Maria Luisa

 

      Uda iristean, Maria Luisaren istorioak nerabezaroaren egunsentira narama beti, Urola bailaran barrena trenez eginiko bidaia hura oroimenaz berriro egitera, halako bidaia batean ezagutu bainuen Maria Luisa, Itzurun hondartzara gindoazenean.

      Han primeran pasatzen genuen Jon lagunak eta biok. Uretan sartuta ematen genituen ordu gehienak, hiru Mariak noiz harrapatuko. Mariak itsasoan sortzen diren olatu bereziak dira, hiru beti, eta oso segidan datoz, bata bestearen atzetik. Sasoi hartan, jakina, ez zegoen ez surflaririk, ez oholik; ez genuen horren berririk, eta gorputza behar bezala jartzen jakitea zen olatu gainean ibiltzeko era bakarra.

      Horrela olatu gainean joateak ematen duen zirrara izugarri gustatzen zitzaigun; baina berehala sentipen hori huskeria bihurtu zen niretzat; izan ere, esan bezala, udako egun hartan Maria Luisa ezagutu eta, olatu handi baten antzera, haurtzarotik atera baininduen betiko.

 

 

Geltokian

 

      Uda datorrenean iristen da beti Maria Luisaren oroitzapena, geltokira iristen den trena bezala. Trenak toki batetik beste batera eta denboran atzera narama, Urolako trenak museorik behar ez zuen garaira iritsi arte. Azken batean, oroitzapena eta Urolako trena gauza bera dira niretzat. Biak txit maitagarriak.

      Itzela zen beroa geltokian. 12:45ean irteten zen trena Azkoititik. Jonek eta biok lehentxotik genuen joan-etorriko txartela, goiz joan baikinen hartzera, erosteko orduan sortzen ziren ilarak ez topatzeko.

      Trena iritsi eta gelditu bezain pronto, antxintxika igo ginen lekua hartzera. Leiho ondoan bi aulki okupatu genituen aurrez aurre, ni Zumarragarantz begira eserita eta Jon Zumaiarantz. Denbora gutxian bagoi guztiak bete ziren, pasilloak eta guzti, eta hala ere jende asko geratu zen tokirik gabe andenean.

      Halako egun ederretan oso normala zen hainbeste jende izatea, eta horregatik ordu laurden gehiago itxaron behar izan genuen beste bi bagoi kateatzeko. Bagoi guztiak ziren hirugarren klasekoak, kasu bitxietan soilik jartzen zen lehenengo klaseko bagoi bat izan ezik.

      Bi bagoi horiek itsatsi zituztenean, andeneko jende guztia igo zen. Bada beti azken momentuan ailegatzen den norbait, lehenago etorritakoen eskubideak nahi dituena, gainera. Horixe gertatu zitzaion emakume heldu bati, trenak sirena jo aurretik. Izerditan bustita zetorren korrika, gorri-gorri, otar astun bat eskuan. Eta izugarri lodia zenez eta soineko estua zeramanez, gure bagoira igotzean —azkena zen—, eskaileratan estropezu egin zuen. Gero, bagoian aulki librerik ez zegoela ikusirik, pasilloaren hasieran gelditu zen haserre, guri begira; hobeto esanda, gure aulkiei begira; baina Jonek eta biok ez genion jaramonik egin.

      Trenaren lehendabiziko mugimenduekin batera, andreak paretari heldu zion eskuarekin, ahal zuen moduan. Haren aurpegiak ederki islatzen zuen etsipena. Auskalo zer zen beretzat okerrago, bidaia osoa zutik egitea edo leher eginda uzten zuen trenaren txakatxa madarikatua jasatea. Izan ere, soineko zabalpean haragiak, gerri inguruko gantzak bereziki, nabarmen higitzen eta harrotzen zitzaizkion josturen kontra, trenaren harat-honat zozoari etengabe segika.

      Loiolara iristean, nire alboan zegoen jaunari tinko begiratzen hasi zen andrea, zaharrei zor zaien begiruneagatik lekua eskaini behar ziola esanez bezala. Baina gizonak ez zuen aintzakotzat hartu, eta andreak, begiak irten beharrean, oihu egin zion gizonari, erdalduna zelakoan:

      —¡Dexde luego! ¡Hoy día ya no quedan kaballerox!

      Eta jaunak azkar erantzun zion:

      —¡No señora! Caballeros sí que hay; lo que no hay son asientos.

      Bagoi osoan sortu zen algarak gehiago berotu zuen andre gajoa udako beroak baino, eta gorri-gorri eginda, Azpeitiko geltokian jaitsi eta beste bagoi batera igo zen. Izan ere, Azpeitira iritsi eta algarak ez ziren isiltzen, bazegoelako norbait bagoian sekulako barre-zoroa zuena, eta denak isiltzen zirenean, bera hasten zen barrez. Barrea hain etenezina eta kutsakorra zen, non bagoiko guztiok bukatzen baikenuen algaraz. O, bai! Gaur balitz bezalaxe dut gogoan. Horrelakoak ziren bidaiak tren maitagarri hartan.

 

 

Bidaian

 

      Azpeititik irten bezain azkar, leihotik begira jarri nintzen. Hamaika bagoi zetozen makinari kateatuta. Errailak bihurguneak eginez zihoazen Urola ibaiaren ondoan, batean hurbilduz eta bestean urrunduz. Trenak sirenaz agurtzen zituen baserriak eta pasabideak. Zelaiak eta basoak zeharkatzen zituen, eta muino eta mendiak alboratuz, errekaren alde batetik bestera igarotzen zen zubiz zubi, tarteka tunel ilun eta freskoetan sartu-irtenak eginez.

      Urola trenbideak, hogeita hamasei kilometro eta seiehun eta hamahiru metrotan, hamalau geltoki, hiru geraleku, hogeita bederatzi tunel eta hogei zubi zituen. Tuneletan iluntasuna nagusitzen zen —artean barruko argiek ez zuten funtzionatzen—, eta orduan, haur eta gazteek garrasi eta txistu egiten zuten leihoetatik, bikoteak musuka eta zirrika hasten ziren erromantikoki, eta noiz edo noiz zaplastakoren bat entzuten zen; eskuluzeak ere baziren, nonbait. Aurki nagusitzen zen berriz eguargia tuneletik irtetean, eta berehala isiltzen ziren txistu eta garrasiak. Dena bere onera etorrita, bero ikaragarria, jendearen murmurioa eta trenaren burdina-hotsa baizik ez zen sentitzen. Gogoan dut, halaber, trenak basoak zeharkatzen zituenean nola sartzen zen leihotik itzala eta freskura eguzkiak berotutako bagoi haietara.

 

 

Buruhaustea

 

      Baina egun hartan ez nindoan oso gustura hondartzara. Kezkatuta nenbilen. Oso ondo ulertzen ez nituen zirrara berriak biltzen eta sentitzen hasia nintzen ene baitan aspalditxoan, eta, inork azaldu ez zizkidan arren, senez edo, oso naturalak iruditzen zitzaizkidan. Eta zer nolakoak ziren zirrara haiek? Hobeto esanda, zerk edo zeinek eragiten zituen? Neskek, jakina.

      Kontua da zeharo aztoratuta nenbilela, areago udaberria heldu zenetik, eta aldaketa batzuk nabarmenagoak ziren nire gogoan nire gorputzean baino. Esaterako, egun batetik bestera Supermanen komikietatik arropa gutxirekin agertzen ziren nesken komikietara igaro nintzen. Amodiozko istorioak ziren gehienak, eta irudiek sekulako erekzioak sortzen zizkidaten. Eskolako neskak —ordura arte klasean jasan behar genituen izaki zozo mari-apain haiek— gero eta gehiago interesatzen zitzaizkidan. Dena zen artean iluna eta korapilatsua niretzat; hala ere, horretaz lagunei galdetzea ez zitzaidan burutik pasatu ere egiten, eta, ia oharkabean, kanpaia jotzen hasi nintzen gauero antsietate hura guztia askatzeko.

      Berez, mutiko lotsati eta itxia nintzen oso, eta neskak atsegin nituenetik are lotsati eta itxiago bihurtu nintzen. Kosta egiten zitzaidan hitz egitea, kosta haiengana hurbiltzea, kosta haiei edozer eskatzea. Hortaz, neska bat begi aurrean nuen bakoitzean gorri-gorri jartzen nintzen. Halakoetan, gainera, neskek, horretaz ohartuta, barre asko egiten zuten nire kontura. Azken aldian, eskolan txandaka jartzen ziren apropos niri begira, ni gorriarazteko, eta horrela ezin nuen ezer ikasi. Beharbada grazia egiten zien ni horrela gorritzen ikusteak eta horregatik egiten zuten, agian maleziarik gabe, baina nik oso txarto pasatzen nuen, emakume gizen hark pasatu zuen bezain txarto.

 

 

Erabakia

 

      Hamabi urte bete behar nituen eta kezkatzen hasia nintzen. Neskekin nuen arazoa oso larria zen niretzat, eta hain lotsatia ez izateko aterabide bat bilatu behar nuela pentsatu nuen serio.

      Bai. Neskei nien beldur zozoa kosta ahala kosta menperatu beharra nuen betiko. Izan ere, lortu ezean uste nuen mutilzahar geratuko nintzela, herriko gizon asko bezala. Beraz, ezin horrela segitu. Ez. Zer edo zer egin behar nuen, eta paisaiari begira nengoela, bonbilla piztu zitzaidan bat-batean.

      Mutikoa izan arren, psikologo baten antzera aztertu nituen alde guztiak, eta irtenbidea saiatzean zetzala ondorioztatu nuen: neska eder baten soa bi segundo baino gehiago jasateko gai ez banintzen, gutxi ahalegindu nintzen seinale. Ziur nengoen horrela arituta lortuko nuela lotsa menperatzea lehenago edo geroago.

      Hau guztia kontuan hartuta, plan bat burutu nuen damutu aurretik. Hasteko, pentsatu nuen hobe zela gogoko ez nuen neska batekin hastea; zatarra bazen hobe. Harekin lortuz gero, beste politago batekin saiatzea zegoen, eta era horretan poliki-poliki, eskolako neskarik apain eta harroena zen Luciaren begirada handinahi eta hotza jasateko gai izango nintzen. Hura ametsa!

 

 

Hautaketa

 

      Praktikatu, horixe zen guztia. Baina, zeinekin hasi? Bagoia miatzen hasi nintzen, eta aukera gutxi zegoen. Gure aldeko gehienak gizonak ziren, edo amak umeekin. Burua atera nuen leihotik, eta alboko leihoan pausatu nituen begiak. Zapla! Hantxe ikusi nuen baliagarria izan zitekeen aukera.

      Aukera nire gibeleko aulki batean zegoen eserita eta hizketan ari zen aurreko andrearekin. Ez zen egokiena, baina ez zegoen besterik. Begirada azkar bat bota nion egoera aztertzeko. Udako soineko zabal bat zeraman jantzita eta golkoan urrezko medailoia zuen zintzilik. Hitz egiterakoan asko mugitzen zituen eskuak, eta zilarrezko eskumuturrekoan Maria Luisa irakurtzen zen. Berrogei hat urte bota nizkion.

      Egoera aztertu ondoren, eroso jarri nintzen erlaitzean, eta burua alde batera zertxobait okertuta beso gainean jarri eta so egin nion. Handik segundo batera izerdiak bekokia bustitzen zidan, baina zorionez haizea firi-firi zebilen... Lasaora iritsi ginen une hartan.

      Gizon bat jaitsi zen geltokira, eta Urolak sirena jo zuen berehala. Trena poliki-poliki abiatu zen. Hain poliki eze, gu ez beste guztia mugitzen ari zela baitzirudien. Une berezi horretan begiratu zidan Maria Luisak. Hiru segundoko begiraldia besterik ez zen izan, baina ez nituen begiak alboratu. Lorpen handia izan zen, eta horrek adorea eta konfiantza eman zidan. Jakina, banekien nire adinekoa ez izateak abantaila batzuk zituela; hala ere, pozik nengoen emaitzarekin.

      Pixkanaka, trenak abiadura osoa hartu zuen, eta ni begira geratu nintzaion, zain, emakumeak noiz begiratuko zain. Eta itxaronaldian haren aurpegia ikasten hasi nintzen.

      Kaobaz tindaturiko ilea bizkarreraino iristen zitzaion. Biribilak eta gaztaina-kolorekoak zituen begien inguruan azala zimurtzen hasia zegoen, eta eguzkiak ukitu urreztatua emana zion hortz zuriak gailentzen ziren aurpegiari. Luzea zuen lepoa eta zabala bizkarra. Besoak ere luzeak eta indartsuak zituen eta eskuek lana sendo egina zela erakusten zuten.

      Gauza horiek guztiak begietsi nituen patxadaz. Halako batean, Maria Luisak leiho aurretik pasatzen ari zen paisaiara eraman zituen begiak eta laster nireekin egin zuen topo. Harritu aurpegia jarri zuen, bitxia iruditu zitzaion nonbait beste leihoan zihoan mutikoak horrela begiratzea. Hark bost segundo besterik ez zuen iraun. Niri luze egin zitzaidan, oso luze, baina ez nuen soa jaitsi; berak bai, ordea, eta, horrela, bigarren saioan ere garaile irten nintzen.

      Pare bat aldiz gertatu zitzaion gauza bera. Aurrekoarekin hitz egiten zuen bitartean, kanpora begiratu eta hantxe mutiko hura begira, begiak zabal-zabalik. Jakin-mina piztu zitzaion, eta horregatik, beharbada, sarriago burua biratzen hasi zen begira segitzen ote nuen ziurtatzeko. Eta bai, halaxe zen. Ez nion begirik kentzen, eta gainera ordurako hasia nintzen arnasa patxadaz hartzen, eroso ez ezik egoeraren jaun eta jabe sentitzen bainintzen lehen aldiz. Gehiago oraindik: Maria Luisa urduri samar jarri zen, eta ni pozik. Pozik, batetik urduri jartzen zena ez nintzelako neu, eta hori gauza handia zen niretzat, eta bestetik, emakume adindua zelako eta ez neska bat. Horrek bazuen bere meritua, nire ustez behintzat. Jolas polita asmatu nuela iruditzen zitzaidan.

      Cestona Balneario-ra iristean, isilunea egin zen bi emakumeen artean. Maria Luisak keinu txar bat egin zuen begira jarraitzen niola ikusi zuenean. Geraldia laburra izan zen, eta trena abian jarri zen agudo. Etxeak, zelaiak eta ibaia poliki pasatzen ziren leiho aurretik. Maria Luisak ez zituen ikusten, ordea, bere begiak behin baino gehiagotan pausatu baitziren nireetan haserre, mesprezuz beterik. Ni ez nintzen beldurtzen, ez nuen amore ematen. Errezelotsu zirudien arren, gozo-gozo begiratu nion, nire haur xamurtasun guztiaz.

      Bat-batean beldurra eman zidan. Leihora hurbildu eta kanpora atera zuen burua. Gero, disimuluan, norekin nentorren ikusi nahi izan zuen. Jon, ene aitzinean eserita, ez zen ezertaz jabetzen ari. Beso bat leiho kanporantz luzatuta zeraman eta aeroplano bat bezala higitzen zuen eskua haizearen kontra. Horrelaxe ikusi zuen Maira Luisak, eta beste aldera begiratu eta bere lekura itzuli zen, duda-mudazko aurpegiz.

      Berehala ailegatu ginen Cestona Villa geltokira, eta trena berriro geratu zen. Jende multzoa ageri zen andenean irudi koloretsua osatuz beren poltsa, eskuoihal, ogitarteko eta guardasolekin.

      —Aizan, zeozer al daukat buruan? —entzun nion Maria Luisari, beste emakumeari esaten.

      —Ez.

      —Eta aurpegian?

      —Ezta. Zer ba?

      —Ez, ezergatik ere ez.

      Hitz haiekin argi utzi zuen ez zuela ulertzen zergatik begiratzen nion. Amorratuta, berriz ere leihora gerturatu eta tinko so egin zidan, mehatxuka bezala. Beldurra eman zidan Maria Luisak, belarrondoko bat emango zidala ematen zuen eta. Baina ez zuen halakorik egin, eta, horrela, elkarri beha geratu ginen, mendebalde urruneko pistolariak bezalaxe. Berak gorrotoz, nik mirespenez. Handik apur batera, irri egin zidan azkenik. Gero aulkian eseri zen irribarretsu. Grazia egin bide zion egoerak. Eta ni harrituta nengoen neure buruarekin. Hura bai zela beldurrari aurre egitea!

 

 

Ustekabea

 

      Lortua nuen. Nire asmoa betea nuen; garaile atera nintzen. Nire buruarengan konfiantza hartu nuen, eta pentsatzen nuen aurrerantzean neskek ez zutela nire lepotik hain erraz barre egingo. Horretarako, Maria Luisak primeran bete zuen bere papera nire onerako, eta hori eskertzekoa zen. Baina, hala eta guztiz ere, ez nintzen garaipenarekin ase, handia izan arren, eta beste erronka bat jarri nion neure buruari: jolasarekin jarraitzea, ea zer gertatzen zen, ea noraino iristeko gauza nintzen. Nagiak atera nituen besoak ez inurritzeko, eta berriz begiratu nion, eroso jarrita.

      Maria Luisak ez zekien zer pentsatu, baina haserrea pasatua zuen. Nire soa saihesten eta ahanzten saiatu zen lagunarekin berriketan eginez, baina alferrik. Nahigabe, sinpatiazko begiraldiak botatzen hasi zitzaidan. Hain eztiki begiratzen nion...

      Laster konturatu nintzen solasari jarraitzea gero eta zailagoa egiten zitzaiola, eta jakina, beste andreak zerbait susmatu zuen azkenean. Argi zegoen zerbait gertatzen zitzaiola Maria Luisari, sarri eta era berezi batean begiratzen baitzuen leiho aldera. Argi zegoen pentsamendua beste nonbait zuela, eta ez hizketan. Bestalde, zergatik egiten zuen irri, irri arraro hura, eta... nori? Arrona geltokian geratu zen une hartan trena, eta beste andrea, jakin-minak jota, leihora hurbildu zen disimuluz misterioa argitu nahirik. Ezustea hartu zuen ni bezalako mutiko bat ikustean! Ez zen normala Maria Luisaren asaldura mutiko bat izatea, eta arras nahastuta itzuli zen barrura.

      Maria Luisa eta biok, gure aldetik, agudo ohartu ginen andrea ez zela geltokia soilik ikusteko atera. Maria Luisak irri mehe batez begiratu zidan, eta nik beste batez erantzun nion ulertu egin niola adieraziz; grazia egin zion, nonbait, andre hark gure artean ezer ikusi ez izanak. Eta Maria Luisak andreari hitz egiteko gogorik ez zuela adieraziz, elkarri begira geratu ginen, luze, gustura. Sirena beste eremu batetik etorria bezala entzun nuen gaztaina-koloreko begi haietan galduta. Bai, Maria Luisa gero eta ederragoa iruditzen zitzaidan, eta berak ere hori ulertu zuela zirudien; hots, beste edozein gizonek bezala begiratzen niola ederra zelako, mutiko batengandik halako jarrerarik inoiz espero izan ez bazuen ere.

      —Zer pasatzen zaik?

      Jon kezkatzen hasia zen leihotik kentzen ez nintzelako. Gainera, hitz bakar bat ere ez nuen egin bidaia osoan, eta hori arraroa zen nigan. Orduan, burua atera zuen eta Maria Luisa ikusi, eta beste andrea bezain nahastuta gelditu zen. Maria Luisak irri egin zuen atzera, eta une batez nire jolas berria Joni kontatzea pentsatu nuen, baina ez nuen egin. Ez zuen ulertuko, edo hori uste nuen nik, bederen. Izan ere, adin berekoak ginen arren, ni baino umeagoa ikusten nuen gauza askotan. Esaterako, Jonek Mazinguer Z kromo bilduman pentsatzen ematen zuen denbora gehiena. Horregatik, zera erantzun nion:

      —Ezer ere ez. Haizie aurpegian sentitzie gustatzen zaidak; hiri ez, ala?

      Erantzun harro xamarra zen, beharbada, baina ongi ulertuko ez zuenez gero, bakean utziko ninduen agian. Horrelakoa zen Jon.

      Maria Luisarengana itzuli nintzen, nire zain baitzegoen, nire begiradaren zain. Horrek poza eman zidan. Arreta osoa jarri zuen nigan, tarteka irri ttipi disimulatuak botatzen zizkidala beste inor ez konturatzeko.

 

 

Desira

 

      Denbora luzea generaman elkarri begira; oso gustura. Halako batean, nahita irristatu nuen soa haren ahoraino. Gero lepoan pausatu nuen; ondoren golkoan, besoetan, eskuetan gelditzeko. Nahikoa azkar egin nuen, eta segidan begietara egin nion so. Maria Luisak harridura islatu zuen. Jolasa beste aldi batean sartu zela ematen zuen; irrikaz nengoen Maria Luisaren gorputza arakatzeko.

      Ahora jaitsi nuen berriz soa. Ezpainek irri ederra margotu zuten, eta mihi gorria irten zen bi hortz-ilaren artetik, azala busti eta ezpainei distira emateko. Gustatu egin zitzaidan hori eta irri egin nuen. Maria Luisak, segidan, musu txiki bat bota zidan ahoa estututa. Musua lotsa-lotsa eginda jaso nuen airean. Kosta zitzaidan ikusitakoa sinestea. Ligatzen ari ote nintzen benetan? Baina ez nuen horretaz pentsatzeko astirik. Lepoan finkatu nituen begiak, eta Mari Luisak bere garondotik oso gertu pausatu zuen eskua, gune hori laztanduz, ene begirada bere eskuaz ordeztuko balu bezala. Harrituta nengoen. Benetan ari zen Maria Luisa, zinez atsegin zuen nire begirada. Eta eremu berri batean ibiltzen hasi nintzela sentitu nuen, eta ezin nuela atzera egin.

      Golkoaren amildegira begiratzera ausartu nintzen, eta gero, ai ene!, bularretan josi zitzaizkidan begiak. Erraldoiak ziren, hiru seme-alabari titia batera emateko modukoak. Nire begiradak ezustean harrapatu zuen Maria Luisa, ez baitzuen haur batengandik halakorik espero, eta biluzik sentitu zen une batez. Eskotera eraman zuen eskua, eta urrezko domina hartu, bularrak estali nahirik bezala. Baina nire soak bular eder haiek ikusi nahi nituela adierazten zuen. Desiraz begiratu nizkion, ikusteko gogoz, laztantzeko ametsez, titia hartzeko irrikaz... Honetan, airea falta balitzaio bezala, sakon hartu zuen arnasa, eta ondorioz bere birikek kanporatu egin zituzten bularrak, soinekoaren kontra estututa nabarmenduz. Segituan ohartu zen bere nahigabeko okerraz. Izan ere, hori ikusita, begiak zabal-zabalik geratu zitzaizkidan, eta marrubiak bezain gorri jarri nintzen poliki-poliki.

      Gustatu egin zitzaion eta era ederrez erakutsi zizkidan, lotsa gaindituta. Disimuluan, besoak altxatu eta eskuak atzera eraman zituen, garondoko ilea txukundu nahirik bezala; gero, airea emeki eta sakon hartzen saiatu zen titiak handitzeko. Ene bada! Burua altxatu nuen hobeto ikusteko. Bazirudien soinekoaren josturak hautsiko zituela. Titiak, dagoeneko erori samarrak izanik ere, inoiz baino ederragoak zituela iruditzen zitzaion nonbait Maria Luisari; desiratuak zirelako aspaldiko partez, beharbada, eta, era samur eta biziz gainera, bere senarrak ez bezala. Bada, Maria Luisa ezkondua zen, hatz luzeko eraztunak ongi adierazten zuen bezala. Eta une hura betiko geratu zitzaidan gogoan, zorabioarekin nahastuta.

      Handik laster jaitsi zituen beso nekatuak, eta iztermamietan pausatu atsedena hartzeko. Haraxe joan zen nire begirada ere. Soinekoaren gonari beherantz tira egin zion, eta begi-bistan geratu ziren bainujantziaren lepoa eta bularren jaiotza. Gero, apurka-apurka, zabaldu, luzatu eta txukundu egin zuen jantzia: oihalaren tolesak gorputzaren kontra kendu eta gerriko zimurrak leundu zituen aldakak nabarmentzeko, soineko osoa lisatu arte.

      Ordurako beste andrea erabat eskandalizatua zihoan horrelako gauzak ikusita. Urolak sirena jo zuen. Horrekin, Zumaiara heltzear geundela abisatzen zigun tren-gidariak, eta nik pena handia hartu nuen bihotzean.

      Amets ederrak beti motz. Bidaia laburregia egin zitzaidan eta urduri jarri nintzen. Ez nuen lagunarekin hondartzara joateko gogorik. Maria Luisarekin egon nahi nuen, eta ez nekien nola. Nire jolasa benetako irrika bilakatu zen eta amorrua eman zidan hura horrela bukatzeak.

      Trenak trakets balaztatu zuen, aurrera segitu nahirik bezala, eta bat-batean gelditu zen Zumaiako geltoki aurrean. Balaztada luze eta gogor hark saminez atera ninduen nire fantasiaren mundutik udako errealitate bero likin jasanezinera. Trenaren magia hautsirik, biak altxatu ginen, jende guztia bezala, trenetik irteteko. Pasilloan jendea pilatuta zegoen ordurako, eta Jon nire atzean.

      Maria Luisarengana hurbiltzea pentsatu nuen, baina ez zegoen aurreratzeko zirrikiturik, eta nigandik metro batera zegoen arren, bertan gelditu behar izan nuen. Ez nizkion begiak gainetik kentzen. Haren eskuek artega sostengatzen zuten hondartzako otarra. Bere bidaia-kidea atzean lagatzen saiatzen ari zela ohartu nintzen. Ni gauza bera egiten ahalegindu nintzen orduan Jonekin, baina alferrik, Jonek berehala oihukatu baitzidan:

      —Baina zer ari haiz, motel? Etziok presarik.

      Ez nion erantzun. Nahikoa nuen nire barruko ekaitzarekin. Bihotza bularretik atera beharrean jarri zitzaidan, eta burua nahastuta nuen. Ez nekien zer gertatzen zitzaidan, zer egin nahi nuen benetan; edo hobeto esanda, banekien, baina ez nola. Maria Luisarekin joateko agintzen zidan bihotzak, kosta ahala kosta; buruak, aldiz, ezetz, ez joateko esaten zidan etengabe. Blokeatuta nengoen, eta garbi nuen gauza bakarra zera zen, ez nuela Jonekin joan nahi, eta gainetik kentzeko grinak garrasi egiteko gogoa ematen zidan.

      Bistan zenez, Maria Luisari ere halako zerbait gertatzen zitzaion. Ez bide zekien zer egin, zer nahi zuen. Nik arretaz ikusten nituen bere mugimendu guztiak. Noiz edo noiz biratu egiten zen jende artean, eta ni hanka puntetan jartzen nintzen ikus nintzan, irribarretsu beti.

      Jendea pixkanaka ari zen irteten. Bagoiko irteera gero eta hurbilago zegoen. Azkenean irten zen Maria Luisa, baina okerreko atetik. Jende guztia ezkerreko aldetik ari zen ateratzen. Maria Luisa, aldiz, eskuinekotik jaitsi zen, eta ez dakit nahita edo nahi gabe egin zuen. Leiho batetik ikusi ahal izan nuen alboko trenbidearen errailak gurutzatzen eta bigarren andenera nekez igotzen.

      Hantxe gelditu zen, gero, zutik, otarra eskuetan, urduri, trenari begira, ateari begira, ni noiz irten zain bezala. Bitartean, ni irteteko ilaran nindoan, astiro baino astirago, jende artean zapalduta, ogitarteko-poltsa eskuan, egonezinik, leihotik andreari begira, irteteko deseatzen. Eta unea iritsi zenean ezin izan nuen, Jonengatik ez nintzen ausartu Maria Luisa irten zen ate beretik irtetera, lagunak orpoz orpo jarraitzen baitzidan, beste aterantz bultzatuz.

 

 

Lagunaren haserrea

 

      Kanpoan lurpeko pasabidea hartzera zuzendu ginen. Nik, ibili ahala, leihoen beste aldean ikusten nuen Maria Luisa. Burua mugitzen zuen ezker-eskuin nire bila. Jende artean ikusi ninduenean, bekokia ilundu zuen, eta, egin zuen keinuarengatik, bere buruarekin haserretu zela iruditu zitzaidan.

      Gero, lurpeko irteerarantz abiatu zen gu bezala, haserre-pausoak emanez.

      Hori ikusteak min eman zidan, eta eskailerara iristean Jon atzean lagatzen saiatu nintzen korrika eginez. Eta hasieran lortu nuen, jende artean erraz galdu bainintzen. Gero, beheko pasabidean, Maria Luisa zetorren aldetik joaten saiatu nintzen, baina alferrik. Jonen eskua sentitu nuen atzean bat-batean, nikitik tiraka.

      —Hi noa hue? Baine zer pasatzen zaik gaur? Plaire hator ala zer? —bota zidan ozenki.

      Jonek zerbait susmatzen zuen eta ez zuen bakarrik geratu nahi. Hori argi zegoen. Hondartzarantz abiatu ginen, ni astiro-astiro, eta bera ere bai: pare-parean zihoakidan eta unetxo batez ere ez zen deskuidatzen. Antxintxika hasi eta jende artean sigi-saga eginez ihes egitea pentsatu nuen, baina lurpekoan bertan Maria Luisa ikusteko gogoak burutik kendu zidan ideia. Tamalez ez zen hala izan; jende uholde batek arrastaka ginderamatzan kanpora. Atzera begiratzen nuen etengabe, eta Jonek behin eta berriz galdetzen zidan zein ikusi nuen. Ez nion ezer erantzun. Jende uholdearen erdian gelditu egin nintzen pasatzen ziren emakumeei begira, estu eta larri, baina deus ez. Ez zegoen Maria Luisaren arrastorik.

      —Hara, jungo al gea behingoz, edo ze ostia? —bota zidan Jonek oso-oso haserre.

      Kasu egin nion etsita eta abiatu egin ginen. Kanpoan eguzkiak dena argitzen zuen indartsu, lurpekoaren barrua ilunpetan lagata. Ilunegi haren barrua kanpotik ikusi ahal izateko, argitasun-aldaketa handia baitzen. Hala ere, sarri biratu nuen burua atzerantz, eta halako batean ikusi nuen azkenik. Lurpekoaren irteeran geldi zegoen niri begira, eta itxoiteko keinua egin zidan, jende guztiak alde egin arte itxoiteko.

      Baina ordurako Jonek besotik arrastaka ninderaman. Tiraka eta tiraka ziharduen, eta nik ez nekien nola azaldu ez nuela hondartzara joan nahi, kontxo!, bakarrik egon nahi nuela, ba-ka-rrik!

      —Hi!, etzekiat zer ostia pasatzen zaian gaur, baina hola jartzen haizenean ez hau inork agoantatzen. Tira, goazen behingoz!

      —Bale, bale, motel.

      Koldarra izan nintzen; ez nion ezer esan lagunari eta hantxe utzi nuen Maria Luisa, otarra eskuetan zuela, Jonek gogoz kontra arrastaka ninderaman artean. Maria Luisak, saminduta, burua jaitsi zuen, eta, zoruari so, negarrari eman ziola konturatu nintzen. Kosta alderantz zuzendu nuen burua, eta, etsita, lurrera erori zitzaizkidan niri ere begiak. Eguzkiak asfaltoa kiskaltzen zuen eta gurina bezala biguntzen, baina bero ikaragarri hark ezin zizkidan lehortu masaileko malko mingots haiek.

      —Baina, zer pasatzen zaik? Esango didak? —Jonek.

      —Ez huke ulertuko, Jon. Ez huke ulertuko —esan nion negar batean.

      —Zergatik ez? Jode, jode... Hara! Marea gora zegok, ikusten? Anima hadi motel!, kriston olatuak izango dituk eta.

 

 

Aitzakia

 

      Herriko zubia pasatu eta itsasadar ondoan gindoazela, burua biratu nuen une batez, eta Maria Luisak urrutitik jarraitzen zigula konturatu nintzen. Pentsatu nuen dena ez zegoela galduta, eta bat-batean —ez dakit nola otu zitzaidan—, eskuak sabelera eraman nituen, egundoko mina banu bezala, eta aieneka hasi nintzen. Auto baten kontra jarri nintzen, eta oso gaizki nengoela errepikatzen nuen behin eta berriz. Egundoko gezurra asmatu nuen. Joni azaldu nion jaiki nintzenetik tripako minak nituela, gero eta okerrago sentitzen nintzela, eta bat-bateko kakalarria nuela. Jonek ez zuen hasieran sinetsi, jakina, baina nire oihuak entzunda, kezkatzen hasi zen. Berehala esan nion etxera bueltatuko nintzela lehen trena hartuta. Jon haserretu egin zen nirekin, ez baitzuen etxera itzuli nahi. Baina nik ez kezkatzeko esan nion, bakarrik moldatuko nintzela, lehenbizi geltokiko komunetan kaka egin eta gero trena hartuko nuela. Bere olatu kuttunak etorri zitzaizkion burura, nonbait, eta esandakoarekin konforme geratu zen. Elkar agurtu genuen, eta ni etorritako bidetik itzuli nintzen astiro; Jon, aldiz, antxintxika abiatu zen hondartzarantz.

      Maria Luisarengana hurbiltzen nintzen heinean, minak desagertuz zihoazen. Nire irria gero eta zabalagoa zen aurpegian. Maria Luisa eta biok aurrez aurre aurkitu ginenenean, eskua eman zidan. Nik hartu egin nion eta horrela abiatu ginen kalean zehar. Ama-semeak genirudien.

      —Toki eder batera eramango zaitut —esan zidan oso atsegin.

      —Ondo.

 

 

Elkarrekin

 

      Zoriontsu nindoan bere eskutik. Itzurungo aldapa igo genuen, baina hondartzara jaitsi ordez, eskuineko bidezidor batetik gora eraman ninduen, eta zelaian barrena kostako amildegi bakarti baten gainera heldu ginen.

      Maria Luisak esku-oihala zabaldu zuen belarretan, eta nik plastikozko zorrotik atera nuen nirea. Soinekoaren kremailera ireki eta oinetara erortzen utzi zuen. Body horietako bainujantzi urdin-iluna zeraman. Nik nikia eta prakak azkar erantzi eta bainujantzi hutsean geratu nintzen. Goitik beheraino begiratu zidan eta Solar botea atera zuen.

      —Mutiko earra zea. Ze izen dezu?

      —Aitor.

      Eskuineko ahurrean bota zuen pixka bat.

      —Etorri Aitor —eta bizkarrean igurtzi zidan. Gero, beste krema pixka bat eman zidan paparrean, besoetan, hanketan eta aurpegian. Amarekin bezala sentitu nintzen.

      —Eztet eguzkiak erretzea nahi azal leun hori.

      Ondoren, nire ahurretan bota zuen pixka bat, eta ahoz behera etzan zen eman niezaion. Guau! Gustura aritu nintzen haren bizkarrean krema zuria hedatzen, azalak guztia xurgatu zuen arte. Gero besoetan eta hanketan eman nion. Bukatu nuenean, ahoz gora etzan zen eta, irri eder batez, “orain aurretik”, esan zidan.

      Besoetan eta hanketan eman ondoren, begira geratu nintzaion zer egin ez nekiela.

      —Ikusi nahi al dituzu? —esan zidan.

      Eta nire erantzunaren zain egon gabe, tirante bat kendu zuen, eta gero bestea, eta gerriraino biluztu zen poliki-poliki, titi erraldoiak eguzkitara aterata. Ikusten nituen lehenengoak ziren. Arnasa eten zitzaidan.

      —Ea ba. Hasi. Eztezu biak erretzea nahi izango, ezta?

      Potea eskuan, haren sabelean eseri nintzen hankalatraba. Pixka bat hartu eta eskuinekoarekin hasi nintzen. Eskua dardaraka nuela konturatu nintzen. Liluraturik nengoen. Dena haragi biguna, hezurrik gabea, sekula ez nuen halakorik ukitu. Kosta zitzaidan bestera pasatzea, eta, atseginez beteta, bi eskuz bukatu nuen krema ematen, titietan, golkoan, sabelean... Bukatu nuenean, beldurrik gabe segitu nuen titiak laztantzen, naturaltasun osoz.

      Maria Luisak, begirik kendu gabe, dena egiten uzten zidan irribarretsu; gustura ari nintzen benetan. Orduan, bere zaporea jakiteko gogoa izan nuen, eta titia hartzea otu zitzaidan, trenean irudikatu eta desiratu nuen bezala. Pentsatu eta egin. Ezpainetan titi-punta nuela, berehala nabaritu nuen gogortzen ari zela. Grazia egin zidan, eta bestea ere xurgatu nion gogor zedin. Ia oharkabean, Maria Luisak bainujantzia erantzi zidan, eta biluzik geratu nintzen bere gainean. Zakila zutik nuen eta berak eskua hara eraman zuen. Leun ukitu bazidan ere, egundoko zorabioa sentitu nuen. Mundiala. Bi hatzen artean hartu zidan gozo, eta gora eta behera mugitu zituen atsegin har nezan. Plazer hura eskertzeko, ahora hurbildu eta musu bat eman nion. Beroak eta haragitsuak zituen ezpainak, eta hori atsegin nuen.

      Gero eta azkarrago mugitzen zituen hatzak eta atsegina ere gero eta handiago zen, zoratzeko modukoa. Bi aldiz segidan jo zidan kanpaia horrela, esne guztia bota nuen arte. Maria Luisak, orduan, alboan etzateko eskatu zidan, eta ondoren bainujantzia erantzi zuen osorik.

      Emakume bat biluzik ikusten nuen lehen aldia zenez, hanka arteko biloa aurrean izateak zeharo harritu ninduen. Triangelu itxurako hura bitxia iruditu zitzaidan. Hobeto ikusteko hurbildu nintzen, eta Maria Luisak hankak zabaldu zituen; gero bat nire gainetik pasatu zuen, eta bien artean geratu nintzen hankartera begira.

      Ordura arte inoiz ikusitako gauzarik ederrena eta misteriotsuena zen: hasteko, bilo motz hertsiaren behealdean gaizki sendatutako ebaki bat zegoen; baina ez zegoen odoletan, bustia baizik, eta inguruko biloa umeltzen edo ihintzez betetzen ari zen. Segidan, sabelean eta titietan erreparatu nuen. Hauek alboetara apaltzen ziren goxo, flanak bezala. Gero, bien arteko erretenetik Maria Luisaren aurpegia eta irria ikusi nituen.

      Gehiago hurbiltzeko esan zidan eta halaxe egin nuen. Belauniko jarrita, usaina izan zen lehen sentsazioa, arrain usaina hartu bainion ebakiari zerion zukuari. Ausartu nintzen eta alua ukitu nion. Bero, umel, labainkor zegoen, eta ukitzean haragia ireki zen pixka bat eta zuku dirdiratsu gehiago irten zitzaion. Hatza haragi gorrixkaren artean jarri nuenean, berehala ondoratu zitzaidan barrura, eta zulo sakona sentitzean, beldurtu egin nintzen eta azkar atera nuen. Maria Luisak, barrezka, ez beldurtzeko esan zidan. Berriz sartu nuen eta barrukoak arakatzean ikasi nuen sarrerak bi ezpain gisako zituela, bi kanpotik eta bi barnetik, eta leize ilun sakona babesten zutela. Izan ere, hatza bertan galdu zen eta ez nuen hondoa ukitu. Eta asko harritu nintzen Maria Luisak esan zidanean oso malgua zela, eta esku osoa ere sar nezakeela lasai asko. Nik ez nion sinetsi, eta ukabila sartzeko gogoa izan nuen arren, ez nuen egin, horrek min emango ote zion beldurrez. Azken batean hura zauri handi bat iruditzen zitzaidan, odolaren ordez txistua botatzen zuena.

      Eskua sartu ez, baina denbora luzea eman nuen ikertzen. Maria Luisak gustura zirudien nire jakin-nahiarekin, eta une egokiena iruditu zitzaionean, goiko aldean ezkutaturik zegoen haragizko perla bat erakutsi zidan. Harrituta entzun nion ez ahazteko inoiz hura igurtziz hartzen dutela emakumeek plazer handiena, eta, aurrerantzean, beti-beti bertan eragin behar nuela neska batekin nengoenean, atsegin emango banuen.

      Ordurako busti-bustia zegoen Maria Luisa eta oso erraza egin zitzaidan garautxo hura laztantzea. Gainera, nire ezusterako, mihiaz egiteko eskatu zidan, eta hasieran nazka pixka bat emango zidala uste izan arren, ez zen horrela gertatu, eta arrain-salda edo saltsa gaziren bat ari nintzela dastatzen iruditu zitzaidan.

      Ahotsaren doinua arras aldatu zitzaion Maria Luisari. Leun bezain etenka eta xuxurlaka irteten zitzaizkion hitzak ahotik, eta nire belarriek musika balira bezala hartzen zituzten: ez gel-di-tu, az-az-karra-go... Bat-batean isildu egin zen. Beso eta hanketako giharrak estutzen zitzaizkion. Nire burura eskuak eraman, gogor heldu, eta min pixka bat ematen zidala, hasperen ozen eta luze bat bota zuen. Ez nuen ulertu zergatik, baina Maria Luisaren barnean zerbait handia eta txit atsegina gertatu zela sentitu nuen nire baitan, eta zerbait hori neuk eragina zela, gainera.

      Nahikoa, esan zidan. Gero, hankak itxi zituen eta besoetan estutu ninduen. Zeruan zegoela ematen zuen eta bere begien gaztaina-kolore bizi-bizian erreparatu nuen. Hamaika musu eman zidan aurpegi osoan, eta nire zakiltxoak gogor zirauela ikusirik, alura hurbildu zuen

      —Bultza.

      Eta di-da batean sartu zen barrura. Hura gustua sentitu nuena! Atzera-aurrera mugitzen hasi nintzen, gero eta arinago, ezin nintzen gelditu, baina Maria Luisak ez zuen nonbait nik adinako atsegina hartzen, eta zakila ateratzeko eskatu zidan; gustu handiagoa emango zion beste zerbait probatu nahi zuela, eta hartara biok gozatuko genuela.

      Buelta hartu zuen eta txakurka moduan jarri zen eskuoihal gainean. Ipurdia eskaini zidan. Ni begira geratu nintzaion. Atzetik, potorro gorria ikusi nion, eta pixka bat gorago uzkia: zulo txiki, ilun, estua, kanpotik zilbor itxura zuena. Burua biratu zuen eta zer egin behar nuen azaldu zidan. Ipurmamietatik heldu nion eta hatzak potorroan sartu. Sartu eta atera egin nuen hainbat aldiz, eskatu zidan moduan. Horrek gustu handia ematen zion antza, plazer oihuak botatzen hasi baitzen. Hatzak zeharo bustirik nituenean, ipurtzuloan sartzeko eskatu zidan. Sartzean oihu egin zuen txakur baten antzera eta nik barre egin nuen. Segidan, beste hatz bat sartzeko eskatu zidan, eta gero beste bat. Aldakak mugitzen hasi zen eta nik hatzak zulotik azkar-azkar sartzen eta irteten ikusten nituen. Mugimendu horrek grina handitu zidan.

      —Orain sartu zure txikia. Ez beldurtu, atsegin handia hartuko dezu.

      Eta hala egin nuen. Eta egia zen. Zulo horretan sartuta atseginago sentitu nuen kikila, zulo hura bestea baino txikiagoa zelako. Estu-estu nuen barruan, eta atzera-aurrera hasi bezain pronto, plazerez erotuko nintzela uste izan nuen. Ezin nintzen gelditu. Plazer hura, sentipen hura handiegia zen niretzat. Ez nuen luze iraun, eta agudo hustu nintzen Maria Luisaren ipurtzuloan. Esnea botatzeko une hura ez dut sekula ahaztuko. Mundiala izan zen. Begiak itxita, gora altxatu nuen burua eta ahoa berez ireki zitzaidan. Gero, bat-batean zabaldu nituen begiak eta, amildegitik gertu geundenez, itsasoa eta zerua urdin-urdin ikusi nituen, eta benetan uste izan nuen zeruan bertan nengoela.

      Maria Luisaren bizkar gainean etzan nintzen nekatuta, eta laster eskuoihalean luze bukatu genuen biok. Ni oso gose nintzen eta txorizo ogitartekoa atera nuen poltsatik. Hori ikustean, Maria Luisak patata tortilla eta ura atera zituen bere otarretik. Barre eta algara artean jan genuen dena. Gero jolasean segitu genuen, txortan, alegia.

      Era honetara erakutsi zidan Maria Luisak arrats hartan emakumea asetzeko gizonak jakin behar duen guztia. Eta irakaslea bezain fina zen ikaslea. Beste hiru aldiz xurgatu nion perlatxoa, eta hirutan sartu nion adartxoa atzetik, itsasoan eguzkia sartzen hasi eta trena hartzeko ordua zela jabetu ginen arte.

      Menditik jaitsi eta geltokira abiatu ginen. GeL tokian trena zain zegoen, eta gu azken bagoian eseri ginen hutsik zegoelako. Ia bidaia osoan lotan egin nuen Maria Luisaren besoetan, amaren magalean bezala. Azpeitian esnatu ninduen, jaitsi egin behar zuela esanez, eta musu gozo batekin agurtu ninduen; betiko, harrezkero ez baitut gehiago ikusi, tamalez. Azkoitian jaitsi nintzenean, trena nola urruntzen zen begira geratu nintzen, eta pentsatu nuen hura izan zela nire bizitzako egunik ederrena.

      Eta egun hartatik aurrera beldurra galdu nien neskei. Kontua da emakume helduak gustatzen hasi zitzaizkidala, eta oraindik ere izugarri erakartzen nautela, udan bereziki. Noan tokian nire Maria Luisaren gaztaina-koloreko begi biribilak bilatzen ditut, noizbait aurkitzeko itxaropena galdu gabe.