www.armiarma.eus
idazleak eta idazlanak Herri literatura TESTUAK Corpus arakatzailea Klasikoen Gordailuari buruz



Koplak
Jean Robin
1758-1821

      [liburua osorik RTF formatuan]
      [inprimitzeko bertsioa PDFn]
      [Literaturaren Zubitegia]

 

Iturria: Bertsolaritzaren historia II, (Patri Urkizuren edizioa). Etor, 1991

 

 

  hurrengoa

ANDREN APHAINDURAZ

 

Setiatuak gabeaz,

Izituak gerlateaz,

Melankonian ez erortzeko

Gaiten arin kantatzeaz.

 

Ez da ez berdin sujeta

Gure herrietan falta:

Mende huntako andderei esker,

Badakigu nola dosta.

 

Bion daiola modari

Bai halaber modistari,

Sortzeak eskas eman guzien

Hura dugu konpligarri.

 

Oi, zenbat duen sekretu

Nahi bada probetxatu!

Ñaño berez jigante egiteko,

Behar den guzia badu.

 

Marianak nahi baitu

Hedoiak buruz ukhitu,

Girgileriaz eginikako

Ustai erdi bat aski du.

 

Baldin beldur bada-arroxa

Dorrea haizeak etxa,

Jendek hirririk ez egiteko,

Huna molde bat errexa.

 

Zimendutzat eman betzo

Zenbeit istupa xorointto,

Segoz hek ongi gantzutu geroz

Haizeaz da trufatuko.

 

Heldu bazaio dorrera

Marmalorik tentatzera,

Hei jazartzeko badire-ezpatak

Eginak moda berrira.

 

Ez nik, oihuz dio, ez nik

Horlako ausartziarik,

Beldur ninteke zenbeit gaztigu

Izan nezaken zerutik.

 

Marianak asmu hau du

Entzun orduko gustatu,

Ordean arroxa lagun nahiz

Huna nola zaion lothu.

 

Ago ixilik sinplea,

Hori dun bada-erratea:

Gure grekak ez ditun hain gora

Nola Babelgo dorrea.

 

Horla behar ditinagu

Gizon gaizoak tronpatu:

Nahi ez bahaiz hainitz bezala

Bethi neskatxa urdindu.

 

Hi behar haiz, hi, ixildu

Edo nerekin aithortu,

Mutzurdin hanbat ez leitekela

Ez balitz hanbat aphaindu.

 

Nongo gaztea, nahi dun,

Zin zinez hurbil dakigun,

Gure kan [...] ikusi eta

Laster gibela goanen dun.

 

Herrian nork ez othe du

Nik diodana frogatu?

Zenbaitek ez dituzte senaitzat

Bere parurak izatu?

 

Othe da bada Laphurdin

Hautan bezanbat mutzurdin?

Halaber ez dakusat badela

Nihon hain bertze berregin.

 

Ikusazue Katixak

Zein gora tuen fontantxak

Bada ez omen tu beherago

Manatu kalendabuxak.

 

Huna non den berregina

Iduri andre-erregina,

Damu-gaixtorik ez du izanen

Espostzat zenbeit dauphina.

 

Ez ahal da aldarerik

Hau bezala aphaindurik?

Aranzazuko birjinak ere

Deus ez du hurbilekorik.

 

Elizan da ikusiko

Bertze guziez gorago:

Arren da tenplu sainduarentzat

Errespetuz estaliko.

 

Ethorri zaio dolua

Ordutik du mandelua,

Munduko legeak nahi baitu

Ibil dadin kukuldua.

 

Hauk duk hire ohorea,

O mundu dohakabea!

Jaunaren ministroen gainetik

Hik daramak, hik, florea.

 

Predikariak gaur goitik

Ahal dagozke ixilik

Elizak bere men aldetik

Ez duen zauri berririk.

 

Handitarik xumetara

Andren [...] sehitara,

Heldea nota gaitz hau da hala

Banatu guzietara.

 

Getaria andreari

Ezin jarraik eta nahi

Estofaz ez bada fazoinaz du

Madama handi iduri.

 

Pegarrekoek hain guti

Nahi dute parrik utzi

Lehiaz guziak hari dire

Zein ederkienik jauntzi.

 

Etxetarik ethortzean

Zirrikituna soinean

Doidoia zakiten animatzen

Motho bat buru gainean.

 

Hala baitziren aspaldi,

Aprendizkotarik ilkhi:

Tinun baten moldatzeko orai,

Non artexagorik aurkhi?

 

Ez da buru pelaturik,

Ez eta kasko murritzik,

Alegiako tupeta zenbeit

Egiten ez dakienik.

 

Adi zazue zer duten

Ilen azpian ematen,

Istupa, xanpela, eta zurda

Bertzerik ez da ikusten.

 

Holakoz dire eginak

Antantur eta tinunak,

Funts hortan dohaz gure arbaso

Xoratuen tuntinak.

 

Balitz ontasun gosea

Greken antolatzailea

Urthea gabe egin lezake

Dorrearekin etxea.

 

Petenta saltzaileak du

Bere botika berretu

Zorionean egun batez zen

Gure herrira agertu.

 

Gure sehien soldata

Damurik hobea ez da:

Zirikuz egin eskularruak

Ez lituzkete ez falta.

 

Gabe hargatik ez dire

Lonazkoak bada ere.

Brasadatic lephora-iguzkiak

Eskuak beldurrez erre.

 

Hitz batez dituztenean

Zapata gonak soinean,

Baionako panpinak diduri

Ditutzula aitzinean.

 

Aparailu eder hortan,

Besta eta igandetan,

Bide berritan laurazka dire,

Ikusiko pasaietan.

 

Nola othe dute ahantzi

Etxetan zer duten utzi.

Haintzur, jormaiak. Helaz, hetara,

Behar dire berdin jautsi.

 

Nihor bada ene koplez

Estomakatzen suertez,

Goragalea khentzeko dire

Soberanoak ordainez.

 

  hurrengoa