—Umea—

Attatto eta amatto hasarretuta daude

Maidertxo Garziarena

Attatto eta amatto hasarretuta daude. Lehengo igandean hasi zen dena. Gosarian muesli goxo goxo bat jaten ari ginela, attattok irratia piztu zuen, eta orduan amattok esan zion: «Ez duzu noski bertsolari txapelketa oso osorik entzutea pentsatuko?». Eta attattok, «ba bai, agurretik agurrera», erantzun zion kopeta jarriz. Amak orduan gauza bera egin zuen, kopeta jarri. «Eta zenbat iraun behar du saiotxoak?», galdetu zuen jarraian. «Ixo!», moztu zion aitak, «kantuan hasi dira eta». Egia zen. Bertsolari bat kantari ari zen, jendea agurtuz eta euskal presoei besarkada bar bidaliz. «Hasi da betiko meza beltza», esan zuen amattok mahaitik altxa eta tabakoa hartuz. «Zer? ez al daukate eskubiderik? Gainera presoen aldeko oihua kalean ere badago», bota zion attattok. «Eta buruan tiro gehiago ez emateko oihua ere kalean dago!», hasarretu zen ama. «Esango didazu gero zenbat bertso asmatu dituzten Errenteriako zinegotziaren hilketa salatuz!». Bronka bar zetorrela antzeman nuen, eta mueslia utzi eta sukaldetik ateratzekoa egin nuen. «Bai, ttiki, goazen frontoiko parkera haize apur bat hartzera», esan zidan amak eskutik helduz. «Badakigu aste honetan heriotza bat gertatu dela, baina horrek ezin du bertsolari txapelketa baldintzatu. Eta orain, barkaidazu, baina bertsoak entzutera jarriko naiz», esan zuen attattok mahatik altxa eta irratiaren bolumena igoz. «Badakigu heriotz bat gertatu dela», errepikatu zuen amattok hola, erdi-burlan bezala. «Harrigarria da benetan zuen hitzegiteko modua. Al Caponeren biografiagileari esan behar diot. Ez jartzeko behin ere hamaika hilarazi zituen, baizik eta hamaika heriotz gertatu ziren bere inguruan». «Ederra!» egin zuen attattok txalo, baina ez amattok esandakoagatik baizik eta bertsoa oso ona iruditu zitzaiolako. Eta holaxe bukatu zen goizekoa. Gero, bazkaria etorri zen, eta bake bakean egon ginen hirurok, ni komiki batekin eta attatto eta amatto egunkariarekin. Baina arratsaldean berriro hasi zen kontua. Une hartan egongelan geunden, ni komikiarekin, ama egunkariarekin eta attatto telebistari begira eta bertso-saioa jarraituz. «Zergatik egiten dute horrenbeste txalo? Harrigarria da jende horrek daukan txalo jarioa. Irakurtzen ere ez dute uzten», esan zuen amattok burua egunkaritik altxa gabe. Attattok ez zion jaramonik egin. «Hori da nik esaten dudana», jarraitu zuen amak hasperen haundi bat eginez. «Nola egiten duten bat hainbesteko zaletasunak eta hainbesteko ezjakintasunak». Attatto zutitu egin zen, eta telebistaren bolumena igo zuen. «Nire uste apalean, bertsolariek ez dute bertsoero asmatzen», ekin zion berriro amattok telebistako bolumena jaitsi eta aparailuaren aurrean jarriz. «Badakizu zer inpresio daukadan? Ba beraiek hizketan ari direla elkarren artean, eta jendea tartean sartzen zaiela bere txalo inozoekin.» Attatto builaka hasi zen orduan. «Ez didazu ikusten uzten! Ken zaitez aurretik mesedez!» Baina amatto egoskor zegoen. «Zer gertatuko litzateke futbolean jendeak pase guztiak txalotuko balitu? Hori Japonen bakarrik egiten da, futbolaz nik bezain gutxi ulertzen duten toki batean. Horregatik esaten dizut, harrituta nagoela hainbeste txalorekin. Entzule horiek ez dira ba japoniarrak izango?». Attatto orduan bere onetik atera zen: «Baina zer duzu zuk bertsolaritzaren aurka?». Amatto ere lehertu egin zen orduan: «Bertsolaritzaren aurka ezer ere ez, baina zu eta zu bezalako fariseoen aurka asko!». Goizekoa baino bronka haundiagoa izan zuten orduan, eta ni negarrez hasi nintzen. Baina orain hobeto nago. Hitzegin dut Imanol nire ikastolako lagunarekin, eta ez kezkatzeko esan dit, attatto eta amatto dibortziatzen direnean askozaz ere hobeto biziko naizela, bera behintzat halaxe bizi dela.