Psike'ri leloa

John Keats

euskaratzailea: Beiztegi'tar Ion

Oi Urtzi! entzuinaz neurtitz marketsok, isi

       Ezti ta oroi maite bidez lauskituak,

Ta ire zadorrak eres bear au azketsi

       Naiz iri soilik izan belarriratuak:

Gaur ames bat egin dot nonbait, ala ikusi

       Egodun Adi begi esnatuenegaz?

Basoan nenbilala sorgor ta ausnar-iausi,

       Ara nun, zentzungetzen nintzala uste-ezaz,

Gazte eder bi neurkizan, etzinda biak-bat

        Osto-lili dardaren sapai ozenpeko

        Bedartzan, ta an igaron, sasitzan galtzeko,

                 Ibai usmagaitz bat:

Lili nare, sustar-otz, usain-begi, urdin,

       Zidar-zuri, ta pipil Tiri'tar artean,

Bedar oetuan etzazan arnas zilin;

       Besoak, bai egoak, besarka batean:

Ezpanak ukutzen ez, ezta agurka baiña,

       Esku-leun loak-edo etzanda ba'leukaz,

Ta len-laztanak barriz ugaltzeko aiña

       Ortzgorri maitasunan goiz-begi berakaz:

        Mutila, ara..., zera;

        Nor baiña zu, oi uso zori-zoritsua?

                 Bere Psike bera!

Oi atzenen iaioa, ederrez don gaindu

       Olinpiar mailadi ostendu osoa!

Pebe'ren izarbela sapar-barren dundu,

       Ta Artizar kutuna baiño ziratsagoa;

Danon gaindik eder, naiz txadon naiz lil-orriz

                Oindirik izan ez;

Ez neskuts abesbatzik, erosta pozgarriz

                Gauerdiko orenez;

Ez abots, lauta, txistu ez kedats gozorik

                 Lurrun-ontzi esegiak;

Ez mauno, ez oian, ez goiko-itz, ez berorik

                 Ezpan-its amets aztiak.

Oi dirdaien! oparientzat belu dala,

       Belu baita lira'ntzat, ziñestun itsua,

Ta irel-basa madalak dontsuak zirala,

       Dontsu aizea, dontsuak ura ta sua;

Ta gaur-egunok ain urrin izanik zori

       Eraspen areitatik, ire egalok dirdiz,

Olinpiar ostenduekin egaz iori,

       Iakustanaz, ta abes, nere begion argiz.

         Nadin bai ire abesbatz, ta erostaz ari

            Gauerdiko orenez;

Baita abots, lauta, txistu, ta ire kedats gozo

                Lurrun-ontzi esegitik;

Ire txauno, oian, goi-erantzun, ta bero

                Ezpan-its amets aztitik.

Bai, neu non ire apaiz, ta daraikiñat gaur

       Txadon bat, nere gogo latzin baztarrean

Or gogai ostotuak, min gozoon atzen-aur,

       Lerren ordez surmurtsu dagonaz aizean

Urrinez urrin biran zugaitz saldo itzalak

       Mendia iantziko ione labarrik labar;

An, aize-bigun, ta lats, ta zori, ta erlak,

       Lamin oldeiz etzinak urrumaz loakar;

Ta gentza-zabal onen barren bigunean

       Irezkinduko deunat txadon gorrizka bat

Garun arrastarien lili-sarepean,

       Murgoiz, tilinez, ta izar izengez erabat.

Apeta baratzaiñak asmatu etzñak,

Naiz lili azten iardun erne ezetz bardiñak

       Ta iretzat gogai ilunak irabazten iakin

                Atsegin gozoa,

Ta leioan gau-zuzi bat sartu al-iadin

                Maitasun beroa!

Oarra.— Keats'ek berak esan ei-eban bein, olerki au egiterakoan naikoa lan izan ebala, lenengoz bere olerkaritzan. Itxuraz, era biko agerpenak nai izan ebazan emen abestu: Lenengo olerkia bera egitearen gora-berak, ta gero giza-maitakeria eta gogo-maitasuna alkar izan daikezala agertu.