Itz-Neurtuz
Salle'ko Joan Bautista'ren bizitza
Olabeaga'tar Y.
1
Amazaspigarren gizaldian,
gutxientzat aberatsa,
mixeri asko ikusi ziran
aundiena ez-jakintza.
Eskola urri, maixu gutxitxo,
mutil ezitze txit gaitza,
bazter guztietan gaiztakeria
ta ondo galdua lotsa!
2
Jainkoa beti kupitsu danez
eman zion sendakia,
urte aietan sortu bai zuan
gaitz oien sendagillia.
Prantzia'ko Reims uri aundian
ikusi zuen argia,
gero betiko izango zana
irakaslen zaindaria.
3
Bere gurasok kristau txit onak
et'aundizki ospetsuak,
begi aurrian jarri zizkioten
Kristo'ren lege zintzoak.
Deunen bizitzak irakurrita
indartu zitun asmoak,
jarraitu bear zitula beti
santu oien ejenpluak.
4
Gaztetandikan ikasi zuen
gogotsu Mesa laguntzen,
jende guztien begi aurrian
aingerutxo iduritzen.
Apaiz-gaietan asten da laxter
Jauna'ren deia betetzen,
bizitz osoan zintzo-zintzoki
Jesus maite mirabetzen.
5
Paris'eko errian apaiz-gai zala
galtzen ditu gurasoak,
zarrena zanez artuko ditu
bere mende anaitxoak.
Estu-aldi latz gogor aietan
baditu kexkak gaxoak,
bañan beñere etzuan galdu
on egiteko gogoak.
6
Aurki ikusi zun bear bidea
animak zeruratzeko,
mutil-kozkorren gaiztakeriak
ben-benetan zuzentzeko.
Kristau-eskolak jartzen asi zan
dotriña erakusteko,
maixu batzuen neke bitartez
gazteak eskolatzeko.
7
Aberastasun guztiak utzi
ta beartsu izan nai zun,
Jesus'en antza oso-osoa
ia beregan jartzen dun.
Garai artako gosete baten
ondasunak eman zitun,
naiago zuan jateko billa
kalez-kale eskian jun.
8
Eskola berrik ugaritzeko
bear-bearra laguntza,
Andra Mari'ri zuzentzen dio
bero-arretaz otoitza.
Liesse'ko elizan danen aurrian
eskeñi zion bizitza,
Ama on onek esku luzatuz
indartzen dio biotta.
9
Eliza'k bazun urte aietan
kristau-eskolen bearra,
orregatikan asmatu zuan
Anaidi bat txit ederra.
Lege zintzoak jarri zizkion
artu zedin bear indarra,
anai guztiak agertu ziran
egiñaz sendi bakarra.
10
Egun osoa pasatzen zuan
mutil beartsu artean,
lenengo letrak erakutsita
dotriña ere batean.
Doi-doi lan-neke oneri esker
jarri zitun on bidean,
arritu ziran eliz-gizonak
aldaketa ikustean.
11
Jesus ondoren eraman zuan
gurutz gogor ta txit latza,
etsai gaiztoak sortu bai zion
edonun arantz zorrotza.
Senide orok aurka jarrita
uka zioten laguntza,
bere bidean Jauna'k bakarrik
egiten bai zion bultza.
12
Reims'ko erritik kristau-eskolak
edonun zabaldu nairik,
Prantzi'ko buru Paris urira
abiatu zan bakarrik.
Bide guztiak arkitu zitun
elur zuriz estalirik,
mendi tartean ikusi zuan
bere burua galdurik.
13
Bide bazterko leize zuluan
erori zan miñ arturik,
otzez dardaraz gau luze artan
an egon zan ia illik.
Elur zuria odolez gorri
ikusten du arriturik,
bañan zeruak ateratzen du
osasuna biurturik.
14
Salle'ko Jean'ek zabaldu zitun
bere eskolak uri artan,
beste maixuak au ikusirik
bizi asarretu ziran.
Arrats batian eskolan sartuz
bota zituzten pillatan,
barrungo alki ta mai guztiak
dana utzirik pusketan.
15
Deabru txarrak sortu zizkion
etsai zital ta gogorrak,
galdu naierik salatu zuten
asmatuz gezur galantak.
Gotzaia ere etsai egin zan
sinisturik aiek danak,
ainbeste istillu ikusirikan
itxi zitun bi eskolak.
16
Ezin bizirik etsai artian
joan zan Ruan'ko urira,
eskolen bidez mutil ugari
ekarri zitun onera.
Jaun'ak emanda ikusi zuan
Anaidian zabalera,
neurri berian an ibilli zan
alde batetik bestera.
17
Urte aietan ugari ziran
jansenisten aldekoak,
dotriñ zintzoa alderatuta
Eliza'ren aurkakoak.
Beren aldera ekarri naian
irakasle sallekoak,
diru eskeñiz ibilli arren
geldi ziran zintzokoak.
18
Ainbeste neke, barau, ildurak,
auldu zuten gure Aita,
il bear zula ikusi bai zun
Jaun'ak ala argituta.
Jose Deuna'ri eskatu dio
indar askorik ez du ta,
Meza emateko aren
laguntza beretaz urrikalduta.
19
Milla zazpian ta emeretzi
garrengo aste Santuan,
bere anima zeruratu zan
gorputz geldirik munduan.
Egun berean jende ugari
ekarrirazi zituan,
an inguruan negarrez danak
bera ikusi asmuan.
20
Mundu guztian zabaldurikan
ditugu gaur Salletarrak,
iñun baño obe Euskal-errian
ikusten dira erritarrak.
Muga batetik beste puntaño
Anai on oiei eskerrak,
gure mutillak egiten dira
Kristau ta Euskaldun jatorrak.
|