Literatur Emailuak
Susa literatura argitaletxea

 

Walt Whitman

 




 

Ontziburu! Nire Ontziburu 
Abraham Linclon-en heriotzean

 

Walt Whitman

euskaratzailea: Bingen Ametzaga

 

Ontziburu!, nire ontziburu!, amaitu da gure itsasaldi ikaragarria.
Ontziak aldera egin ditu uharri guztiak,
begiratzen genuen saria irabazi dugu.
Hurbil da portua, aditzen ditut joaleak eta herri osoak zuri goraka,
begiak ontzi sendoari, ontzi ausart eta harroari jarraitzen zaizkiola.
Baina, ai ene!, ene bihotz!, ene bihotz!, ene bihotz!,
odol tanta gorriak erortzen dira geldiro, nire ontziburua
zerraldo eta hilotzik datzan zubian.

Ontziburu!, nire ontziburu!, jaiki zaitez joaleak aditzeko.
Jaiki zaitez. Zuregatik goratu dute ikurriña. Zuregatik
hots egiten du turutak. Zuretzat dira lore sorta eta bureztun horiek.
Zuregatik betetzen dute itsasertza gizaldeek. Zureganantz
zuzentzen dituzte beren deiak, beren gogoak eta aurpegi zaletsuak.
Zatoz ontziburu! Aita maitea! Beso hau zure burupean.
Ametsa-edo da zubiaren gainean
zerraldo eta hilotzik etzaten zarela.

Nire ontziburuak ez du erantzuten, bere ezpainak zurbil eta isil.
Nire aitak ez du nire besoa ohartzen, ez du intziririk ez nahimenik.
Ontziak, oso eta gaizka, bota du aingura; bere bidaldia bukatu da.
Bere joan-etorri ikaragarria eginda, ontzi garailea sartu da portuan.
Alai zaitezte, izpazter horiek, soinu egin joaleak!
Baina ni urrats neketsuokin
ibiltzen naiz, nire ontziburua
zerraldo eta hilotzik datzan zubian.

 

O Captain! My Captain!

O  CAPTAIN! my Captain! our fearful trip is done, / The ship has weather'd every rack, the prize we / sought is won,  / The port is near, the bells I hear, the people all exulting, / While follow eyes the steady keel, the vessel grim and daring; / But O heart! heart! heart!  / O the bleeding drops of red,  / Where on the deck my Captain lies,  / Fallen cold and dead.  // O Captain! my Captain! rise up and hear the bells; / Rise up—for you the flag is flung—for you the bugle trills,  / For you bouquets and ribbon'd wreaths—for you the shores  /     a-crowding,  / For you they call, / the swaying mass, their eager faces turning;  // Here Captain! dear father!  / This arm beneath your head!  / It is some dream that on the deck,  / You've fallen cold and dead. // My Captain does not answer, his lips are pale and still,  / My father does not feel my arm, he has no pulse nor will,  / The ship is anchor'd safe and sound, its voyage closed and done,  / From fearful trip the victor ship comes in with object won;  / Exult O shores, and ring O bells!  / But I with mournful tread,  / Walk the deck my Captain lies,
Fallen cold and dead. //

 

 

 

Onezkoak egin

 

Walt Whitman



Esan guztiai: Eder da, zerua baizen eder,
 Eder, azkenik, gudu ta aren egite gordiñak birrintzea.
 Erio ta Gau aiztak, eten bage, txautu dagiela bigun ludi loitua.
         Illa baita nire etsaia; gizon bat, neu baizen jainkozkoa, illa da:
 Bean datza, mosu-zuri ta geldirik, il-kutxan; urreratzen naiako,
 Eta, makurturik, mosu zuria dautsot ikutzen, il-kutxabarruan, neure ezpanez.


Olerti, 1959-II, 90. orr.

 


 

Reconcilation

Word over all, beautiful as the sky,  / Beautiful that war and all its deeds of carnage must in time be  /       utterly lost,  / That the hands of the sisters Death and Night / incessantly softly  /        wash again, and ever again, this soil'd world;  / For my enemy is dead, a man divine as myself is  dead,  / I look where he lies white-faced and still in the coffin—I draw  /        near,  // Bend down and touch lightly with my lips the white face in the  /
         coffin.

 

 

 

Bazen egunero ateratzen zen ume bat

 

Walt Whitman

euskaratzailea: Aitor Arana

Bazegoen egunero ateratzen zen ume bat...
eta begiratzen zuen lehenengoa,
horixe bilakatzen zen
eta hori bere zati bat zen
egun hartan zehar,
edo egun haren zati batean zehar,
edo urte askotan
edo urte ziklo jarraikorretan.


Hotsizki, 1. zkia, 1985eko abuztua

 

There was a child went forth

There was a child went forth every day,  / And the first object he look'd upon, that object he became,  / And that object became part of him for the day or a certain part  /       of the day,  / Or for many years or stretching cycles of years.

 

 

 

Haur batek...

 

Walt Whitman

euskaratzailea: Maite Gonzalez Esnal


Haur batek galdegin zidan: zer da belarra? eskumenka ekarriaz,
 Nola nik haurrari erantzun ahal? Neronek ez baidakit.
 
 Susmoa dut izan behar duela ene jitearen ikurra, berdearen itxaropenez
 harilkatu oihala
 
 Edo Jainkoaren zapia ote den susmoa dut,
 Opari usaintsu bat, oroitgarri nahita erortzen utzia,
 Ertz batean jabearen izena daramana, guk ikus eta antzemanik geure baitari
 galdegin diezaiogun, norena ote?
 
 Edo susmoa dut ez ote den belarra bera ume bat, landarediaren ekoizpen
 jaio berria.
 
 Edo susmoa dut ez ote den hieroglifiko berdindu bat,
 Adierazi nahi duena: berdin eremu zabaletan nola meharretan naiz garatzen,
 Gizaki beltz nola zurien artean naiz hazten,
 Kanadar, indiar, senatore, etorkin, guztiei diet ematen, halaber guztiak ditut
 onartzen.
 
 Eta orain hilobien adats luze eta oparoaren antza diot hartzen.
 
 Xamurkiro erabiliko haunat belar kixkurra,
 Agian mutilen bularrengandik haiz ematua,
 Agian, ezagutu izan banitu, maite izan nituzkenan,
 Agian jende zaharrengandik haiz jaioa, edo heuren amen altzotik goizegi
 erauzitako muskilengandik haiz sortua.
 Eta orain heu haiz amaren altzo.
 
 Belar hau ilunegia da ama zaharren buru urdinengandikoa izateko.
 Gizon zaharren bizar kolorgea baino are ilunagoa.
 Iluna ahosabai gorri zurbilengandik etortzeko.
 
 Oi! Izan ere hainbat mintzaira esanguratsu dut antzematen,
 Eta jabetzen naiz ez direla ahosabaiengandik alferrik jalgi.
 
 Neska eta mutil hildakoen idarokizunak itzuli gura nituzke
 Eta gizon zaharraren eta amen idarokizunak, eta beren haurrenak, altzotik
 goizegi eraunziak.
 
 Non ote dira gizon zahar eta gazteak?
 Eta non ote dira andre eta haurrak?
 
 Nonbaiten daude bizirik eta ongi,
 Muskilik mendreenak ere heriorik ez dela digu erakusten,
 Eta inoiz izan bazen bizia aintzin eramatearren izan zen, eta ez dago amaieraren
 zain geldierazteko.
 Eta bizitza sortu-ahala desagertu egin zen.
 
 Oro doa aintzin eta zabalera hedatuz, deus ez da suntsitzen.
 Eta herioa zenbaitek uste zuenaren bestelako da, eta zoriontsuagoa.
 
 Otu al zaio inori zorioneko dela jaio izatea?
 Banoakio herioa bizitza bezain zorioneko dela esatera, eta badakit zer diodan.
 
 Hiltzear daudenekin nahiz hiltzen eta ume jaioberri garbitu berriarekin
 naiz jaiotzen.
 Eta ene sonbreiru eta oinetakoen mugak ditut gainditzen.
 Anitz objetu dut aztertzen, ez dago bi berdinik eta guztiak dira onak,
 Ona lurra eta onak izarrak, eta ona dagokien oro.
 
 Ez naiz lur, ezta lurrari dagokion ezer,
 Jendearen lagun eta adiskide naiz; guztiak ni bezain hilezkor eta ulergaitz,
 (Ez dakite zenbateraino diren hilezkor, neuk bai ordea)
 
 Moeta bakoitza berearekiko, eta nor berearekiko, niretzat nire ar eta emetasuna.
 Enetzat mutilak izan direnak eta emakumeak maite izan dituztenak.
 Enetzat gizon fierra eta mexpretxua zein mingarria den dakiena.
 Enetzat andregaia eta mutxurdina, niretzat amak eta amen amak.
 Enetzat irribarre egin duten ezpainak, malkoak ixuri dituzten begiak.
 
 Enetzat haurrak eta haur sortzaileak.
 Biluz zaitez! enetzat ez zara ez errudun, ez arbuiagarri ez gaitzesgarri.
 Ohial beltza nahiz perkalaren zehar dakust, nahi ez duzula ere,
 Ez naiz aldenduko, temati, eskurakoi eta nekagaitz nauzu, ezingo zara nigandik
 askatzen ahalko.


Hegats, 1 zkia, 1989, 110-113 orr.

 

A child

A child said What is the grass? fetching it to me with full hands; / How could I answer the child? I do not know what it is any  /          more than he. // I guess it must be the flag of my disposition, out of hopeful green  /        stuff woven.  // Or I guess it is the handkerchief of the Lord,  / A scented gift and remembrancer designedly dropt,  / Bearing the owner's name someway in the corners, that we may 
         see and remark, and say Whose?  // Or I guess the grass is itself a child, the produced babe of the  /        vegetation.  // Or I guess it is a uniform hieroglyphic,  / And it means, Sprouting alike in broad zones and narrow zones,  / Growing among black folks as among white,  / Kanuck, Tuckahoe, Congressman, Cuff, I give them the same, I  /       receive them the same.  // And now it seems to me the beautiful uncut hair of graves.  // Tenderly will I use you curling grass,  / It may be you transpire from the breasts of young men,  / It may be if I had known them I would have loved them,  / It may be you are from old people, or from offspring taken soon  /        out of their mothers' laps,  / And here you are the mothers' laps.  // This grass is very dark to be from the white heads of old mothers,  / Darker than the colorless beards of old men,  / Dark to come from under the faint red roofs of mouths.  // O I perceive after all so many uttering tongues,  / And I perceive they do not come from the roofs of mouths for  /        nothing.  // I wish I could translate the hints about the dead young men and  /       women,  / And the hints about old men and mothers, and the offspring taken  /       soon out of their laps.  // What do you think has become of the young and old men?  / And what do you think has become of the women and children?  // They are alive and well somewhere,  / The smallest sprout shows there is really no death,  / And if ever there was it led forward life, and does not wait at the  /          end to arrest it,  / And ceas'd the moment life appear'd.  //
All goes onward and outward, nothing collapses,  / And to die is different from what any one supposed, and luckier.  // Has any one supposed it lucky to be born? / / I hasten to inform him or her it is just as lucky to die, and I  /        know it.  // I pass death with the dying and birth with the new-wash'd babe,  /      and am not contain'd between my hat and boots,  / And peruse manifold objects, no two alike and every one good,  / The earth good and the stars good, and their adjuncts all good.  // I am not an earth nor an adjunct of an earth,  / I am the mate and companion of people, all just as immortal and  /        fathomless as myself,  / (They do not know how immortal, but I know.) // Every kind for itself and its own, for me mine male and female,  / For me those that have been boys and that love women,  / For me the man that is proud and feels how it stings to be /         slighted,  / For me the sweet-heart and the old maid, for me mothers and the  /        mothers of mothers,  / For me lips that have smiled, eyes that have shed tears,  / For me children and the begetters of children.  // Undrape! you are not guilty to me, nor stale nor discarded,  / I see through the broadcloth and gingham whether or no,  / And am around, tenacious, acquisitive, tireless, and cannot be  /         shaken away. //

 



 



www.susa-literatura.eus