ANDRE DANA MARIA
PRIBILEJIATUA

TRINITATE GUZIZ SAINDUARI

        Maiestate adoratzekoa Iainko hiruretan saindua, enaiz hautsez eta erhautsez bertzerik, eta halarik ere gorputzez eta arima ahozpez jarririk zure loriako thronuaren aitzinean, ausartzen naiz, zuk o guzien gaineko egille nausia kure Iainkozko eskuaz bere parte guzietan moldatu eta obratu duzun ofrenda baten zuri konsekratzera. Etzaitut hura zor xoilki zenen zure meneko serbitzaria naizen, bainan oraino bere ethorkizko zu zenagatik, halaz eta zure zuhurziaren obretarik buruzagien eta zure botherearen eginteen konpligarri bezala bihotzez ohoratzen dugun ezin konparatuzko Birjinaren pribilejioak zure ontasunaren haste eta fingabeko ithurburuetarik sortu direnaz gerostik. O Trinitate guziz saindua eta guziz miretstekoa, etzenduen aski eritsi ez deusez gizonaren egitea zure idurira hura nahi zenduen oraino altxatu bere erortetik, eta obra handi haren ekhartzekotzat burura eder zen Birjina bat hautatzea, zein lizen zure hirur Iainkozko presunen amorioaren eta grazien xede maitea, bera izanez alaba, ama eta espos.

        Zertaz ere bada egina baita ekhartzen derautzudan ofrenda, hura zure da, ordea merezi luke hartan bere antzea eta eskua eman lezan zure Kerubinetarik hark, zeini gauza guzien ezagutza gorenak partitu baitiotzatzu: hala ere elituzke ofrenda hunek berari dagotzan apareillu guziak, halaz eta Iainko baten amar¡ eman zaizkon Pribilejioen handitasuna ezagutzekotzat, iakin behar litekeienaz gero noraraino hedatzen den Iainko haren beraren botherea.

        Zuk xoilki, o ezin erranezko eta ezin endellegatuzko Trinitatea partitu diotzatzun grazien kontua eta balioa dakizu, eta gizon hil-beharrek, hartaz ezin minzatuz mothelki baizen, aski iduki behar dute bere botuen ekhartzea zure Paktu berriaren Arka haren aitzinera, hura estaltzen duten belen altxatzeko eskurik hartu gabe. Guziarekin ere nekhez ene ausartzia kondena dezaket, jarten naizenean konsideratzen laudorio dela haren loriarentzat, dakusadanean ere ezinak berak ohore ekhartzen dioela, eta abantail zaitala, ni zizmixtatua izaitea hainbertze argi biziz, zeinek ezpaitituste espirituetako begiak lilluratzen hekin argitzekotzat baizen. Egiaz gogoetak, nahasia bada ere, eta Andre beregaineko haren handiresunen pizuaz plaundua, hura saindukiago ohoratzen du, hitzek baino, eta hari xoilki dagokan laudorioa da, zeren hura egin duzun hain handi, non dagoen laudorio guziak helditeskeien baino gorago.

        Hala, o Iainkoa, zure izaitearen batasunean, eta hirur presunen Trinitatean guziz sinple zarena, behar dudan ahalkhadura zure guziz gaineko Majestateari laudoriozko sakrifizio apur hunen ofrendatzeaz, fidanzara bihurtzen da gogoratzen naizenean lore eta lili arunterenak, zure aldareen gainean pausatuz gerostik, eztirela gutiago sakratuak, ofrenda aberatsenak, eta prezatuenak baino. Ezteraut halaber urguillukeriak ausartzia hau ekharri gogora, baina bai ene bizitze thaillu ondikozko hunen beharrak; ene eskasiak indar geiago izan du ene ahalkhetasunak baino, dudan amorioa garaitu zaio perillari, eta eztut zinetsi izan neurrigainezko desir saindu batetarik baizen heldu ezten burupea lizela barkhamendurik merezi elukeien ofensa.

        Aita eternala, Birjinen Erregina hura hautatu duzuna, Berbo kreatugabea, hura zuretzat preparatu duzuna, Espiritu saindua, hura zure grazia guzien gaindiraino bethe izan duzuna, har ezazue ene ofrenda txipitxoa, eta zuen gogarako den amoreagatik, emazue hura presentatzen derautzuenaren bihotza desiratzen duzuen bezalako puntuan. Grazia hura berrezazue bertze batez, eta egizue bizitze hil behar hunetan ezin erran eta ezin endellega dezakedana mirets ahal dezadan loriazko bizitzean.

IAINKOAREN AMA BIRJINA
GUZIZ SAKRATUARI

        Zeruko eta Lurreko Erregina handia, Trinitate guziz sainduaren Tenplu bizia, zori doatsu hura du danaz gero, zure Tenpluak bere lan eta trabaillu sakratuez, zeinek hobeki edertatzen ditusten othoitzgilleen balsan sartzeaz eta aurkhitzeaz, zilhegi egin nazazu, othoi, ene debozionezko peintadura txipitxo hunen iratxekitzera zure imajinaren oinen azpian. Enago jakin gabe zein hitz ederrekin, eta zein handiresun saindurekin konsekratu derauskitzuten bere espirituetarik atherarikako obra nobleak, ordea badakit ere, hekin emaitza handienak neurtzen badira zure handitasunaz, eztirela aberatstasun eskasak baizen, eta hekin frankia eztela eskasia aberatsaz bertzerik. Iragan diren mende guzietan eman derauskitzuten laudorio guziak, gero ere eman dakidisketzunekin konparaturik, eztira harteen ixil-egoite bat bezala baizen, eta bere arimetan mihitzat zekhasketen amorio beroa doatsuago izan da zutaz gogoan zutenaren deklaratzeko eta adiarasteko, hekin minzatze ederraren hitzak berak baino. Mututurik bezala iarri dira puntu hunetan, eta irakhasi deraukuzularik Guziz botheretsuak gauza handiak egin dituela zuregatik, barkha diazadazu benturatzen banaiz erraitera zure handitasuna garaitu zaiola zure iakintasunari, eta ezin klara zenetzakeiela zure bihotzean eta ariman serra ahal zenetzakeien ezin erranezko misterioak.

        Ordea Ama bethiere onetstekoa, sekulan ezin aski onetsia izanez, zeren tarte hurren neurrigabeko bat baita zure goratasunaren eta ene beheratasunaren artean, eta zeren baitzara gizonek egundaino erran, ethorkizunera erranen, eta sekulan ezin erranen duten guzia, zeren Profetetarik argituenak ezpaitu ausartzia hartu zure pribilejioetarik batez minzatzeko, Serafin batek espainak garbitu ziotzanean baizen, behar othe da halakotz ene ez aski izanagatik sekulakotz nagoen ene eginbidean iarri gabe? Egiaz etzinituzkeien izanen Iainko baten Amaren handitasunari zor zaiskon eta dagotzan grazia eta edergarri guziak gure espirituak hetan sar ahal balitez eta Angeruen ere beren mihiek eman ahal baletzate aditzera. Zu zare Zeru mistiko bat egun oroz argi berririk agertzen duena, eta baditutzu Pribilejioak goitiko izar hek diruditenak, zeinek gure begietarik hagitz urrun izanez garaitzen baitute gure jujeamendua. Ezta minzatze ederretako lorerik gure aitzinekoek hedatu eta barraiatu eztutenik zure urratzen azpian. Esta khororik zure oinetara ekharri eztutenik, ez izanez handi aski hekin emaiteko zure buruaren gainean: badarik ere ezta beldur behar gizonek ahi ahal dezaten arduraki darion ithurburua, ez eta gogoeta berriren eskasia duten, non ezin hilleko espirituek sekulakotz aurkhituko baitute zer mira eta zer erran berririk.

        O maitarasun ederraren Ama, miragarritasunak aldizkatu duenaz gero, eta Babilonen, erran nahi da, nahasmenduko dorrean, berezi ¡zan ziren mihiak bat egin direnaz gerostik Giristinoen Elizan zure laudorioen aipatzeko eta banatzeko, zeronek erran duzunaz gero jende kasta guziek, direla gizon, direla emakume, adin eta bizitze thaillu guzietan zure beregaineko zoriona, bat ere ixildu gabe, predikatuko dutela, zure hitz horren sekulako egiaren gainean permaturik, zor zaitudan ohorea beldurtasunarekin balsatzen dudala, abiatzen naiz minzatzera, beheraki bada ere, zure ezin estimatuzko graduaren apareilluak bezala diren abantail beregainezko hetaz. Ahalkhadura, duda gabe, ezin apartatuz bezala iarraiki lekidikeo hain ausartki harturikako lan bati, baldin ezpaneaki zu zarela Iainko haren ama, zeinak ezarri baitu argia ilhunbetan, eta handitasuna beheratasunean. Ordea konsolatzenago nauena da, alde guzietarik inguratzen zaituen loria distiagarri haren arraioen artean eztuzula deusik galdu zure humiltasun barrenenetik, eta Angeruen agurrari begitarte eginez gerostik etzaiskitzula gizonenak higointzen. Hala ere, eztira merezigaberik zure handitasunen aldera, halaz eta erranez xoilki zu zarela hekin Iainkoaren ama hirur hitzetan, aurkhitu dutenaz gero zuri laudorio legezko eta oso baten emaiteko antzea.

        Zeren, ordea, ezin konparatuzko Birjina, zure zuzenetarik bat baita, nihork ezin lauda ahal zaitzan, hari esku eman ezpadiozu, alde zakisko ere gogo nobleari, eta barkha diozozu ene handi nahiari, hagitz handiago ageri baita zure izen guziz ohorezkoaren azpian iarriz, ezen ez bertzeena, zeinek bere liburuak sekulan ez hiltzekoak egin ustez gomendatzen baiteraustetzate munduko Iaun Andre handiei, ezin eman dezaketelarik sekulan ez hiltzeko indarra, hura berek ez izanez ere beretzat. O Birjina egundainoko Hitzaren ama, hitz ageria eman diozuna minzatzeko, har ezazu ekhartzen derautzudan ofrenda hau hitzez egina zure laudorioen bezanbat aipamenez eta ene amorioaren eta serbitzutasun humillaren bezanbat aktuz eta seinalez bezala.

ANDRE DANA MARIAREN

PREDESTINAZIONEA

1. PR.

        Etxegille Nausi iakintsunak Tenplu miragarri handi eta aberats baten egiteko borondatea hartzen duenean, gooan duena ezin athera dezake eta bere obra ezin altxa diro, baldin gauza guzien aitzinetik hartaz molde bat sartu ezpazuen bere buruan. Adimenduko lan hartan bere gogoari aski den bezanbat egin dioen bezain sarri, bere espiritua eta eskua konpasa eta arrazoina bata bertzearekin ezarririk molde ikus diteken bat atheratzen du, non lerro batzuez seinalatzen baititu eta berezten behar diren partimenduak, figuren berdindurak, argi egiteko lehiotzeak, eta zer ere antzeak adiaras baitezake lerrodura hutsez. Ordea nola gogoan duen obra hura noblea baita eta behar baitio bere egilleari ezin hillezko khoro bat ekharri, molde haren gainean bertzerik hainitz egiten tu eta partitzen deraustetzate bere adiskidei, ikus dezaten amoreagatik zein forma ederretako diren, hekin obratzeari lot dakion baino lehen.

        Manera hunetan berean guzien gaineko Mundugilleak egundainotik hartu zuen bere adimenduan gogozko exenplua eta moldea Tenplu bizi haren egiteko, zeina nahi baitzuen lurrean altxatu bere handiresunaren ikusgarri bat, eta leku saindu bere seme haragi eginaren loria guziaren hartzeko gai eta behar bidezko lizen bat bezala. Doidoia Angeruak argitu izan ziren graziaren arraioez zeinetaz bestitu baitzituen, non Inkarnazioneko misterioaren behenbiziko moldea erakusi baitzerauen bere Iainkozko izaitearen miraillean, zeinak ethorkizuneko gauzen imajinak bihurtzen baititu perfekzione geiagorekin sekulan bere izaitearen argian izanen duten baino. Bainan etzituen espiritu doatsu hek xoilki partale egin bere sekeretuan, ezen mundua ezdeusaren lezetik athera zuenean berehala gure lehen burasoei bere ontasunaz, erakusi zerauen gogoan zuenaren trazadura mehe bat bezala, erran zerauenean (hekin odoletiko Birjina hura laudatzen zuela) hark egun batez zerua eta lurra, grazia eta naturaleza adiskidetuko zituela bata bertzearen artean, hain zorigaixtoz hek etsaitu zituen sugearen burua porrokatuko zukeienean. Gero bere Probidenziaren gogoeta gorenetan parte eman nahi ¡zan zerauen. Paktu zaharreko Patriarkhei, Profetei, eta bertze Iustuei erakusten zeraustela miragarrizko berri hek, zeinek behar baitzuten munduko zuhurzia lastimatu, ikus zezanean Birjina batek bere sabelean idukiko zuela gizon egin bat, parte batek besarkatuko zuela den guzia, obrak emanen zioela bere obrariari izaitea, denborak mugarristatuko zuela sekulakotasuna, eta ezin neurt ditekeientasuna sartuko zela leku batetan.

        Guziarekin ere diferenzia hau da Iainkoaren eta Etxegillearen iakintasunen artean; ezen etxegilleak, hari dadintzat bere obraren egiten behar dio behatu bere buruan formatu duen exenpluari, egiten duen guziaren hasteari eta erreglari bezala; bainan Kreatzailleak eztu bere baitatik kanpozko gauzarik behar bat ere, eta kreaturen gauzetarakotzat eztu imitatzen bere izaitea baizen, zeina baita kanpora atheratzen duen guziaren molde bakhoitza. Ezagutzen tu gauzak, ez gizonek bezala, zeren munduan diren; aitzitik munduan dira, zeren ezagutzen dituen: eta bere formak oraino eztituztenez eta haren botherearen eta zuhurziaren tresoretan gorderik dauntzanez bezanbatean, hek ezagutzen tu aitzindarizko iakintasun batez (hura Theologek deitzen baitute bisioneko iakintza) miratzen dituela gauzak hekin izaitean, eta noizko ordurekin emanen derauen bere sigilluaren ezardura. Handik heldu da mendeen itzulzetan egin den guzia haren begien aitzinean izan dela mende guziak baino lehen, ez xoilki bere izaitean baitadutzan gauza mudakorren ezin mudatuzko ithurburuak, eta denboran egiten den guziaren egundainoko eta sekulako arrazoinak, bainan oraino zeren haren iakintasunaren Iainkozko begiak iragaiten baititu eta klarki ikusten bere aitzinean eta presentean dituen gauzak bezala, zeinen puntu sekulakoa ezpaita isurtzen eta ez nihoiz ere iragaiten. Denbora gabe denboretako ordenanzan, ezta deus ere berri harentzat, zenen egin baitu egundainotik egin behar zen guzia; eta ahal dirateskeien gauzek eztute gutiago argitzen haren maiestate sainduaren aitzinean, iguskiaren argiaz iadanik argitu direnek baino.

        Iainkoak beraz bere baitako konseilluan deliberaturik loriazko eta doatsutasunezko Erresuma baten egitera eta finkatzera, etzuen bere baitan deus ikusi aitzin lekionik bere seme gizon eginaz zuen gogoatzeari; hura behar baitzen Erresuma hartako sekulako Errege izan, hanbat azpiko naturalez adora ledintzat, zenbat gero izanen baitziren zeruan predestinatuak. Zeren, bide bezala minzatzera, eztelarik Iainkoaren adimenduan ez lehenik ez gerorik, ikusirik haren aktu guziak egundainokoak direla, guziak bertan egiten direla, eta haren borondateak ezin dukeiela ez hasterik ez finik, ez izanez deusik Iainkoa bera baizen: badarik ere hartan kausitzen dugu zimendu bat gure espirituari ezagut arazitzen dioena zer den lehenik eta zer den gero Iainkoaren iakintasunean. Hori atheratzen dugu zeren adimenduaren eta hare ezagutzen dituen gauzen artean, borondatearen eta hark maite dituenen artean, ordenatze eta elkharri itxekitze natural bat baita, ikusirik adimenduak pitzten eta iratzartzen duela borondatea presentatzen diotzan imajinez haren irazekitzeko on diren bezanbat pitzgarriz bezala.

        Hala Iainkoa baitan Amorioa, Hautua, eta Predestinazionea eztirelarik gauza ber bat baizen; guziarekin ere gure febleziagatik, eta Iainkozko gauzen aditzeko manera eskasen eredura obligatuak gara hekin endellegatzekotzat zenbait bereste hetan egitera gure arrazoinaz, zeinak pensa arasten baiterauku badela haren adimenduan zerbait izaite infinitu haren borondateari, aitzintzea zaionik, eta obratzearen ordenuan emaiten deraukunik ezagutzera nola ordenatu den intenzionea.

        Etzuen lehenago deliberatu bere buruaren gizonei emaitera Naturalezako, Graziako eta Inkarnazioneko hirur estatuetan, non nahi izan baitzuen bere seme gizon egina liuen bere Iainkozko obra guzien hastea, fina eta khoroa. Hargatik hura Profetek deitu dute bere gainezko izen batez, Lurreko fruitua, zein baita arbolak azkhenik dakharkeiena, eta haren edertasunaren perfekzione konpila, iakinik naturalezak hura iragan arazitzen duen hanbat gradu suertez eztuela bertze xederik bere fruituaren ekhartzeko baizen. Hura zen ere Erregetarik zuhurrenaren pensua, zuhurzia haragiztatua bere Iainkozko ethorki gorenagatik laudatu nahiz eramaiten duenean bere espiritua kreatu diren gauza guzien gainera haren konsideratzekotzat bere Aita eternalaren lehenbiziko gogoatzean, non edireiten baitu zuhurzia hura, izan dela haren bideen, erran nahi da, haren obren eta egin gogo zituenen hastea. Gero erraiten duenean Kreatzailleak hura bere baitan iduki duela iabeturik mendeak finkatu ziren baino lehen, eztu erran nahi xoilki hura izan dela haren ezagutzaren eta iakintasunaren egundainoko xedea, zeren hori orobat lizateke harentzat eta denborarekin kreatu izan diren bertze gauza guzientzat; bainan irakhasi nahi derauku behatu zaiola bere semeari manera guziz berezi batez, predestinatzen zuela haren gizontasuna presunazko batasunera, zeina, Graziako eta Loriako ontasun guzien bigarren ithurburu izanez, merezi onez deitzen baita Iainkoaren bideen hastea. Eta zeren hura baita oraino Iainkoaren obra eginen eta egin gogo dituenen finetaratzea, eta finetaratze hura den gauzarik lehenena baita Egillearen borondatean, handik heldu da izan dela lehen onetsia, lehen predestinatua, eta nola hastea baita Graziaren estatuan, hala ere Loriaren konplitzaillea dela, eta loriara deitu nahi dituen guzien exenplaria.

        Ezta erran nahi Iainkoak kanpoko moldearen beharrik duela bere akzionearen gidatzeko, zeinetan ezpaitio behatzen bere buruari baizen; ordea nahi izan du egin nahi zuenaren aldetik lizen Prinze bat bere hautatuetarik, zeinaren iduriaren gainean molda eta xuxen bailitez bertze guziak. Ezen Iainkozko borondatearen dekretean bakhoitzki eta guzien gainetik Aitak onetsia, zelarik, guziarekin hori etzen hala konsideraturik baizen zitxetela mienbroei eta gorputz guziari zeinen baitzen burua. Nola bere Iainkozko jenerazionean Aita eternalak hura enjendratzen duen akzioneaz beraz hari emaiten baitio bere izaite guzia bere perfekzione guziekin, hala bi naturalezen iratxekiduraz, zein baita Iainkozko jenerazionearen imajina bat, emaiten diotza grazia guziak bere bertutearen bethetasunarekin saindugarritasuneko espirituaren arauera. Diferenzia hau da, zeren predestinazionea ezin ediren baitzen haren egundainotikako sortzean, zeinetan aitak hura enjendratzen baitu batere gelditu gabe Iainkozko abiaduren frankozko bertutez; ordea haren sor arazitzekotzat mendeen erdian Birjina baten bulharretan, hargatik ezagutza berririk gainera ethor ledin gabe Iainkoaren espiritura, behar zen egundainokotasunadanik predestinatua izan lizen, ez xoilki presuna bat izaiteko grazia sustanzialera, bainan oraino bere hilletarikako pitztearen triunfaren ondoan ardietsi zuen Iainko baten semeari dagokan loriako handitasun eta goititasun hartara.

        Eta zeren konbeni baitzen Aita Eternalak bere buruan (adimenduan) eta nahi zituenean bere seme bakhoitzaren handitasunak, konzebi letzan ere eta nahi lituen adimenduko eta borondateko aktu hetaz berez semearen hain hurko zen amaren handitasunak, hori izan da haren hautuaren eta predestinazionearen ithurburu doatsua eta Iainkozko zimendua. Hurkotasun hura hain da hersia eta ezin urratuzkoa, non imajinazione mehenak ere ezin pensa baitezake punturik, zeinetan Aitak bere berboaren Inkarnazioneko misterioa bere buruan zekusala etzuen behatu haren amagana, kreatura hutsen artean zen gogoatze edo idea perfetenera bezala.

        Eta egiaz hori zen Iainkoaren bulharretan gorderik zetzan sekeretu handia, eta zeina konplitu gabe ezin baitzituskeien naturaleza kreatu guzian haren Majestateari zegotzan eta haren handitazunak merezi zituen ohoreak eta adorazioneak. Nola haren Iainkotasuna ezpaita nihondik bertzetik, berak eginbide zuzenezko hek ezin egin ziotzokeon bere buruari; beraz izaite inkreatua ahaikatu behar zen eta bat egin izaite kreatuarekin, naturaleza mugarrigabea mugarriztatuarekin, eta Iainkoa gizonarekin, arren batasun Iainkozko hartaz Aitak izan lezantzat adoratzaille bat, zeina bailizen hura bezain lorios, hari bere loria edeki eta eraman gabe.

        Bada Iainko-gizonaren presunan egin zen miretsteko eta ezin erranezko obra hartan haren ezin konparatuzko Ama ediren zen harekin sarturik dekretean berean zeinaz haren semea predestinatu izan baitzen presuna batetarako graziara eta guzien gaineko loriara. Nola Iainkoaren semea Iainkozki hautatu izan baitzen millaren artean, hala ere amak zori doatsu hura izan zuen hautatua izaiteaz iguzkia bezala, erran nahi da, predestinatua izaiteaz iustiziako iguzki haren bezalako izaitera, zeinaren arraioek, berak diren bezanbat doatsutasun egiten baitituste. Egiazki etzuen hura bere aitak xoilki predestinatu gizon bezala, bainan eta gizonaren seme bezala, erran nahi da, Mariaren. Ezen Inkarnazioneko misterioaren xedea, hura zen, noizpait denboretako iraulduretan ama baten emaitea egundainotasunean amarik etzuenari.

        Beraz arrazoin zen hain presuna lorios bat, eta zeini Iainkoak hain gauza handiak preparatzen baitziotzan, lehen lekua iduki zezan haren Iainkozko hautuaren lerroan, non ezpaitzuen nihoiz ere egon behar ama izan gabe, hautatua zenaz gero denboretako eta mendetako Erregearen bere baitan hartzera eta mundura ekhartzera. Ezin estimatuzko Gradu haren Pribilejioen gainera biltzen zituen oraino heldu zitzaiskon abantaillak kreatura hutsen artean, Kreatzaillearen alaba zaharrena eta geiena, haren espirituaren lehen artha eta lana, haren amorioaren eta botherearen lehen xedea izanez. Hortan berean bere semearen iduriaren seinaleak dakhaske, zeina halaber bere Aitaren seme bakhoitza baita, kreaturetarik zaharrena eta primua, gizonen burua, eta hekin Iainkoarekiko adiskidemenduaren bahi preziosa. Ordea zeren ethorriago balizen bere amarentzat, ezen ez Adamen bertze ume guzientzat, hala ere bere grazien isurtzean, eta harekin partitu dituen ohorezko tituluen emaitean, deklaratu duen bezain laster bera zela bere Elizaren burua, nahi izan du bere Ama lizen haren lepoa, lehenbiziko lekua iduki lezantzat bertze mienbro guzien gainean, zeinek hala ere ezpaitituste graziak isurpenak hartzen itxekha sakratu hartarik baizen. Segur Iainkozko ongi-eginen firmadura ardietsi duten sainduek, eta zeinen graziak ora¡ Zeruan bethatuak baitira, ezagutzen dute bere arimak Iainkoarekin iratxeki dituen doatsutasun guzia sortu eta ilkhi dela ama doatsu haren bulharretarik.

        Hanbat pribilejio eta abantail beregainekoen ondoan, nork eginen du dudarik hura izan dela lehen predestinatua eta lerro iakin ez denborazko bainan arrazoinezko batez lehenbizia aurkhitu izan dela Jainkoaren dekretean, dela Aita Eternalaren alaba zaharren bezala, dela Berbo inkarnatuaren ama lorios bezala? Hura Angeruen Koro guzien gainera goititzen zuten bi ezin estimatuzko eta guzien gaineko titulu hek nahi zuten halaber Iainkozko hautuaren lerroan berezi ledin bertze kreaturetarik, ikusirik hura bertze guzien artean ukhitzen zitzaiola eta zegokala Iainkoaren obren konplimendu osoari. Hortan haren grazia egin da seinalatuago eta ageriago gizonen aldera, halaz eta aski eritsi eztuenaz geroztik bere semeak jaunts zezan gure naturaleza, bainan oraino gizonaren presuna ohoratu nahi izan duenaz gero haren amaren gainean emaiten zuela haro iasan zezakeien bezanbat handiresun eta loria. Mundupea etzen oraino letxatu eta barraiatu bere nahastekamendutik non, haren lehentasunekoaren pribilejioa seinalatu izan baitzen argian, zeina, sentitzen diren kreaturetarik ederrena eta garbiena bezala, ilkhi baitzen ere lehenena ilhunbeen mulzotik, eta kreazionearen lehenbiziko ongi egina Guziz botheretsuaren eskutik harturik, ohore hura izan zuen haren hitz sainduaren alaba zaharrena izaiteaz eta haren ikus ditekeien loriaren argi iarteaz mundu guziko begitartearen gainean. Baldin egia bada Salomonen Tenplua izan dela Iainkozko berboaren Inkarnazioneko misterioaren egia estaltzen zuten figuren bilduma eta tresora, ez othe dute arrazoin izan pensatu dutenek Alianzako Arkhak gauza sainduen saindupean zedukan ohorezko leku hark seinalatu deraukula Iaunaren saindugarritasuneko Arkha biziak zedukan lekua hark egundaino egin gogo zituen gauzen artean?

        Beraz ezta zuzen gabe sainduki loriatzen, eta merezi onez iakin arazitzen derauku Iainkoak hari itxeki dioela bere Iainkozko bideen lehen hasteadanik, bai eta harekin ediren dela obrara esku emaiterakoan Zeruak hedatzen zituenean pabillun baten giza, izarrak bezanbat begi bezala iratxekiteen zituenean munduko kopetaren gainean, zimendatzen beta lekustatzen zituenean lurra, itsasoa eta hondar gabeko lezeak, eta finean dostetan bezala hari zelarik bere obretan bere atsegina egiten zituenean gizonekiko ibilketetan. Ezen minzatzeko manera eder eta loriagarri hek guziak, bere lehen endelleguan konsideraturik xuxen behatzen dutelarik zuhurzia inkarnatuagana, halarik eztu deusek ere trabatzen hekin erakhartzetik sensu ongituzko batez Ama Birjinagana ere, zeinak merezi izan baitu haren konzebitzea bere sabelean. Hitz Sainduari dagoka hainitz sensu eta endellegu suerte hartzea, Iainkozko zuhurziaren miretsteko barrentasuna eta ezin ahituzko aberatstasunak direla kausa; nola nekhez baizen ezin itzul eta ezin heda baititeke gizonen hitzkuntzako tarte eta mugarri hersietan. Handik heldu da haren egundainoko gogoeten [deposito sakratua] errezibitu duen eskiriturak iduri duela ithurri bezalako bat dela, zeinak bere ethorkizko leku naturala bustiz gero, bere ur hainitz izanez khexaturik, ilkhiten baita bere ohetik eta partitzen baita xirripetan datxeskon bazterretako landareen ihinztatzeko eta inguruneko baratse guziaren aberatsteko bere fruitugarritasunaren ontasunez.

        Zer ere baita ezta hortaz dudarik egin behar Elizak bere iujeamendua emanez gero, dakigula Elizaren boza dela haren Iainkozko Esposaren boza bera, eta hark utsi dioela bere espiritua bere hitzen deklaratzeko, eta zer ere bere erranetan aditzen baitu, erakusteko. Beraz Iainkoak irakhasirik eta inspiraturik iakinarasten deraukunean Iainkoaren Ama Saindua bere semearen handitasunetan partale eginik kausitu izan zela mundua hasi zenean egiten, hura konsideratzen du Kreatzaillearen egundainoko ideetan, non hari guzien gaineko egilleak behatzen baitzioen bere lehen egintzari bezala, kreatura hutsen lerroan. Badute egiaki bertze kreaturek abantail eta zorion hura bere egillearen zuhurziaren eta botherearen seinale agerienen ekhartzeaz bere kopetetan; bainan Zeruko Erreginaren beregaineko pribilejioa eta ezin konparatuzko loria da, zeren Aita eternalak ber-beretzat egin dituelarik gauza guziak, hek ere berak egin baititu bere semearen Amaren amorioagatik, eta hura hartu nahi izan baitu lagun bere eskuetako obra nausi handi haren konplimendutik heldu zaion ohorean. Mundua egin du bada ez xoilki harekin batean, bainan oraino harentzat, halaz eta naturaleza graziara eta grazia presunazko batetasunera ekharririk, egia denaz gero erraitea kreatura guziak egin izan direla Iesu Kristogatik, eta haren handiresunen partaletasun lorios batez harenganik ezin berez ditekeien ama sainduagatik.

        Baldin zeruko sekeretu hunen gainean konseillu eske bagaisko Theolojiari, zeina baita Doatsuen iakintasunaren arraio bat, hare irakhasiko derauku munduaren sortzeadanik Birjina guziz saindu hura izan zela Angeruen espantua, haren handitasuna ikusi zutenean Iainkozko izaitean barrena, non baitatza materiara iragan eta materiaren bulharrean pausatu behar duten forma guzietako moldeen tresora. Theologu famatuek aitzinatu eta mantenatu duten erran hau gogotik hartzen dute konsideratzen dutenek Espiritu gaineko hek kreatu zirenean berehala, ezagutu zutela gizonen Salbatzaillea edo argi agergarriz oraino bidean zirenean edo ezagutzazko arraio klar batez hura ikusten zutela Iainkoaren berboan bere loriako primiziakdanik. Hekin naturalezako perfekzione handiak, eta Kreatzailleak hekin gainera ¡sur¡ zituen grazien frankotasunak hori hanbatenaz desiratzenago zuten, zenbatenaz ikuste doatsuak, zeinaz gozatzen baitziren, ihardetsten baitzioen hekin fedeari, eta baitzegokan zeudezin estatuaren doatsutasunari, bere Iaun Buruzagiaren eta Thronuen eta Kerubinen gainean iarri behar zen Erregearen ezagutzea. Egiazki nola hekin doatsutasun guzia egiten duen Iainkozko ikuste hura guziz oso eta guziz argia baita hala egia iduri du ephatzen zela Inkarnazioneko misterioan, zeinaren ikustean ezin baitzeudeskeien Andre doatsu hura ikusi gabe, zeina bere Iaun gainekoaren amari zegokan handitasun batetara predestinatua izanez, behar baitzen bere titulu haren zuzenaz, noizpait hekin Andre iarri. Zer ere baita ezta zinetsteko Espiritu garbi hek, zeinak baitira guziak begi, eta bere kreazioneko puntudanik bethe izan baitziren endellegatzeko ikusgarriez ezagutzen dagosten gauzentzat gabetuko zirateskeiela Ama baten ezagutzaz zeina baitzen, bere seme gizon ekina lekhorarik, Iainkoak egundaino egin duen eta ethorkizunera ahal dagien obrarik handiena eta ederrena.

        Baldin orai Angeruak gozatzen badira ikuste hark ekhartzen derauen zori doatsuaz, eta bere Erreginaren loriaren eta edertasunen miratze hark egiten badu hekin doatsutasuneko parte preziosetarik bat, zergatik etzirateskeien osoki doatsu izan bere sekulako ontasunez gozatu diren lehen puntudanik? Zergatik etzuketen ediren abantail hura ikuste loriosan, ikusirik hark serratzen duela bere baitan zer ere desiratzekoenik baita doatsutasun guzietan, eta halakotz bethi dagoela bere bethean, eta eztuela ezagutzen ez emendatzerik ez eta gutitzerik? Dela beraz Inkarnazione sekeretu handia agertu eta erakusi izan zaien, dela hura ikusi duten estalkirik eta itzalik gabe Iainkozko Berboaren izaitezko lorian; gauza segura da hartan ezin ikusi dutela munduko Salbatzaillea gizonaren Seme bezala, non orduko berean eztuten ikusi hura lurrari eta Zeruari eman behar zerauen ama. Nolatan etzuketen hura ikusiko, iakinik haren handitasuneko tituluak eskiribatuak zirela sekulako seinaleez bizitzearen liburu haren gainean, zeina ezpaita bertzerik Iainkoak bere ontasunaz sekulakotasun lorioseko taulen gainean eskiribatu dituenen ¡zenen ezagutza baizen? Ordea nola gizonen arteziak naturalezari garaiturik kausitu baitu antzea bozaren peintatzeko paperaren gainean iauntsten diotzan letrezko gorputzaz; hala Angeruek baizen, nihore ezagutzen etzuen ezin erranezko hitz hura, bere Aitaren bihotzeko berbo hura inprimatu izan da figura biziz eta gizonazko seinaleez Birjina baten bulhar garbietan.

        Agur beraz, o biziaren Alaba eta Ama, Iainkoa baitan bizi zinena, zeroni baitan bizi zinen baino lehen, eta zeini konseillu berezi batez haren botherea eta amorioa beha baitzegoten munduko benedizinoaren ithurburuari bezala. Agur o liburu bizia, o biziaren liburua, non ezarriak baitira Hautatuen izenak, nihork egundaino ezin irakurri dituen misterioekin, hek eskiribatu zituenak baizen; eskiribatu baititu Iainkozki gizon gizako antze batez gizonek ordea ezagutu etzutenaz, zuk hei hango sekeretuak agertu deraustetzun artean. Agur, o Aita Eternalaren bihotzeko Alaba, zeini, bere Alaba geienari bezala, eman baitio lehen bizia, lehen benedizinoa, graziako eta loriako ontasunetan den gradurik gorena eta parterik aberatsena. Agur, o hautuzko untzia, o predestinatuen ama saindua, ezen hek mundura eman ditutzu manera espiritual batez, zuk Iainko gizon hura zeina baitan guziak serratuak (bilduetak) baitira, zure baitan konzebitu zenduen orduan (t¡k) eta harekin duten batasuna da ongi egin bat zure baitan baizen bere konpligarria hartu eztuena. Agur, o athe doatsua, eta argigarria, zeinetarik sartzen baigara zeruan, o Dabiten gakhoa, athe hura idekiten duzuna, eta nihork hersten eztioena zuk idekiten diozunari. O Iakoben zurubiak, zeinetarik Iainkoa iautsten baita bere hautatuak baitara, eta haren hautatuak ikhaten baitira harengana bere bizitze doatsuaren lehen pausu-burura bezala.

        Bizkitartean nahiz diren handitasuneko tituluak zure predestinazioneari datxeskolarik, eta graziak eta loriak elkhar aditurik goititu zaitustelarik Iainko ezten guziaren gainera, guziarekin ere orhoitzaite hautatu izan zarela Iguzki bezala, zeina, nihori bere beroa eta argia ukhatzen eztioen hortan berean, zure esku largotik begira gaudezin grazien isurpenaren imajina baita. Hartarakotz ere zure Tabernaklean, erran nahi da, zure bulharretan bere pausua hartu duenak ordenatu derautzu lehen hastetik Jakob baitan egoitera, Israel baitan loriazko etxe baten egitera, eta erro barrenak sartzera haren hautatuen bihotzetan, erran nahi da, hekin salbamenduaren finkatzera, hargatik eman zaiskitzun bide indarsuez. Gerthuz gure predestinazionea, egundainotiko dekretean konsideraturik, ezin makhur eta ezin ganbia ditekeielarik, zeren Iainkoak pausatu duen zimendua bethi finko baitago, eta bere dekreta ganbiatzen duelarik, ezpaitu bat ere bere konseillua ganbiatzen, badarik ere indarsuki hel zakidiskeo gure predestinazioneari zure othoitzez eta zure botherea ararteko emanez seme maite harengana; hark atsegin baitu bere hautatuen konplimenduaren eta perfekzionearen emaiteaz zure eskuetan, eta nola ordenatzen eta gobernatzen baititu naturalezari iarraikirik egiten diren gauzak halako suertez non nahi baitu bere izaitea zor diezeten zeinetarik, Iainkhoaz lekhora, sortzen diren bere izaite emaillei; halaber gizonak erakhartzen ditu loriara halako ordenanza batez non hartarakotz hel dakidikeien guzia gertatzen eta kausitzen baita haren Iainkozko predestinazionearen azpian.

        O Birjina Iainkoak hautatua, haren lehenbiziko konseilluaren xede sakratua, desirazazu xoilki nitazko hautua, eta hura finkatu duku, eta nihork bertzerik ezin hartuko du neure khoroa. Ezta hain bekhatore gogorturik, ez hain tinkhaturik non eztukeien esperanza bere izenaren ikusteko iustuen izenekin eskiribaturik hura nahi baduzu zure faboreaz permatu; Ezen alferrik zinateke gizonen eta Angeruen buruko lepoa hura makhur eta kheina ezpazeneza plazer duzun aldera. Zure botherea haren aldera hain da handia non arima baten salbamendua espaitzaitzu hitz bat baizen gosta. Nola berboa enjendratu baituzu hitz eginez; hala zenbait hitz zure semeari erranez guregatik berriz enjendra gaitzaketzu bizitze lorios hartara, zeina baita gure ontasunen mukurua eta gure ohoreen gradurik garaitiena. Errozu xoilki gure arreba zarela, eta hitz hura adi dezakeien bezain laster, ekhartzen derautzun amorioagatik behatuko du gure predestinazionera bere graziaren eta loriaren preparagarri batetara bezala, non gure eskasiek bere konplimendua, gure doloreek bere erremedioa, eta gure nigar sekulakoz xukatuek bere konsolazionea aurkhituko baitute.

        Aita Eternala, ontasunaz guzien gainekoa, zuhurziaz ezin estimatuzkoa, zure gogoetetan gordea, eta zure iujeamenduetan iustua, enaiz hain arin non iar nadin zure majestate sainduaren inguruan pabilluntzat bezala hedatu duzun ilhunbezko belaren altxatzen. Badakit zure baitan den guzia eztela gutiago ezin endellegatuzko zeroni zaren baino, eta nola egundainozko baitzara baduzula ere guk ezagutzen eztugun egundainozko arrazoin bat. Badakit oraino zu zabiltzala hondargabeko barrentasunetan, non ezpaitetzake nihork zure hatzak ezagut, eta nola hiltzeko den gizona ezpaita zilhegi sartzera graziako eta loriako obra miragarrien sigilluaren azpian serratu ditutzun sekeretuetan, aski behar duela hekin adoratzea ixil egoite humil eta saindu batez, zeiñ baita zure handitasunari bere ahalean ekhartzeko duen gauzarik arauerakoena. Adoratzen dut bada egundainotik egin zenduen Iainkozko gogoeta hura zure semearen bat egiteaz gizonarekin, haren egitekotzat halaber zure hautatuen merezimenduen, lurrean partitu izan zaisten grazien, eta zeruko lorian preparatu deraustetzun khoroen ithurburu. Adoratzen dut zure ezin ganbiatuzko ideetan Iesusen Mariarekiko ahaikotasuna, zeina baita predestinatuek zure sekulakotasuneko erresuman zurekin egundaino izan eta ethorkizunera izanen duten bat izaitetasunaren bigarren miragarrizko haspurua, eta errementa. Adoratzen dut predestinazioneko misterio barren eta ezin sondatuzko hura, zeinaren zimendua zure botherean baitago, obramendua zure borondatean, eta zeinazko ezagutza baitatza fede biz¡ hartan, zeinak hala egiten baitu non jakingabetasun doatsu batez eztakiguna baitakigu. Adoratzen tut konseillu izigarri hek, zeinetaz aurtikhitzen baituzu izialdura espiritu urguilluak baitara burupetzen direnean ikhaitera, egin gogo ditutzunen ezagutzara, edo muthiriki hari direnean ithurri fin gabeko haren bilhatzen, zeinetarik sortzen baitira zure miserikordiazko eta Iustiziazko bi itsaso handiak. Adoratzen dut Iainkozko iakintasun aitzindari hura, zeinak garaitzen baititu mende guziak, besarkatzen baitu sekulakotasun osoa, ahultzen baitu hasterik eta finik eztuena, eta gaizkiaren itxuragarririk gogoan eztuelarik, hura halarik ezagutzen baitu ongiaren forma dela bide. Adoratzen dut borondate guziz botheretsu hura, zeina ezpaita nihoiz ere berri zure baitan, eta bethi baita bat, nahi duzun guzia nahi eztuzunaz gero gauza ber batez baizen, erran nahi da, xoilki zure ontasunaren amoreagatik. Adoratzen dut zuhurzia mugarrigabeko hura, zeinak, zure obra guzien gainera hedatzen delarik pairatzen baititu koleragarrizko untziak bere loriako aberatstasunak erakutz dietzentzat miserikordiazko untziei, zeinak justutzen baititutzu munduan, hek, mundua zen baino lehen predestinatu ondoan zure semearen imajinaren iduritako izaitera. Finean adoratzen dut nitazko predestinazionearen gainean eman duzun arresta, eta zer ere plazer baituzu nitaz ordenatu, dela denboran, dela sekulakotasunean, haren azpian iartzen naiz, xoil ongi dakidala zure borondatea dela guzien gaineko Iustutasuna, eta etzarela gutiago iustu zure dekretetan, ezen ez fermu zure miserikordietan, eta saindu graziako eta loriako obra guzietan.

        Biskitartean nola ofizialak naturalki maite baititu bere obrak, zuk halaber maite tutzu zure kreaturak, eta eztuzu gaitzetsten egin duzunik deus ere, zeren ezpaititeke zure ontasunaz bertzerik, zertara zure desira xeda dadin. Hainitzak bada galtzen badira, eztu zure Iustutasunak hoberik, eta hainitzak salbatzen badira, zure miserikordia miretsteko da eta zure grazia ezin erranezko. Heltzen zaiste Erresumako umei konplitzen ditusten obra onetan, eta hekin salbamendua eztatorke zure eskutik baizen; bainan eztaramatzatzu ume galgarriak egiten ditusten gaixtakerietara, eta aphaintzen baduzu zor zaien pena, ezterauezu emaiten biderik egiteko ditusten gaizkietara. Borra bezate bere kopetatik bekhatoreen titulua, eta mendekuetako Iainkoaren titulua ezta geiagorik irakurriko zure Iustiziako tituluen gainean; hil bezate bekhatua, eta ezeztatuko duzu Ifernua; iraitz betzate bere bidegabezko obrak, eta gastiguen orde eztuzu emaitekorik izanen graziarik baizen bizitze hunetan, eta khororik baizen lorian. Ordea hanartean ezta zuzenik bekhatorearen gaixtarasunak Iaun dezan zure botherea, ez eta gizon urguilluari iduri dakion bere Salbamendua zor derauela bere mereziei eta ez zure graziari.

        O predestinatuen lorifikatzaille handia, uste dudan salbamendua eztiteke bertzerik zure miserikordia zaharretarik eta berrietarik heldurikako obra bat baizen. Plazer izan duzu egundainotik agertu naizen zure maiestate guziz sainduaren aitzinean, eta nola egin bainauzu, oraino enintzenean, hala zure egundainoko konseilluan berrerosi eta libratu nauzu neure faltaz gal nendin baino lehen. Eztuzu aski eritsi ene atheratzea ezdeusetako ilbunbetarik bizitzeko argira, eman derautazu ez sentimendugabeko izaite bat, bainan zure iduriaren sigilluaz seinalaturikako izaite bat, eta mendrexeago Angeruena baino, halaz eta zure seme Salbatzaillearen merituz gaia denaz gero adopzioneko zuzenaz gozatzeko zeinaz ohoratuak baitira zure umeak. Enazazula bada utz, o misekordien Aita, eskergabe iartzera hanbat egin derauskidatzun hanbat ontasungatik, aitzitik egizu zure serbitzura neure buruaren konsekratzeko hartu dudan erresoluzioneak itxeki diezen borondate sekulako batek zure Probidenziaren ordenanzez gidatzen dituen tinkhezko konseilluen fermutasunari eta ezin higituzkotasunari. Grazia haukin gainean emadazu perseberanziako dohaina, zeina baita ezin hilleztasun loriosa preparatu derauezunei egiten derauezun beregaineko faborea. Hura hain da grazia handia non ezin ausarta bainindeke haren zuri eskatzea permatua ezpaliz Iainkozko Buru haren merituen eta, loriaren gainean, zeini iratxekiko baitiotzatzu zure hautatu guziak bere bertutearen, biktoriaren eta saindugarritasunaren ithurburuari bezala. O Iainko handia, zeruan eta lurrean nahi izan duzun guzia konplitu duzuna, zer humilmenduz, zer ohoramenduz, zer adoramenduz ezagut ahal liteske zure argietako Palazioko bethi iraunen duten egoitzetan gorde deraustetzun ontasunak? Gerthuz ene flakotasunean eta ezinean ezin daidit bertzerik lekhat adoratuko baitut justuak aitzinetik hautatu dituen Aitaren handitasuna, hek berrerosi dituen Semearen ontasuna, eta hek saindutu dituen Espiritu Sainduaren botherea.

        O Aita eternalaren argidura eternala! o hark kreatu dituen gauza guzien guziz konpliturikako mirailla! haren hautatuen doatsutasunaren hondogabeko ithurburua! zu zare Iainkozko ezagutzearen lehen xedea, eta zure bi naturalezen ezin erranezko elkharganatasuna du guziz Gorenaren graziako obrarik handiena, eta haren botherearen azken egin ahala. Kreatu gabeko berbo bezala, argizarra ilkhi baino lehen zure eskuan izan tutzu eta haren loriaren bethetasuna, eta haren Iainkotasunaren neurriz kanpoko tresorak; bainan berbo haragi egin bezala predestinatu zaitu bere konseilluan ezin erranezko grazia hartara, zeinaz zure gizonazko naturaleza ezin apartatuzki egin baita bat Iainkoarekin. Titulu hortaz egin zara Angeru guzien Buru adoratzekoa, zeinak eztirelarik egundaino miseriatsu izan, halarik ere predestinatu izan baitira, halaz eta hartzen dutenei zor etzaien ontasun baten emaitea miseriatik aringarri eta miserikordiazko obra huts bat denaz gerostik. Titulu hortaz oraino egin zara gizonen ezin hillezko burua, bai eta lehen gizonaren, zeinak ezagutu baitzaitu bere fedeaz, deitu baitzaitu beregana bere Salbatzaillea bezala, eta grazia aitzintzaille batez egin baita zure mienbroetarik bat Paktu berrian. Finean titulu hortaz deklaratu izan gara kreatura guzien zaharrena eta primua, ez denboraz, bainan geientasunaz, eta zeren kreatu izan diren zure baitan, zutaz daudezin, eta zuk eginak diren. O ene Iainkoa, ene maitatzeko Iauna, zer obligazione eztugu zure izenaren benedikatzeko, ikusirik, ez ginundezilarik oraino zure Aitaren ideetan baizen, izan zarela graziazko dohainen, eta gure naturalezaren loriarako goitimenduaren hasburua eta zimendua.

        Benedikatua zarela zure presunazko batetarasunean, zeina dela bide baituzu bertutea eta botherea predestinatuen saindutzeko eta loriaren doatsuki egon arazitzeko gure lurrean, erran nahi da, gure naturalezaren loriatzeko graziako perfekzione konplienez. Benedikatua zarela ararteko eta konseillu handiko Angeru zarelako ditutzun izenakgatik; gizonei ekhartzen baiteraustetzu Iainkoaren miserikordietako eta jujeamenduetako sekeretuen berriak, eta Iainkoari eramaiten baitiotzatzu gizonen bihotzetako sekeretuen berriak, eta hekin borondateen huna-harako itzulpenak eta aldiz katzeak. Zarela benedikatua zure hautatuen aphaintzen deraustetzun ezin estimatuzko aberatstasunakgatik, hek zure baitara bildurik sar araziko ditutzunean zure aitaren bulharretan han daudezintzat zure anaiak bezala, bidegaberik egin gabe, zure seme bakhoitz izenari eta izanari, gauza ber bat izanen direnaz gero zurekin, zu biziko baitzara sekulakotz zure gorputzeko eta mienbroetako batasunean.

        O ene azken puntuaren gaineko ezagutlea! ene biziaren gerthanza guziak zure eskuan dire eta zure borondateari darraisko, eztakidalarik ea ephatuko direnez predestinatuen zori doatsuan, ala arbuiatuen sekulakotasun dohakabean. Ordea hortan berean badakusat zure zuhurzia miragarriak argitzen duela, eta zure Probidenziak artha duela neure Salbamenduaz, halaz eta utsten enauzunaz gero hori jakin gabe beldurtasun zuhur batek iduki nazantzat baizen burupetsutasun erho batez galtzen ohi den humiltasunean baizen. Egia da sekeretu hek agertzen daraustetzula plazer derauezunei, eta irakhasi zenerauela zure Apostoluei boz zitezila, ez zeren egiten zuten mirakuillurik, ez eta zeren gizonen fedezko gogortasunaren gainean eramaiten zuten garaik; baina bai zeren hekin izenak eskiribatuak ziren zeruan sekulakotasun doatsuaren taulen gainean. Nork nahi luke bada zure aitzinean urguillutu edo bere salbamenduaz etsitu, ikasiz gerostik izarrak erori direla zerutik, eta lurreko erhautsean ehorsirik zeudezinak ¡khan direla hekin lekuetara?

        O predestinatuen loria bakhoitza! enaiz sartzen zure borondatearen saindupean, ordea badakit probidenzia geiago duzula arima batentzat, munduko gauza guzientzat baino; ezpaiterauezu behatzen nausi eta guzien gaineko baten begiaz baizen, bainan besarkateen baituzu arima fidela Aita eta Espos legezko artha batez. Badakit oraino predestinatu izan zarela gure amoreagatik, eta gure iustutzeko, eta guretzat merezi izan ditutzula, ez xoilki zure probidenziatik heldu diren graziak, bainan oraino amorio indarsu hura, zeini baitatxeko gure salbamenduaren zorion guzia. Eztezazula bada, o ene Salbatzaille begitartetsua, zure merezien balioa galtzera utz, norengatik hanbat odol ¡sur¡ baituzu, haren baitan. Ene zortea eskiribatua datza zure eskuetan, erran nahi da, zure liberaltasunen ithurrian, zeina zure pasioneko itzeez ideki izan zenean berehala, hartarik ilkhi baitziren lur guzira barraiatu diren graziako uholdeak. Baldin egia bada, o ene Iainkoa, ene Salbamendua, nitazko predestinazionea eztela bertzerik, lekhat erresoluzione hartu duzun bat miserikordia egiteko, eta zure behatzea ezin berez ditekeiela zure miserikordiatik; beha diazadazu eta salbaturen naiz.

        Espiritu adoratzekoa, argi kreatu gabea, sekulakotasuneko mendien gainean argitzen duzuna, predestinatuen atseginetako ezin ahituzko tresora, mana nihork ezagutzen eztuena, hura bere ariman hartzen duenak baizen. Elizateke aski Iainkoaren seme gizon eginak hain gauza handirik eginagatik bere hautatuentzat, hekin naturaleza maillegatuagatik hekin iduritako egin ledintzat, Sakramendu sainduak ordenatuagatik hekin saindutzeko, eta finean ez xoilki hekin iustugarritasunaren eta saindumenduaren bainan oraino hekin loriazko konpligarri osoaren haspurua lehendanik izanagatik, zuk grazia haukin guzien buruan ongi egin hek guziak bizitu, obrara ekharri eta bere lekutan ezarri ezpazinitu.

        Aita eternalak egundainotik enjendratzen du bere semea bere izaitearen imajina bezala. Aitak eta Semeak bereganik izaiten zaituste bere ahoko Iainkozko haize bezala, eta zeren zureganik ezin izan baitezakezu nihor Trinitate sainduan barrena, hartarik kanpoan aitzinetik hautatu eta zure erresumako primezara deitu diren guziak egiten ditutzu zure ume. Zu zarela bide bizitze bil behar hunendanik dastatzen tuste berbo eternalak guzien gaineko doatsutasunen egoitzetan aphaindu derauen ezin hillezko biziaren primiziak eta aitzindarizko gustuak. Zu zarela bide heltzen dira predestinazione loriosaren mugara, eta doatsuak gain hartan eradaten dituen sekulako ontasunen uholde hartara, zeinetarik huna beherera erautsten baititutzu xirripak predestinatuen arimetara. Eta zeren bere buruz ezin hel baititeske estatu oso eta konpli hartara mudagabeko ontasun suerte guziak batetara bilduakgatik ere, zu zare hek goititzen ditutzuna bere naturalezazko gaitasunaren gainera, zu zare hekin baitan barrena hari zarena ukhigarri gordez eta miragarriz, eta hekin bihotzetan ezarten duzuna presentatzen derautzuten fidanza obligagarrizko seinale bat bezala, zeinaren berme iarri nahi izan baituzu zure ontasunaz. Ontasun hark eztu ephagarririk, eta hura konsideratzen badut gauza guzietara hedaturik, hura barraiatzen duzu hautatzerik gabe kreatura guzien gainera, zeinek ezpaitute bere perfekzionea ardietsten zure Probidenziaren obrez baizen. Ordea hura konsideratzen badut gizonen arteko partikularei partitu plazer derauezun bezala, ezagutzen dut batzuei egiten deraustetzula berzei egiten ezteraustetzun graziak, eta nork ere nahi bailuke iakin zergatik hura, zerbait zure borondatea baino handiagorik galde lezake. Gizonen artean gauza baten ontasuna aitzintzen zaio amorioari, eta presuna baten mereziak bereganatzen du bertzearen inklinazionea, ordea kontrara norbaitentzat duzun amorioak haren baitan egiten du merezia, haren aitzinetiko merezirik ikusi gabe, eta hura hautatzen duzu ez zeren iustu zen, bainan hura justu egin dezazuntzat.

        O predestinatuen Iainkozko nausia, zein miragarri den zure Probidenzia hekin hautatzearen ordenanzan! zein ezin endellegatuzko den zure graziaren hekin arimetaratzea! Hainitz deithu dira, hainitz iustutu dira eta halarik eztira predestinatuak, eta erhautsaren gainean eskiribatuak diren hekin izenak aireratzen dira halaber erhautsarekin batean, eta ehorsirik daude hillen kantoineko itzaletan eta ilhunbetan. O Iainko guziz gorde eta guziz presentean zaudena, enabilla iakin nahiz zergatik diren zure konseilluak, dakidala sekulan ezin dirateskeiela iustu eta iustutasunaren beraren neurria eta erregla baizen. Aski dut neure buruaren largatzea zure eragintzetara, eta haren utstea zure probidenziari gidatzera, nagoela bizkitartean predestinatuen zorionaren desiran eta esperanzan. Zer ere baita eta zer ere gertha baitakidiket, erranen dut bethiere, o Iainkoa, ene izaitearen eta zortearen egille eta ordenatzaille bakhoitza, zure baitan datza ene esperanza. Enazazula bada galtzera utz zure miserikordia hain handiaren begien aitzinean, eta egidazu grazia hura non nola bi izen sakratu hauk IESUS eta MARIA egundainoz gerostik ezin aparta ziteskeien, bezala ahaikatu izan baitira Iainkozko predestinazionean, hala ere elkharrekin eskiribaturik daudezin ene bihotzean.

A.D. MARIAREN

BEKHATUGABEKO KONZEPZIONEAZ

5 PR

        Zer erran nahi zuen Errege handi, bai eta Birjina sainduaren aitzineko eta aspaldiko aitazo hark, noiz ere Espiritu Sainduak eramanik, eta haren mihia erabillirik eskiribatzailleak bere pluma darabillan bezala, berria banatzen baitzuen Iaunak maiteago zituela Siongo atheak ezen ez Iakoben pabillunak? Zer misterioz nahi zuen minzatu guziei erraiten zerauenean saindutasuna ederki zegokala Iaunaren etxeari? guziz gorenak atsegin hartu zuela, zeinetan egon nahi baitzuen Tabernaklearen saindutzeaz, eta argi begiadanik hura bethe izan zuela bere loriaz? Zer nahi zeraukun irakhasi noiz ere Iainkoa benedikatzen baitzuen, zeren bere benedizinoa bere lurrera isurririk alderatu zuen hura mehatxatzen zuen sehitasunezko laidoa? Zer xedera miratzen zuen noiz ere naturalezako eta graziako miragarrietan gogoz hondaturik pitzten baitzuen gizonen eta Angeruen admirazionea, eta gonbidatzen baitzituen zethozila espantagarri haren ikustera, zeinak behar baitzuen etsaiaren arkua zathikatu, haren tragazak hautsi, haren arrondelak ere eta haren gerlateak geldi arazi mundu guziko kantoin batetik bertzera? Hitz batez zer konseillu zuen hanbat ponpiresunez laudorioztatzen zuenean mendi sainduetako buruaren eta puntaren gainean zimendaturikako hiri bat, erraiten zuela hartan zorionez zeudezinak bozkariotzen zirela ur handi baten uholdeaz, eta, zein baita doatsutasun guzien mukurua, hartan gizonak eta gizonak hartu zuela bere sortzea?

        Dudagaberik irakhasi nahi zeraukun zer pribilejio izan zuen haren alaba ondokoenak bere sortzean bertze saindu guzien gainean, halaz eta bere Konzepzioneko puntudanik, zein izan baitzen haren bizitzearen athea bezala, Kreatzailleak bere amoriozko (aren) eta botherezko (aren) esku aldi batez han naturalezako izaitearekin batean graziako izaitea ere eman zioenaz gerostik. Ikusi zuen etxe eta Tabernakle hura, Sainduen Sainduak, zeina baita saindutasunaren beraren xedea eta neurria, egun batez bere gorputzeko presenziaz ohoratu, bere ontasunen bethetasunaz mukurutu eta gizonen saindugarritasunaren, bizitzearen eta salbamenduaren lankide loriosa egin nahi zuena. Urruititik ikusi zuen lur Iainkozki fruitutsu hura ethorkizko bekhatuagatik aitzinekoek bere ondokoei ekharten derauezaten sehitasunetik libraturik, zeren Espiritu sainduak hura behar baitzuen egun batez bere eskuz landu, hartarik egiaren, erran nahi da, bere Ebanjelioko egin sekulakoen irakastera heldu zitzaikun Iainkozko Salbatzaillearen sortarazitzeko. Ezagutu zuen Andre saindu handi hura, zeinak, goizdanik, erran nahi da, bere Konzepzioneko lehen puntutik Iainkoak eman zioen indarraz porrokatuko xehatuko baitzituen Adamen ondokoei herioa ekhartzen derauezaten armak, garaituko baitzitzaion Demonioaren bothereari, eta landatuko baitzuen biktoria zeruan, eta bakea lurrean. Finean miratu zuen hiri mistiko hura zeinaren zimenduak, erran nahi da, lehenbiziko graziak goragoak baitziren ezen ez bertze saindu guzien azkenekoak, bai eta Angeru guzienak ere, zeinek ikusi baitute Iainkozko obra hura iarten zela berek ditusten perfekzionetako lekurik eta gradurik gorenean. Hiri hura, diot, zeina izan baita bere lehen egillearen erregezko zehaska, eta zeinetan sortu baita, Errege handi hura, zeina, Eskiritura Sainduak hitz ber batez berriz eta berriz baliatzeko duen usanzaren arauera, deitzen baita gizona eta gizona, erran nahi da, gizona bego daritzana, gizonak baino lehen eta gizonen ondoan egin den gizona, Kreatzaille eta orobat kreatura den gizona, gizon hil beharra eta ezin hillezko gizona; gizona gizonaren seme eta gizona Iainkoaren seme dena; hitz batez gizona Iainko dena, eta Iainkoa gizon dena.

        Gerthuz beharra zen hura bera sabelean hartzeko zuen Birjina halako garbitasunaz dotatua lizen nolakoa baino handiagorik ezin pensa baitzitekeien Iainkoaren azpian, eta pribilejio beregaineko batez libratua lizen ethorkizko kutsu hartarik, zeina dela kausa Adamen umeak lehenago egiten baitira Iainkoaren koleraren, ezen ez haren neurrigabeko miserikordiaren xedeak. Hobenaren gai dira, arrazoinaren baino lehen, eta hekin zortea hain da dohakabea, non bizitzearen argia emaiten derauen Aitak berak, emaiten baiteraue halaber bere ondokotasunaren lerroan hekingana iragaiten den hiltzekotasuna. Hauk dira gaitzetako uholde haren barraiamenduak, zeina geiagotara hedatu izan baita, ezen ez lur guzia hondatu zuena, hargatik ezin iraungi duelarik hargatik gure lehenbiziko Aitaren hobena, eta haren ondoko guzien sortzearekin batean egiten den kutsua ezin khendu eta ezin xahutu duelarik. Hauk dira bekhatu orijinalaren zorigaitzezko egitateak; hark apartatu baitu gizona Iainkoaren batasunetik, hura ondikozki billusi baitu bere adopzioneko graziaz eta bere ezhiltzekotasun loriosaren seinaleaz, hura iragan arazi baitu ezgaltzekotasunetik galtzekotasunera, aberatstasunetarik eskasiara, indarretik flakotasunera, eta finean hari galarazi ondoan zertara formatu izan baitzen doatsuna, aurkhi arazi baitio zertara kreatua ezpaitzen miseria.

        Beharra zen bada grazia iar ledin bortxa baten egiten aitzintzeagatik, arren Birjina saindua eror eledin desordenuetako putzu-leze hortara, eta nola saindutu izan baitzen Iainkoaren egundainoko predestinazionean saindu ledintzat ere lehen izanen zen puntudanik, hura lekhatzen zela guzientzat egin zen, legetik, zeinak zorigaitz batez, berak faltarik bere buruz etzuelarik, hura gure lehenbiziko aitaren hobenaren egiten baitzuen azpiko eta zordun. Eta egiaz etzen geiago eskasik Iainkoaren obren konplimenduko, zeruetako erresumaren perfekzioneko, eta gizonen loriaren mukuruko, lekhat lizen ez xoilki gizonazko naturaleza bat, zeina altxa bailedin Iainkoaren Berboaren batetarasuneraino, bainan oraino kreatura huts bat lizen, zeina izan bailizen bethieretik saindu, bekhhatuaren ilhunbeen erditik sortu izan bailizen graziaren argietan, eta zeinak desterruko lurrean ekhar bailetza libertateko seinaleak. Hartarakotzat Kreatzailleak gizonari noblezia eman zioenean, eta hura harekin guzien gaineko ontasunaren iabetasunean iuntatzen zuen ithurburuzko graziaren aphareilluak iauntsi ziotzanean, etzuen hura konsideratu xoildurik, bainan bere Iainkozko ezagutzaren arraio beraz behatu zuen haren ondokoetara, zeinak baitziren haren baitan fruituak diren bezala hek ekhartzen dituen arbolaren bertute gordean. Eta nola nahi izan baitzuen aita doatsu haren hobengabetasuneko abantail eta aberatstasun guziak hetara hil zitezin ondokotasunaren zuzenaz, hala on aurkhitu zuen bere liberaltasunaren ephatzeaz baldintasun batez, zeinak egiten baitzituen hobenduri bere bizitzearen lehenbiziko bizitze emaillearen borondatean baizen eginen etzuten hobenaz. Ordea zeren zein ere legetan nahi den lekhatzeko eta largatzeko botherea bethiere legegille Iaunaren eskuan baitago, handik heldu da bere ezin ganbiatuzko dekretaren baliaarazitzean etzituela begiak hedatu (itzuli) Birjina sainduaren gainera aita hobenduri baten alabaren gainera bezala, baina seme hobengabe eta hobengabetasuna bera zen baten amaren gainera bezala.

        Manera hortan pribilejio berezi eta ohizkanpoko grazia batez izan zen Iainkoaren eta orobat Adamen alaba, erraiten den bezala urrea eztela xoilki Iguzkiaren umea, bainan oraino lurraren ere, hura konzebitu baitu bere bulharrean iguzkitik barrena heldu zaizkon bertutetarik. Naturalezak hura sortarazi du gizon guzien Aitaren alaba, ordea graziak hura eraman (edeki) dio gure ilhunbeen ekharle hori, haren emaiteko argien aitari zeinak bekhatuaz gerostik ezpaitzuen geiago umerik Angeruekin partale zenik bere erresuman Birjina saindu hura baizen. Naturalezak hura ezarten du munduko zimendatzaillearen ondokoen lerroan; ordea graziak hura atheratzen du kontu hartarik, eta ethorkizko hobenaz doanean, hura konsidera arazitzen du lurrean burasorik ezpalu bezala. Hala Adamganik Adam baino handiago eta Iainkoa xoilki baino mendreago ilkhi zen bizien ama hura, zeinaren konzepzionean ezpaita bekhatuaz orhoitzapen geiago izan hillen amaren kreazionean baino, iakinik ithurburuzko iustu tasuna osoki nausi izan dela Iainkoaren bi obra hetan. Hala egiazko Moiseren ama Ejipteren erdian librorik zegoela libratu izan zen Ifernuetako Faraonen sehitasunezko uztarritik, eta arimen Aita Saindu handiaren lurra ikusi izan zen zorionez libraturik bertze gainerako guziek pagatu behar dioten nigarrezko eta dolorezko trebututik. Hala bere biktoriaz gozatzen da Iudith jendeen libratzaille, zeruko eta lurreko bozkariotzaille brios hura, Iainkoak benedikatu zuena, eta bere botherean partale egin zuena munduko Prinzea billus ahal lezantzat eta bere etsaiak bere ezdeusaren putzura bihur aras ahal letzangatik. Hala gizon guzientzat emana zen legearen penetarik lekhatu izan zen Iainkozko Esther Erregeen, erregeren amorio eta atsegin den hura, eta zeinagatik hark, hura ikusi zuenean iziturik, nahi izan baitzuen iautsi bere Thronutik, hari aitzinera ethorri, hari bere eszeptroaren buruaren, erran nahi da, bere Gurutzearen bertutearen ukhitzera eman, eta hari adiarazi heriotzezko legearen sentenzia eta dekreta etzela harentzat egina, bertze guziak hartan sartuak baziren ere. Hala Iainkoaren eskuz landu izan zen bigarren Adamen atseginetako baratsea, non sugeak, zeina debekatua baitzen hartan sartzetik, ezpaitu egundaino ahala ardietsi bere posoinaren isurtzeko, ez hura ihinztatzen zuten ithurrien lizuntzeko, ez eta haren edertasuna osoki konplitzen zuten loreen zimeltzeko bere ahoko hatsaz. Hala hobengabetasuneko argien erdian erdian konzebitu izan zen hura, zeina ordenatua izanez munduko bekhatuak khentzen dituen nothagabeko bildotsa bere bulharretan konzebitzera, behar baitzen halaber nothagabeko izan, hari preparatzen zioen aldagarria garbirik eta xuririk iduki ahal lezantzat...