Gurutze Bidea
Iraizoz, [Polikarpo]
ASTEKO OTOITZA
Kalbario-bidea, Jesus, nai det ibilli
ta zure neke gaitzak gogoan erabilli.
Bide au odol-tantoz busti zenuen bein zuk;
negar-tantoz badere bustiko al degu guk.
Ama maite Maria, zuk egidazu lagun,
bide au alkarrekin biok egin dezagun.
Barkamendu guziak nai ditut irabazi
ta nere bekatuen alde baliarazi.
Lenengo egonaldia
JESUS PILATOREN ETXEAN
Pilatoren aurrean dago Jesus eztia,
burutik oiñetara dana zauriz josia.
Bi eskuak loturik, begiak uzkur apal,
burua ziztaturik, gorputz osoa daldal.
Obenik eztuela Pilatok ongi daki,
ta alere... gurutzean iltzeko erabaki.
Jesusek bere alde itzik eztu atera,
bere gogoz da jarri guregatik iltzera.
Jauna, damu det bekatu egiña.
Bigarren egonaidia
JESUSEK GURUTZEA JASOTZEN
Jesus onak, soiñean duela gurutzea,
orra non artean duen mendirako bidea.
Begira nola doan odola dariola,
neketan, arnas-estu, doi-doi txutik dagola.
O Jesus, zuk nai dezu gurutze ori jasan
ta gaizkille antzera gero il bereortan?
Ai, nik il bear nuke urkabe ortan, Jauna!
gaizkia nik egin det, ni nauzu obenduna!
Jauna, damu det bekatu egiña.
Irugarren egonaldia
JESUS LENENGO ALDIZ ERORTZEN
Bai, Jesus erori da txutik iraun eziñik,
gurutze astunaren azpian ler egiñik.
Eta jende tzar aiek errukirik eztute,
tiraka ta bultzara ta joka darabilte.
Zenbat izkuntza gaizto, zenbat irain itsu
zenbat birao zakar egozten or Jesusi!
Ta nik ere bekatu egin dedan guzian
ez al det bereola ibilli oin azpian?
Jauna, damu det bekatu egiña.
Laugarren egonaldia
JESUSI AMA BIDERA ATERATZEN
Mariak bere Jesus batu du or bidean
Erromako gudari eta judu artean.
Ama-Seme maiteok alkarri begiratzen,
eta bion biotzak nola diran urratzen!
Oi Ama gaixoaren atsekabe samiña!
oi, ama ikustean, Jesusen biozmiña!
Nik diet erakutsi orrenbeste oiñaze,
nik ditut biok ozpin ta beazunez ase.
Jauna, damu det bekatu egiña.
Boskarren egonaldia
JESUSI LAGUN BAT EMATEN
Beldur dira, bidean ilko ez al zaioten;
ari eusteko norbait ezarri nai zioten.
Ta bere gogoz iñork eutsi nai ezpaitzion,
bekatu egin zuten or Zireneko Simon.
Eta nik ez al diot laguntza eskaiñiko?
ez al det bide ortan arekin joan naiko?
Bai, banoa zurekin, ene Jesus maitea!
gogotik artuko det zuk eman-gurutzea.
Jauna, damu det bekatu egiña.
Seigarren egonaldia
BERONIKAK JESUSI AURPEGIA GARBITZEN
Orra Beronikaren biotz on ta ausardia:
nola txukatzen dion Jesusi aurpegia.
Baita Jesusek ere ain ekogi ordaintzen,
bere aurpegi-antza oial artan ipintzen.
Zure aurpegi ori, Jesus gozo laztana,
jar zazu bereola nere animan banoa;
Orain beti gogoan bizi-bizi zauzkadan,
gero noizpait zeruan eder ikus zauzkadan.
Jauna, damu det bekatu egiña.
Zazpigarren egonaldia
JESUS BIGARREN ALDIZ ERORTZEN
Zeru-lurrak sendorik daduzkan Jesus ori
berriz ere lurrera orra non dan erori.
Bai, nekearen nekez aozpez erori da;
borreroak eztute orain ere kupida.
An ari zaizko berriz joka, zernai esaten;
Jesusek berriz dana ain ixil eramaten.
Jauna, egin nazazu arren! zure antzeko,
zu bezain gozo, apal eta biotz oneko.
Jauna, damu det bekatu egiña.
Zortzigarren egonaldia
JESUSEK EMAKUMEAI ITZEGITEN
Emakume on batzu negarrez zijoazen;
biotza samurturik Jesusek esan zien:
«Andre onak, ez egin negar marraska nitaz,
zuetaz egin negar eta zuen umetaz.
Zugaitz eze oneri au egin badiote,
egur igar oietan zer egingo ez ote?»
Jauna, ni naiz olako zugaitz alper ustela;
ai! negar egin nai det zuk agindu bezela.
Jauna, damu det bekatu egiña.
Bederatzigarren egonaldia
JESUS IRUGARREN ALDIZ ERORTZEN
Irugarren aldiko zapalik dago Jauna;
nere bekatu-sorta bai egiaz astuna!
Ni ere bekatuan sarri erori bainaiz,
argatik jo du lurra gure Jaunak orren maiz.
Bai, nik zaitut lurrera, ene Jesus, irauli
ta nik ar bat bezela oinpean erabilli.
Jauna, orain damu det, damu det ben-benetan;
ez berriz bekaturik, ez! menderen mendetan.
Jauna, damu, det bekatu egiña.
Amargarren egonaldia
JESUSI SOIÑEKOA KENTZEN
Mendira bezain laster soiñekoak erauntzi
ta billusgorri dute Jesus gaixoa utzi.
Lengo zauri guziak orain berriz urratzen,
larrua goitik bera zerrendaka puskatzen.
An gelditu da gero dana odol bizitan,
miñez, lotsaz, billutsik ainbat jenden begitan.
Ta nik nere gorputza au onen guriki zaintzen!
nik aragi gaizto au goxatzen eta apaintzen!
Jauna, damu det bekatu egiña.
Amaikagarren egonaldia
JESUS GURUTZEAN JOSTEN
Gurutzean luzerik etzan dute indarrez,
ta esku-oiñak josi artan iltze zakarrez.
Aragia zulatu, zartara zaiñak autsi,
ezurrak karraskatu, odol-zurrusta jauzi.
Ta oiñaze oietaz gogoeta egiñez,
neri etzait biotza zeatzen damu miñez?
Eta neronek ere (nork daki zenbat aldiz!)
Jesus gurutzean det josi berriz ta berriz?
Jauna, damu det bekatu egiña.
Amargarren egonaldia
JESES GURUTZEAN ILTZEN
Orra, landatu dute gurutzea lurrean;
Jesus zintzilik dago bi gaizkillen artean.
Gurutz'ondoan Ama zutik, aiez, negarrez;
etsaiak inguruan iseka irri-parrez.
Iru orduz egon da oiñazetan biurtuz;
gero azken arnasa eman burua kurtuz.
Nigatik il zerade, oi Jesus maite ori;
nere azken orduan ai! nauzun urrikari!
Jauna, damu det bekatu egiña.
Amairugarren egonaldia
JESUSEN GORPUTZA AMAREN BESOETAN
Amak besarkan dauka Semearen gorputza,
dana odo-usturik, ondaturik, illotza.
Besarkan dauka illik bere maite-maitena,
egundaiño izan dan semerik oberena.
Ama urrikalgarri, Jesusen Ama maite,
zure miñak alako miñik ba ote daite?
Nik il dut zure Jesus, Ama maite Maria;
damu det, ai! barkatu nere gaiztakeria.
Jauna, damu det bekatu egiña.
Amalaugarren egonaldia
JESUSEN GORPUTZARI LUR EMATEN
Amari besartetik berriz kendu diote,
usain onez beterik obira daramate.
Lurpera dute Jesus, ez ordea luzeko:
laster piztuko baita geroztik ez iltzeko:
Ama or gelditu da artean bakar-bakar,
biotza estu larri, begian ainbat negar.
Ene Jesus, ni beti zuretzat bizi nadin.
betiko bizitzara piztuko bein zurekin.
Jauna, damu det bekatu egiña.
