Literatura modernoaren aitzindarietako bat izan zen,
zalantzarik gabe, Oscar Wilde, eta hemen ere hasieratik egin ziren ahaleginak
euskarara ekartzeko haren lanak, eta asko dira itzulitako obrak, hiru
bertsioak ere bai zenbait kasutan. Joseba Altunak euskaratu zituen, lehenbizikotz,
Wilderen narrazioak eta Ipuñak
liburuan eman argitara, 1927an, Verdes Atxirika argitaratzailearekin,
Ander Jauregibeitiaren irudiekin ilustratua. Biografia eta bibliografia
txikiaz gain, sei narrazio zekartzan: Bakaldungai zorijontsuba; Urretxindorra
ta larrosa; Erraldoi berekoya; Benetako adizkidia, Zuziriko ospetsuba
eta Ume ixarra. Bere lanekin egindako hurrengo liburura
arte pasa ziren urteak, baina itzulpen lana ez zen gelditu. 1954an Bingen
Ametzagak, Euzko-Gogoaren 1954ko 11-12. zenbakian Reading
baitegiko leloa poema eman zuen argitara, Wilderen poema-lanik
ezagunena. Urte bereko Eganen 2-4. zenbakian, bestalde, Erraldoi
berekoia ipuina euskaratu zuen Elizaldek. Euzko-Gogoaren 1959ko
1-2.zenbakian, azkenik, Adiskide
zintzoa ipuina kaleratu zen, Migel Juaristi Izarraizpe-k
euskaratua.
Geroago, 1986an Adolfo Arejitak itzuli zuen eta Idatz eta Mintzen kaleratu Urretxindorra eta larrosea narrazioa. Eta horixe bera, Erresinula eta arrosa izenburuaz, I. Azkonak eman zuen Korrok aldizkariaren 11. zenbakian, 1988an.
Azken urteotan etenik gabekoa izan da Oscar Wilderen
lanen itzulpena, helduentzako bildumatan zenbait, eta asko gazteentzakoetan.
Lur argitaletxeak Erraldoi berekoia eman zuen 1981ean, eta hauxe
bera (eta beste batzuk) argitaratu dute beste zenbait argitaletxek gerora
(Ibaizabal, Desclee..). Elkar etxeak Dorian Gray-ren erretratua
plazaratu zuen 1986an, Bittor Hidalgoren itzulpenarekin, eta gerora Iñaki
Mendigurenek ekarri ditu Cantervilleko mamua eta Printze zoriontsua
eta beste ipuin batzuk liburuak, eta Wilderen lanekin egindako gazteentzako
argitarapen bereziak. Erein argitaletxeak Bartleby bilduman kaleratu zuen
Lord Arthur Savile-ren krimena, 1992an, Felipe Juaristik euskaratua.
Roger Editor etxeak, azkenik, Tenely (Dominaren iruntzia) lana
kaleratu zuen 2000.ean, Gara egunkariak prestatu eta banatu zuen
edizioa.
Antzerki lanetan 1987koa da lehen hurbilpena, Inazio Mujikak Salome euskaratu baitzuen, Baroja etxearekin kaleratua. 2000.ean Fidel izan beharraz lana argitaratu da Literatura Unibertsala bilduman, Ibaizabalen, Antton Olanoren itzulpenarekin. Bi lan hauexek eskaintzen dizkizugu orain osorik. Obra hau lehenago bazen euskaraz, Maskarada taldeak taularatu baitzuen 1994an, Patxo Telleriaren euskarazko bertsioarekin (www.teatroa.com-en irakur daiteke).
Asko dira Oscar Wilderen lanak ingelesez sarean irakurtzeko guneak, baina guk bi eskaini nahi dizkizuegu. Lehenengoan bere lan gehienak daude; Salome falta denez, horixe bera topatuko duzue bigarrenean: