1. Goize etor zanen, abadean prinzipe ta erriko zar guztik izan zoen juntea Jesusen kontra, il eraiteko.

        2. Eta iltzea mezi zola esanda, eaman zoen lotue, eta ipin zoen Ponzio Pilatos presidente ero gobernadoren eskutan.

        3. Ordun Judas, saldu zon ark ikusik Jesus sentenziaue, ein zonez damutuik, itzuli zien oetamar zillarrezko diruk abadean prinzipe ta zarrai,

        4. Esanez: Nik pekatu ein det, ba kulpaik baeko odola saldu et. Zeri ak erantzun zioen: Guri zer diu? or konpon.

        5. Baño Judasek tenplon diruk botata, jun zan, eta soka bati kibistea ein da, desesperatuik, urkau zon be burue.

        6. Baño abadetako prinzipek diruk bituta, esan zoen: Ezta libre tenplon ondasunetan diru ok gordetzea, odolan prezioa dalako.

        7. Eta juntan tratauta gero, diru akin ontzigille baten barrutie erosi zoen; erbestekoan sepulturako.

        8. Orreati barruti ari deitu zitzekon Hazeldama, au da: odolan kanpoa, eta la do izena gaur dan eunen.

        9. Zekin kunplitu zan Jeremias profetek lendik esan zona, zeñek dion: Errezibitu itue oetamar zillarrezko diruk, leku arek balio zon bezela, Israelgo semek estimatzen zoenez;

        10. Eta ontzigille baten barrutie erosten gaztau zien, Jaunek aindu zien bezela.

        11. Jesus izan zan ba presentaue presidente aurrea, eta galdetu zion: Zu za Judion erregea? Jesusek erantzun zion: Zuk diozu, banaiz.

        12. Eta abadean prinzipek eta zarrak akusau ala guztiatike, etzon ezer erantzun.

        13. Orreati Pilatosek esan zion: Ez dezu aitzen zenbait gauza zure kontra esate ituen?

        14. Baño ark, esan zion guztiri, etzion ezer erantzun; eta la guztiz arritue geau zan presidentea.

        15. Presidentek oitzen zon pazkoako pestan mediante, errik nai zon preso bati libertadea ematea.

        16. Eta nola ordun zeon kartzelan, Barrabas deitzen zitzekon fama aundiko gaizto bat.

        17. Galdetu zien Pilatosek ingurau zienai: zeiñ nai dezue libra dezan, Barrabas, ero Jesus, Kristo ero Mesias deitzona?

        18. Zeati ondo zekin, abadean prinzipek inbidiz entregau zioela.

        19. Eta be tribunalen jarrita zeola, be andrea etor zitzekon esatera: Etzaitez nastu justo orren gauzatan, zeati asko die nik gaur pasau dituan estuasunek amesetan orren kausagaiti.

        20. Bianbitarten abadean prinzipek eta zarrak sinistu erain zioen erriri eska zezala Barrabasen libertadea, eta Jesusen eriotzea.

        21. Eta la presidentek berriz galdetu zienen, eta esan: Zein bitako nai dezue libra dezan? Ak erantzun zoen: Barrabas.

        22. Pilatosek esan zien berriz: Ba ze eiñ bear diot Jesus, Kristo deitzonai?

        23. Danak esaten doe: kurutzen josie izan bedi. Eta presidentek: Baño zer oker ein do? Eta ak asi zien deadar geiao eiten esanez: Kurutzen josie izan bedi.

        24. Zekin Pilatosek ikusik etzola ezer aurreatzen, baizik gero ta geiaora zijola alborotoa, ure ekartzeko ainduta, garbitu zitun eskuk errin aurren, esanez: justo onen odolan kulpaik eztet nik; or konpon zaitezte.

        25. Zeñi erri guztik erantzunez, esan zon: Gure ta gure semen gañea eroi deilla orren odola.

        26. Ordun librau zien Barrabas; eta Jesus, azotau erainda gero, entregau zion be eskutan kurutzen josie izan zedin.

        27. Bealaxe presidenten soldaduk, Jesus artu ta Pilatosen palazioko portikupen ipiñita, juntau zan be ingurumarin konpañi bat oso osoa;

        28. Eta erantzik, eztali zoen granazko mantu batekin;

        29. Eta arantzazko koroi bat eota, ipin zioen burun gañen, eta kañabera bat urrezigortzat be eskubiko eskun. Eta belauniko jarrita burla eiten zioen, esanez: Jainkok salba zaitzela, Judion errege.

        30. Eta txistu botaka, artzen zoen kañaberea, eta burun eritzen zoen.

        31. Eta orla parre einda gero, kendu zioen mantue, eta berriz be arropak jantzita, eta zoen kurutzen jasotzea.

        32. Erriti irtitzen (sic) zireneko, Simon zeitzon gizon bat topau zoen, zeñi obligau zoen kurutzea eamatea.

        33. Eta Golgota izena don leku batea alleauta, au da, Kalbarioko ero kalaberan lekura,

        34. An eman zioen eraten ardoa beazunekin nastuta. Baño ark, progau zonen, etzon ean ai izan.

        35. Kurutzen josi ondon, euren arten partitu zituen aen arropak, suerte botata: onekin kunplitu zan profezie, zeñek dion: Partitu zituen euren arten ne arropak, eta suertek bota zituen zeñentzat izan ne tunikea.

        36. Eta ren ondon jarrita zaitzen zoen.

        37. Burun gañen e ipini zioen be kondenazioa zen mediante zan ai eraiteko itz ok: Au da Jesus Judion Erregea.

        38. Arekin baten kurutzen josik izan zien bi lapur; bat eskubiko alden, eta bestea ezkerreko alden.

        39. Eta andi pasatzen zienak blasfemau ta burla eiten zioen bururi eraiñez, eta esanez:

        40. Ola, Jainkon tenploa arrasau, eta iru eunen berriz eiten dezun orrek, salba zazu zere burue: Jainkon Semea baza, jatxi zaite kurutzeti.

        41. Igoal abadean prinzipek-e, erakustzalle ta zarrakin baten, insultatuz, esaten zoen:

        42. Bestek salbau ditu, eta ezin salbau do be burue, Israelgo errege bada, jatxi bedi oain kurutzeti, eta sinistuko deu beragan.

        43. Berak Jainkon ipintzen do be konfiantzea; ba balin Jainkok ain maite bazon, libra beza oain; berak esaten don kason: Ni naiz Jainkon Semea.

        44. Eta ori bera musura ematen zioen bekin batea kurutzen josik zeren lapurrek-e.

        45. Baño seigarren orduti beatzigarrenea lur guztie illunez estalie geau zan.

        46. Eta ia beatzigarren ordun Jesusek deadar ein zon oiu aundi batekin, esanez: Eli, Eli, lamma sabakthani? Au da: ne Jainkoa, ne Jainkoa, zeati desanparau nazu?

        47. Eta au aituta beira zeren atako batzuk, esaten zoen: Eliasi otseiten dio onek.

        48. Eta beala atako batek korrika artu esponja bat, buzti ozpiñetan, eta kañabera baten puntan ipiñita, ematen zion txupatzeko.

        49. Bestek esaten zoen: Utziozu, ikusi zagun Elias libratzea etortzen zakon.

        50. Ordun Jesusek berriz deadar eiñez oiu aundi ta klaro batekin, entregau zon be espiritue.

        51. Eta bealaxe tenploko beloa bi puska ein zan goiti beraiño, eta lurrek ikara ein zon, eta puskau zien arrik.

        52. Eta sepulkrok iriki zien, eta il zien santu askon gorputzek berriz piztu zien.

        53. Eta Jesus berriz sepulturatati irtenda piztuta gero etor zien erri santura, eta askoi agertu zitzaien.

        54. Bianbitarten zenturiona ta arekin Jesus zaitzen zerenak, ikusik lurrikarea, eta gertatzen zien gauzak, bildur aundiz bete zien, eta esaten zoen: Egiz gizon au zan Jainkon Semea.

        55. Andra asko-re bazeren an urrutin, Jesusi Galileati seitu zioenak hura serbitzeko.

        56. Atakok zien Maria Madalena, eta Maria Santiagon ta Josen ama, eta Zebedeon semen ama.

        57. Illuntzea etor zanen agertu zan Arimateko gizon aberats bat, Jose zeitzona, zeiñ e zan Jesusen dizipulue.

        58. Au Pilatosi presentau zitzekon, eta eskau zion Jesusen gorputze, zeiñ aindu zon Pilatosek entrega zezaioela.

        59. Ba Josek, Jesusen gorputze artuta bitu zon izara garbi baten,

        60. Eta ipin zon be sepultura baten, zeiñ iriki erain zon aitz baten, eta etzon oaindi iñork estreñau, eta arri aundi bat arrimauta, itxi zon sepulkron atea, eta jun zan.

        61. An zeren Maria Madalena, eta beste Maria, sepulturen aurren jarrita.

        62. Biramonen, zein zan zapatuko preparazion ondorengo eune, ero zapatue bera, Pilatoseana jun zien abadean prinzipek eta Fariseok alkarrekin,

        63. Esanez: Jaune, akordau gea engañatzalle ark, oaindi bizik zeola, esan zola: Irugarren eunen berriz piztuko naiz.

        64. Aindu zazu ba sepulkroa zaitu dezela irugarren euneaño; be dizipuluk gauez jun ta ostu ez dezen, eta jende komunei esan ez deioen: Piztu da illen arteti, eta izan deiñ aizkeneko engañue lenengoa baño kaltetsugoa.

        65. Pilatosek erantzun zien: Orra or nun daukezuen guardie, zoazte, eta ipin zazue deitzozuen bezela.

        66. Orrekin arutza junda, segurau zoen ondo sepulkroa, eta guardik bistan ipiñita.

OETA ZORTZIGARREN KAPITULUE

Jesusen berrizko piztea; aen agertzea andra santuai, agertzen zaie apostoloai e, eta aintzen die be laguntzea.

        1. Zapatuko gaue aurrea ezkero, asten lenengo eunen ero domeika eun sentin, Maria Madalena beste Mariakin etor zan, sepulkro bistatzea.

        2. Garai ontan lur ikara aundi bat sentitu zan, zeati zeruti jatxi zan Aingeru bat, eta sepulkrora alleauta arrie mogitu zon; eta onen gañen jarri zan.

        3. Aen arpegik tximiste pezela argi eiten zon, eta aren jantzie elurre bezin zurie zan.

        4. Zeñeaz ain bildurtuik geau zien zaitzallek, nun illek zirurien.

        5. Baño Aingeruk, andrai beiratuz, esan zien: Zuek ez dezue zen bildurrik izan, ba ondo dakit Jesus kurutzen josie izan zanan billa zatoztela;

        6. Emen eztago ia, zeati berriz piztu da, lendik esan zon bezela. Atozte, eta beira-zue Jaune enterratue zeon lekue.

        7. Eta oaiñ zoazte geau bae be dizipuluai berriz piztu dala esatea; eta ona nun dijoan zuen aurreti Galileara, an ikusko ezue, esate-izuet aurreti.

        8. Ak irten zoen bealaxe sepulkroti bildurrez eta poz aundikin, eta jun zien laisterka dizipuluai berri ematea.

        9. Eta ona nun Jesusek irtetzen dien bidera esanez: Jainkok goarda zaitzetela; eta ak arrimatuta, lurrea auspeztuik, besotan artu zituen aen oñek, eta adorau zoen.

        10. Ordun Jesusek esaten die: Ezazue bildurrik izan, zoazte, abisaiezue ne anaiei dijoatzela Galilea, an ikusko nauela.

        11. An zijoatzen bitarten, zaitzalletako batzuk etor zien erria, eta abadean prinzipeai kontau zioen pasau zan guztie.

        12. Eta ok zarrakin inguratuik, euren juntea izanda, diru kantidade aundie eman zien soldaduai,

        13. Onako istruzio okin: Esan bear dezue, gu lo gendela, be dizipuluk etor zien gauez, eta ostu zoen.

        14. Eta ori balin presidenten belarrita alleatzen bada, guk gozatuko deu, eta ondo etako zaitueu.

        15. Ak, dirue artu zoenen, ein zoen aindu zioena; eta ots onek korritu do Judion arten, gaur dan euneaiño.

        16. Eta amaika dizipuluk abiau zien Galilea, Jesusek señalau zien mendira.

        17. Eta ikusi zoenen adorau zoen; naiz izan batzuk euren dudak.

        18. Ordun Jesusek alderau ta itz ein zien modu ontan: Eskubide guztie emana zat zerun, eta lurren;

        19. Zoazte ba, eta erakutsiezue nazio guztiai asasuneako (sic) bidea, Aiten, eta Semen, eta Espiritu Santun izanen bautizatuz;

        20. Nik aindu dizuean gauza guztik gordetzen erakutsiz. Eta zate seguro ni neoni eongo naizela zuen arten beti mundu aizkeneaiño.

Fuenterrabía 17 de Junio 1867

Klaudio Otaegi