SAN JUANEN EBANJELIOA

CAPITULO 1

        1. Prinzipioan baze Berboa, eta Berboa zego Jangoikoan, eta Jangoiko ze Berboa.

        2. Au zego prinzipioan Jangoikoa baitan.

        3. Gauza guziak egin dire beragatik, eta bera gabe ezta batere egin egin denik.

        4. Berabaitan ze bizitza, eta bizitza ze gizonen argia:

        5. Eta argiak argitzen du ilunbetan, eta ilunbeek etzute artu bera.

        6. Izan ze gizon bat Jangoikoaganik bialia, deitzen zena Juan.

        7. Au etorri ze testimoniotako, emateko testimonio argiaren, sinetsi zezaten guziek beraren medios.

        8. Etze ura argia, baizik emateko testimonio argias.

        9. Baze argi bat egiaskoa argitzen duena gizon guziai datorrenai mundugontara.

        10. Munduan zego, eta mundua beragatik egin ze, eta munduak bera ezaundu etzue.

        11. Bere proprioengana etorri ze, eta bereek etzute errezibitu.

        12. Baña errezibitu zuten guziei eman ziote esku egiteko Jangoikoaren hume, sinesten dutenei beraren izenean.

        13. Zein ere ez odoletatik, eztare aragiaren naikundetik, ezetaere gizonkiaren naikundetik, baizik Jangoikoaganik jaio baitire.

        14. Eta berboa egin ze aragi, eta bizitu ze gutartean. Eta ikusi gindue beraren gloria, gloria bat nolakoa dagokion Aita eternoaren Seme bakarrari, beterik grazias eta egias.

        15. Juanek testimonio ematen du beraren, eta oiu egiten du, diola: Au ze niona, nere atzetik etorriko dena, ene alzinean edo ni baño len paratua da, zeren baize ni baño len.

        16. Eta beraren betetasunetik guk guziek artu dugu, eta grazia graziagatik edo graziaren gañetik.

        17. Zeren ezi legea eman ze Moisesen medios, grazia ta egia Jesu Kristoren medios egin da.

        18. Jangoikoa niork eztu ikusi beñere. Bere Seme bakarra, Aitaren baitan dagona, berbera da eman diguna notizia, edo ezaunarazi diguna.

        19. Eta au da Juanen testimonioa, noiz ta Judatarrek biali zuzten beragana sazerdoteak eta lebitak, galdegitera: Zu nor zara?

        20. Eta konfesatu zue, ta etzue ukatu; eta konfesatu zue: Eznai zela ni Kristo.

        21. Eta galdegin ziote: Zer bada? Elias zara zu? Eta erran zue: Ez naiz. Profeta zara zu? Eta errespondatu zue: Ez.

        22. Erran ziote, bada: Nor zara, eramateko errespuesta biali gaitutenei? Zer diozu zeure buruas?

        23. Erran zue: Ni boza oiu iten duenarena desertuan, ibili zuzen Jaunaren bidea, ala nola erran zuen Isaias profetak.

        24. Eta biali zuztenak zire fariseoetaik.

        25. Eta galdegin ziote ta erran: Zergatik, bada, bataiatzen duzu, ezpazara zu Kristo, eztare Elias, ezeta ere profeta?

        26. Errespondatu ziote Juanek, ziola: Nik bataiatzen dut ures, baña zuen erdian egon da zuek ezauntzen eztuzena.

        27. Bera da ene atzetik etorriko dena, zein baita ni baño len, zeñen oñetakoen lotzakia lazatzeko ere ezpainaiz digno ni.

        28. Ebek agitu zire Betanian Jordanen aratako aldean, non baizego Juan bataiatzen.

        29. Berze egunean ikusi zue Juanek Jesus eldu zela beragana, ta erran zue: Ona Jangoikoaren axuria; ona kentzen duena munduko bekatua.

        30. Au da, zeintas nion: Ene atzetik eldu da gizon bat, zein nere alzinean paratua den, zeren baita ni baño len.

        31. Eta nik eznue ezauntzen, baizik manifesta daiengatik Israelen, orrengatik etorri naiz ni bataiatzen urean.

        32. Eta eman zue testimonio Juanek ziola, ikusi dutela Espiritua jausten zerutik uso baten idurian eta jarri zela beraren gañean.

        33. Eta nik eznue ezauntzen; baña biali ninduenak bataiatzera ures, ark erran zida: Noren gañean ikusi dezazun Espiritua jautsi ta gelditzen dela, ori da bataiatzen duena Espiritu Sanduas.

        34. Eta nik ikusi nue, eta testimonio eman nue, au dela Jangoikoaren Semea.

        35. Berze egunean, berriz, zego Juan eta beraren diszipuloetaik bida.

        36. Eta ikusirik Jesus dabilala, erraten du: Ona Jangoikoaren axuria.

        37. Eta aditu zute bi diszipuloek mintzatzen, eta segitu zute Jesus.

        38. Itzulirik Jesus ta ikusirik segitzen diotela, erraten diote: Zer billatzen duze? Errespondatu ziote: Maestru Jauna, non dago ostatus?

        39. Erraten diote: Zatozte ta ikusaze. Etorri zire ta ikusi zute. Eta berareki egon zire egun gartan, ezi ordua ze ia amargarrena.

        40. Eta ze Andres, Simon Pedroren anaia bietaik bat, aiturik Juanenganik segitu zutena.

        41. Aurkitu zue ark lenik bere anaia Simon, ta erraten dio: Aurkitu dugu Meesias, nai baitu erran Kristo.

        42. Eta eraman zue Jesusengana. Eta beiraturik Jesusek erran zio: Zu zara Simon, Jonasen semea; zu deituko zara Pedro, nai baitu erran arria edo peña.

        43. Biramonean nai izan zue atra Galileara, ta opatu zue Filipe; eta erraten dio Jesusek: Segi nazazu.

        44. Eta ze Filipe Betsaidakoa, Andresen ta Pedroren errikoa.

        45. Aurkitu zue Filipek Natanael, ta erraten dio: Eskribitu zutena Moisesek legean ta profetek, aurkitu dugu Jesus Josefen Semea Nazaretdarra.

        46. Eta erran zio Natanaelek: Nazaretdik daike izan gauza onik? Erraten dio Filipek: Atoz ta ikusazu.

        47. Ikusi zue Jesusek Natanael eldu zela beragana, ta erran zue artas: Ona bat egiaz israeldarra, zeintan ezpaita maliziarik.

        48. Erraten dio Natanaelek: Nondik ezaundu nau? Errespondatu zio Jesusek ta erran zio: Filipek zu deitu baño len, zindeudelaik bikuaren pean, ikusi zinduzada.

        49. Errespondatu zio Natanaelek, ta erran zio: Maestrua, ori da Jangoikoaren Semea, ori da Israelgo Errege.

        50. Errespondatu zio Jesusek, ta erran zio: Zeren erran dizuten ikusizaitudala bikupean, sinesten duzu; ori baño andiagoko gauzak ikuskotuzu.

        51. Eta erraten dio: Sin sines erraten dizet, ikusiko duze idikirik zerua, ta Jangoikoaren aingiruak jausten ta igaten gizonaren Semearen gain.

        Berboa da Jangoikoaren Seme bakarra, Jesu Kristo.

        Berboa egin aragi, Jangoikoa egin gizon.

CAPITULO 2

        1. Eta irugarren egunean agitu zire bodak Kana Galileakoan, eta zego Jesusen Ama an.

        2. Deitu zute Jesus ere ta bere diszipuloak bodetara.

        3. Eta faltaturik ardo, erraten dio Jesusen Amak berari: Ardorik eztute.

        4. Eta erraten dio Jesusek: Zer zaigu niri eta zuri, emastekia? Oraño ezta ellegatu nere ordua edo garaia.

        5. Erraten diote beraren Amak zerbitzukoei: In zaze erraten dizen guzia dena dela.

        6. Zeude, bada, an sei arrisko tinaja edo onzi paratuak judatarren garbinaiaren araura, zeukatela bakotxak birana edo iruna neurri, edo.

        7. Erraten diote Jesusek: Betezkize tinajak ures. Eta bete zuzte kaskoraño.

        8. Eta erraten diote Jesusek: Atra zaze orai ta emozie maipurukoai. Ta erman ziote.

        9. Baña maipurukoak txastatu zuelaik ur ardo egina, ezpaizekie nola zen, baña bazekite zerbitzukoek atra zutenek ura, deitzen du esposoa maipurukoak.

        10. Eta erraten dio: Gizon guziek paratzeunte lenik ardo ona, eta orditu direlaik, orduan txarrago dena; baña zuk guardatu duzu ardo ona orai arteo.

        11. Au egin zue milagroen lenbizikoa Jesusek Galileako Kanan, ta manifestatu zue bere gloria, eta sinetsi zute berabaitan bere diszipuloek.

        12. Ondorean jautsi ze Kafarnauna bera, ta bere Ama, ta bere anaiak, ta bere diszipuloak, eta an egon zire ez anitz egunes.

        13. Eta urbil ze judatarren Bazkoa, eta igan ze Jesus Jerusalena.

        14. Eta opatu zitue tenploan zeudela salzen idiak, ta ardiak, ta usoak; eta dirutratariak jarririk.

        15. Eta egin zuelaik azote-gisa bat kordeles, guziak bota zitue tenplotik, ardiak ere, baita idiak, eta lurreratu zue tratarien dirua, eta maiak irauli.

        16. Eta usoak saltzen zeudenei erran ziote: Ken oriek emendik eta etzazela nai ene Aitaren etxea egin merkatalgoaren etxea.

        17. Baña oroitu zire bere diszipuloak, baitago eskribiturik, zure etxearen zeloak jaten nau.

        18. Errespondatu ziote, bada, judatarrek, ziotela: Zer señale ematen digu, gauza gebek iten baititu?

        19. Errespondatu ziote Jesusek ziola: Zuek desegin tenplo gau, ta irur egunes goratuko dut.

        20. Erran ziote, bada, judatarrek: Berrogeitasei urte kostatu da tenplo gonen egitea, eta orrek goratuko du irur egunes?

        21. Baña berak zio bere gorputzaren tenploas.

        22. Erresuzitaturik, bada, ilen ertetik biztu zelaik, oroitu zire bere diszipuloak, ontas zerdukala, eta sinetsi zute eskriturari, eta Jesusek erran zuen itzari.

        23. Zegolarik, bada, Jerusalenen Bazkoan jai andian, anitzek sinetsi zute beraren izenean ikusis beraren señaleak iten zituenak.

        24. Baña bera, Jesus, etze fiatzen aiei, zergatik ezi berak ezaunzen baizitue guziak.

        25. Eta ezpaizue bear, eman zezon niork testimonio gizonas, ezi berak zekie zer den gizona baitan.

CAPITULO 3

        1. Ze gizon bat fariseoetaik deitua Nikodemo, judatarren prinzipe edo prinzipala.

        2. Au joan ze Jesusengana gauas ta erran zio: Maestru Jauna, badakigu etorri dela Jangoikoaganik erakustun, zeren ezi niork ere ez dezazke egin orrek egitentuen señale gebek, ezpalego Jangoikoa berareki.

        3. Errespondatu zio Jesusek ziola: Sines bai sines erraten dizut, ezi ezpada bat berriro jaiotzen, ez dezake ikusi Jangoikoaren erreinua.

        4. Erraten dio Nikodemok: Nola daike jaio gizona, delarik zarra? Agian daike berriro itzuli bere amaren sabelera eta jaio berriz?

        5. Errespondatu zio Jesusek: Egiaz bai, egiaz erraten dizut, ezpada bat jaioberritzen ur ta Espiritu Sanduaren birtutez, eztaike sartu Jangoikoaren erreinuan.

        6. Jaio dena aragitik, aragi da, eta jaio dena espirituaganik, espiritu da.

        7. Etzaitela arritu nik erranas, preziso dela zuek jaiotzea berriro.

        8. Espirituak non nai duen espiratzen du, eta beraren boza aditzen duzu, baña eztakizu nondik eldu den edo nora doaien. Ala da espirituaganik jaio den guzia.

        9. Errespondatu zio Nikodemok ziola: Nola daike ori izan?

        10. Errespondatu zio Jesusek ziola: Zu zara maestru Israelen, eta eztakizkizu ebek?

        11. Sin sines erraten dizut, dakiguna diogula, ta ikusi duguna seguratzen dugula, eta gure testimonioa eztuzie errezibitzen.

        12. Lurreko gauzak erranbaitiziet, ta ezpauzie sinesten, nola sinetsiko duzie, erratenbaitiziet zerukoak?

        13. Eta nior esta igan zerura, baizik jautsi dena zerutik, gizonaren Semea, zein baitago zeruan.

        14. Eta ala nola Moisesek goratu zuen serpientea desertuan, ala da preziso goratzea gizonaren Semea.

        15. Sinesten duenik berabaitan gal eztaien nior ere, baizik logra dezan bizitza eternoa.

        16. Zeren ezi Jangoikoak alako maneran onetsi du mundua, ezi eman baitu bere Seme bakarra, gal eztaien nior sinesten duenik berabaitan, baizik guziek logra dezaten bizitza eternoa.

        17. Ezi eztu biali Jangoikoak bere Semea mundura, juzgadezangatik mundua, baizik salba daiengatik mundua beraren medios.

        18. Sinesten duena berabaitan, ezta juzgatzen; baña eztuena sinesten, ia juzgaturik dago, zeren eztuen sinesten Jangoikoaren Seme bakarraren izenean.

        19. Baña auda juizioa, zeren argia etorri baita mundura, eta naiago baitute gizonek iluna, ezi argia, zeren gaixtoak diren aien obrak.

        20. Ezi gaizki egiten duenak eztunai argia, ta eztator argira, eztaitzen agertu bere obrak.

        21. Baña egiten duenak egia edo zuzen-bidea, eldu da argira, manifesta daitzen beraren obrak, zeren Jangoikoan eginak baitire.

        22. Gero etorri ze Jesus, ta bere diszipuloak Judeako lurrera, eta an zego egotes ta bataiatzen.

        23. Zego Juan ere bataiatzen Ennonen, Salin ondoan, zeren ur anitz baize an, ta eldu zire, ta bataitzen zire.

        24. Ezi oraño etzute sartu Joan karzelean.

        25. Eta Joanen diszipuloetaik batzuek paratu zute kestione judatarreki garbitzearen gain.

        26. Eta etorri zire Juanengana ta erran ziote: Maestrua, orreki zegonak Jordanen aratako aldean, zeñen testimonio orrek eman duen, ark bataiatzen du, eta guziak doaz beragana.

        27. Errespondatu zue Joanek ziola: Ez dezake gizonak artu deus, ezpazaio ematen zerutik.

        28. Zeurek zarate testigo, erran nuela eznai zela ni Kristo, baizik bialia beraren alzinetik.

        29. Duena esposa esposo da; baña esposoaren adiskidea, dagona presente ta beraren aditzen, gozos gozatzen da esposoaren bozagatik. Bada, nere gozo gau kunplitu da.

        30. Bera bear da goratu, baña ni apaldu.

        31. Goratik etorri dena guzien gañetik da. Lurrekoa dena lurretik da ta lurras darduka. Zerutik etorri dena guzien gañean da.

        32. Eta ikusi duena ta aditu, ori seguratzen du, eta beraren testimonioa niork eztu admititzen.

        33. Admititu duenak beraren testimonioa, firmatu du dela Jangoikoa egi-errallea.

        34. Zeren ezi Jangoikoaganik bialiak erratentu Jangoikoaren itzak; ezi eztio Jangoikoak eman espiritua neurriturik ain txusto.

        35. Aitak maitatzen du Semea eta guzia eman dio beraren eskuan.

        36. Sinesten duenak Semean logratzen du bizitza eternoa; baña sinetsi nai eztionak Semeari eztu ikusiko bizitza, baizik Jangoikoaren ira dago egotez arren gañean.

CAPITULO 4

        1. Ezaundu zuelarik, bada, Jesusek, aditu zutela fariseoek iago diszipulo iten zuela ta bataiatzen zuela Jesusek Joanek baño.

        2. Naiz etzuen bataiatzen Jesusek, baizik bere diszipuloek.

        3. Utzi zue Judea ta joan ze berriz Galileara.

        4. Baña bear zue pasatu Samariatik barna.

        5. Ellegatu ze, bada, Samariako iri batera deitzen dena Sikar, urbil heredaje edo alor emanzionari Jakobek bere seme Josefi.

        6. Ze, bada, an Jakoben iturri bat. Bada, Jesus nekaturik biajeas zego ala jarririk iturri pokalean. Egerdi ze ia, ordu seigarrena.

        7. Etorri ze Samariatik emasteki bat ur eske, erraten dio Jesusek idazu edatera.

        8. Ezi diszipuloak ia joan zire errira erostera janari.

        9. Erraten dio, bada, emasteki samaritar garrek: Nola orrek delarik judatarra, eskatzen dida edateko niri, bainaiz emasteki Samariakoa? Ezi eztute tratatzen judatarrek samaritarreki.

        10. Errespondatu zio Jesusek ta erran zio: Bazindeki Jangoikoaren donua eta nor den erraten dizuna, idazu edatera, zuk agian berai eskatuko zindio, eta emanenzizu ur bizi bat.

        11. Erraten dio emastekiak: Jauna, eztu ere zertas atra ur, eta butzua dago barna. Beras, nondik du ur bizia?

        12. Agian ori da iago ezi gure Aita Jakob, zeñek eman zigun butzu gau, eta berak edan baizue ontaik, eta bere humeek, ta bere ar-saldoek?

        13. Errespondatu zio Jesusek ta erran: Ur gontaik edaten duten guziak egarrituko dire berriz; baña edaten duena nik emanen dioten ura, ezta egarrituko sekulan.

        14. Baizik ere nik emanen dioten ura inen da berabaitan uresko iturri bat salta daiena bizitza eternoraño.

        15. Erraten dio emastekiak: Jauna, bida niri ur gortaik, ez nadien egarritu eta ez etorri ur eske onara.

        16. Erraten dio Jesusek: Zoaz, de izazu zeure senarra edo gizona eta atoz onara.

        17. Errespondatu zio emastekiak ziola: Eztut senarrik. Erraten dio Jesusek: Ongi erran duzu, eztuzula senarrik.

        18. Ezi borz gizon izantuzu, eta orai duzun gizona, ezta zurea; ortan egia erran duzu.

        19. Erraten dio emastekiak: Jauna, dakusat dela profeta berori.

        20. Gure burasoek oian gontan adoratu zute, eta oiek diote, lekua dela Jerusalenen, non bear den adoratu.

        21. Erraten dio Jesusek: Zuek adoratzen duzie eztaki zena; guk adoratzen dugu dakiguna, zeren salbazioa edo ona judatarretaik eldu da.

        23. Baña etorri da ordua, eta orai da, noiz adorazale egiaskoek adoratuko baitute Aita espirituas ta egias, zeren Aitak ere alakoak billatzentu adoradezatenak.

        24. Espiritu da Jangoikoa, eta adoratzen dutenek bera bear dute adoratu espirituaz ta egiaz.

        25. Erraten dio emastekiak: Badakit eldu dela Mesias, deitzen dena Kristo; bada, etortzen delaik ark erakutsiko digu guzia.

        26. Erraten dio Jesusek: Ni naiz mintzatzen nagona zureki.

        27. Eta bereala etorri zire diszipuloak ta arritu zire egoteas mintzatzen emastekiareki. Alaere etzio niork erran: Zer billatzen du? Edo: Zergatik mintzatzen du oneki?

        28. Utzi zue, bada, bere kantaro edo ferrata emastekiak, eta joan ze errira, ta erraten diote ango gizonei:

        29. Atozte ta ikusazie gizon bat erran didana in dudan guzia. Bera ote da Kristo?

        30. Atra zire bada erritik ta eldu zire beragana.

        31. Bitarteo eskatzen ziote bere diszipuloek erranes: Maestru Jauna, jan bez.

        32. Baña berak erraten diote: Nik dut jateko janari bat zuek eztaki ziena.

        33. Erraten zire, bada, diszipuloek elkar: Agian norbaitek ekarri ote dio jatera?

        34. Erraten diote Jesusek: Ene janaria da egitea biali nauenaren borondatea, bukatzeko beraren lana.

        35. Agian eztuzie erraten zuek, oraño laur ilabete direla, ta igita denbora eldu dela, edo uda? Orra, ea, erraten diziet, gora zeuren begiok ta beira kanpoak, baitaude zori ia txuriturik, igitatzeko.

        36. Eta igitatzen duenak artzen du saria, ta biltzen du fruitu betiko bizizarako, goza daitzen bateo eraikitzen duena ta igitatzen duena.

        37. Ezi au da itz bat egiaskoa, bat dela eraikitzen duena, ta berze bat dela biltzen duena.

        38. Nik biali zaiztet zuek biltzera landu eztuzena, berzeek lanak egin eta zuek sartu zarate aien lanetan.

        39. Erri gartaik, bada, anitzek samaritarretaik sinetsi zute berebaitan emastekiaren erranagatik, errantidala niri egintu dan guziak.

        40. Etorririk, bada, beragana samaritarrek eskatu ziote geldi zeiela an. Eta gelditu ze ta egon ze an bi egunes.

        41. Eta anitz iagok sinetsi zute berabaitan beraren erranengatik.

        42. Eta emastekiari erraten ziote: Eztugu ia sinesten zure erranagatik, ezi geurek aitu dugu ta dakigu, au dela egiaz munduaren Salbazalea.

        43. Baña bi egunen buruan atra ze andik eta joan ze Galileara.

        44. Ezi Jesus berak eman zue testimonio, profetak bere sortuerrian eztuela honorerik.

        45. Joan zelaik, bada, Galileara, errezibitu zute galileatarrek, ikusiaskeros egin zuen guzia Jerusalenen jaiegunean, zeren ezi berak ere joan zire jaieguneko.

        46. Etorri ze, bada, berriz Kana Galileakora, non egin zuen ura ardo. Etaze Jaun bat errege gisa, zeñen semea zegon heri, Kafarnaunen.

        47. Onek, aitu zuelaik eldu zela Jesus Judeatik Galileara, joan ze beragana ta eskatzen zio jautsi zeiela ta senda zezala arren semea, ezi il urran ze.

        48. Erran zio, bada, Jesusek: Ezpaituzie ikusten señaleak eta prodijioak, eztuzie sinesten.

        49. Erraten dio Jaun ark: Jauna, betor, il daien baño len ene semea.

        50. Erraten dio Jesusek: Zoaz, zure semea bizi da. Sinetsi zue gizonak Jesusek errana ta bazoeie.

        51. Jausterakoan ia ura, atra zekizkio bidera mutilak, ta mezu eman ziote bizi zela arren semea.

        52. Galdegiten ziote ark ordua, zeintan eman zuen obera, eta errespondatu ziote, ezi atzo zazpietakoan utzi zue sukarrak.

        53. Erran duzue, bada, aitak, ordu gura zela, zeintan erran zion Jesusek: Zure semea bi zida, eta sinetsi zue berak, eta etxe guziak.

        54. Au egin zue bigarren señalea Jesusek, etorri zelarik Judeatik Galileara.

CAPITULO 5

        1. Ondorean ze judatarren festa-eguna, eta igan ze Jesus Jerusalena.

        2. Da Jerusalenen piszina bat probatika edo ur balsa bat, deitzen dena hebreoen itzkuntzan Betsaida, zituena bortz leorpe edo aterbe.

        3. Ebetan zego kantidade andi bat heri, itsu, maingu, ear etxideten, noiz mogituko zen ura.

        4. Ezi Jaunaren aingiru bat jausten ze aldartes piszinara, ta mogitzen ze ura. Eta nor ere jausten zen piszinara mogituaskeros len lenik, sendatzen ze edozein heritasun izan zezan.

        5. Bada, ze an gizon bat ogeita emezorzi urte zuena bere eritasunean.

        6. Au ikusi zuelaik Jesusek, eroria etzanik, ta ezaundu zuelaik asko denbora zuela ia, erran zio: Nai duzu gelditu sendaturik?

        7. Errespondatu zio ezinduak: Jauna, eztut gizonik jautsinazanik urera, mogitzen delaik, ezi ni noaien bitarteo, jausten da berze bat ni baño len.

        8. Erraten dio Jesusek: Jaikizaite, arzazu soñean zeure goatze goi eta ibili zaite oñes.

        9. Eta istantean sendatu ze gizon gura, ta artu zue bere goatzea ta zebila. Baña ze larunbata egun gartan.

        10. Erraten ziote, bada, judatarrek sendatu zenari: Larunbata da, eztuzu zillegi eramatea soñean zeure goatze goi.

        11. Errespondatu ziote: Sendatu nauenak berak erran dida: Arzazu goatze goi ta zabiltza.

        12. Galdegin ziote bada: Nor da gizon gura erran dizuna, arzazu goatze goi ta zabiltza?

        13. Baña sendatuzenark etzekie nor zen, ezi Jesus apartatu ze lekuan zen jendearen ertetik.

        14. Gero aurkitu zue Jesusek ura tenploan eta erran zio: Ea orra sendatu zara; ia etzazula bekaturik egin eztakizun agi gaizkiago.

        15. Joan ze gizon gura, ta kontatu ziote judatarrei, Jesus zela sendatu zuena.

        16. Orgatik persegitzen zute judatarrek Jesus, zeren iten zituen gauza gebek larunbatean.

        17. Baña Jesusek errespondatu ziote: Ene Aitak orai ere obratzen du, eta nik obratzen dut.

        18. Orgatik, bada, iago nai zute il judatarrek bera, zeren ez solamente lazatzen zuen larunbata, baitare erraten bere Aita zela Jangoikoa, iten zuelaik Jangoiko adiña bere burua. Eta ala errespondatu ziote Jesusek ziola:

        19. Sin sines erraten dizet, ez dezake Semeak beraganik deusere egin, baizik ikusten duena egiten Aita, ezi ark iten duen guzia, iten du Semeak ere gisa berean.

        20. Ezi Aitak onesten du Semea eta mostratzentio itentuenak berak; eta ebek baño iagokoak ere mostratukotio, arritu zaizten zuek.

        21. Ezi ala nola Aitak erresuzitatzentuen ilak ta biziarazten, ala Semeak ere naituenak biztentu.

        22. Zeren ezi eztu Aitak juzgatzen nior, baizik jugamendu guzia utzi dio Semeari.

        23. Ohoradezatengatik guziek Semea, ala nola ohoratzen duten Aita, eztuenak ohoratzen Semea, eztu ohoratzen Aita, zeñek biali zuen ura.

        24. Egiaz bai, egiaz erraten diziet, ezi aditzen duenak nere itza ta sinesten biali nauenai, duela bizitza eternoa, eta eztatorrela juiziora, baizik pasatzen eriotzetik bizitzara.

        25. Egiaz bai, egiaz erraten diziet, ellegatu dela garaia, eta orai dela noiz ilek adituko duten Jangoikoaren semearen boza, ta aditzen dutenak biziko dire.

        26. Ezi ala nola Aitak baitu bizitza berebaitan, ala eman dio Semeari ere izatea bizitza berebaitan.

        27. Eta eman dio potestade egiteko iuiamendu, zeren baita gizonaren Seme.

        28. Etzaiztela arritu ontas, ezi eldu da ordua, noiz monumentuetan diren guziek adituko duten Jangoikoaren Semearen boza.

        29. Eta atrako dire in zuztenak obra onak bizitzaren erresurrekziora, baña in zuztenak gaixtoak, iuiamenduaren erresurrekziora.

        30. Ez dezaket nik nere burutik egin deus ere; nola aditzen duten, ala juzgatzen dut; eta ene iuiamendua da justoa, zeren ezpaitut billatzen nere borondatea, baizik biali nauenaren borondatea.

        31. Baldin nik ematen badut testimonio nere buruas, ene testimonioa ezta egiaskoa.

        32. Berze bat da ematen duena testimonio nitas, eta badakit egiaskoa dela nitas ematen duen testimonioa.

        33. Zuek biali zindute, Juanengana; eta eman zue testimonio egiaren.

        34. Baña nik eztut gizonaren testimonio bearrik, baizik ere diot au, salbazaiztengatik.

        35. Ura ze argizuzia erretzen ta argitzen duena. Baña zuek nai zindute denbora aldi bates alegratu arren argian.

        36. Baña nik badut testimonio iagokoa ezi Juan; ezi obra emantidanak Aitak in dezkiten nik, obra gaiek berek emateunte testimonio nitas, zeren Aitak biali bainau.

        37. Eta biali nauen Aitak, berak eman du testimonio nitas, eta beñere eztuzie aditu beraren boza, ezetaere ikusi beraren iduria.

        38. Eta beraren itza eztaukaze egotez zeuren baitan, zeren berak biali duenai, oni zuek eztiozen sinesten.

        39. Begira Eskriturak, uste baituzie zuek aietan duziela bizitza eternoa, eta aiek dire ematen dutenak testimonio nitas.

        40. Eta eztuzie etorri nai enegana, izateko bizitza.

        41. Ohorea gizonenganik eztut nai.

        42. Baña ezaundu zaiztet zuek, eztuziela Jangoikoaren amorea zeuren baitan.

        43. Ni etorri naiz ene Aitaren izenean, eta ez nauzie errezibitzen; berze bat baletor bere izenean, ura admitituko duzie.

        44. Nola zuek dezakeze sinesta, billatzenduzienek gloria elkarrenganik, eta Jangoikoaganik sollik den gloria ez billatzen?

        45. Ez pensa akusatukozaiztetela nik Aitaren alzinean; bada akusatzenzaiztenik, au da Moises, zeintan zuek esperatzen duzien.

        46. Sinesta bazindezozie Moisesi, sinesta zindezakete agian niri ere, ezi nitas eskribitu zue arrek.

        47. Baña arren letraei ezpaduzie sinesten, nola sinetsikotuzie ene itzak?

CAPITULO 6

        1. Gero joan ze Jesus Galileako itsasoaren berze aldera, zein baita Tiberiaskoa.

        2. Eta segitzen zio jendetze andiak, zeren ikusten zuzten milagro iten zituenak heri zeudeneki.

        3. Igan ze, bada, Jesus oian batera, eta an zego gelditurik bere diszipuloeki.

        4. Eta urbil ze Bazkoa, judatarren festa eguna.

        5. Bada, goraturik begiak Jesusek, ta ikusirik eldu zela jendeketa andia beragana, erran zio Filiperi: Nondik erosiko dugu ogi, jateko ebek?

        6. Baña au zio arren progatu naies, ezi berak bazekie zer egin bear zuen.

        7. Errespondatu zio Filipek: Berreun diruen ogiak eztire aski, emateko bakotxai pixka bana.

        8. Erraten dio bere diszipuloetaik batek, Andresek, Simon Pedroren anaiak:

        9. Bada emen mutiko bat, dituena bortz ogi ordioskoak ta bi arrai; baña ebek zer dire ainberzeendako?

        10. Erran zue, bada, Jesusek: Jarrarazizkizie jendeok, ezi belarketa andi bat ze leku gartan. Jarri zire, bada, gizonak bortz milla bekala.

        11. Artu zitue, bada, Jesusek ogiak, eta eskerrak eman ondoan errepartitu ziote jarririk zeudenei; gisa berean arraietaik ere nai zuten diña.

        12. Ase zirelaik, erran zue bere diszipuloei: Bilzkizie sobratu diren zatiak, gal eztaitzen.

        13. Bildu zuzte, bada, ta bete zuzte amabi saski puskaeki, bortz ogi ordioskoetaik sobratu zireneki jan zutenei.

        14. Gizon gaiek, bada, ikusi zutelarik egin zuela Jesusek señalea, edo milagroa, ziote, au dela egiaz profeta etorriko dena mundura.

        15. Baña Jesusek ezaundurik etorriko zirela arrapatzera ta egitera bera errege, joan ze berriz iges oianera bera bakarrik.

        16. Berant egin zelaik, arratsalde apalean, jautsi zire bere diszipuloak itsasora.

        17. Eta iganik itsasonzian joan zire itsasoaren berze aldera Kafarnauna. Eta ia ze sarturik gaua, eta etze aiengana etorri Jesus.

        18. Eta itsasoa zoeie goratus, aize erru batek emanes.

        19. Errematus pasatu zuztelaik ogeitabortz edo amar estadio, ikusteunte Jesus dabilala itsasoaren gañean, ta urbiltzen zela; ta izitu zire.

        20. Baña berak erraten diote: Ni naiz, etzaziela izan beldurrik.

        21. Nai zute, bada, artu onzira, eta bereala onzia ellegatu ze lurrera, zeintara zoezin.

        22. Berze egunean, itsasotik arat zegon jendeak ikusi zue etzela berze onzirik, bat baizik, eta etzela sartu onzian Jesus bere diszipuloeki, baizik joan zirela soilik diszipuloak.

        23. Baña berze onzi batzuk etorri zire Tiberiasdik urbil leku gartara, non jan zuten ogia, graziak emanes Jaunak.

        24. Ikusirik, bada, jendeak, etzegola Jesus an, ezeta bere diszipuloak ere, enbarkatu zire onzietan eta joan zire Kafarnauna Jesusen billa.

        25. Eta aurkitu zutelaik itsasotik arat erran ziote: Maestru Jauna, noiz etorri da onara?

        26. Errespondatu ziote Jesusek ta erran: Sin sines erraten dizet, ene billa zabilzte, ez zeren ikusituzen señaleak, baizik zeren jan duzien ogietaik ta ase zaraten.

        27. Trabaja ez ogi akabatzen denagatik, baizik dirauenagatik betiroko bizitzan, zein emanen dizien Gizonaren Semeak, ezi au señalatu zue Aitak Jangoikoak.

        28. Erran ziote, bada, aiek: Zer inen dugu, obratzeko Jangoikoaren obrak?

        29. Errespondatu ziote Jesusek ta erran: Au da Jangoikoaren obra, sinetsi dezazen ark biali duena baitan.

        30. Erran ziote, bada, aiek: Bada, zer señale iten du orrek, sinetsi dezagun berori? Zer obratzen du?

        31. Gure burasoek jan zute manna desertuan, nola dagon eskribiturik, zerutik ogia eman ziotela jatera.

        32. Erran ziote Jesusek: Egiaz bai egiaz erraten diziet, eztela Moises eman diziena ogia zerutik, baizik ene Aitak ematen diziela ogi egiaskoa zerutik.

        33. Ezi Jangoikoaren ogia da jautsi dena zerutik ta ematen duena bizitza munduari.

        34. Erran ziote, bada, aiek: Jauna, betiro eman bezagu ogi goi.

        35. Erran ziote Jesusek: Ni naiz bizitz asko ogia; enegana datorrena ezta gosetuko, ta enebaitan sinesten duena ezta egarrituko beñere.

        36. Baña erran diziet ikusi nauzela, ta sinesten ez.

        37. Aitak ematen didan guzia etorriko da enegana, eta datorrena enegana eztut botako kanpora.

        38. Zeren ezi jautsi nitza zerutik, ez egiteko neure borondatea, baizik biali nauenaren borondatea.

        39. Bada, au da biali nauen Aitaren borondatea, ez dezaten gal emandidanetik batere, baizik erresuzita edo biztu dezaten azken egunean.

        40. Au da biali nauen ene Aitaren borondatea, ezi ikusten duten guziek semea ta sinesten berabaitan, logra dezaten bizitza betirokoa, eta nik erresuzita edo biztukotut azken egunean.

        41. Murmuratzen zute, bada, judatarrek artas, zeren erran zuen: Ni naiz ogi bizia zerutik jautsi nitzana.

        42. Eta ziote: Agian au ezta Jesus Josefen Semea, zeñen Aita ta Ama ezauntzentugun guk? Nola, bada, dio onek, zerutik jautsi naizela ni?

        43. Errespondatu ziote Jesusek ta erran: Etzaziela nai murmuratu elkarreki.

        44. Nior eztatorke enegana, ezpadakar Aitak biali nauenak, eta nik biztuko dut azken egunean.

        45. Dago eskribiturik profetaetan: Izanen dire guziak ikaskoiak Jangoikoaren Aitaganik aditu ta ikusiduten guziak eldu dire enegana.

        46. Ez zeren Aita niork ikusi duen, baizik ere Jangoikoaganik denak, onek ikusi du Aita.

        47. Egiaz bai egiaz erraten diziet, sinesten duenak enebaitan, badu bizitza betirakoa.

        48. Ni naiz bizitzaren ogia edo bizitzaskoa.

        49. Zuen burasoek jan zute manna desertuan ta il zire.

        50. Auda ogia zerutik jautsi dena, ontaik jaten duena il eztaien.

        51. Ni naiz ogi bizia zerutik jautsi nitzana.

        52. Nork ere jaten duen ogi gontaik, biziko da betikos eta nik emanen duten ogia neure aragia da munduaren bizitzagatik.

        53. Asi zire, bada, marmarketan elkarreki judatarrak ziotela: Nola dezake onek guri eman bere aragia jateko?

        54. Erran ziote, bada, Jesusek: Sin sines erraten dizet, ezpaduzie jaten gizonaren Semearen aragia ta edaten beraren odola, eztuzie izanen bizitza zeuren baitan.

        55. Jaten duenak ene aragia ta edaten ene odola, du bizitza betirokoa, eta nik biztuko dut azken egunean.

        56. Ene aragia da egiaz janari, eta ene odola egiaz da edari.

        57. Jaten duena ene aragia ta edaten ene odola, mantenitzen da nibaitan, ta ni berabaitan.

        58. Ala nola biali ninduen ni Aitak bizi denak, eta ni bizi bainaiz Aitagatik, jaten nauena ni biziko da bera ere enegatik.

        59. Au da ogia zerutik jautsi dena. Ez ala nola zuen buratsoek jan manna ta il baizire, jaten duena ogi gau biziko da betiroko.

        60. Ebek erran zitue sinagogan erakusten Kafarnaunen.

        61. Askok bere diszipuloetaik aiturik ziote: Gogorra da prediku gau; eta nork dezake aditu?

        62. Baña zekielaik berebaitan Jesusek, murmuratzen zutela ontas bere diszipuloek, erran zue: Orrek eskandalizatzen edo arritzen zaizte?

        63. Bada zer, ikusibazindezate Gizonaren Semea igaten non zegon lenago?

        64. Espiritua da biziarazten duena, baña aragiak eztu protxatzen deus ere. Nik errantizieten itzak espiritu ta bizitza dire.

        65. Baña badire zuetaik zenbait eztutenak sinesten, ezi bazekie prinzipiotik Jesusek nor ziren sinesten-etzutenak, eta nork traiziatuko zuen.

        66. Eta zio: Orgatik erran diziet nior eztatorrela neregana, ezpazaio eman ene Aitaganik.

        67. Emendik asko diszipuloetaik joan zire atzerat, eta ia etzebiltza berareki.

        68. Erran ziote, bada, Jesusek amabiei: Agian nai duzie joan zuek ere?

        69. Errespondatu zio Simon Pedrok: Jauna, norengana joanen gara? Bizitza eternoko itzak ditu orrek.

        70. Eta guk sinetsi dugu eta ezaundu dugu berori dela Kristo Jangoikoaren Semea.

        71. Errespondatu ziote Jesusek: Etzaiztet agian nik berexi amabi? Eta zuetaik bat deabru da.

        72. Zio Judas Iskariote Simones, ezi onek traiziatuko zue, amabietaik bat zelarik.

CAP.7

        1. Andik gero zebila Jesus Galilearat, ezi etzue joan nai Judeara, zeren judatarrek nai zuten il.

        2. Eta andik guti ze judioen festa-eguna, Eszenopejia.

        3. Erran ziote bada bere anaiek: Pasa emendik ta bidoeie Judeara, ikus dezkiten bere diszipuloek obra egitentuenak.

        4. Ezi niork eztu egiten estalian deus, ta nai du bere burua agertu. Egiten baitu orrek alako gauzak, manifesta bez bere burua munduari.

        5. Ezi bere anaiek ere etzute sinesten berabaitan.

        6. Erran ziote, bada, Jesusek: Ene denbora ezta oraño ellegatu; baña zuen denbora beti dago prest.

        7. Etzaizkete munduak gaizetsi zuek; baña ni gaizetsitzen nau, zeren artas ematen baitut testimonio, arren obrak direla gaixtoak.

        8. Zuek igan zaizte festa-egun gontara, baña ni ez naiz igaten, zeren ezpaita bete nere denbora.

        9. Au erranik, gelditu ze bera Galilean.

        10. Baña igan zirelaik bere anaiak, orduan bera ere igan ze festa egunera, ez agerrian, baizik estalian bekala.

        11. Judatarrek, bada, billatzen zute festa-egunean, eta ziote: Ura non da?

        12. Eta marmar asko ze arren gain jendeetan; ezi batzuek ziote, ona dela, berze batzuek ziote, ezetz, baizik engañatzentuela jendeak.

        13. Baña alaere nior etze mintzatzen artas agerrian judatarren beldurres.

        14. Baña ia festa egunak erditsutan zirelaik (quarto die septimanae tirinus) igan ze Jesus tenplora, ta zego erakusten.

        15. Eta arritzen zire judatarrak, ziotela, nola daki onek letrarik eztuelaik ikasi?

        16. Errespondatu ziote Jesusek ta erran: Ene doktrina ezta nerea, baizik bialinauenarena.

        17. Nork ere nai duen egin beraren borondatea, ezaunduko du seguraturik doktrinas, ote den Jangoikoaganik, edo ni mintzatzen naizen ene burutik.

        18. Bere burutik mintzatzen denak billatzen du bere gloria proprioa, baña billatzen duenak biali nauenaren gloria, ura da egiaskoa ta eztu maliziarik.

        19. Eztizie Moisesek eman legea? Eta eztu niork zuetaik egiten legea?

        20. Zergatik zabilzate il naies ni? Errespondatu zio jendeak ta erran zio: Demonioa dauka orrek. Nor dabila orren il naies?

        21. Errespondatu zue Jesusek ziola: Obra bakar bat egin dut eta guziok arritzen zarate.

        22. Orgatik Moisesek emanzizie zirkunzisioa, ez zergatik den Moisesenganik, baizik burasoenganik. Eta larunbatean zirkunzidatzen duzie.

        23. Artzen badu zirkunzisioa gizonak larunbatean, laza eztaien Moisesen legea, ene kontra inidignatzen zarate, zeren gizona guzia sendatu duten larunbatean?

        24. Etzaziela nai juizio egin iduri-utses, baizik dena den bekala zuzen-bidean.

        25. Erraten zute, bada, Jerusalengo batzuek: Ezta au, zeñen il naies dabilzan?

        26. Eta orra mintzatzen da agerrian klaro, ta eztiote deus erraten. Agian ezaundu dute egiaz buruzagiek, au dela Kristo?

        27. Baña au badakigu nongoa den; baña Kristo datorrelaik, niork eztaki nongoa den.

        28. Klamatzen zue, bada, Jesusek tenploan erakusten ta erraten: Badakize ni nor naizen, ta nondik naizen badakize; eta ez naiz etorri neure burutik, baizik bada egiasko bat biali nauena, zuek eztaki ziena.

        29. Eta nik badakit ura nor den, zeren beraganik naiz eta berak biali nau.

        30. Zebiltza, bada, in naies preso, eta niork etzio bota eskurik, zeren oraño etzen ellegatu bere ordua.

        31. Baña jende komunetik anitzek sinetsi zute berabaitan eta erraten zute: Kristok datorrelaik, inen du agian iago señale, onek iten duen baño?

        32. Aditu zute fariseoek, jendeak zerdukala au artas, eta biali zuzte buruzagiek ta fariseoek ministroak, arrapa zezaten preso.

        33. Erran ziote, bada, aiei Jesusek: Oraño denbora guti bat nago zueki eta banoaie biali nauenagana.

        34. Billatuko nauzie ta aurkituko ez nauzie; eta non ere nagon ni, zuek etzaizkete etorri.

        35. Erran zute, bada, elkarreki judatarrek: Nora joanen da au, ezpaitugu aurkituko? Joanen ote da jendalderat erakustera jendeei edo jentilei?

        36. Zer errana da erran duen gau: Billatuko nauzie ta aurkituko ez? Eta non nagon ni, zuek ezin etorri?

        37. Baña festaren azken egun andian zego txutirik Jesus, ta zio oius: Nor ere dagon egarriak, betor enegana eta edan bez.

        38. Sinesten duenak enebaitan, nola dion Eskriturak, ur biziaren errekak beraganik ugariko dire.

        39. Baña au zio Espiritu artu bear zutenas sinesten zutenek berabaitan, ezi oraño etze Espiritua eman, zeren oraño etzen gloriastatu Jesus.

        40. Bada, jendetze gartaik, aituzitutelaik itz gebek ziote: Au da egiaz profeta.

        41. Berze batzuek ziote: Au da Kristo. Baña zenbaitek ziote: Agian Galileatik dator Kristo?

        42. Eztio agian Eskriturak, datorrela Kristo Dabiden jendakitik ta Belengo kastelutik, nongo zen Dabid?

        43. Agitu ze, bada, desaraukida jendean beraren kasos.

        44. Aietaik zenbaitek nai zute arrapatu; baña niork etzio botatu eskurik.

        45. Etorri zire, bada, ministroak pontifizeen ta fariseoengana, ta erran ziote ebek aiei: Zergatik eztuzie ekarri?

        46. Errespondatu zute ministroek: Sekulan ezta mintzatu ala gizonik, nola gizon gau.

        47. Errespondatu ziote, bada, aiei fariseoek: Agian zuek ere utzi zarate engañatzera?

        48. Agian buruzagietaik niork sinetsi du arren baitan edo fariseoetaik?

        49. Baña jende komun eztakitenak legea madarikatuak dire.

        50. Erran ziote aiei Nikodemok, gauas etorri zenak beragana, zein baize aietaik bat:

        51. Agian gure legeak juzgatzen du gizonik aditu gabe bera ta informatu gabe zer in duen?

        52. Errespondatu ziote ta erran: Agian zu ere galileatarra zara? Leizkizu ongi Eskriturak, eta ikusi, eztela profetarik atratzen Galileatik.

        53. Eta itzuli zire bakotxa bere etxera.

CAPITULO 8

        1. Baña Jesus joan ze Olibeteko oianera.

        2. Eta goiz goizean berriz etorri ze tenplora, eta erriko jende guzia beragana etorri ze, eta berak jarririk erakusten ziote.

        3. Baña eskriba ta fariseoek ekartzen dute emasteki bat arrapatua bekatuan, ta paratu zute beraren aizinean erdian.

        4. Eta erran ziote: Maestrua, emaste gau oraietan aurkitu da bekatuan.

        5. Eta Moisesen legean manatu zigu arrikatzeko alakoak. Bada, orrek zer dio?

        6. Baña au erraten zute tentatus, al bazezakete akusatu. Baña Jesus kurturik beerat, zego eskribitzen erias lurrean.

        7. Bada, zirautelaik galdegiten, goratu ze ta erran ziote: Zuetaik nor ere aurkitzen den bekaturik gabe, ark lenbizikorik tira bezo arrukaldia.

        8. Eta berriz kurturik, eskribitzen zue lurrean.

        9. Baña aditurik aiek atratzen zire bata berzearen atzetik, asis zarrenetaik. Eta gelditu ze sollik Jesus eta emastekia zegona erdian.

        10. Goratu zelaik Jesusek erran zio: Emastekia, non dire akusatzen zindutenak zu? Niork etzaitu kondenatu?

        11. Ark erran zue: Niork ere ez, Jauna. Bada, erran zue Jesusek: Nik ere etzaitut kondenatuko. Zoaz, eta ia etzazula nai iago egin bekaturik.

        12. Berriz, bada, mintzatu zekiote Jesus aiei ziola: Ni naiz munduaren argia. Nor ere datorren ene atzetik, eztabila ilunbetan, baizik izanen du bizitzako argitasuna.

        13. Erran ziote, bada, fariseoek: Orrek bere buruas ematen du testimonio, orren testimonioa ezta egiaskoa.

        14. Errespondatu zue Jesusek ta erran ziote: Naiz nik eman testimonio nitas, egia da nere testimonioa, zeren baitakit nondik etorri naizen ta nora noaien. Baña zuek eztakize nondik etorri edo nora noaien.

        15. Zuek aragiaren araura juizio iten duzie; nik eztut juzgatzen nior.

        16. Eta juzgatzen barin badut nik, nere juizioa egiaskoa da, zeren ez naizen bakarrik; baizik ere ni eta biali nauena ni, Aita.

        17. Eta zuen legean dago eskribiturik, ezi bi gizonen testimonioa dela egiaskoa.

        18. Ni naiz ematen dutena testimonio nitas, eta nitas ematen du testimonio biali nauenak, Aitak.

        19. Erraten ziote, bada: Non da orren Aita? Errespondatu zue Jesusek: Ez nitas dakizie, ez nere Aitas ere. Nitas bazindekite, agian jakin zindezakete ene Aitas ere.

        20. Itz gebek erran zitue ondakartegian, erakutsis tenploan. Eta niork etzue arrapatu preso, zeren oraño etzen ellegatu beraren ordua.

        21. Erran ziote berriz Jesusek: Ni banoaie, ta ene billa ibiliko zarate, ta zeuren bekatuan ilen zarate. Nora noaien ni, zuek etzaizkete etorri.

        22. Erraten zute, bada, judioek: Ilen ote du bere burua, baitio, nora noaien ni, zuek ezin etorri?

        23. Eta erraten ziote aiei: Zuek emen beitikoak zarate, ni goratik gorenetik naiz. Zuek mundu gontakoak zarate, ni ez naiz mundu gontakoa.

        24. Erran dizet, bada, ezi ilen zaratela zeuren bekatuetan, zeren ezi ezpaduzie sinesten, ni naizela, ilen zarate zeuren bekatuan.

        25. Erraten ziote, bada, berai: Ori nor da? Erran ziote Jesusek: Prinzipioa, zein ere mintzatzen naizen zueki.

        26. Asko dut zer erran ta juzgatu zuetas, baña biali nauena ni, egiaskoa da; eta nik aitutudanak beraganik, ebek erratentut munduan.

        27. Eta etzute ezaundu, ezi bere Aita ziola Jangoikoa.

        28. Erran ziote, bada, Jesusek: Goratzen duzielaik gizonaren Semea, orduan ezaundukouzie ni naizela; eta neure burutik eztut deus ere egiten, baizik nola erakutsi didan Aitak, mintzatzen naiz.

        29. Eta biali nauena ni, eneki dago, ta eznau utzi bakarrik, ezi nik beraren plazer dena iten dut beti.

        30. Ebek errateareki berak, anitzek sinetsi zute berabaitan.

        31. Erraten ziote Jesusek sinetsi zioten judatarrei: Baldin zuek irauten baduze nere erranetan, egiaz ene diszipuloak izanen zarate.

        32. Eta ezaunduko uze egia, ta egiak libratuko zaizte.

        33. Errespondatu ziote: Abrahanen jendakia gara, ta niori eztiogu zerbitzatu beñere. Nola dio orrek: Libre izanen zarate?

        34. Errespondatu ziote Jesusek: Sin sines erraten diziet, ezi egiteunten guziek bekatu, bekatuaren sierbo direla.

        35. Bada, sierboa ezta mantenitzen etxean betiroko, baña Semea mantenitzen da beti.

        36. Beras, libratzen bazaizte semeak, egiaz libre izanen zarate.

        37. Badakit zaratela Abrahanen humeak, baña zabilzate il naiak ni, zeren nere erranak etzuten lekurik zuen baitan.

        38. Nik ikusi dutena ene Aitan, erraten dut; eta zuek ikusi duziena zeuren Aitan, egiten duzie.

        39. Errespondatu ziote ta erran: Gure Aita Abraham da. Erraten diote Jesusek: Barin bazarate Abrahanen humeak, eginzkizie Abrahanen obrak.

        40. Baña orai zabilzate il naiak ni, gizon bat erran dizetena egia aitu dudana Jangoikoaganik. Au etzue Abrahanek egin.

        41. Zuek egitentuzie zeuren Aitaren lanak. Erran zute aiek: Gu ezgara jaio bekatutik. Jangoikoa dugu Aita bakarrik.

        42. Bada, erran ziote Jesusek: Jangoikoa baliz zuen Aita, onetsin in dezakeze ni, ezi ni Jangoikoaganik prozeditu ta etorri naiz; ezi ez naiz etorri neureganik, baizik berak biali nau.

        43. Zergatik eztuzie ezauntzen mintzaera enea? Zeren ez dezazkezen aditu nere itzak.

        44. Zuek aita deabruaganik zarate, eta zeuren aitaren deseoak naituzie egin. Ura ze giza-ilzale prinzipiotik; eta etze egon firme egian, ezpaita arren baitan egiarik. Mintzatzen duelaik gezurra, mintzatzen du beretik, baita gezurti ta arren aita.

        45. Baña nik erraten badizet egia, eztidaze sinesten.

        46. Nork zuetaik akusatuko nau ni bekaturen bates? Erraten badizet egia, zergatik eztidazie sinesten?

        47. Jangoikoaganik denak aditzentu Jangoikoaren itzak. Orgatik zuek eztuzie aditzen, ezpaizarate Jangoikoaren.

        48. Errespondatu ziote, bada, judatarrek ziotela: Agian eztiogu ongi guk, samaritarra dela ori, eta daukala demonioa?

        49. Errespondatu zue Jesusek: Nik eztut demoniorik, baizik honratzen dut nere Aita, eta zuek desonratu nauzie ni.

        50. Baña nik eztut billatzen neure gloria; bada billatzen duenik eta juzgatuko duenik.

        51. Sin sines erraten dizet: Nork ere guardatzentuen nere erranak, eztu ikusiko eriotzea betikos.

        52. Erran zute judatarrek: Orai ezaunzen dugu demonio duela. Il zire Abraham ta profetak. Eta orrek dio, guardatzentuenak nere erranak eztu txastatuko eriotzea sekulan.

        53. Agian ori andiago da ezi gure aita Abraham, zein il baize? Profetak ere il zire. Nor iten da berori?

        54. Errespondatu zue Jesusek: Nik honratzen badut nere burua, nere honrak eztu deus balio. Nere Aita da honratzen nauena ni, zein baitioze zuek dela zuen Jangoikoa.

        55. Eta eztuzie ezauntzen bera, baña nik ezauntzen dut. Eta erran banez eztutela ezauntzen, nitzake zuen gisa gezurti. Baña ezauntzen dut bera, ta beraren itzak guardatzentut.

        56. Abraham zuen aita alegratu ze ikusi naies nere eguna; ikusi zue ta gozatu ze.

        57. Erran ziote, bada, judatarrek: Berrogeitamar urte oraño eztu, eta Abraham ikusi du?

        58. Erran ziote Jesusek: Egiaz bai, egiaz erraten dizet, Abraham inbañolen, banaiz ni.

        59. Artu zuzte, bada, arriak, tiratzeko beraren kontra. Baña Jesus altxatu ze ta atra ze tenplotik.

CAPITULO 9

        1. Eta pasatus bidanabar ikusi zue gizon bat itsua jaiotzes.

        2. Eta galdegin ziote bere diszipuloek: Maestru Jauna, nork du kulpa edo bekatu, onek edo onen buratsoek, jaiotzeko au itsu?

        3. Errespondatu zue Jesusek: Eztu onek kulparik, ezeta onen buratsoek ere, baizik ager daitzen Jangoikoaren obrak ontan.

        4. Da preziso nik obratzea biali nauenaren obrak, egunak dirauen bitarteo. Eldu da gaua, noiz niork ere ez dezaken obratu.

        5. Nagon bitarteo munduan, munduaren argia naiz.

        6. Au erran ta bota zue lixtu lurrean, ta egin zue lixtuas loi, ta loias untatu zitio begiak.

        7. Eta erran zio: Zoaz, garbi zaite Siloeko balsan (nai baitu erran Bialia). Joan ze, bada, ta garbitu ze, eta etorri ze ikusten zuela.

        8. Eta ala aldekoek ta len ikusi zutenek errumes eskean zebilala ziote: Agian ezta au zegona eskean? Batzuek ziote, baietz, au dela.

        9. Berze batzuek, ezetz, baizik arri iduritua dela. Baña berak zio, ni naizela.

        10. Erraten ziote, bada, berari: Nola idiki zaizkizu begiok?

        11. Errespondatu zue, Jesus deitzen den gizon garrek egin du loi lixtuas, untatutida begiok ta erran dida: Zoaz Siloeko balsara ta garbi zaite, eta joan naiz, garbitu naiz ta ikusten dut.

        12. Eta erran ziote berai: Non dago gizon gura? Ark dio: Eztakit.

        13. Dakarte fariseoengana itsu izan zena.

        14. Bada, ze larunbata, noiz in zuen Jesusek loia ta idiki zituen arren begiak.

        15. Berriz, bada, galdegiten ziote fariseoek, nola ikusi zuen. Baña berak erran ziote: Loia paratu dida begien gañean ta garbitu, ta ikusten dut.

        16. Ziote, bada, fariseoetaik zenbaitek: Ezta Jangoikoaren aldetik gizon goi ezpaitu guardatzen larunbata. Baña berze batzuek ziote: Nola dezake gizon bekatariak egin alako señaleak edo milagroak? Eta desaraukida ze aien ertean.

        17. Erraten diote, bada, itsuari berriz: Zuk zer diozu artas idikitizunas begiok? Ark zio, profeta dela.

        18. Etzute, bada, judatarrek sinetsi artas, itsu izan zela ta ikusi zuela, aliketa deitu zuzten arteo ikusi zuen garren buratsoak.

        19. Eta galdegin ziote aiei ta erran: Auda, zuen semea zuek diozena jaio zela itsu? Bada, nola orai ikusten du?

        20. Errespondatu ziote arren buratsoek ta erran: Dakigu au dela gure semea ta itsu jaio zela;

        21. Baña nola ikusten duen orai, eztakigu, edo nork idikition begiok, guk eztakigu; berorri galdegin bezote, badu adin, berorrek erran bez bere buruas.

        22. Au erran zute arren buratsoek, zeren baizire judioen beldur, ezi ia batzarrean inzute, ezi norbaitek konfesa balez ura zela Kristo, botatzeko sinagogatik.

        23. Orgatik arren buratsoek erran zute: Badu adin, galde berorri.

        24. Deitu zute, bada, berriz itsu izana, ta erran diote: Emozu gloria Jangoikoai guk dakigu gizon goi dela bekatari.

        25. Erran ziote, bada, ark aiei: Bekatari den, eztakit. Gauza bat dakit, ezi nitzalaik itsu, orai ikusten dudala.

        26. Erran ziote aiek: Zer in dizu? Nola idikitizu begiok?

        27. Errespondatu ziote aiei: Erran dizet ia ta aditu duze, zer nauzie berriz aditu? Agian nauzie zuek ere izan beraren diszipulo.

        28. Madarikatu zute ta erran: Zu zaizela arren diszipulo; baña gu Moisesen diszipulo gara.

        29. Guk dakigu Moisesi minzatu ziola Jangoikoak; baña au eztakigu nondik den edo nongoa.

        30. Errespondatu zue gizon garrek ta erran: Ontan, bada, dago miragarria, ezpaitakize nondik den eta idiki baititu nere begiok.

        31. Eta badakigu ezi bekatariak eztituela aditzen Jangoikoak; baña barin bada bat Jangoikoaren beldurdun ta iten duena beraren borondatea, alakoa aditzen du.

        32. Sekulan ezta aditu, idikituela batek itsu jaioaren begiak.

        33. Ezpaliz au Jangoiokaganik, ezin lezake deus egin.

        34. Errespondatu ziote aiek ta erran: Bekatuetan guzioi jaio zara; eta zuk erakutsi guri? Eta botatu zute kanpora.

        35. Aitu zue Jesusek, bota zutela, ta aurkitu zuelarik erran zio: Zuk sinesten duzu Jangoikoaren Semean?

        36. Errespondatu zue ark ziola: Nor da, Jauna, sinesta dezaten berabaitan?

        37. Erran zio Jesusek: Alde bat ikusi duzu, ta mintzatzen dagona zureki, berbera da.

        38. Eta ark erran zue: Sinesten dut, Jauna. Eta auspeska paraturik adoratu zue.

        39. Eta erran zue Jesusek: Juiziotako ni etorri naiz mundugontara, ikusten eztutenek ikus dezaten eta ikusten dutenak itsu egin daitzen.

        40. Eta aditu zute zenbaitek fariseoetaik berareki zeudenek, eta erran ziote: Agian gu ere itsu gara?

        41. Erran ziote Jesusek: Itsu barinbazinate, etzin dute bekaturik. Baña orai dioze: Ikusten dugu. Bada, zuen bekatua da iraupetsu.

CAPITULO 10

        1. Egiaz bai, egiaz erraten dizet, eztena sartzen ataritik ardien artegian, baizik igaten berze nondikbait, ura da lapurra ta ohoina.

        2. Baña sartzen dena ataritik da ardien artzaia.

        3. Oni atalzaiak idikitzen dio, ta ardiek aditzen dute beraren boza, ta deitzentu bere ardi proprioak beren izenes eta atratzentu.

        4. Eta atra ondoan bere ardiak, doaie aien alzinean, ta ardiek segitzeunte, baitakite arren boza.

        5. Baña berzerena eztute segitzen, baizik iges egiten arrenganik, ezpaitute ezauntzen berzerenen mintzoa.

        6. Esangiau erran ziote Jesusek. Baña aiek etzute entendatu zer erraten zioten.

        7. Erran ziote, bada, berriz Jesusek: Sin sines erraten diziet, ni naizela ardien ataria.

        8. Etorri diren guziak lapurrak dire ta ohoinak eta eztuzte aditu ardiek.

        9. Ni naiz ataria. Enegatik sartzen dena salbatuko da, ta sar-atrako da, ta aurkituko du bazka.

        10. Lapurra ezta etortzen, baizik ebasteagatik, il eta galtzeagatik. Ni etorri naiz izandezatengatik bizitza ta abasto izan dezaten.

        11. Ni naiz artzai ona. Artzai onak bere bizia edo arima ematen du bere ardiengatik.

        12. Baña alokairukoak ta artzai eztenak, norenak ezpaitire ardiak, ikusirik otsoa eldu dela, uztentu ardiak ta iges egiten du, eta otsoak arrapatzen eta galtzentu ardiak.

        13. Baña alokairukoak iges iten du, baita alokatua, ta ezpai zaio deus ardies.

        14. Ni naiz artzai ona eta ezauntzentut nere ardiak, ta ezauntzen naute ni neureek.

        15. Ala nola ezauntzen nauen ni Aitak, eta nik ezauntzen duten Aita, eta nere bizia ematen dut nere ardiengatik.

        16. Berze ardi batzuk ere baitut, eztirenak artegigontakoak; aiek ere beartut ekarri, ta adituko dute nere boza, ta inen da saldo bat, ta artzai bat.

        17. Orgatik maitatzen nau ni Aitak, zeren nik uzten baitut nere arima, artzeko berriz bera.

        18. Niork eztida kentzen au, baizik nik uzten dut nereganik, eta esku dut uzteko, ta esku dut artzeko berriz. Manamendu gau artu dut ene Aitaganik.

        19. Desaraukida berriz agitu ze judatarren ertean itz geben kasos.

        20. Askok aietaik baiziote: Demonioa dauka, ta eraturik dago, zergatik aditzen duzie?

        21. Berze batzuek ziote: Itz gebek eztire demonio daukanarenak. Agian demonioak dezazke idiki itsuen begiak?

        22. Ze tenploaren Donekidaren festa, deitua Enzenia Jerusalenen, eta negua ze.

        23. Eta zebila Jesus tenploan, Salomonen leorpean.

        24. Inguratu zute, bada, bera judioek, ta erraten ziote: Noiz arteo gauzki dudan? Ori barin bada Kristo, erran bezagu klaro argiro.

        25. Errespondatu ziote Jesusek: Erraten dizet, ta eztuzie sinesten. Obra itentutenak nik ene Aitaren izenean, ebek ematen dute progu nitas.

        26. Baña zuek eztuzie sinesten, ezpaizarate nere ardietaik.

        27. Nere ardiek aditzen dute nere boza, eta nik ezauntzentut aiek, eta aiek segitzen naute ni.

        28. Eta nik ematen diotet bizitza betirokoa, ta eztire galduko betikos, ta eztitu niork atrako nere eskutik.

        29. Ene Aitak eman didana da guziak baño iagokoa; eta niork ez dezake kendu ene Aitaren eskutik.

        30. Ni eta nere Aita gara bat.

        31. Artu zuzte, bada, judioek arriak, arrikatzeko bera.

        32. Errespondatu ziote Jesusek: asko obra on erakutsitiziet ene Aitaganik; aietaik zein obragatik arrikatzen nauzie ni?

        33. Errespondatu ziote judioek: Obra onagatik eztugu arrikatzen, baizik blasfemiagatik, eta zeren gizona delaik, iten baitu Jangoiko bere buruoi.

        34. Errespondatu ziote Jesusek: Eztago eskribiturik zuen legean: Nik erran dut, Jangoiko zaratela?

        35. Deitu bazitue Jangoiko aiek, zeñei mintzatu zen, eta eztaike desegin Eskritura

        36. Aitak santifikatu duena ta biali mundura, zuek dioze, blasfemia diotela, erranas Jangoikoaren Seme naizela?

        37. Ezpaitut egiten ene Aitaren obrak, ez sinetsi niri;

        38. Baña iten baditut, naiz niri eztidazen sinetsi nai, sinetsi zozie obraei, ezauntzeko ta sinesteko Aita dagola nibaitan eta ni Aita baitan.

        39. Nai zute, bada, preso egin, eta atra ze aien eskuetaik.

        40. Eta joan ze berriz Jordanetik berze aldera leku gartara, non zegon Juan bataiatzen len; eta gelditu ze an.

        41. Eta anitz etorri zire beragana, eta ziote, ezpaizue Juanek egin señalerik batere.

        42. Baña ontas Juanek erran zituen guzi guziak, baitire egiak. Eta anitzek sinetsi zute berabaitan.

CAPITULO 11

        1. Ze heri bat deitua Lazaro Betaniakoa, Mariaren ta bere aizpa Martaren gastelukoa.

        2. Eta Maria ze unjitu zuena ungenduas Jauna, ta igortzi beraren oñak bere biloareki; zeñen anaia Lazaro zego heri.

        3. Biali ziote, bada, arreba gaiek Jaunari erratera: Jauna, orra maite duena orrek dago heri.

        4. Aiturik Jesusek erran zue: Heritasun gau ezta erioaren, baizik Jangoikoaren gloriaren, arren kasos honra daien Jangoikoaren Semea.

        5. Bada, onesten zue Jesusek Marta, ta arren aizpa Maria, eta Lazaro.

        6. Aiturik, bada, zegola heri, egon ze geldi an leku berean bi egunes.

        7. Gero ondorean erran ziote bere diszipuloei: Goazen Judeara berriz.

        8. Erraten diote diszipuloek: Maestru Jauna, oraietan judioek nai zute arrikatu berori, eta berriz doaie arara?

        9. Errespondatu zue Jesusek: Eztire amabi eguneko orduak? Barin badabila bat egunas, ezta tropezatzen, baitakusa mundu gontako argia.

        10. Baña barin badabila gauas, tropezatzen da, zeren ezpaitu argirik.

        11. Au erran ta ondorean erraten diote: Lazaro gure adiskidea lo dago; baña banoaie idatzarri dezaten lotik.

        12. Erran ziote bere diszipuloek: Jauna, lo barin badago, atrako da salbo.

        13. Baña Jesusek zerduka arren eriotzeas; baña aiek pensatu zute zerdukala lokartuas.

        14. Orduan, bada, erran ziote Jesusek agerri: Lazaro ilda.

        15. Eta plazer dut zuengatik, sinesta dezazen, nola ezpainego an; baña goazen beragana.

        16. Tomas Didimo deitzen denak erran ziote lagunei: Goazen gu ere, il gaitzen berareki.

        17. Ala, bada, etorri ze Jesus, eta aurkitu zue ia laur egun ilik zegola monumentuan.

        18. Eta Betania ta Jerusalena urbil amabortz estadio guti gora bera.

        19. Bada, judioetaik anitz etorri zire Marta ta Mariagana, konsolatzera beren anaiagatik.

        20. Martak, bada, aitu orduko etorri zela Jesus, atra zekio bidera; baña Maria zego geldi etxean.

        21. Erran zio, bada, Martak Jesusi: o Jauna, egon baze berori emen, ene anaia etze ilen.

        22. Baña oraño ere badakit edozein gauza eska dezon orrek Jangoikoai, emanen diola Jangoikoak.

        23. Erraten dio Jesusek: Biztuko da zure anaia.

        24. Erraten dio Martak: Badakit biztuko dela erresurrekzioan azken egunean.

        25. Erraten dio Jesusek: Ni naiz erresurrekzio ta bizitza; sinesten duena nibaitan, naiz il daien edo il den, biziko da.

        26. Eta bizi den ta sinesten duena nibaitan, ezta ilen betikos edo sekulan. Sinesten duzu au?

        27. Erraten dio: Bai, Jauna, nik sinetsi dut, zeren ori baita Kristo Jangoiko biziaren Semea etorri dena mundugontara.

        28. Eta au erran ta joan ze, ta deitu zue ixil ixila bere aizpa Maria erraten diola: Maestru Jauna etorri da, ta deitzen zaitu.

        29. Aitu orduko jaiki berla ura ta doaie beragana.

        30. Ezi oraño etze ellegatu Jesus kastelura, baizik zego leku gartan, non atra zekion Marta.

        31. Bada, judioek zeudenek arreki etxean ta konsolatzen zutenek, ikusi zutelaik jaiki zela Maria prisaka, ta joan zela, segitu zute ziotela: Monumentura bide doaie, negar itera an.

        32. Maria, bada, ellegatu zelaik non zegon Jesus, ikusi orduko belaurikatzen zaio oñetara, ta erraten dio: o Jauna, ori egon baze emen, ene anaia etze ilen.

        33. Jesusek, bada, ikusi zuelaik ura negarres ta berareki etorri ziren judioak negarres, lastimatu ze espirituan ta genastuze bera ere.

        34. Eta erran zue: Non paratu duzie? Erraten diote: Betor ta ikusi bez.

        35. Eta negar egin zue Jesusek.

        36. Erran zute, bada, judioek: Beira nola maite zuen.

        37. Baña aietaik zenbaitek erran zute: Onek idiki zituenak itsu jaioaren begiak, etzuke egin, etzeien il au?

        38. Jesus, bada, berriz lastimaturik berebaitan etorri ze monumentura; eta ze lurruspe bat; eta arri bat paraturik zego gañean.

        39. Erraten du Jesusek: Ken zaze arri goi. Erraten dio Martak, il zenaren arrebak: Jauna, ia usandurik dago, ezi laur eguntako ilada.

        40. Erraten dio Jesusek: Eztizut erran, ezi sinesten bauzu, ikusko duzula Jangoikoaren gloria?

        41. Kendu zute, bada, arria, eta Jesusek goraturik begiak gora, erran zue: Aita, eskerrak ematentiot, zeren aditu nauen.

        42. Nik banekie aditzen nauela beti ni, baña inguruan dagon jendeagatik erran dut, sinetsidezatengatik, orrek biali nauela ni.

        43. Au erran ta oiu andi bateki klamatu zue: Lazaro, atoz kanpora.

        44. Eta instantean atra ze ila zena, loturik eskuak ta oñak bendaeki, eta aurpegia zeuka loturik oial bateki, erran ziote aiei Jesusek: Laza zazie ta utzazie doaiela.

        45. Anitzek, bada, judioetaik, etorri zirenek Maria ta Martagana, ta ikusi zutenek Jesusek egin zituenak, sinetsi zute berabaitan.

        46. Baña aietaik batzuk joan zire fariseoengana ta kontatu ziote egin zuena Jesusek.

        47. Bildu zute, bada, pontifizeek ta fariseoek batzarre, eta erraten zute: Zer ai gara? Ezi gizon gonek anitz señale egiten du.

        48. Baldin uzten badugu ala, guziek sinetsiko dute berabaitan, eta etorriko dire erromatarrak, ta galduko dute gure lekua ta jendea.

        49. Baña aietaik batek, Kaifas deituak, zelarik urte gartako pontifize, erran ziote: Zuek eztakize deusere.

        50. Eta eztuze pensatzen konbeni zaizela il daien gizon bat jendeagatik, eta gal eztaien jende guzia.

        51. Baña au etzue erran bere burutik, baizik nola baize urte gartako pontifize, asmegitatu zue Jesus il bear zela jendeagatik.

        52. Eta ez jendeagatik sollik, baizik ere batera biltzeko Jangoikoaren humeak zeudenak barraiaturik.

        53. Egun gartaik, bada, gogo artu zute ilarazteko Jesus.

        54. Bada, Jesus ia etzebila agerrian judioen ertean, baizik joan ze alderri batera desertura urbil, Efrem deitzen den irira, ta an zego bere diszipuloeki.

        55. Baña urbil ze ia judioen Bazkoa, eta igan zire anitz alderritik Jerusalena Bazkoa-alzinean santifikatzera berak.

        56. Zebiltza, bada, Jesusen billa, eta mintzatzen zire elkarreki tenploan zeudelaik: Zergatik uste duzie eztela etorri festa eguneko? Emanik zeukate pontifizeek ta fariseoek manamendu, ezi norbaitek ezaunzen bazue non zen, kontu emateko, bera preso arrapatzeko.

CAPITULO 12

        1. Jesus, bada, sei egun Bazkoa baño len, etorri ze Betaniara, non il baize Lazaro, zein biztu zuen Jesusek.

        2. An prestatu ziote afaria; eta Martak zerbitzatzen zio; eta Lazaro ze bat maiean jarririk zeudenetaik.

        3. Bada, Mariak artu zue libra bat ungendu nardo fiñ prezioso; ta unjitu zitue Jesusen oñak eta igortzi bere biloareki; eta etxea bete ze ungenduaren atxonas.

        4. Erran zue, bada, bere diszipuloetaik batek, Judas Iskariotek, traiziatu bear zuenak:

        5. Zergatik ungendu gau ezta saldu irur eun dirutan, eta eman beartsueri?

        6. Baña au erran zue, ez zeren ajola zuen beartsues, baizik zeren baize lapurra, ta zeukalaik bolsa baizema ematen zena.

        7. Erran zue, bada, Jesusek: Utzaze goarda dezan ori ene ilari-eguneko.

        8. Zeren ezi beartsuak beti baituzie zeureki, baña ni ez naukazie beti.

        9. Bada, judatarretaik asko jendek xakin zue an zegola, eta etorri zire ez Jesusengatik sollik, baita ikusteagatik ere Lazaro biztu zuena iletaik.

        10. Baña sazerdoteen prinzipeek gogo artu zute ilarazteko Lazaro ere.

        11. Zeren judatarretaik askok arren kasos joan ta sinestatu zuten Jesusen baitan.

        12. Baña biramonean asko jende etorri zena festa-eguneko, aiturik eldu zela Jesus Jerusalena,

        13. Artu zuzte palmaen adar edo erramuak, ta atra zekizkio bidera, ta oius klamatzen zute: Hosanna, biba, bedeikatua eldu dena Jaunaren izenean, Israelgo Errege.

        14. Eta aurkitu zue Jesusek astoko bat, eta jarri ze arren gañean, nola baizego eskribiturik.

        15. Etzazula beldurrik izan Siongo alaba, orra zure errege eldu da jarririk asto baten astokoan.

        16. Au etzute entendatu bere diszipuloek len, baizik gloriaztatu zelarik Jesus, orduan oroitu zire, au zegola eskribiturik beras, ta au in ziotela berari.

        17. Ematen zue, bada, testimonio jendeak berareki zegonak, deitu zuelarik Lazaro monumentutik, ta biztu ilen ertetik.

        18. Orgatik ere atra zekio bidera jendea, zeren aditu baizute berak in zuela señale gau.

        19. Fariseoek, bada, erran zute elkarren artean: Badakusaze eztugula protxurik atratzen? Orra mundu guzia doaie beraren atzetik.

        20. Baña bazire jentil batzuk igan zirenetaik adoratzera festa-egunean.

        21. Ebek, bada, ellegatu zire Felipegana, zein baize Galileako Betsaidakoa, ta eskatzen ziote erranes: Jauna, nai dugu ikusi Jesus.

        22. Doaie Filipe ta erraten dio Andresi; berriz Andres eta Felipek erran ziote Jesusi.

        23. Jesusek, bada, errespondatu ziote ziola: Etorri da ordua, izateko ohoratua Gizonaren Semea.

        24. Sin sines erraten dizet, ezpalitz gari pikorra eroririk lurrean iltzen,

        25. Bera sollik gelditzen da; baña iltzen bada, anitz fruitu dakar. Maitatzen duenak bere arima, galduko du, eta gaizetsitzen duenak bere arima mundu gontan, betiko bizitzarako guardatzen du.

        26. Nork ere zerbitzatzen didan niri, segi benaza ni, eta non ere nagon ni, an egonen da ene zerbitzukoa ere. Nork ere zerbitza nazan ni, ura nere Aitak ohoratuko du.

        27. Orai ene anima turbatu da, eta zer erranen dut? Aita, salba benaza ordu gontaik. Baña orgatik ellegatu naiz ordu gontara.

        28. Aita, argiratu edo ezaunarazi bez bere izena. Etorri ze, bada, oiu bat zerutik: Ezaunarazi dut ta berriz ere ezaunaraziko dut.

        29. Jendeak, bada, an zegonak ta aditu zuenak, zio ortotsa izan zela. Berze batzuek ziote: Aingeruen bat mintzatu zaio.

        30. Errespondatu zue Jesusek ta erran: Ezta enegatik egin oiu gau, baizik zuengatik.

        31. Orai da munduaren iuiamendua. Orai mundu gonen buruzagia botako da kanpora.

        32. Eta nik, goratua barin banaiz lurretik, guzia ekarriko dut neregana.

        33. Baña au zio emanes aditzera zer erio gisas bear zen il.

        34. Errespondatu zio jendeak: Guk aitu dugu legetik, ezi Kristok irauten duela betikos eta nola orrek dio, bear dela goratu Gizonaren Semea? Nor da Gizonaren Seme goi?

        35. Erran ziote Jesusek: Oraño argitasun guti da zuen baitan. Ibili zaizte, argi duzien bitartean, etzaizten arrapatu iluntasunak. Eta ilunbetan dabilanak eztaki nora doaien.

        36. Argia duzien bitarteo, sinetsi zazie argian, izan zaizten argiaren humeak. Au erran zue Jesusek; eta joan ze ta altxatu ze aienganik.

        37. Eta egin zituelaik ainberzeko señaleak aien alzinean, etzute sinesten berabaitan.

        38. Kunpli zeien Isaias profetak erran zuen itza: Jauna, nork sinetsi du gure adimentuari? Eta Jaunaren besoa nori agertu zaio?

        39. Orgatik etzukete sinetsi, zeren baizio berriz Isaiasek.

        40. Itsutu zitue aien begiak ta gogortu aien biotza, ez dezaten ikusi begies, ta ez entenda biotzas, eta konberti daitzen, ta senda dezkiten.

        41. Au erran zue Isaiasek, ikusi zuelarik beraren gloria eta mintzatu zelaik beraren gain.

        42. Alarikan ere anitzek buruzagietaik sinetsi zute berabaitan; baña fariseoen kasos etzute konfesatzen, botatu etzezkiten Sinagogatik.

        43. Zeren estimatzen zuten gizonen gloria edo ohorea, iago ezi Jangoikoaren gloria.

        44. Baña Jesusek oiu egin zue, ta erran: Sinesten duenak nibaitan, eztu sinesten nibaitan baizik biali nauena baitan.

        45. Eta ikusten nauenak ni, ikusten du biali nauena ni.

        46. Ni naiz argi etorri naizena mundura, nibaitan sinesten duten guziak eztauden ilunbetan.

        47. Eta nork ere aditzentuen nere itzak, ta ez guardatzen, nik eztut ura juzgatzen, ezi etorri ez naiz juzgatzera mundua, baizik salbatzera mundua.

        48. Mespreziatzen nauenak ni, ta ez artzen nere itzak, badu nork juzgatuko duen bera. Nik erranikako itzak juzgatuko du azken egunean.

        49. Zeren nik eztut erran nere burutik, baizik biali nauen Aitak, berak manatu dida zer erran ta mintza.

        50. Eta badakit ezi beraren manamendua dela bizitza betirokoa. Mintzatzeuntena bada nik, nola erran didan Aitak, ala mintzatzen dut.

CAPITULO 13

        1. Bazkoaren festaren bezperan, zekielaik Jesusek ellegatzen zela beraren ordua pasatzeko mundugontaik Aitagana, onetsi zituelaik bereak munduan zirenak, azkeneraño onetsi zitue.

        2. Eta bukaturik afaria, ia orduko deabruak Judasi, Simon Iskarioteenai, paratu ziolaik ta sartu biotzean egitea traizio berari,

        3. Zekielarik ezi gauza guziak utzi zitiola Aitak eskuetan, eta etorri zela Jangoikoaganik, eta doaiela Jangoikoagana,

        4. Jaikitzen da maietik ta uztentu bere tresenak, eta arturik oial bat paratu zue gerrunzean.

        5. Gero paratzen du ur bazia batean ta asten da garbitzen diszipuloen oñak, ta igortzen oial zeukanareki gerruntzean.

        6. Eldu da, bada, Simon Pedrorengana, eta erraten dio Pedrok: Jauna, orrek niri garbitzen oñak?

        7. Errespondatu zio Jesusek ta erran: Nik iten dutena zuk eztuzu entendatzen orai, baña entendatukouzu gero.

        8. Erraten dio Pedrok: Eztida niri garbituko oñak sekulan. Errespondazen dio Jesusek: Ezpazaitut garbitzen, eztuzu izanen itekorik edo lekurik nereki.

        9. Erraten dio Simon Pedrok: Jauna, ez oñak sollik, baita ene eskuak eta burua ere.

        10. Erraten dio Jesusek: Garbiturik dagonak eztu bear garbitu baizik oñak, ezi guzia dago garbi. Eta zuek garbi zauzte, baña ez guziok.

        11. Zeren ezi bazekie nor zen entregatuko zuena, orgatik zio: Etzauzte garbi guziok.

        12. Garbituas geros aien oñak, artu zituelaik bere tresenak, jarri zelaik berriz, erran ziote: Badakize zer egin duten zueki?

        13. Zuek deitzen nauzie Maestru ta Jauna; eta ongi dioze, zeren ezi ala naiz.

        14. Nik, bada, garbitu baitut zuen oñak Jaun ta Maestru izanik, zuek ere beartu zie garbitu elkar batak berzearen oñak.

        15. Ezi exenplu eman diziet, ala nola nik egindizeten zuei, egiteko zuek ere.

        16. Egiaz, egiaz erraten dizet: Ezta mutila iago nausia baño; ezeta apostolua ere ezta iago biali duena baño.

        17. Au barin badakize, zorionekoak izanen zarate ori egiten baduzie.

        18. Eztut erraten zuetas guzietas. Nik badakit zein autatu nituen, baña kunpli daien eskritura, nork ere jaten duen ogia nereki, goratuko du bere astala ene kontra.

        19. Oraidanik erraten dizet agitubañolen, ala agituas geros, sinetsi dezazen ni naizela.

        20. Egiaz bai egiaz erraten dizet, errezibitzen duenak bialtzen dutena nik, errezibitzen nau ni; ta errezibitzen nauenak ni, errezibitzen du biali ninduena ni.

        21. Au erran zuelaik Jesusek, turbatu ze espirituan, ta seguratu zue, ta erran zue: Sin sines erraten dizet, ezi zuetaik batek traiziatuko nauela ni.

        22. Elkarri beiratzen zute diszipuloek dudaketan etxakines nor ote zen ziona.

        23. Zego, bada, eratzinik Jesusen altzoan bere diszipuloetaik bat, Jesusek zuena maite.

        24. Keñu egin zio oni Simon Pedrok ta erran zio: Nor da, zeintas dion?

        25. Ala, bada, erreklinatu zelarik ura Jesusen bularrean, erraten dio: Jauna, zein da?

        26. Errespondazen dio Jesusek: Ura da, zeñei ere nik ematen dioten ogi buztia salsan. Eta busti zuelaik eman zio Simon Iskarioteren Judasi.

        27. Eta amenaren atzetik sartu ze artan Satanas. Eta erran zio Jesusek: Iten duzuna inzazu len baño len.

        28. Baña au etzue entendatu niork jarririk zeudenetaik, zertara erran ote zion.

        29. Ezi batzuek uste zute, nola Judasek baizema bolsa, erran bide ziola Jesusek: Eros izazu bear dena festaeguneko edo eman zerbait beartsueri.

        30. Ark, bada, artu zuelarik amena, atra ze bereala. Eta ze gaua.

        31. Atra zelaik, bada, erran zue Jesusek: Orai ohoratu da Gizonaren Semea, eta Jangoikoa ohoratu da artan.

        32. Jangoikoa ohoratu barin bada artan, Jangoikoak ere bera ohoratuko du berebaitan, ta bereala ohoratuko du.

        33. Humettoak, oraño guti bat zueki nago. Billatuko nauze; eta nola errannioten judioei: Nora noaien ni, zuek ezin etorri; ta orai erraten dizet:

        34. Manamendu bat berria ematen dizet, onetsi zaiztela elkar, ala nola onetsi zaizteten nik, onetsizaiztengatik zuek ere elkar.

        35. Ontan ezaunduko dute guziek, zaratela nere diszipulo, barin badioze amore elkarri.

        36. Erraten dio Simon Pedrok: Jauna, nora doaie? Errespondatuko Jesusek: Nora noaien ni, zuk ez nazakezu orai segi; baña segituko nauzu gero.

        36. Erraten dio Simon Pedrok: Zergatik ez dezoket segi orai? Ene arima orrengatik utziko dut.

        37. Errespondazen dio Jesusek: Zeure arima enegatik emanen duzu? Sin sines erraten dizut, eztu kantatuko ollarrak, ukatu arteo zuk ni irur aldis.

CAPITULO 14

        1. Eztadiela turbatu edo genasi zuen biotza. Sinesten duzie Jangoikoa baitan, sinetsi zazie nibaitan ere.

        2. Ene Aitaren etxean bizitegi asko da. Ezi ezperen, erranen nize, zeren bainoaie prestatzera zuendako leku.

        3. Eta naiz joan ta prestatu lekua zuendako; berriz eldu naiz, eta artuko zaiztet neuregana, egonzaiztengatik zuek ere, non nagon ni.

        4. Eta nora noaien badakize, eta bidea badakize.

        5. Erraten dio Tomasek: Jauna, eztakigu nora doaien; eta nola dezakegu jakin bidea?

        6. Erraten dio Jesusek: Ni naiz bidea, ta egia, ta bizitza. Nior eztoaie Aitagana, ezpada ene medios.

        7. Ezaundu banin duze ni, ezaunduko zindute sines Aita nerea ere. Eta oraidanik laster ezaunduko duze, eta ikusi baituze.

        8. Erraten dio Filipek: Jauna, mostra edo erakutsi bezagu Aita, eta aski dugu.

        9. Erraten dio Jesusek: Ainberze denboras nago zueki, eta ez nauzie ezaundu ni? Filipe, ikusten nauenak ni, ikusten du ene Aita ere. Nola zuk diozu: Erakutsi bezagu Aita?

        10. Eztuzie sinesten, ni Aita baitan, ta nibaitan dagola Aita? Nik erratentu dan itzak, eztitut erraten neureganik; baña enebaitan dagonak Aitak berak egitentu obrak.

        11. Eztuzie sinesten, Aita baitan nagola ni, eta Aita nibaitan?

        12. Ezperen, obra beren kasos sinetsi zazie. Sines sines erraten dizet, ezi sinesten duenak nibaitan, inentuela ark ere obrak nik itentudanak; ta ebek baño iagokoak ere inentu, zeren ezi bainoaie Aitagana.

        13. Eta edozein gauza eska dezozen Aitari ene izenean, ori eginen dut, izan daien ohoratua Aita Semean.

        14. Zerbait eskatzen barin baduzie ene izenean, ori eginen dut.

        15. Maite baunauzie ni, guarda ene manamenduak.

        16. Eta nik eskatuko diot Aitari, eta emanen dizie berze Paraklito, konsolazale edo abogatu bat, zueki egon daien betikos;

        17. Egi eta fedearen espiritua, zein munduak ez dezaken errezibitu, zeren ezpaitu ikusten, eztaere ezauntzen; baña zuek ezaunduko duze, ezi zuen artean iraunen du, ta zuen baitan egonen da.

        18. Etzaiztet utziko emazurtz edo buraso gabe. Etorriko naiz zuengana.

        19. Oraño guti bat, eta ia munduak eznau ikusten. Baña zuek ikusten nauze, zeren ezi ni bizi naiz, eta zuek biziko zarate.

        20. Egun gartan ezaunduko duzie, zeren ni nagon ene Aitan, ta zuek nitan, eta ni zuetan.

        21. Nork ere baititu ene manamenduak, ta guardatzen, ori da onesten nauena ni. Baña onesten nauena ni, onetsia izanen da ene Aitaganik ta nik onetsiko dut bera, ta agertuko nazaio.

        22. Erraten dio Judasek, ez Iskariotek: Jauna, zer egin da, zeren agertuko den berori bai guri ta ez munduari?

        23. Errespondatu zio Jesusek ta erran: Nork ere onesten nauen ni, guardatukotu nik erranak; ta ene Aitak onetsiko du bera, ta beragana etorriko gara, ta berabaitan egonen gara egotes.

        24. Ez nauenak onesten ni, eztitu guardatzen nik erranak. Eta prediku aitu duzena ezta nerea, baizik bialin in duenarena, Aitarena.

        25. Au erran dut nagon bitarteo zueki.

        26. Baña Espiritu Sandu Paraklitoak, zein Aitak bialiko duen nere izenean, ark erakutsiko dize guzia ta inspiratuko dize nik erran dezaten guzia.

        27. Bakea uzten dizet, ene bakea ematen dizet; ez nola munduak ematen duen, ematen dizet nik zuei. Eztaiela turba zuen biotza, ta ez lotsa.

        28. Aitu duze nik erran dizetela: Banoaie, ta eldu naiz zuengana. Maite banin duze ni, alegrazindeizkete, zeren bainoaie Aitagana, ezi Aita iago da ezi ni.

        29. Eta orai erran dizet, agi daien baño len; ala gero agiturik, sinetsi dezazen.

        30. Ia ez naiz mintzatuko anitz zueki; ezi eldu da mundu gontako buruzagia, ta ene baitan eztu ikustekorik.

        31. Baña ezaun dezan munduak maite dudala Aita, eta nola eman didan manamendua, ala egiten dutela. Jaiki zaizte, goazen emendik.

CAPITULO 15

        1. Ni naiz aien egiaskoa, eta ene Aita da langin edo nekazaria.

        2. Zarmendu gaiek guziak fruiturik eztakarratenak kendukotu, eta fruitu dakarratenak garbitukotu ekar dezaten fruitu iago.

        3. Ia zuek garbi zauzte nik zuei erranikako itzengatik.

        4. Manteni zaizte nibaitan, eta ni zuen baitan. Ala nola zarmenduak ezpaitezake ekarri fruiturik bereganik, ezpalitz mantenitzen aienean, ala zuek ere ez, ezpazarate mantenitzen enebaitan.

        5. Ni naiz aiena, zuek zarmenduak. Mantenitzen dena nibaitan, eta ni bera baitan, onek dakarra fruitu anitz, zeren ezi ni gabe deus ez dezakeze egin.

        6. Nor ere ezten mantenitzen nibaitan, botako da kanpora ala nola zarmendua, ta eartuko da, ta bilduko dute, ta botako dute sura, ta erretzen da.

        7. Mantenitzen bazarate nibaitan, ta nere itzak mantenitzen badire zuen baitan, nai duzien guzia eskatuko duzie ta eginen zaize.

        8. Ontan da ohoratua ene Aita, ekar dezazen fruitu anitz ta egin zaizten ene diszipulo.

        9. Ala nola maitatu nauen ni Aitak, nik ere maitatu zaiztet zuek. Manteni zaizte ene amorean.

        10. Guardatzen baituze ene mandamentuak, mantenituko zarate ene amorean, ala nola nik ere guardatutu dan ene Aitaren manamenduak ta mantenitzen bainaiz beraren amorean.

        11. Gauza gebek mintzatutizet, izan daien kontentu zuetan ta kunpli daien zuen kontentua.

        12. Au da nere manamendua, onetsi zaiztela elkar, ala nola nik onetsi zaizteten zuek.

        13. Niork eztu amore andiagorik au baño, baita ematea batek bere bizia bere adiskideengatik.

        14. Zuek ene adiskideak zarate, egiten baituzie nik manatzentizietenak.

        15. Ia etzaiztet deituko zuek sierboak edo zerbitzukoak, ezi zerbitzukoak eztaki zer iten duen bere nausiak. Baña zuek deitu zaiztet adiskideak, zeren Aitaganik aditutudan gauza guziak adiarazitizet zuei.

        16. Ez nauzie zuek autatu ni, baizik nik autatu zaiztet zuek; ta paratu zaiztet joateko ta fruitu emateko ta zuen fruituak iraun dezan, edozein gauza eska dezozen Aitari ene izenean, eman dezazien zuei.

        17. Au manatzen dizet, onetsi zaiztela elkar.

        18. Baldin munduak gaitzetsitzen bazaizte zuek, jakin zaze gaitzetsi nauela ni zuek baño len.

        19. Munduarenak izanbazinate, munduak bere zena onetsiko zue; baña zeren ezpaizarate munduaren aldekoak, baizik mundutik autatu zaizten nik, orrengatik gaitzetsitzen zaizte munduak.

        20. Oroi zaizte nere itzas, nik zuei erranas: Ezta iago sierboa nausia baño. Persegitu banaute ni, persegituko zaizte zuek ere; ene errana guardatu badute, zuena ere guardatuko dute.

        21. Baña ebek guziok inentizie zuei ene izenagatik, zeren ezpaitute ezauntzen biali ninduena ni.

        22. Ezpanitza etorri ta ezpaniote mintzatu, ez lukete bekaturik; baña orai eztute atxekiarik beren bekatuaren.

        23. Gaitzetsitzen nauenak ni, gaitzetsitzen du ene Aita ere.

        24. Ezpanitu egin aien ertean obrak berze niork ere in eztituenak, ez lukete bekaturik; baña orai ikusi ta gaitzetsi naute ni, eta nere Aita ere.

        25. Baña kunpli daien itza beren legean eskribiturik dagona, ezi gaitzetsi nautela ni kausarik gabe.

        26. Baña datorrelaik Paraklito, bialiko dutena nik Aitaganik, egiaren espiritua prozeditzen dena Aitaganik, ark emanen du testimonio nitas.

        27. Eta zuek emanen duze testimonio, zeren prinzipiotik baizauste nereki.

CAP.16

        1. Gauza gebek errantiziet, etzaizten gaitzbideratu edo erori trebukaturik.

        2. Utziko zaizte batzarretaik kanpoan; baña eldu da ordua, ezi ilzenzaiztenak zuek, uste duen bere gogoan zerbitzu iten diola Jangoikoai.

        3. Eta ebek inentizie, ezpaitute ezaunzen Aita, ta ez ni.

        4. Baña ebek errantizet zuei, ellegatzen delaik aien ordua, oroizaiztengatik nola nik erran nizen.

        5. Baña eznizie erran lenetik, zeren bainindego zueki. Eta orai noaie biali nauenagana, eta zuetaik niork eztida galdegiten: Nora doaie?

        6. Baña zeren au erran dizeten nik zuei, tristuras bete da zuen biotza.

        7. Baña nik egia erraten dizet, konbeni zaize noaien ni, zeren ezi ezpanindoaie, Paraklitoa edo konsolazalea ezta etorriko zuengana; baña joaten banitz, bialiko dizet.

        8. Eta arrek, datorrelaik, akusatuko du mundua bekatuas, justizias eta juizioas.

        9. Bekatuas, zeren eztuten sinetsi nibaitan.

        10. Bada, justizias, zeren bainoaie Aitagana eta ia ez nauzen ikusiko.

        11. Baña juizioas, zeren mundu gonen buruzagia ia juzgatua baita.

        12. Asko iago errateko zuei badut oraño, baña ez dezakeze jasi orai.

        13. Baña datorrelaik egiaren espiritu gura, ark erakutsiko dize egia guzia; ezi eztu erranen bereganik, baizik aditzen duen guzia erranen du eta abisatuko zaizte agituko direnes gero.

        14. Ark ohoratuko nau ni, zeren neretik artuko du eta erakutsiko dize zuei.

        15. Aitak duen guzi guzia nerea da. Orgatik erran dizet, ezi neretik artu ta erakutsiko dizela.

        16. Guti bat, eta ia ez nauzie ikusiko; eta berriz guti bat, eta ikusiko nauzie, zeren noaie Aitagana.

        17. Erran zute, bada, bere diszipuloetaik elkarri, zer da au erraten diguna: Guti bat, ta ez nauzie ikusiko, ta berriz guti bat, ta ikusiko nauzie, ta zeren bainoaie Aitagana?

        18. Ziote bada: Zer da dion gau: Guti bat? Eztakigu zer erraten digun.

        19. Ezaun duzue, bada, Jesusek, nai ziotela galdegin, ta erran ziote: Onen gain dardukaze elkarren artean, zeren erran duten: Guti bat, ta ez nauzie ikusiko, ta berriz guti bat, ta ikusiko nauzie.

        20. Egiaz bai, egiaz erraten dizet: Inen duzela zuek negar ta dolamen, baña mundua gozatuko da; zuek, ordea, tristatuko zarate, baña zuen tristura itzuliko da gozotan.

        21. Emastekiak erditzerakoan du tristura, zeren ellegatu baita bere ordua; baña argira emanas geros aurra, ia ezta oroitzen ersturas gozoaren utses, zeren jaio den gizona mundura.

        22. Eta, bada, zuek ere orai duzie tristura; baña berriz ikusiko zaiztet, ta gozatuko da zuen biotza, eta zuen kontentua niork eztizie kenduko.

        23. Eta egun gartan eztidaze niri eskatuko deus; sin sines erraten dizet, baldin zerbait eskatzen badioze Aitari ene izenean, emanen diziela zuei.

        24. Orai arteo eztuzie eskatu deus ene izenean; eska zazie ta artukouzie, zuen kontentua izan daien betea.

        25. Ebek errantiziet esangietan. Eldu da ordua, noiz ia eztizieten erranen esangietan, baizik agerri klaro erakutsiko diziet ene Aitas.

        26. Egun gartan eskatuko duzie ene izenean, ta eztiot nik eskatuko diotela Aitari zuen partes,

        27. Ezi Aitak berak maite zaizte zuek, zeren zuek maite nauzien ni ta sinetsi baituzie ni Jangoikoaganik etorri naizela.

        28. Aitaganik atra ta etorri nitza mundura. Berriz uzten dut mundua ta noaie Aitagana.

        29. Erraten diote bere diszipuloek: Orra, orai klaro mintzatzen da ta eztio esangirik batere.

        30. Orai dakigu badakiela orrek guzia ta eztuela bear galdegin dezon niork. Ontan sinesten dugu Jangoikoaganik atra dela.

        31. Errespondatu ziote Jesusek: Orai sinesten duzie?

        32. Orra, eldu da ordua; eta ia etorri da, barratuko baizarate bakotxa bere alde, ta utziko ni bakarrik. Eta eznago bakarrik, zeren Aita nereki dago.

        33. Au erran dizet, izan dezazien bakea enebaitan. Munduan ertxidura izanen duzie; baña konfia zazie, nik garaitu dut mundua.

CAPITULO 17

        1. Ebek erran zitue Jesusek, eta goraturik begiak zerurat, erran zue: Aita, ellegatu da ordua. Ohora bez bere Semea, ohora dezan bere Semeak berori.

        2. Ala nola eman zion berari potestade gizagende guziaren gain, eman dezoten berak bizitza betirokoa, orrek berai emanikako guziari.

        3. Baña au da bizitza betirokoa, ezaundezaten berori sollik Jangoiko egiaskoa, eta orrek biali duena, Jesu Kristo.

        4. Nik ohoratu dut berori lur gañean, bukatu dut obra eman zidana egiteko.

        5. Eta orai ohora benaza ni orrek, Aita, bere baitan, ohore nuenareki berorren baitan, mundua izan baño len.

        6. Agertu ta adiarazi dut orren izena, orrek mundutik emantidan gizonei. Orrenak zire, ta niri eman zitida, ta guardatutuzte nere erranak.

        7. Orai ezaundu dute eman zitidan gauza guziak orrenganik direla.

        8. Ezi niri eman zitidan itzak emantiotek nik ebei; eta berek artutuzte ta ezaundu dute egiaz orrenganik atra nitzala, ta sinetsi dute orrek bialin_in duela.

        9. Nik ebengatik otoitz egiten dut. Eztut munduagatik otoitz egiten, baizik emantidangebengatik, zeren berorrenak baitire.

        10. Eta nere gauza guziak orrenak dire, ta orrenak dire nereak, ta ohoratua naiz aietan.

        11. Eta ia eznago munduan, ta ebek munduan daude, eta ni orrengana noaie. Aita Sandua, guarda bezki orren izenean niri emantidanok, izan daitzen gauza bat, ala nola gu ere.

        12. Ebeki nindegolaik, nik guardatzen nitue orren izenean. Emantidanak guardatutut, eta ebetaik nior ezta galdu, ezpada galmendearen humea, kunplitzeko Eskritura.

        13. Baña orai noaie orrengana; eta ebek erratentut munduan, izan dezaten nere kontentua beterik beren baitan.

        14. Nik eman diotet nere itza, eta munduak gaitzetsitzentu, zeren ezpaitire munduaren aldekoak, nola ni ere ezpainaiz mundukoa.

        15. Eztiot eskatzen ken dezkiela mundutik, baizik guarda dezkiela gaitzetik.

        16. Mundukoak eztire, nola ni ere ez naiz mundukoa.

        17. Santifika edo sandu in bezki egiaz. Orren itza egia da.

        18. Ala nola orrek ni biali ninduen mundura, nik ere ebek bialitut mundura.

        19. Eta ebengatik ni santifikatzen naiz, izan daitzen ebek ere santifikatuak egiaz.

        20. Baña eztut sollik ebengatik eskatzen, baitaere aiengatik zeñek eben itzaren medios sinetsiko duten enebaitan.

        21. Izan daitzen guziak bat, ala nola ori, Aita, nibaitan, ta ni orren baitan, berak ere gure baitan izan daitzen bat; sinetsi dezan munduak, ezi orrek bialin_in duela ni.

        22. Eta nik klaridade orrek eman zidana eman diotet ebei, izan daitzen guziok bat, ala nola gu ere baikara bat.

        23. Ni ebetan eta ori nibaitan, izan daitzen perfekto batean; eta ezaun dezan munduak, orrek biali nauela ni, eta maitetuela ebek, nola maite nauen ni ere.

        24. Aita, orrek emantidanak, nai dut non nagon ni, dauden ebek ere eneki; ikus dezaten gloria eman didana, zeren onetsi bainau, egin bañolen mundua.

        25. Aita justoa, munduak eztu ori ezaundu; baña nik ezaundu dut; eta ebek ezaundu dute ezi orrek bialin_in duela ni.

        26. Eta ezaunarazi diotet ebei orren izena, ta ezaunaraziko diotet; ala amorea, zeñeki amatu nauen ni, dagon ebetan eta ni beretan.

CAPITULO 18

        1. Ebek erran ondoan, atra ze Jesus bere diszipuloeki Zedron errekaren berze aldera, non baize baratze bat, zeintan sartuzen bera ta bere diszipuloak.

        2. Judasek ere traiziatzen zuenak bazekie lekua, zeren maiz egon zen an Jesus bere diszipuloeki.

        3. Judasek, bada, arturik soldado-tropa bat eta ministroak pontifizeen ta fariseoenganik, joan ze arara linternaeki, zuzi ta armaeki.

        4. Jesus, bada, xakinik agituko zen guzia berareki, alzinatu ze ta erran: Nor billatzen duzie?

        5. Errespondatu ziote: Jesus Nazarenoa edo Nazaretdarra. Erraten diote Jesusek: Ni naiz. Eta zego Judas ere entregatzen zuena bera, aieki.

        6. Bada, erranzioteneko, ni naiz; atzera joan ta erori zire lurrean.

        7. Berriz, bada, galdegin ziote: Nor billatzen duzie? Ta aiek erran zute: Jesus Nazaretdarra.

        8. Errespondatu zue Jesusek: Erran dizet, ni naizela. Bada, ni billatzen banauzie, uzkizie ebek doazela.

        9. Kunpli zeien itz erran zuena, ezi emantidanetaik eztut galdu bakotxik ere.

        10. Bada, Simon Pedrok zeukalarik ezpata bat, atra zue ura ta heritu zue pontifizearen sierbo bat, ta ebaki zio eskuieko bearria. Eta sierboak zue izena Malko.

        11. Erran zio, bada, Jesusek Pedrori: altxa zeure ezpata goi bere magian. Tragoa ene Aitak eman didana eztut edan bear?

        12. Tropak, bada, ta buruzagiek, ta judioen ministroek arrapatu zute Jesus preso ta lotu zute.

        13. Eta eraman zute lenik Anasengana, baize sui Kaifasen, zein baize pontifize urte gartan.

        14. Eta ze Kaifas eman ziotena konsellu judioei, ezi dela konbeni gizon bat iltzea jendeagatik.

        15. Baña segitzen zue Jesus Simon Pedrok ta berze diszipulo batek. Eta diszipulo gura ze ezauna pontifizearen, ta sartu ze Jesuseki pontifizearen etxe barnean.

        16. Baña Pedro zego atarian kanpoan. Atra ze, bada, berze diszipulo gura, pontifizearen ezauna zena, ta erran zio atalzaiari, ta sarrarazi zue Pedro.

        17. Erraten dio, bada, Pedrori neskato atelzaiak: Zu ere zara gizon goren diszipuloetaik? Erraten dio ark: Ez naiz.

        18. Zeude, bada, zerbitzukoak ta ministroak su ondoan, ezi otz zego, ta berotzen zeude; baitare zego aieki Pedro txutirik ta berotzen.

        19. Pontifizeak, bada, galdegin zio Jesusi bere diszipuloen ta bere doktrinaren gain.

        20. Errespondatu zio Jesusek: Nik agerrian klaro mintzatu dut munduari; nik beti erakutsi dut sinagogan ta tenploan, nora biltzen diren judio guziak; eta estalian deus ez naiz mintzatu.

        21. Zergatik galdegiten dida niri? Galde bezote aditu nautenei, ia zer mintzatu dioteten; orra aiek badakite zer erran duten nik.

        22. Au erran zuelaik, eman zio Jesusi ministroetaik batek presente zegonak zaflada edo mateleko bat, ziola: Ala errespondatzen diok pontifizeari?

        23. Errespondatu zio Jesusek: Gaizki mintzatu banaiz, errazu zertan; baña ongi mintzatu banaiz, zergatik golpatzen nauzu?

        24. Eta biali zue Anasek bera loturik Kaifas pontifizeagana.

        25. Zego, bada, Simon Pedro txutirik berotzen. Bada, erran ziote: Agian zu ere arren diszipuloetaik zara? Ukatu zue ark, ta erran: Ez naiz.

        26. Erraten dio pontifizearen sierboetaik batek, ai dezenak arren, zeñen bearria ebaki zuen Pedrok: Etzinduzada nik ikusi zu berareki baratzean?

        27. Berriz, bada, ukatu zue Pedrok, eta bereala kantatu zue ollarrak.

        28. Daramate, bada, Jesus, Kaifasen etxetik presidentearen jauregira. Eta goiza ze. Eta berak etzire sartu justiziako salan, etzeizengatik zikindu edo kutsatu, baizik zelebratzeko Bazkoa.

        29. Atra ze, bada, Pilatos aiengana kanpora, ta erran zue: Zer akusazio dakarraze gizon gonen kontra?

        30. Errespondatu ziote ta erran: Ezpalitz au gaizkiegillea, ez gindio ekarriko berorri.

        31. Erran ziote, bada, Pilatosek: Ar zazie zuek ta juzga zazie zeuren legearen araura. Erran ziote judioek: Guri eztagokigu bizia edekitzea niori.

        32. Kunpli zeien Jesusen itz erran zuena, adiarazis nolako eriotzeas il bear zen.

        33. Sartu ze, bada, berriz salan Pilatos, ta deitu zue Jesus, ta erran zio: Zu zara judioen errege?

        34. Errespondatu zio Jesusek: Bere burutik dio ori, edo berzeek erran diote nitas?

        35. Errespondatu zue Pilatosek: Agian ni judatarra naiz? Zure jendeak ta pontifizeek entregatu zaitute nere eskuetan. Zer egin duzu?

        36. Errespondatu zue Jesusek: Ene erregetasuna ezta mundu gontakoa. Mundu gontakoa baliz ene erregetasuna, ene zerbitzukoek indar inen zute ez uzteko judioen eskuetan, baña orai ene erregetasuna ezta emendik.

        37. Erran zio, bada, Pilatosek: Beras, errege zara zu? Errespondatu zue Jesusek: Orrek dio, errege naizela ni. Ni ontako jaio naiz, ta ontara etorri naiz mundura, emateko testimonio egiaren. Egiaren aldetik denak aditzen du ene boza.

        38. Erraten dio Pilatosek: Zer da egia? Eta au erran ta atra ze berriz judioengana, ta erraten diote: Nik eztut aurkitzen kausarik batere artan.

        39. Baña usanza duzie, uzdezazeten bat libre Bazkoan; nauzie, bada, uzdezazeten libre judioen erregea?

        40. Oiu egin zute, bada, berriz guziek, ziotela: Ez au, baizik Barabas. Eta ze Barabas ladron bat.

CAPITULO 19

        1. Orduan, bada, artu zue Pilatosek Jesus eta azotatu zue.

        2. Eta soldadoek forjatus koroa bat aranzees paratu ziote beraren buruan, eta inguratu zute purpurasko soñeko bates.

        3. Eta zoezi beragana ellegatus, ta erraten ziote: Agur, judioen errege, ta ematen zitiote zafladak.

        4. Atra ze, bada, berriz Pilatos kanpora, ta erraten diote: Ona dakarraziet au zuei agerrira, jakin dezazien, eztutela nik ontan kausarik batere aurkitzen.

        5. (Atra ze, bada, Jesus zeramala koroa aranzeskoa ta purpurasko soñekoa). Eta erraten diote aiei: Ona gizona.

        6. Ikusi zutelaik, bada, pontifizeek ta ministroek klamatzen zute, ziotela: Guruzifika bez, guruzifika bez. Erraten diote Pilatosek: Ar zazie zuek, ta guruzifika zazie, ezi nik eztut batere kausarik aurkitzen onen baitan.

        7. Errespondatu ziote judioek: Guk dugu lege, ta legearen araura bear du il, zeren bere burua in baitu Jangoikoaren Seme.

        8. Aiturik Pilatosek itz gau, iago izitu ze.

        9. Eta sartu ze salan berriz, ta erran zio Jesusi: Nondik edo nongoa zara zu? Baña Jesusek etzio eman errespuestarik.

        10. Erraten dio, bada, Pilatosek: Niri eztidazu mintzatzen? Eztakizu ezi dutela nik esku zure guruzifikatzeko, ta dutela esku zure libratzeko?

        11. Errespondatu zio Jesusek: Ez luke izanen eskurik batere ene kontra, ezpalekio eman an goratik. Orgatik orri entregatu nauenak bekatu andiago du.

        12. Andik alzina zebila Pilatos libratu naies bera. Baña judioek klamatzen zute ziotela: Au libratzen barin badu, ezta enperadorearen adiskide, ezi bere burua errege iten duenak enperadorearen kontra iten du.

        13. Pilatosek aiturik erran gebek atra zue kanpora Jesus, eta jarri ze juez-aintzu Litostroto deitzen den lekuan, eta hebreoen itzkuntzas Gabata.

        14. Eta ze Bazkoaren Parasceve edo preparazioa, egerditsurat. Ta erraten diote judioei: Ona zuen erregea.

        15. Baña aiek klamatzen zute: Ken, kenbez; guruzifika bez. Erraten diote Pilatosek: Zuen errege guruzifikatuko dut? Errespondatu zute pontifizeek: Eztugu erregerik, baizik enperadorea.

        16. Orduan, bada, entregatu ziote guruzifikatzeko. Eta artu zute Jesus, eta atra zute.

        17. Eta zeramalaik soñean guruzea atra ze lekugartarat, zein deitzen baita Kalbariokoa, ta hebreoen itzkuntzas Golgota.

        18. Eta an guruzifikatu zute bera; ta berareki berze bida andik eta emendik, baña erdian Jesus.

        19. Eskribitu ere zue Pilatosek titulo edo letrero gañekoa, ta paratu zue guruzearen gañean eta zego eskribiturik: Jesus Nazarenoa judioen errege.

        20. Titulo gau, bada, asko judioek leitu zute; zeren errira urbil zegon lekua, non guruzifikatu zuten Jesus. Ta zego eskribiturik hebreos, griegos eta latines.

        21. Erraten ziote, bada, Pilatosi judioen pontifizeek: Ezdezala nai eskribitu, judioen errege, baizik berak erran zuela: Naiz judioen errege.

        22. Errespondatu zue Pilatosek: Eskribitu dutena eskribitu dut.

        23. Soldadoek, bada, guruzifikatu zutelaik, artu zuzte beraren tresenak ta egin zuzte laur zati, soldado bakotxari bere zatia eta tunika. Eta ze tunika kostura gabea, eoturik goititik asi ta beitiraño guzia.

        24. Erran zire, bada, elkarri: Etzagula zatitu au; baizik sortez atra norendako den. Kunpli zeien Eskritura diona: Partitutuzte nere tresenak, ta ene soñekoa sortean atra dute. Soldadoek, bada, egin zuzte gauza gebek.

        25. Baña zeude txutirik Jesusen guruzearen ondoan beraren ama, ta bere amaren aizpa Maria Kleofarena ta Maria Magdalena.

        26. Ikusirik, bada, Jesusek Ama ta diszipulo maite zuena txutirik, erraten dio bere amari: Emastekia, orra zure Semea.

        27. Gero erraten dio diszipuloari: Orra zure Ama. Eta ordu gartaik artu zue diszipuloak bera beretako edo berea bekala.

        28. Gero zekielaik Jesusek, guzia zela bukatua, kunpli zeien Eskritura erran zue: Egarri dut.

        29. Zego, bada, paraturik onzi bat hozpiñes beterik. Aiek, bada, hisopo bat inguraturik esponja edo arrokias hozpines beteas paratu ziote agoan berari.

        30. Artu zuelaik, bada, Jesusek hozpiña erran zue: Bukatua da. Eta burua inklinaturik, entregatu zue espiritua.

        31. Judioek, bada, zeren baize Parasceve Bazkoaren bezpera, etzeizengatik gorputzak gelditu guruzean larunbatean, eskatu ziote Pilatosi lizenzia auxteko aien zangoak ta kentzeko.

        32. Etorri zire, bada, soldadoak eta autxi zuzte lenbizikoaren zangoak, ta arreki guruzifikatu zen berzearenak.

        33. Baña ellegaturik Jesusengana, nola ikusi baizuten ia ilik, etziote autxi bere zangoak.

        34. Baizik soldadoetaik batek idiki zio lanza bates beraren bularra, eta bereala atra ze odola ta ura.

        35. Eta ikusi duenak eman du testimonio, eta egiaskoa da beraren testimonioa. Eta ark daki diola egia, zuek ere sinetsidezazengatik.

        36. Agitu zire ebek, kunpli zeien Eskritura: Eztuzie beraren ezurrik autxiko.

        37. Eta berriz berze Eskritura batek dio: Ikusiko dute nor traspasatu duten edo josi itzees.

        38. Eben ondorean eskatu zio Pilatosi Josef Arimateakoak, baize Jesusen diszipulo, baña altxaturik judioen beldurres, lizenzia artzeko Jesusen gorputza. Agindu zio Pilatosek. Etorri ze, bada, ta artu zue Jesusen gorputza.

        39. Etorri ze Nikodemo ere, zein joan zen gauas lenik Jesusengana, zeramala mirra ta aloen ungendu eun libra bekala.

        40. Artu zute, bada, Jesusen gorputza, ta inguratu zute misesko maindrees aromaeki, nola duten judioek usantza ortzitzea.

        41. Baña ze guruzifikatu zuten lekuan baratze bat, eta baratzean monumentu bat berria, non etzen ortzi nior ere oraño.

        42. An, bada, judioen festagatik, zeren baizego aldakan monumentua, paratu zute Jesus.

CAPITULO 20

        1. Baña astearen lenbiziko egunean, Maria Magdalena joan ze goizik, argitu gabe oraño, monumentura, ta ikusi zue arlauza kendurik monumentutik.

        2. Laster egin zue, bada, ta joan ze Simon Pedrogana, ta berze diszipuloagana, zein maite zuen Jesusek, ta erraten diote: Eraman dute Jauna monumentutik, ta eztakigu non paratu duten.

        3. Atra ze, bada, Pedro, ta berze diszipulo gura, eta joan zire monumentura.

        4. Lasterka zoezi biak bateo, ta berze diszipulo gura lasterrago joan ze Pedro baño, ta ellegatu ze lenik monumentura.

        5. Eta inklinatu zelarik ikusi zitue misesko maindreak an utzirik; baña etze sartu.

        6. Ellegatu ze, bada, Simon Pedro atzetik eldu zena, ta sartu ze monumentuan, ta ikusi zitue oialak an utzirik.

        7. Eta buruaren gañean egon zen pañoloa ez maindreeki paraturik, baizik aparte inbolokaturik leku batean.

        8. Orduan, bada, sartu ze diszipulo gura ere, lenik etorri zena monumentura, eta ikusi zue, ta sinetsi zue.

        9. Ezi oraño etzekite Eskritura, ezi bear zela erresuzitatu ta biztu ilen ertetik.

        10. Joan zire, bada, berriz diszipuloak bere lagunengana.

        11. Baña Maria zego txutirik monumentuaren alzinean negarres. Negarrez bitartean inklinatu ze, ta beiratu zue monumentura.

        12. Eta ikusi zitue bi aingiru txuris bestiturik, zeudela jarririk bat buru aldean, berzea oñetako aldean, non egon zen paraturik Jesusen gorputza.

        13. Erraten diote berari: Emastekia: Zergatik zaude negarres? Erraten diote aiei: Zergatik eraman baitute ene Jauna ta eztakit non paratu duten.

        14. Au erran ta itzuli ze atzerat, ta ikusi zue Jesus zegola txutirik, eta etzekie Jesus dela.

        15. Erraten dio Jesusek: Emastekia, zergatik zaude negarres? Nor billatzen duzu? Ark ustes zen baratzezaia, erraten dio: Jauna, orrek kendu barin badu, erran bezada non paratu duen, eta nik eramako dut.

        16. Erraten dio Jesusek: Maria. Itzulirik ark erraten dio: Raboni, nai baitu erran, Maestru Jauna.

        17. Erran zio Jesusek: Ez nazazula nai ukitu, ezi oraño ez naiz igan ene Aitagana. Baña zoaz ene anaiengana ta erran zozute: Banoaie iganes ene Aitagana ta zuen Aitagana, ene Jangoiko ta zuen Jangoikoagana.

        18. Etorri ze Maria Magdalena berri emanes: Ikusi dutela nik Jauna, eta au erran dida.

        19. Bada, berandu zelarik egun gartan, astearen lenbizikoan, eta atariak zeudelaik ertxirik, non ere diszipuloak baizeude bildurik judioen beldurres, etorri ze Jesus, ta paratu ze erdian, ta erran ziote: Bakea zuei.

        20. Eta au erran ta mostratu zitiote eskuak eta bularra. Boztu zire diszipuloak, ikusirik Jauna.

        21. Erran ziote, bada, berriz aiei: Bakea zuei. Ala nola biali ninduen ni Aitak, nik ere bialtzen zaiztet zuek.

        22. Au erran ta ats eman ziote ta erran: Errezibi zazie Espiritu Sandua.

        23. Noren bekatuak barkatzentuzien, barkatzen zaizkiote; ta norenak gelditzen tuzien, geldituak dire.

        24. Baña Tomas amabietaik bat, deitzen dena Didimo etzego aieki, etorri zelaik Jesus.

        25. Erran ziote, bada, arri berze diszipuloek: Ikusi dugu Jauna. Baña ark erran ziote: Baldin ezpadut ikusten beraren eskuetan itzeen kuntzea, eta paratzen ene eri au itzeen lekuan, ta ukitzen nere eskuas bere bularreko llaga, eztut sinetsiko.

        26. Eta zorzi egunen buruan berriz zeude diszipuloak etxe-barnean, eta aieki bateo Tomas. Etorri ze Jesus, atariak zeudelaik ertxirik, ta paratu ze erdian, ta erran: Bakea zuei.

        27. Gero erraten dio Tomasi: Sar zazu zure eri ori emen, eta beira nere eskuok, ta eda zeure eskuoi, ta para zazu ene saietsean, ta etzaitela izan sinestagaitz, baizik sinestakor.

        28. Errespondatu zue Tomasek ta erran: Ene Jauna ta ene Jangoikoa.

        29. Erran zio Jesusek: Zeren ikusi nauzun, Tomas, sinetsi duzu; zori onekoak ikusi gabe sinetsi dutenak.

        30. Egin zue Jesusek bere diszipuloen alzinean berze asko señale eztaudenak eskribiturik libru gontan.

        31. Baña ebek eskribitu dire sinetsidezaziengatik, ezi Jesus dela Kristo Jangoikoaren Semea, eta sinetsis logra dezazen bizitza beraren izenean.

CAPITULO 21

        1. Gero agertu ze berriz Jesus diszipuloeri Tiberiasko itsasoan. Ta agertu ze ala.

        2. Zeude batean Simon Pedro ta Tomas, deitzen dena Didimo, ta Natanael Galileako Kanako zena, ta Zebedeoaren semeak, eta beraren diszipuloetaik berze bida.

        3. Erraten diote Simon Pedrok: Banoaie arrantzatzera. Erraten diote aiek, bagoazi gu ere zureki. Eta atra zire, ta onziratu zire; eta gauartan deus ere etzute arrapatu.

        4. Baña goiza ellegaturik, baratu ze Jesus basterrean; baña etzute ezaundu diszipuloek Jesus zela.

        5. Erran ziote, bada, Jesusek: Mutilak, agian baduzie janaririk? Errespondatu zute, ezetz.

        6. Erraten diote aiei: Botazkize sarea onziaren eskuieko aldera, ta aurkituko duze. Bota zute, bada; eta ia etzezakete tiratu arraiketa andiaren kasos.

        7. Bada, Jesusek maite zuen diszipulo gark erran zio Pedrori: Jauna da. Simon Pedrok aitu zuelarik Jauna zela, estali ze tunikas, baizego biluxirik, eta saltatu ze itsasora.

        8. Baña berze diszipuloak etorri zire itsasonzian, (ezi etzeude urruti, baizik berreun ukondo bekala) zeramatela arraien sarea.

        9. Bada, atra zirelaik lurrera, ikusi zuzte paraturik brasak, ta gañean arrai bat eta ogi.

        10. Erraten diote Jesusek: Ekarzie orai arrapatutuzien arraietaik.

        11. Igan ze Simon Pedro ta atra zue lurrera sarea beterik arrai andies eun ta berrogei ta amirures. Eta ainberze zirelaik, etze urratu sarea.

        12. Erraten diote Jesusek: Atozte, bazkal zaze. Eta nior zeudenetaik jarririk etze trebe galdegitera: Ori nor da? Baizekite zela Jauna.

        13. Eta etorri ze Jesus, ta artzen du ogia, eta ematen diote, eta gisa berean arraia.

        14. Au ze ia irugarren aldia agertu zekiotena Jesus bere diszipuloeri, biztuzenasgeros ilen ertetik.

        15. Bazkaldu ondoan erraten dio Simon Pedrori Jesusek: Simon Joanen Semea, maitatzen nauzu ni ebek baño iago? Erraten dio: Bai, Jauna, orrek daki maite dutela. Erraten dio: Guardazkizu, ta bazka ene axuriak.

        16. Erraten dio berriz: Simon Joanena, amatzen nauzu ni? Erraten dio: Bai, Jauna, orrek badaki, maite dudala; erraten dio Jaunak: Guarda edo bazkazkizu ene axuriak.

        17. Irugarren aldian erraten dio: Simon Joanena, maite nauzu ni? Tristatu ze Pedro, zeren erran zion irugarren aldian: Maite nauzu ni? Eta erran zio: Jauna, orrek guzia daki. Orrek badaki, maite dudala ori. Erran zio: Kuida edo bazka ene ardiak.

        18. Egiaz bai egiaz erraten dizut, gastea zinalaik, zeuroi gerrikatzen zina, ta zindebiltza nora nai zinduen; baña zarzen zarelaik, edatukotuzu zeure eskuak, ta berze batek gerrikatuko zaitu, ta eramako zaitu nora nai eztuzun.

        19. Baña au erran zio adiarazis nolako eriotzeareki ohoratu bear zuen Jangoikoa. Eta au erran ondoan erraten dio: Segi nazazu ni.

        20. Itzulirik Pedrok ikusi zue berze diszipulo Jesusek maite zuen gura segitzen ziola, zein ere erreklinatu baize afarian beraren bulargañean, ta erran baizio: Jauna, nor da entregatuko duena berori?

        21. Au, bada, ikusi zuelarik Pedrok, erraten dio Jesusi: Jauna, onek zer? Ontas zer izanen da?

        22. Erraten dio Jesusek: Ala nai dut au geldi daien, natorren arteo; zuri zer zaizu? Zuk segi nazazu ni.

        23. Atra ze, bada, itzketa gau anaien ertean, ezi diszipulo gura eztela iltzen. Eta etzio erran Jesusek: Ezta iltzen, baizik: Ala nai dut geldi daien, natorren arteo. Zuri zer zaizu?

        24. Au da diszipulo gura ematen duena testimonio gauza ebetas, ta eskribitutuena ebek. Eta dakigu egia dela bere testimonioa.

        25. Badire, alaber, asko berze gauza Jesusek egin estuenak, zein eskribi baleitez banaka, uste dut munduak berak ezin lezazkela iduki eskribitu bearlirazken libruak.