SERMON POUR LA PENTECÔTE (?)

        1. Gauza familier eta komuna da elkhar maite dutenak, elkharrekin urron direnean, bere adiskidetasuna, galdu eta hautsi urrana, lekhuen urruntasuna dela kausa, berris juntatzia eta erreparatzia letren eta presenten medios, zeiñek bata bertzeari igorten baitiotzate.

        2. Nola senhar batek joaiten denean kanporat, ikhusirik ezen bere egitekoen arauaz han nahi lukeien baiño gehiago egon behar duela, usanza du, bere emaste maiteari (haren adiskidetasunas bat ere dudatzen ezpadu ere) eskiribatzeko, eta are herri hartan guztian edireiten den gauza ederrenetarik eta aberatsenetarik igortzeko, halatan elkharri prometatu dioten fedea eta amorioa hobekiago eta finkiago konserba dadin amoreakgatik.

        3. Hau da gure Iainkoak egun egin duena Eliza bere espos maitearen alderat zeiñek frogatzeko ekhartzen deraukun amorioaren fedea eta seguranza, eta guri erakusteko iraungi edo txipitu edo hotztu eztela, nois ere gureganiki apartatu da igorri du bere espiritu saindua zerutik Lurrera, zeina gauza guk desira ahal genezakeenik preziatuena eta gehiena da, eta eman ahal diazakeguna.

        4. Present hunek bertze guziak iragaiten ditu, zeren gizonek komunzki igor ahal dekakete bere amorioaren markak eta siñaleak; ez amorioa bera; baina gure salbatzailleak igorri derauku bere amudio propioa, zeiña ez baita bertzerik espiritu saindua baizen.

        5. Hemendik konsideratu behar dugu ezen aita eternalaren gizonengana duen karitate handiena dela; zeren eta Iainko guztiz botheretsu hark guri emanez gero bere seme maitea, bere espiritu saindua ere, egun igortzen baiterauku.

        6. Zertan iduri du erakutsi deraukula afekzione berak, ama karitatez bethe batek erakusten diotzanak bere umei, ama batek presentatu ondoan bere haur txipitxoari dithietarik bat, emaiten dio bertzea ere, haiñ gogo onez, non lehenbizikoa, haren oihua itxiltzeko, eta baska gehiago emaiteko.

        7. Halatxe Aita eternalak zeinek bere serbitzariei afekzione, amek here haurrei baiño handiagoa, ekharten deraue guri emanez gerostik edatera garazi guztien ithurrian zeiñ baita Iainko semea, egun ere idekitzen derauku fabore ithurren bigarrena, zein baita espiritu saindua eta abondanzi handiarekin batean isur arasten baitu bere salbamenduko egiasko egarsua dutenen gaiñean.

        8. Ikhusazue, plazer baduzue, zeiñ handia den guretzat artha duten Trinitate sainduaren hirur presunak eta nola trabaillatzen dire gure salbatzeko.

        9. Aita eternalak oferendatzen baitu bere presuna gure rekonpensa izaiteko; Iainko semeak gure erostearen prezioarentzat bere burua eman derauku, Espiritu Saindua gure primutasunaren bahia da gure bizitzearen arintzia, gure gaitzen miritzina. Lekhukhotzat hartzen dut san Augustin zein hunela mintzatzen baita. Deus misericordia motus misit filium suum quo redimeret seruos: misit etiam spiritum sanctum quo seruos adoptaret in filios, filiu dedit in pretium redenptionis, spiritum sanctum in priuilegium amoris: se denique totum seruat in haereditatem adoptionis. Sic ergo deus vt pijssimus et misericors prae desiderio & amore hominis non solum sua verum etiam seipsum Impendit vt hominem recuperaret, non tam sibj quam hominj. Iainkoak pietatez mobiturik, igorri du bere semea gatibuak erostera eta galzetik atheratzera igorri du espiritu saindua gatibuen bere seme adoptiboak egitera. Eman du bere semea gure erostearen pagamendutan, eman du espiritu saindua bere amorio guregana duenaren pribilejiotan, eta azken finean begiratzen du bere presuna bera gizonen adopzionearen primutasuna izaiteko. Hala bada Iainko guztiz ona, eta guztiz pietatezkoa amudio handia duenagatik gizonengana, eta hekien salbamenduko guthizi handia duenagatik enplegatzen baititu, ez solamente gauza dituenak bainan eta bere presuna bera gizonen Ifernuko ahotik atheratzero ez beretzat hanbat nola gizonentzat.

        10. Iainkoak nahiluela gure salbamenduko haiñ artha handia genduen gure aldetik, nola baitu Trinitate guziz saindu hark, zeinek ezpaitu gure ontasunen eta aberatztasunen beharrik; guztiarekin ere iduridu gauza kanpotik egiten dituenak guretzat txoilki egiten dituela.

        11. Bi partez konposatua da gizona, gorputz batez eta arima batez. Bizitze miserable hunetan gareiño, gorputzaren dotea da mundu ikhusten dugun hau. Arimaren dothea da Iainkoa bera, eta mundu hunetan, eta bertzean; haren manamenduen obedienzian bizitzen eta hiltzen balin bagare.

        12. Itsasoko arraiñak, aireko txoriak, Lurreko animalak hunenbat ogi bihi suerte, hanbat fruitu, hanbat lore, hanbat oihan eta barren degi; hanbat belhar medizinal, naturaren, erran nahi da, zeruko, lurreko eta itsasoko meublea finean ikhusten ditugun guziak, ezpaitire bertze finetara Iainkoaz kreatuak gorputzaren usanza, plazer kontentamendu, ajuta, probetxu, komoditate eta entretenimenduagatik baizen.

        13. Ekhartzen ditutzuen txapelak buruaren gainean, kapak iakac, zeinez zeuen gorputzak estalzen baitutzue sapatak zeiñen barrenetan baitzabilzate, kotillonak eta arropak hanbat plegutan egiñak, finean bertze bestimendu guziak zer dire bertzerik animalen illea edo Larrua baizen zeinek billuzten baititutzue eta larrutzen zeuen billusgorritasunaren estalzeagatik.

        14. Haragi zuek iaiten duzuena animalen haragia da, zeiñei ziñkurrak egiten baitiotzatzue iateko, zeiñak hil arasten baititutzue, hekin hilez zeuen bizia hartzeko.

        15. Ohe guriak zeiñen gainean lo egiten duzue ez dire bertee gauzaz eginak, antzaren lumez edo ardien illeez baizen, zeiñak mosten ditutzue zeuen solajeamendu handiagoagatik.

        16. Hitz batez derradan (erran dezadan) lurra bera ezta Iainkoaz kreatua gure ekhartzeko baizen, ekhartzen dituen guztiak gure konserbatzeko eta baskatzeko airea hatsa har arazitzeko, iguzkhia, ilhargia eta bertze izarrak gure argitzeko eta gidatzeko baizen, horra gorputza guztiz aberatsa, mundu guztia apartenitzen zaio. Nabuzi handia da; zenbat kreatura suerte baitire munduan, hek guztiak haren serbitzariak baitire.

        17. Baiña gauza hek guztiak etzaisko deusik probetxatzen baliatzen, serbitzatzen arimari eskaleratzat baizen zeinetarik ikhan behar baitu bere kreatzaillearen ezagutzara, eta ezagutuz gero eskerrak errendatu behar diotza haren eskus guziz liberaletarik egun guziez errezibitzen dituen faboreez eta ontasunez bere etxearentzat zeiñetan egoiten baita.

        18. Ezen egiaz mintzatzeko zer da gure gorputza, gure arimaren bestimendu eta etxe bat baizen? Halas eta Iainkoak hanbat gauza hanbat mirakulluskoak kreatuituenas gero, arropa haren, edo nola deitzen du Iondone Iakoak, tabernakulluaren, edo nahi baduzue etxearen entretenitzeko zer eztu eginen Etxeko Iaunaren aberatzteko? bastitu duenas gerostik mundu hau guztia gorputzaren serbitzeko zein baita gizonaren parterik txipiena (mendrena) estugu sinhetsi behar ez dioela emanen zerbait handiagorik arimari zeina baita gizonaren parterik ederrena eta nobleena.

        19. Baina mundu guztiaz kanpoan ezta bertzerik Iainko baizen, gorputzarenteat mundu guztia egina denas gerostik ezta beras arimarentzat deusik Iainko bera baizen.

        20. Hau da, G.P., zuei ikhus arazi nahi derautzuedana othoitz humilla egiten derautzuedala plazer duzuen zeuen arima espiritu sainduaren (zein baita egungo presenta) aberatztasunez edertu, gorputza munduko gauzez edertzen eta entretenitzen baituzue bezala.

        21. Gorputzaren aberastasun guztiak ez dire deus, konparatzen balin baditugu espiritu sainduak arima Iainkoaren beldurtasuna dutenei emaiten derauenekin. Gauaz eta egunaz trabaillatu behar du gorputza bere onez gozatzeko.

        Lurrak laboratu eta larrutu behar du, behin, bietan, hiruretan haren disposatzea eta preparatzeagatik bihi, fruitu, eta belhar nezesario direnak errezibitzeko. Itsasoak iragan behar ditu, hirietan laster egin behar du bertze bianda suerteak bere entretenimenduko bilhatzeagatik.

        22. Baina zeren gure arima ezin nihon baitateke, non bere Iainkoa han eztuen haren garazien bethetasunaren ardiesteko, haren ongieginen abondanzia errezibitzeko, aberastasun prezio gabeko presuna bere ohorearen maitatzaillei preparatzen derauenezte gozatzeko eztu bertze penarik hartu behar lekhat haren manamenduak bere ahalaz segitzea eta borondate oso eta fermua izaitea hiltzeko Iainkoa ofensatu baiño lehen.

        23. Resoluzione hau behin hartzen balin badugu; eta gure aldetik enseiatzen balin bagara, egin ahal dekakegunaren egitera, seguratuak gare desira ahal detzakegun guztiak zerutik izanen ditugula.

        24. Ezen zer behar ahal dukegu parabisuko loriaren ardiesteko zeina espiritu sainduak ezterauku emanen? Argi zerukoa edo gauza Iainkozkoaren ezagutza behar balin dugu, egiaren espiritua da, baldin gauza egitera desira genditukeenak ezin egin ahal badetzakegu; espiritu saindua gure indar eta bertutea da: Eri bagare, espiritu saindua gure medikua da eta gure mirizina. Iakin gabeak bagara, Elizaren dotora da, eta prinzipalki humillen irakhatzaillea, Abscondisti haec a sapientibus, & reuelasti ea paruulis. Gobernadorea behar balin badugu, espiritu saindua gure erregea da. Gure etsaien eskuetara erortzen balin bagare, gure defendatzaillea da. Zer erran dut? hutz egin dut, begiratzen gaitu etsaien eskuetara ethortzeaz, eta edireiten balin baigaitu mundu hunetako miseri eta kalamitateez kargatuak deitzen da parakleta erran nahi da konsolatzaillea. Finean behar ditugun guziez hornitzen gaitu, eta presuna suerte guztien nezesitate guztiak satisfatzen baititu haren garazian egoiten badire. Hargatik erran du Esaiak ogoi eta seigarren kapituluan. Omnia opera operatus es in nobis, Domine.

        25. Eskriptura Saindua hainitz izen emaiten dio espiritu sainduari, guri erakusteko zenbat harenganik errezibitzen ditugun ontasun suerteak. Deitzen da zuhurziaren espiritua, adimenduaren konseilluaren, Iakintasunaren, Borthiztasunaren, Pietatearen, Prudenziaren, relijionearen, Egiaren, Libertatearen, adopzionearen, finean ithurri bethi garaziez isurtzen dena, eta Iainkosko amorioaren sua.

        26. Izen hunen arauaz prinzipalki zazpi dohaiñak emaiten derauskigu, zeiñek eskriptura sainduan eta Theologen Liburuetan espiritu sainduaren dohaiñak deitzen dire. Zuhurzia, adimendua, konseillua; Iakintasuna, Borthitztasuna, Pietatea eta beldurtasuna. Uste dudan bezala erraiteko dohain haur gorputzaren aberastasun gustiak baino preziatuagoak dire.

        27. Lehenbiziko donuaz, zeiña baita zuhurzia, ezagutzen dugu zeiñ emea, zeiñ ona, zeiñ maitatzekoa den Iainkoa. Bigarrenaz, erran nahi da adimenduaz, fedezko gauzen edertasuna konsideratzen dugu haren medios Iainkoa bere baitan eta handik lautsiri k haren kreatura guztien baitan ezagutzeko. Hirurgarrenean iakintasunaz konsideratzen ditugu gure buruak berak, eta kreatura guztiak Iainkoaren alderakotz obligazione ditugunen hobeki ezagutzeko. Laurgarren presentaz, zeiña baita konseillua hautatzen ditugu Iainkoaren serbitzuko moien propio eta nezesario direnak. Borthitztasunaz kurajia hartzen dugu konseillu hautatu dituen moienen enplegatzeko. Seigarrenean pietateaz gure trabaillua eztitzen da eta afekzione bihotzezkoaz eta semeskoaz Iainkoak maite dituen gauzak egiteintugu. Beldurtasunaz, zeiña baita espiritu sainduaren donu zazpigarrena, Iainkoak maite eztituen gauzei ihez egiten derauegu.

        28. Azken finean, Giristinoak, zazpi donu hek zurubi bat Iakopen zurubia baiño mirakulluskoagoa konposatzen dute, zeren donu hautarik zurubiaren maillez bezala gure arimerat jausten baita espiritu saindua eta gure baitan egonen da promes deraukun bezala, ad eum veniemus et mansionem apud eum faciemus, ethorriko gara harengana eta gure egoitza haren barrenean eginen dugu. A ethortze dohatsua! A egoitza ontasunez bethea! Ezin gehiago deus erran diazakezuet San Gregorien bere denboran zioena baizen. Pensate fratres charissimi quanta sit ista dignitas habere in cordis hospitio aduentum dei. Konsidera ezazue, o ene anaiak guztiz maiteak, dignitate hau zeiñ handia den gure bihotzetan Iainkoa izaitea.

        29. Gorputzeko aberastasunak zeiñ handiak diren aditu duzue. Konparatzatzue orai, arima, Iainkoa bere baitan duenaren ontasunekin, konsidera ezazue zeuen baitan zein diren ederrenak eta abantaillatuenak, nitas denas bezanbatean eztut uste konparazinorik dela. Gorputzeko aberastasunek gorputza laguntzen dute bizi deiño ez ordea hiltzetik enpestxatzen. Hil ondoan egoiten dire munduan eta gorputzak eztu ekhartzen berekin oihal bat baizen.

        30. Baiñan espiritu saindua gurekin egoiten da bethi. Gureganik kasatzen eta igortzen ez balin badugu gure bekhatuen medios gure barreneko ilhuntasunak argitzen ditu bere klaritateaz, gure espirituen tristurak khentzen ditu bere konsolamenduaz, gure adimenduen ignoranziak desterratzen ditu bere dotrinaz, gure animen eritasunak sendatzen ditu bere garaziaz, gure bihotzen epeltasuna eta hotztasuna berotzen du bere suaren kharraz. Finean, hil behar dugunas gerostik guztiok, gu lagundu ondoan mundu hunetan, gidatuko gaitu zerurat Iainko eternalaren galzarera, non sekulakotz dohatsuki egonen baikara. Amen.