BAZTERGABEKO URRATSAK
Jean Louis Davant

Aljeriaz, Maiatz, 2013
armiarma.eus, 2022

 

“Orai duzu, ene maitea, partitzeko tenorea...”. Eskupean ditut zakua, xahakoa, txapela, makila, largabista. Argazkien hartzeko ere gerturik nago. Bideko anhoa prestatü didazü artoski, aholkuak emanez atorra lepoa xuxendu. Zer behar dut gehiago? Zure laguntza guziez esker mila. Orai zure aldi. Abiatuko gara?

 

 

Afrikaruntz 

 

“Deliberatu nuen gau batez joaitea...”

Beraz abiatu ginen hamarrak irian

Kometa luze baten ileri loturik.

 

Izarrak ikusten (di)tut atzeko leihotik

Kurutze bat iduri Afrika zolatik.

Itzul gaitezen haruntz Magoak iduri

Argi baten bilari kameluen junpan.

 

Han aurkituko dugu, nire Antinea

Gaztaroan urrundik asmatu bidea

Hiriburu gorderat eramanen gaitu.

 

Al-Djezair 

 

Al-Djezair xuria, elorri lilia

Begi beltxa pindarka txadorren artetik.

 

Mila (e)ta bat arratsak hemen ditut hasten

Bagdadeko lapurra segituz isilka

Azokaren barrena lerratuko gara

Liranjen dirdiretan usainen usnari.

 

Itsaso nahasia gahunez ihauri

Zelaiari bizkarrez ondartza ñapurra

Desertu (e)ta mendiak arnasten dituzu

Arabieradun eta kabiliarrak biltzen.

 

 Kabilia 

 

Partitze goxo hontan indazut eskua

Mendia dugun pasa lanoen ihesi.

 

Egun on Ivabilia, eki jeikigia

Itsasotik ortzerantz olibak, elurra.

 

Djurdjurako bortua, negu distiranta

Bi urdinen artean uharte zuria.

 

Jainkoak bake zuri, gudari lerdena

Emakume libroen kantagia gora

Askatasun zaharren azken gotorleku

Feraun, Ait Hamouda, Margarit(a) Amrouche.

 

Kezentina 

 

Txador beltzen hegia, serorategia

Zelai goren erditan Allahren jakile

Kezentina zorrotza, zeinu-dorre fina.

 

Mehe dabil haizea belardi hotzean

Hezurrek abesturik elkarri txistuka

Berberoen mendiak uztartzen irrintziz.

 

Aures ilunetarik emazte bat entzun da

Usu deiadarka, Kahina, Kahina

Otsanda zutuna habiaren alde

Arabea du libre berberoak eman.

 

 El-Kantara 

 

Iparretik harkaitza, hegotik ondarra

Goitik sugarra eta behetik labea

Harrian ateka bat Auresen barrena

Bi deserturen artean, agur El-Kantara.

 

Ur txiripa jauzika menditik behera

Lurrezko herrixka bat amildegi zolan

Palmadi bat aldean, baratze legorra

Infernutik lekora hau paradisua.

 

Purgatorio luzea jasan duk artean

Lantegi hotz batean, Ahmed epiziera.

 

Tugurt 

 

Zelai bat luzea, palmadi luzea

Denbora luzea, dena du luzea

Laua (e)ta zabala, bazterrik gabea

Eternitatean bizi da Tugurt.

 

Uda hor infernu, berrun eta grisa

Negua zerutik urdin, urre, gorri.

 

Gerlarien pausordu merke (e)ta gizena

Ez dun ekialdeko sabel dantza fina.

 

Maitea zu gabe, mendia zu barik

Bokaziorik ez dut eternitateko.

 

Wargla 

 

Arrosaren kolorez margotu zen Wargla

Etxeak ditu gorri, haitzak urrutian

Usu goiz arratsetan ortze mugak ere.

 

Hemen da sakondua bere sabelean

Afrika denen ama, beltz ederrenean.

 

Agadestik izarren kurutze galdua

Gure gauen gidari geldi bedi beti.

 

Orienteko zohardiz hor aberastua

Larrosaren lurrina gozaturen dugu

Gaztaroa gogoan, gerlaz ahantziak.

 

Targi 

 

Aurpegia librean zebiltzan andreak

Amodio gortetan gitarra besoan

Maitasuna kantutan ohoratzen zuten.

 

Alderantziz gizonak, bisaia gorderik

Oihal urdin batzutan, baina berdin aske

Desertua baitzuten azpiko bakarra.

 

Orain zertan ditugu Ahagar mendian

Basamortuko jabe (e)ta dama galantak?

 

Kamelua saldurik, metatu behar da

Proletario gelditu, hiritar bihurtu.

 

 Nomadak 

 

Erroiak erori dira zure bizkar

Desertuko jende xume (e)ta noblea.

 

Dolar jauna baita Jaungoiko berria

Non ote zuretzat eremu librea?

 

Ber izuritean etorri zaizkizu

Iparreko jaunak et(a) integrismoa.

 

Nork abestuko du arbasoen gisan

Aiatola barik, askatasunean?

 

Berriz hil zaituzte, Hadj Ma-El-Ainine

Jainko errukior baten otoizlea:

Allah bakar

Allah azkar!

Allah dajainkoa

Bakarra, goikoa

Betierekoa

Egia, bizia

Denen gidaria

Zuzena, begia

Malda, iturria

Zeru-lurren jabe

Bazterrik gabea

Guziahalduna.

 

Allah perfeita, Jaun bakarra

Allah zuhurra, jakintsua

Allah bihotz on, amultsua

Esku zabala, emailea,

 

Ospe, laudorio Allah bakarrari

Handia, puxanta

Perfeita, saindua

Garbia, ederra

Ezagutzen dutenengan,

 

Allah goiena

Gure Jaun eta Jainkoa

Izen gorena

Gure bihotzen argia

Urrikaltsua

Desertuan ur bizia...

 

 Oroituz 

 

Itsaso pipertsua lano legorrean

Ondarraren uhinez irentsi behar duk.

Udaberrian errauts, udaminean su

Ortzea betetzen dik uhar astunean.

 

Aurrera bahabil otien artetik

Infernuaren barna zeru baten bila.

 

Heriotzaren txirula sakon eta latza

Entzuten ote duk, eremuen jabe?

 

Nahikunde guziak ezabatzen ditik

Bakarrik habilana, zorigaizto hiri!

 

BAZTERGABEKO URRATSAK
Jean Louis Davant

Aljeriaz, Maiatz, 2013
armiarma.eus, 2022