Euskal lokuzioak sarean - Lokuzioaren beroa

AZERIA BUZTANAK SALATZEN / DEBEKATUA ADIERAZTEKO / HITZEN ARTEKO ISTRIPUAK
HIZKUNTZA EZ DA LOGIKOA / HIZKUNTZA GUZTIONA DA, BAINA... / LOKUZIOA ZER DEN
LOKUZIOAK HIZKUNTZAREN GORAZARREZ / MATRIUSKA BAT

LOKUZIOAK HIZKUNTZAREN GORAZARREZ

Hizkuntza guztiek egiten dute beren buruaren laudorioa, Saussure-k berak dionez herri bakoitzak sinesten baitu bere hizkuntzaren gehiagoan. Maizenik, ingurukoak gutxietsiz. Frantsesentzat parler français argi eta garbi hitz egitea da, eta frantses-gaizto egiteari parler petit nègre esaten diote, bihotz oneko kolonialistek utzitako arrastoa. Gero André Martinet-ek —frantsesa gizona— kategoria zientifiko bat emanen zion termino honi, «sabir» eta «pigdin»aren mailan. Hizkera ulergaitzagatik c'est du haut allemand diote frantsesek, eta baita c'est du l'iroquois ere, ukanen dute lanik indioek Quebec independentean. Ez pentsa gero euskaldunok libre gaudenik: Le Robert hiztegi bilduma ospetsuak "Euskaldun guztiak doaz zerura" dakar oraindik orain editaturiko errefrauen bilduman. Zergatik ote? Zintzoak garelako? Fede garbian bizi garelako? Ez ba! "Deabruak ere ez dielako fitsik konprenitzen!"

Katalanek argi eta garbi hitz egiteari parlar clar i català diote, eta honetaz bateren batek esan lezake clar eta català hitzek antzeko hotsa dutela, eta hurbiltasun fonetiko honek bildu dituela elkarrengana, onar genezake. Baina ez da hain esplika-erraza zergatik esaten dioten parlar castellà artezi edo zartaturen bat duen ontziari, alegia, gaztelaniaz ari izateak hortz bat apurtzen ahal dizula...

Antonio Tovar irakaslearen ustez, "erdera" hitzak «erdi hizkuntza» esan nahi du, "erdi-era". Hala ere, guk dakigula behintzat, euskarak ez du sortu bere burua goien gradoraino jasotzen duen lokuziorik, hain gutxi beste ezein hizkuntza mesprezatzen duenik. Eta jatortasuna den, xalotasuna den, ezintasuna den, bego norberaren golkorako.