www.armiarma.eus
idazleak eta idazlanak Herri literatura TESTUAK Corpus arakatzailea Klasikoen Gordailuari buruz



Ama birjinaren ofizioa
Kristobal Harizmendi
1658, 1901

      [liburua osorik RTF formatuan]
      [inprimitzeko bertsioa PDFn]
      [Literaturaren Zubitegia]

 

Iturria: Virginaren officioa da hirur officio, Cristobal Harizmendi (faksimilea). Hordago, 1978

 

 

aurrekoa hurrengoa

MATUTINAK

Inkarnazinoaz

 

        Ave Maria

 

Agur Maria zerutik,

Garaziaz bethea:

Iainko Iauna zurekin da,

O zeruen athea.

 

Benedikatua zara,

Emaztetan gorenen:

Nola baita Iesus haurra

Gizonetan gehien.

 

O Maria Iainkoaren

Ama konsekratua:

Adamen narrio gabe,

Xahu konzebitua.

 

Oren oro zuk dakizu,

Zeren dugun premia:

Orai eta gero bethi,

Zakizkigu balia. Amen.

 

        Domine labia

 

—Erabil itzatzu, Iauna,

Arren ene ezpainak.

—Eta dizkitzudan xuxen,

Laudorio pikainak.

 

        Deus in adjutorium

 

—Iainko Iauna euzu artha,

Ene faboratzeko.

—Iauna zaite fite kexa,

Ni penatik kenzeko.

 

        Gloria patri

 

—Aitak duela loria,

Bai seme gizonduak.

—Hala duela loria,

Espiritu-Sainduak.

 

        Alleluia, edo Laus tibi.

        Gonbidua

 

Agur Maria zerutik,

Garaziaz bethea:

Iainko Iauna zurekin da,

O zeruen athea.

 

        Dobla. Agur Maria, etc.

 

 

Utzazu erran gabe ondoko latina,

eta ditxezan eskara:

orobat non nahi berzetan: kida dira

 

        Venite adoremus. Sal. 94.

        Adora Iainkoa

 

Jende prestuak zatozte

Iauna baithan boztera;

Bil gaitezin laudorioz,

Aingeruen oztera.

 

Hekin balsan dugun lauda,

Gure salbatzaillea.

Izan faborez demogun,

Aithor laudatzailea.

 

Agur Maria zerutik,

Garaziaz bethea:

Iainko Iauna zurekin da,

O zeruko athea.

 

Gure Iainkoa xoilla da,

Handien gainekoa.

Eta gu gaineko hemen,

Jende bihotzekoa.

 

Hunek eztu arbuiatzen

Nihoiz ere, bererik:

Bere meneko, dakuski;

Bazter gorak iauxirik.

 

Iainko Iauna zurekin da,

O zeruen athea.

 

Hunen eskuen obra da,

Zerua, lurra, ura,

Hark gu egin ginituen,

Ez ordea guk hura.

 

Zatozte dugun adora,

Belhauriko debotki:

Eta nigarrez dezagun,

Bekhatutarik ilki.

 

        Agur Maria, etc.

 

Egun aditzen baitutzu.

Hunen ahoko hitzak:

Hetzaz eduk beza kontu,

Erne zure bihotzak.

 

Desertuko hekin legez,

Nihoiz gogortu gabe:

Eta pontuan dakigun,

Gure Iainkoa iabe.

 

        Iainko Iauna, etc.

 

Berrogoi urthez ninzaien,

Abisatzen egotu:

Badariak hek baziren,

Ez ansian gogortu.

 

Azkenekotz ein nuen,

Iuramentu koleran:

Etzirela sarthu behar,

Parabisuko salan.

 

        Agur Maria, etc.

 

Aitak duela loria,

Bai Seme gizonduak:

Hala duela loria,

Espiritu-Sainduak.

 

Iainko Iauna zurekin da,

O zeruen athea.

 

Agur Maria zerturik,

Garaziaz bethea:

Iainko Iauna zurekin da,

O zeruen athea.

 

        Quem terra,

        Amatasuna gora

 

Lurrak, urak, eta berzek

Adoratua Iauna:

Mariaren sabelean

Sorthu duzu belhauna.

 

Iguzkia, ilhargiak,

Kristo bai zerbitzatzen:

Eta Kristo hau pietos,

Birjina ganik sorzen.

 

Deus guzien egiteko,

Zein baita botheretsu:

Haren ama izaiteko,

Izan zare dohatsu.

 

Zeruko mandatariak,

Deithu zaitu grazios:

Zuk garaziaz iaio haren,

Gu baginen desiros.

 

Birjinaren Semeari,

Sikulako loria:

Aita bai Espirituari,

Orobat aheria. Amen.

 

 

Hunela bethi hasten dira Matutinak;

baina ondoko salmoak aldizko

hango egun seinalatuen arauaz

        Ondoko hirur Salmoak

        Igandean, Astelehenean, Orzegunean

 

        Domine Dominus noster. Sal. 8.

        Kristoren exzelenziaz.

        Antiphona. Benedikatua

 

O Iainko gure Iaun handi,

Buruzagi lehena:

Ala miragarri baita,

Hemen zure ioena.

 

Ezen zure handitasun,

Parerik eztuenak:

Xitzen ditu bere handiz,

Zerurik gorenenak.

 

Oraino dithiko haurrek,

Zu zaituzte laudatzen,

Bai hekin etsai herrosok,

Bere hunez hondatzen.

 

Zerua da zure obra,

Ilhargia halaber:

Ezagutzaz badarotzut,

Ahal bezanbat esker.

 

Bereziki laudatzen dut,

Zure maiestatea:

Zeren gizon huntan duzun,

Zeure karitatea.

 

Aingeruez beherago,

Egin duzu lehenik:

Zeure obren buruzagi,

Dadukazu gorenik.

 

Idi, ardi, abre larri,

Orobat ehiziak:

Hunen oinpera itutzu,

Eta berze guziak.

 

Hunen oinpera ditutzu,

Aireko hegastinak:

Bai halaber itsasoko,

Arrain sendo gordinak.

 

O Iainko gure Iaun handi,

Buruzagi lehena:

Ala miragarri baita

Hemen zure izena.

 

Aitak duela loria,

Bai Seme gizonduak:

Hala duela loria,

Espiritu Sainduak.

 

        Antiphona

 

Benedikatua zara,

Emaztetan gorenen:

Nola baita Iesus haurra,

Gizonetan gehien.

 

        Aña. Mirra.

        Caeli enarrant. Sal. 18.

        Kristo inkarnatu.

 

Zeruek salhatzen dute,

Iainkoaren loria:

Haren obrek deklaratzen,

Bere moldalaria.

 

Egunak hurrena hurren,

Badu berdin salhatzen:

Orobat zaika gaubori

Laudorioz alhatzen.

 

Ezpoblu da ez nazio,

Hitzkunzan ez treberik:

Iainkoaren aditzeko,

Zer hitzkunza hoberik?

 

Bazter batetik berzera

Hedatu da soinua:

Obrok bere baithan dute,

Ozen asko manua.

 

Iguzkian hark daduka,

Bere arrai egoitza:

Ohetik esposa legez,

Heldu zaitzu bozboza.

 

Beharrean heldu zaiku,

Zeruaren gainetik:

Gigante sendoa legez,

Gu libratzea gatik.

 

Berriz badoha zerura,

Eta du begiratzen:

Behar orduan hark gaitu,

Guztiok faboratzen.

 

Haren ordenanzak dira,

Pontu guziez onak:

Zuhur errendatzen dira

Haren hitzez gizonak.

 

Alegeragarri dira,

Haren manu argiak:

Iustizia zuzenari,

Diadotzu begiak.

 

Haren gorthea saindu da,

Han ezta zimarkurik:

Zuzenaren makurzeko,

Eztu nihork eskurik.

 

Urre fiña baino dira,

Hagitz gogokoago:

Eta bai bereska baino

Hagitzez eztiago.

 

Nik ere hargatik ditut,

Zuzenak begiratzen:

Eta gara bide hunez,

Iaunarekin goratzen.

 

Baina helas! nork dakitza,

Bere falta guztiak?

Iauna, barka iatzadatzu,

Nik eragin guztiak.

 

Hek barkatzen zaiztanean,

Arima xahutuko:

Orduan zait bihotzori,

Guztiz konsolatuko.

 

Orduan nik darozkitzut,

Esker onak emanen:

Eta zuk ene hitzetan,

Plazer anhitz izanen.

 

O Iauna, zu zaitut alde,

Zu ene Iainko xoilla:

Ene salbatzeaz arren,

Idutazu axola.

 

        Aitak duela, etc.

        Antiphona. Sicut myrrha.

 

Mirra hautatuak legez,

O Iainkoaren Ama:

Duzu bethi barraiatzen,

Urrin onaren fama.

 

        Antiphona. Ohearen.

        Domini est terra. Sal. 13.

        Kristo iautsi da ifernura eta ian zerura

 

Munduko bazter guztiak,

Dira Iainkoarenak:

Hetako gauza guztiak,

Dira haren zuzenak.

 

Hark xoillak zuen leihorra,

Gogorki zimendatu:

Itsasoaren gainean,

Ungi zuen fundatu.

 

Edozein ezta sarthuko,

Iaunaren iauregian:

Edozein ezta iarriko,

Loriako begian.

 

Han sarzekotz behar zara,

Esku-bihotzez xahu:

Ez bihurri, ez traidore,

Ez makur edo bahu.

 

Hainari Iainkoak dio,

Eginen garazia:

Eta bai bere lorian,

Xedatuko bizia.

 

Zeren haina baitabila,

Iainko bilha munduan:

Haiña gozatuko date.

Haren bistaz zeruan.

 

Ea zeruko prinzeak,

Zabal fitetz atheak:

Jende prestuz bethetzeko,

Erregeren gortheak.

 

Barrenekok diosote,

Nor heldu da errege?

Nork baitio munduari,

Burupez eman lege.

 

Zabal itzatzue laster

Xeruko portaleak:

Hemen heldu gaizkitzue,

Guduko partaleak.

 

Zein errege diozue,

Dagoela sarzeko?

Hura da berthuten Iauna,

Ilki fitetz harzeko.

 

        Aitak duela, etc.

        Antiphona. Abte thorum.

 

Ohearen aitzinean,

Maiz demotzagun kantak:

Birjinaren laudatzeko,

Behar bezain apuntak.

 

        Difussa est

 

—Zure ezpainei badarie,

Garazia naharo:

—Hargatik hautatu zaitu,

Iainko Iaunak gozoro.

 

        Pater

 

Gure Aita zeruetan

Glorioso zarena.

Errezpetuz aipa bedi,

Guztiz zure izena.

 

Zeruaren izaiteko,

Egiguzu grazia:

Eta bethi konpli bedi,

Zure nahi guzia.

 

Egunoro behar gara,

Iguzu hazmendua:

Eta guk berzeri legez,

Falten barkamendua.

 

—Eztezazula permeti

Tenta gaiten bortizki.

—Baina gaitzatzu gitzetik,

Hastanduak iduki.

 

Orai zoaz absolbazinora.

Precibus: har lekzioneak,

har Te Deum behar denean,

orobat salmoen ondoan egizu bere aldietan

        Ondoko hirur salmoak dira Asteartean eta Orzil.

 

        Antiph. Ederraren.

        Eructavit cor. Sal. 44.

        Esposkanta

 

Ene bihotzak nahi du,

Erran gauza handirik:

Erregeri nik darokat,

Ene obra mamirik.

 

Ene mihia mintzo da,

Erregeren laudatzen;

Notari leialak legez,

Ditut koplak moldatzen.

 

Gizonen artean ezta,

Hura bezain ederrik,

Sekulako laudorioz:

Hark eztu nihon parrik.

 

Hau dabila botheretsu,

Saihetsean ezpata:

Eta fite du garaitzen,

Noren nahi konbata.

 

Gogoak diotson legez

Bethi da biktorios:

Eta bethi konbatean,

Dohatsurik lorios.

 

Eskun iokatzen ohi da,

Nola miragarria:

Hitz zuzen eta iustuen

Duelarik garria.

 

O errege, zure kontrako,

Fletxaz dira zaurtuko:

Bihotzetan kolpaturik,

Pobluok ihartuko.

 

Iauna, zure tronua da,

Sekulako tronua;

Eta zure zetroa da,

Egiaren tronua.

 

Laket zaitzu iustizia,

Iniustizia higun:

Handik zara sakratuor,

Beraz gainetik egun.

 

Zure beztimendek dute,

Mirra baten urrina:

Aloes eta bai berze,

Ganzukari on fina.

 

Armario xahuetan,

Zeudezin alxatuak,

Erregen albak dira,

Hanbatez prezatuak.

 

Eskunetik erregina,

Dagotzu beztitua:

Urre finez, perleriaz,

Ederki propitua.

 

Neskatxak ikus bai beha,

Ahanz bedi herria:

Oraino zuen aitaren,

Etxe hiragarria.

 

Erregeor bazaitzue,

Harzaz amurusteko,

Zuen Iaun eta Iainkoa

Agurrez iniusteko.

 

Bai Tiriako donzeillak,

Presentez kargaturik:

Poblu aberatsak ere,

Hurbilduko bozturik.

 

Erregeren alaba da,

Palazio sainduan:

Arropa finez da bezti,

Hainik ezta munduan.

 

Hari darraitzan donzeillak,

Ethorriko zaizkitzu:

Hurbilenak hurbilenik,

Ordenaz darraizkitzu.

 

Ethorriko dira bada,

Miragarri boztuak,

Zure tenpluan sartzeko

Nola zure iustuak.

 

Haurrak burasoen ordain,

Dira presentatuko:

Eta mundutik ditutzu,

Prinzetzat bidalduko.

 

Generazino guziak,

Dazaguen nor zaren:

Mendez mende bethi zara,

Hagitz predikaturen.

 

Hargatik pobluek ere,

Iakinik merezia:

Bethi laudatuko dute,

Zure reberenzia.

 

        Aitak duela, etc.

        Aña. Specie tua.

 

Ederraren eder hutsez,

Zu bazara lorios:

Eta handik erresuman

Nahi bezain balios.

 

        Antiph. Iainko Iaunak.

        Deus noster re. Sal. 45.

 

 

Elizako sainduak Iainkoari fida zaitza

 

Atsekabe guzietan,

Gure Iainkoa iabe:

Harekin zer nahi daikit,

Deusik ez hura gabe.

 

Beraz ez naiz izituko,

Iharrostean lurra:

Ez mendiok anbilzean

Ez piztean egurra.

 

Uhinok begite soinu.

Itsasoak habarrots:

Arrokak zathi bitezi,

Bai mendiok iharros.

 

Badariak ni zeruko,

Hibaiaren soinuak:

Berekin boztuko nauke;

Saindu dira manuak.

 

Iainkoa erdian dago,

Ezta loak-hartuko:

Hark nau ni behar orduan,

Asko goiz libratuko.

 

Jendeak izitu dira,

Erresumak nahasi:

Lurra doha beldurturik,

Lastimosez ihesi.

 

Hun harmaden Iainkoa,

Gure Iauna gurekin:

Hau da gure iabe fina,

Nor da beldur hunekin?

 

Ikus ungi eta mira,

Iaun hura sendagaillak:

Hunek plazer duenean,

Hiltzen dire bataillak.

 

Harmak hausten daroskitzu,

Bai zathitzen arkua:

Ezin garait dakidio,

Gizonen zimarkua.

 

Ikusazu trikaturik,

Nola naizen Iainkoa;

Lurrean eta non nahi,

Guztien gainekoa.

 

Huna harmaden Iainkoa,

Gure Iauna gurekin:

Hau da gure iabe fina.

Nor da beldur hunekin?

 

Aitak duela loria,

Bai seme gizonduak:

Hala duela loria,

Espiritu sainduak.

 

        Aña. Adjuvabit eam.

 

Iainko Iaunak bere bistaz,

Bazaitu fermutuko:

Hura erdian duzuno,

Deusez ez damutuko.

 

        Aña. Gu guztiok.

        Fundamenta. Sal. 86.

 

Eliza lurrean berretu

 

Mendi sainduetan dira,

Zeruko zimenduak:

Iacopen egoitzak baino,

Hagitzago sainduak.

 

Iainkoaren hiria da,

Guztia miragarri:

Hura xoilla baizen ezta,

Nihon deus laketgarri.

 

Nik nola dazagutenei,

Badaroet erranen:

Egiptoz, Babiloniaz,

Hemen solas eginen.

 

Paleztinaz eta Tirez,

Ethiopez halaber:

Hunelako han sorthu zen,

Huni ninzaion aiher.

 

Sion gatik erranen da,

Hunelako han sorthu:

Gorenenek Sion zuen,

Dohatsurik fundatu.

 

Xehe, larri, poblu, prinze,

Guztiak xehatuko:

Nor zein diren ungi ditu,

Iaun onak bahatuko.

 

Eta gu boztuko gara,

Iaun hunen izenean:

Lorios habitatzeko,

Zeruko larrainean.

 

        Aitak duela.

        Aña. Sicut laetantium.

 

Gu guztioz zure baithan.

Bozten gara birjina:

Zeren zaren Iainkoaren,

Hain ama berregina.

 

        Difussa est gratia

 

—Zure ezpainei badarie,

Garazia naharo.

—Hargatik hautatu zaitu,

Iainko Iaunak gozoro.

 

        Gure Aita: gainerakoa ixilik

 

—Eztezazula permeti,

Tenta gaiten bortizki.

—Baina gaitzatzu gaitzetik,

Hastanduak eduki.

 

 

Orai zoaz, errazu Precibus.

Absolbazinoa eta gainerakoa

        Ondoko hirur salmoak dira Asteazkenean eta Larunbatean

 

        Aña. Boz zaitezi.

        Cantate Domino. Sal. 95.

 

Kristoren erresuma

 

Kanta detzogun Iaunari,

Bere kopla sainduak:

Kanta biatzo debotki,

Lehen-gero munduak.

 

Kanta-hotsez dugun lauda,

Iainkoaren izena,

Egunetik egunera,

Konta haren zuzena.

 

Jendek ere beakite,

Hunen lorien berri:

Eta nazio gaixtoak,

Izanen dira larri.

 

Ezen hau da gure Iauna,

Iaun bat miragarria:

Iainko guztien gaineko,

Xoilla beldurgarria.

 

Jentilen iainko guztiak,

Dirade demonio:

Gure Iainkoak egintu,

Zeruak hain propio.

 

Hunen aitzinean dira,

Ohoreak balios:

Hunen saindutasunean,

Aithor gorak lorios.

 

Hunen alde minza, bite,

Jendetako leinuak:

Ospe hutxez errepika,

Loriako soinuak.

 

Ofrendak emotzitzue,

Bere palazioan:

Bai bihotz onez adora,

Ez egon bizioan.

 

Beldur zakizkote segur,

Lurreko habitantak:

Iaunak manatuko duke,

Huna berri letrantak.

 

Lurra seguratu zuen

Ezta hau trufatuko:

Nazioak xuxen ditu,

Iaun onak iuiatuko.

 

Lurra, ura, bai zerua,

Guztiok boz bitezi:

Landek eta larrain onek,

Bardin dute merezi.

 

Ezen orduan oihanak,

Hagitz dira boztuko:

Zeren zaikun gure Iauna

Iuiatzera hestuko.

 

Xuxen iuiatuko duke,

Mundu herri guzia:

Eta iabetuko zaika,

Egiaren zuzia.

 

        Aitak duela.

        Aña. Gaude Maria.

 

Boz zaitezi zu Maria,

Hil duzu heresia:

Zuk xoillak xuxenzen duzu

Hain mundu nahasia.

 

        Aña. Zure xuxen.

        Dominus regnavit. Sal. 96.

 

 

Kristo daroku bere Aitaren eskunean

 

Gure Iauna nabusi da,

Harzaz boz bedi lurra:

Irlak ere boz bitezi,

Boz zaitezi zuhurra.

 

Haren inguruan dira,

Hodoi eta lanhoak:

Iustizia zuzenean,

Tronuaren ahoak.

 

Aitzinduko zaika zua,

Etsaien erretzeko:

Hara bere sendagaillez

Loria berretzeko.

 

Ximistez argitu dute,

Ikharatu mundua:

Azkenekotz etorri da,

Iaunaren gaztigua.

 

Iaunaren bistan mendiok,

Ezkoa bezain urtzen:

Aitzinean humil zaio,

Jende guztia zurtzen.

 

Zeruek salhatu zuten,

Iaunaren iustizia:

Poblu guztiek ikusi

Haren aithor bizia.

 

Laidoz betherik bihoaz,

Idolen laudariak:

Bethi laidoz bizitzeko,

Laidoen bordariak.

 

Zuek haren aingiruok,

Bethi lauda Iainkoa:

Sionek hau aditurik,

Gal zezan ondikoa.

 

Iudako donzeillak ere,

Handiro ziren boztu:

Iauna, zure iustiziez

Zeren ziren orhoitu.

 

Ezen zu zara lurrean,

Iaunetako gorena:

Iainko guztien gainetik,

Pare gabe zarena.

 

Iaun maite duzuenok,

Ez maita bizioa:

Bere maitei hauk deraue,

Bere palazioa.

 

Haren argiaz dakus,

Bethiere iustuak:

Bethi xuxen eta bozik,

Bizi dira prestuak.

 

Iauna baithan boz zaitezte,

Iustuak bethiere:

Zuen ungi libratzeko,

Hark bethi du bothere.

 

        Aitak duela.

        Aña. Dignare me.

 

Zure xuxen laudatzeko,

Birjina sakratua:

Egin nazazu ni digne,

Ez naizen garaitua.

 

        Aña. Birjina zu.

        Cantate Domino. Sal. 97.

 

 

Inkarnazinoaz laudorio

 

Kanta iatzogun Iaunari,

Eresia berriak:

Zergatik egin baititu,

Obra miragarriak.

 

Sendoaren sendo hutsez,

Salbatu du mundua:

Huna bere bothereaz,

Nahi bezain iaundua.

 

Iaunak erakutsi zuen

Bere salbamendua:

Jenden bistan erakutsi,

Bere iuiamendua.

 

Bere miserikordiaz,

Orhoitu da finean:

Haren graziez Israel,

Faboratu denean.

 

Munduko muga guztiek,

Ikusi dute berdin:

Nola Iainkoak eztuen,

Bere baizen deus bardin.

 

Alegeraz kanta beza

Orain mundu herriak:

Kanta beza boskarioz,

Huna obra larriak.

 

Kanta iazazue harpan

Loriako tronuez:

Adar ozen bai biola,

Eta berze soinuez.

 

Kanta iatzotzu Iaunari,

Kantuak bere bistan:

Itsasoak eta lurrak,

Ethor bitezi bistan.

 

Hibaiak eta mendiak,

Kontentez ioka bite:

Zeren Iaunak duen lurra,

Hain iuiatuko fite.

 

Xuxen iuiatuko duke

Mundu herri guzia:

Eta iabetuko zaika,

Egiaren zuzia.

 

        Aitak duela.

        Aña. Post partum.

 

Birjina zu erdi zara,

Gelditurik birjina;

Izaguzu Kristo ganik,

Kristoren dohain ona.

 

        Abendoan, Angelus.

 

Aingeruak Mariari,

Diotso mandatua:

Espiritu-sainduz dago,

Humil izorratua.

 

        Difussa est gratia.

 

—Zure ezpaiñei badarie,

Garazia naharo.

—Hargatik hautatu zaitu,

Iainko Iaunak gozoro.

 

        Gure Aita.

—Eztezazula, etc.

 

        Absolbazinoa. Precibus Maria bethi birjina dohatsuaren othoitzez eta merituz! eta saindu guztien arartekoz Iesu-Kristo gure Iaunak arren gida gaitzan zeruetako erresumara.

        Resp. Amen.

        Versua. Iube Domine. Iauna zuk othoi mana ezazu benedikatu garen.

        Benekizinoa.

                Birjina Mariak arren,

                Bere Semearekin;

                Hemen benedika gaitzan,

                Eta dohatsu egin.

                        —Amen.

 

 

I. Lectio. In Omnibus. Eccl. 24.

 

        Gauza guztietan bilhatu dut pausua Iainkoaren etxean sartzeko, eta guztion Kreatzailleak eta ni kreatu nauenak erran darot: pausa ezazu ene etxean; oraino diost: zaude Iacob baithan; eta har ezazu zeure primeza Israelen, eta egitzitzu zeure erroak ene hautauten artean. Badariak, o Iauna, zuk euzu gutzaz pietate. —Iainkoari esker.

 

                        Responsua. Sancta.

 

                Eztakit zu nola lauda,

                O birjina saindua:

                Zeruk ezin idukia,

                Zuk iaio gizondua.

 

                —Benedikatua zara,

                Emaztetan gorenen:

                Nola baita Iesus haurra,

                Gizonetan gehien.

 

                —Eztakit zu nola, etc.

 

        Bersua. Iube Domine Iauna, zuk othoi mana ezazu benedikatu garen.

 

                        Benedizinoa. Ipsa virgo.

 

                Birjina Mariak arren,

                Bethi gaitzan sokorri:

                Garazien ardisteko,

                Zeren den miragarri.

 

                —Amen.

 

 

2. Lectio. Et sic in.

 

        Eta hunela Sionen finkatu naiz eta hire sainduaz errepausatu dut eta Ierusalemen da ene botherea: eta hedatu dira ene erroak jende ohoratu baten artean, eta Iainkoaren onetan da jende haren primeza, eta ene egoitza da sainduen bethetasunean. Badariak, o Iauna, zuk euzu gutzaz pietate. —Iainkoari esker.

 

                        Responsua. Beata.

 

                —Maria dohatsu zara,

                Zu munduan agertu:

                Zeure Kreatzaille Iauna,

                Mundura duzu sorthu.

 

                —Zeror egin zaituena,

                Iaio duzu mundura:

                Eta sekulakotz zara,

                Birjina lehen hura.

 

                —Agur Maria zerutik,

                Garaziaz bethea:

                Iainko Iauna zurekin da,

                O zeruen athea.

 

                —Zeror egin zaituena,

                Iaio duzu mundura:

                Eta sekulakotz zara,

                Birjina lehen hura.

 

        Bersua. Iube Domine Iauna zuk othoi mana ezazu benedikatu garen.

 

                        Benedizinoa. Per Virginem.

 

                Ama Birjinaz Iainkoak

                Diezagula eman

                Bake eta salbamendu

                Orai eta sekulan.

 

                —Amen.

 

 

3. Lectio. Quasi cedrus.

 

 

        Zedroa legez goratu izan naiz Libanoan, eta zipresa legez Sioneko mendian; palma legez goratua izan naiz Cadesen, eta arrosa landarea legez Ierikoan; olioa ederra legez, landa alorretan, eta platanoa legez bideetako ur bazterretan. Kanelak eta balsamoak nola, nik hola barraiatu dut urrin ona, mirra hautatuak nola, hala eman dut urrin gozoa. Badariak, o Iauna, zuk euzu gutzaz pietate. —Iainkoari esker.

 

                        Responsua. Felix namque.

 

                Ala zarela dohatsu,

                Birjina sakratua:

                Bai eta gai izan zaiten

                Guztiz ohoratua.

 

                Zeren zuk sorthu baituzu,

                Kristo gure Iainkoa:

                Iustiziaren iguzki,

                Gustiz onhestekoa.

 

                Arren othoitz egozazu,

                Poblu guztiarenzat:

                Baina guztiz orhoit zaite,

                Eliza gizonenzat.

 

                Ararteko gerta zaite,

                Emazte debotenzat:

                Bai zutzaz orhoitzen diren

                Nazio guzienzat.

 

                Zeren zuk sorthu baituzu

                Kristo gure Iainkoa:

                Iustiziaren iguzki,

                Guztiz onhestekoa.

 

                Aitari eta Semeari,

                Sekulako loria:

                Espiritu-sainduari

                Halaber aheria.

 

                Zeren zuk sorthu baituzu,

                Kristo gure Iainkoa.

                Iustiziaren iguzki,

                Gustiz onhestekoa.

 

                        Te Deum.

 

                Iaungoikoa, zu zaitugu,

                Bihotz osoz laudatzen:

                Zu zaitugu geure Iaunzat

                Ahalaz defendatzen.

 

                Aita bethierekoa,

                Zeren baitzara segur,

                Handik emaiten darotzu,

                Lurrak ohorez agur.

 

                Zuri bethi darozkitzu,

                Kantaz arkangeluak:

                Kerubinak, serafinak,

                Bai halaber tronuak.

 

                Saindu, saindu, saindu, zara,

                O harmaden Iainkoa:

                Hala zara nitzaz ere,

                Bethi laudatzekoa.

 

                Zure loriaz betherik,

                Gora daude zeruak:

                Lurrean ere baitutzu,

                Sendagaillen kantuak.

 

                Apostoluen korua,

                Zuri zaitzu minzatzen:

                Profeta sainduak bethi,

                Zure iustez prezatzen,

 

                Oraino martiren ere,

                Harmada triunfanta:

                Bozkarioz darabilza,

                Zure lorien kantak.

 

                Munduaren bazterrera,

                Eliza da hedatzen:

                Zenbat ere handi baita,

                Hark zaitu zu laudatzen.

 

                Maiestate handiz Aita,

                Bethi zara bethea:

                Orobat duzu loria:

                Haren Seme maitea.

 

                Hekin bien bardin zara,

                Espiritu-saindua:

                Hala bardin darotzugu,

                Geure laudamendua.

 

                Loriaren erregetzat,

                Kristo zaitut aithorzen

                Aitaren bethiko Seme,

                Zaizkularik ethorzen.

 

                Gizonaren libratzeko,

                Noiz baitziren gizondu:

                Birjinaren sabel hura,

                Etzitzaitzun higundu.

 

                Benzuturik herioa,

                Behar bezain trebeki:

                Ungi fidelei zerua,

                Zenerauen ideki.

 

                Aita haste-gabearen,

                Loria bardinean:

                Han Iauna iarririk zaude,

                Iaunaren eskunean.

 

                Ethorriko zara noizpait,

                Gure iuiamendura:

                Erosi gaitutzun nola,

                Duzun gutzaz ardura.

 

                Arren golarda gaitzaitzu,

                Liberalki sariaz,

                Zeure sainduen artean,

                Sekulako loriaz.

 

                Kaltetik defendazazu,

                Gure galkor mendea:

                Eta zeure primezaren,

                Benedika jendea.

 

                Zuk goberna, zuk mantena,

                Zuk mukhurra faborez:

                Egun oro zure gana,

                Gathozinzat ohorez.

 

                Laudatuko zara Iauna

                Orai eta sekulan;

                Arren egun eztakigun,

                Bekhatuaz nihon lan.

 

                Urrikal bekizu gure,

                Urrikal ondikoa:

                Zeren baitzara guretzat,

                Pietaten Iainkoa.

 

                Esperanza hark naduka,

                Zure baithan iosia,

                Zeren baitnaiz lehen ere,

                Zuk maitez erosia.

 

 

Abendoan ondoko gisa dira lekzioneak eta responsuak

 

1. Lectio. Missus. Luc. 2.

 

        Iainkoak bidaldu zuen aingeru Gabriel Galileako hirira Nazaret daritzanera, Birjina gana, esposatua gizon batekin; huni zeritzan Ioseph, Dabiten etxetik eta Birjinari Maria. Eta hurbildurik diotso: Agur graziaz bethea, Iauna da zurekin; benedikatua zara emazten artean. Badariak, o Iauna , zuk euzu gutzaz pietate. Iainkoari esker.

 

                        Resp. Missus.

 

                Aingerua heldu zaika,

                Maria Birjinari:

                Iainko Iaunak bidaldua,

                Hitzaren mandatari.

 

                Hain argi handiaz izi,

                Badakusa Birjina:

                Mandatariak diotso:

                Ez izi erregina.

 

                Iainkoaren aitzinean,

                Izan duzu grazia:

                Zure ganik iaioko da,

                Iainko Seme bizia.

 

                Iainkoak emanen dio,

                Aita Dabiten toki,

                Eta hunek behar ditu

                Mundukoak eraiki:

 

                Iainkoaren aitzinean,

                Izan duzu grazia:

                Zure ganik iaioko da,

                Iainko Seme bizia.

 

 

2. Lectio. Quae cum.

 

        Hizkunza hunen aditzeaz izitu zen Birjina, eta gogetan zegoen, zer salutanzia othe zuen hura. Eta aingeriak diotso: ez uda Maria: aurkitu duzu garazia Iainkoa baithan. Huna konzebituko duzu zeure sabelean, eta iaioko seme bat, eta deithuko duzu haren izena Iesus. Hau izanen da handia eta deithuko da Gorenaren semea, eta gure Iainko Iaunak emanen dio bere aita Dabiten ailkia, eta manatuko du Iakopen etxean sekulakotz, eta haren erresumak eztu nihoiz izanen finik. Badariak, o Iauna, zuk euzu gutzaz pietate. Iainkoari esker.

 

                        Resp. Ave Maria.

 

                Agur Maria zerutik,

                Garaziaz bethea:

                Iainko Iauna zurekin da,

                O zeruen athea.

 

                Ethorriko zaitzu goitik,

                Espiritu-saindua,

                Gorenaren berthuteaz,

                Saindurik agindua.

 

                Iainkoaren seme date,

                Zuk iaioa deithuko:

                —Nik gizonik eztazagut,

                Nola da gerthatuko.

 

                —Ethorriko zaitzu goitik,

                Espiritu-saindua:

                Gorenaren bertuteaz,

                Saindurik agindua.

 

 

3. Lectio. Dixit.

 

        Orduan ditso Mariak aingeruari: nloa eginenda gauza. ezen nik eztazagut gizonik. Eta aingeruak diotso ihardetsiz: Espiritu saindua etorriko da gainetik zure gana, eta Gorenaren bertuteak itzalduko zaitu. Haratik zure ganik sortuko dena, saindu, deithuko da Iainkoaren seme. Eta huna Elizabet zure kusina, eta hau seme batez izorra da bere zaharzean, eta huna ia seigarren ilhabethea, agorra daritza: ezen ezta Iainkoa baithan ezinezko hitzik batere; orduan diotso Mariak: huna ni Iaunaren zerbitzaria, egin bekit zure hitzaren, arauaz. Badariak o Iauna, zuk euzu gutzaz pietate. —Iainkoari esker.

 

                        Resp. Suscipe verb.

 

                O Maria har ezazu

                Zeruko mandatua:

                Eta fitez geldi zaiten,

                Iainkoz izorratua.

 

                Halatan deithuko zara,

                Andre bedinkatua:

                Emazte guztiak baino,

                Areago deithua.

 

                Seme bat iaioko duzu

                Zarelarik birjina:

                Amarik birjina zara,

                Zeruko erregina.

 

                Aitari eta Semeari,

                Sekulako loria:

                Espiritu-sainduari

                Halaber aheria.

 

                Halatan deithuko zara,

                Andre bedinkatua:

                Emazte guztiak baino,

                Areago deithua.

 

aurrekoa hurrengoa