—Irakurlearen Txokoa—

Irakurlearen txokoa

Eskutitz, galde, iruzkin eta berri

        «EUZKO GOGOA, gure aldizkarietan txapeldun, Zuk darabilguzu bai Euzkera mamitsua! Nola goraipatu daiket zure mintzo gardena? Euzkera'ren goxotasuna ta aberastasuna? Zuk txastatu eragin diguzu igaroriko urtiotan eta euskalki baten bakarrik ez, guztietan baizik.

        Zuri esker euzkaldunok gaur iñozkorik zigurren esan daikegu: Euzkera'z ibilli ezileiken gairik eztago! Guztiakaz etxekotu ba-diguzu izkuntza.

        Nimiño nabaituten naz zure goratzerako, zure edertasunak esateko, ene itzak laburregiak dotaz. Baiña gaur, euzkaldunok geure-geuria dogun zerbait darabilgu eskutartian, begiak diz-diz dagizkuelarik zure ale barri bakotxa iasoeran. Tankeraz obetua, areago barrukoz.

        Zure lanaren aundia, ene aldizkari maitia! Nabaitzeke, bere bide egokian iarten diarduzu euzkal-idazle-taldea: Batasunian, alegia. Or ibilli gera urtiak ioan urtiak etorri, batak au egin bear dugula, besteak ura, eta beltzena: beti erderaz. Egun, ostera, bide zuzena artu degu, Zu'ri eskar. Geure mintzoz ekiñaz alegintzen gera, eta osasuna dikur orain eta beti geure arazuetarako erabilli bear genduan bide au, ain ederki gure artian ikustiak. Guztiok alkarturik iarraitu bear degun bidea orixe da aurki, eta guziok alegindu bear gera gañera euzkaldun artean lei bixi bat sortzen Euzkera'z geiago irakurri, geiago idatzi ta eguraoroko eginkizunetan baliatzen batez bere. Gauz oneik esatia bakarrik, ezta itz mordo polit batzuk antolatzia baño, egin bear deguna, orixe da: egin, egin beti eta edozetan. Euzkera, orduntxe ikusiko degu azkatasun argiak ikutzen diolarik. gaizkaturik alegia.

        Euzkel aldizkari oroen lana auxe da, ta euretan gorena dan EUZKO GOGO'arena. Saiatu gaitezen ba, euzkaldun iatorrak geranok sendo lanean eta etzeratenok, ikasten, irakurten eta txarto edo ondo, egiten, batez be egiten. Euzkera eztakian batek ikastiaz ABERRI'ari egiten dautzazan mezediak!

        Aldizkari au iasoten enebalako, kezka bixi bat nuen azpaldi: Aienatu ete zan, bedarrez iantzi ete iakun ba berriz ere baratza? Azken artu nebana, Epalla-Iorralla zan da. Bai zera! Goikoa'ri eskar. zuzendu dauatiez atzeratuak eta nire pozkariak eztu amairik ixan ez mugarik mosuka on etorria eman diot. Guztiak ederrak, geroago eta ederragoak. Enoa aipatuten au edo bestia, zein atseginau iatanik, dan-danak, bata baiño bestia obeagoak diralako.

        Ludiko itxasoak ziar, etxetik urruti egon biarran samiña arintzen daust illun abar kadenak barna.

        Uiñen laztasuna biguntzen dit, eta iaio nintzan basetxe inguruetako goxaldeko garo-sunde zerukorra nabaituazi. Baiña batez be, mugarik eztuen pozez ikutzen ene biotza: «Euzkera dan ederra, maitagarria, geuria!» guzi ori idazten digu «Ager» euskaltzaleek itsaso zabaletik. Eskarrik asko gure adiskideari ta aren itz goragarriok zirikagarri izango al zazkigu, gure lanaren lanez arrainari igerika erakusten ari gerala gure buruak ematen digun goibelaldietan.

.— IBARGUTXI JAUNAREN «OTOIA» IDAZTIARI BURUZ ARGI EGIPENA.

«Batzuek ez dabe ondo artu «EUZKO-GOGOA»'ko 1957'gko. bigarren zenbakian agertu zan «OTOIA» idaztiaren iritzi edo kritika. Ibargutxi jauna zapaldu egin nai izan nebala esan dabe. Utikan arelakorik! Nire goraltze aundienak, bere, txiki geratzen dira Ibargutxi jaunak egin dauzan idazlanak goraipatzeko. Naiko dot lengoa barriz esatea «Ibargutxi jauna maisutzat artu daikee uzkurtz irakurleek». Eta gaur geiago geitzen dot: Uskurtz-irakurleek bakarrik ez, baita osterantzako irakurle ta idazleek bere, maisutzat artu daikeela, bizkaieraz beintzat», idazten digu Kerexeta lankideak.

.— Azilaren 22'gnean Xalokin gure adiskide eta euskal-idaztiaren alta ona zeruratu zitzaigun. Minbiziena deritzan gaitza zun eta iragan bospasei ilabete auetan neke min izugarriak eraman bearrez izan zan giza xoa (G.B.). Aren seme laztan eta gure adiskide kutun dan Xalokin'i atsekabean lagun egiten diogu ta gure otoitzak eskeintzen ditugu aren alta zanaren alde. Zuri ere, irakurle, Aita Guretxo bat eskatzen dizugu. Eskarrik asko.

.— Bizkarra'tar Daniel zanaren alde meza ederra atera dute Usansolo'ko ta Galdakano'ko lagunek, il onen lenengoan; Daniel zarrak euskaldun onen bideetan barna iardun baitzun bere bizitzarteko guzian, euskaldun eta fededun. Beste meza nagusi bat etxekoek aterako diote Lemoa'n il onen 22'an, eta beste bat Zornotza'ko Larra'n il onen 29'an Lemoa ta inguruetako gazte euskaltzaleek. Berriok asko poztu gaitue, Daniel euskaltzale zanak guzi ori ongi irabazia baitzun. Goian bego.

.— Araba'ko Gazteiz'tik berri onak ditugu. Bertan argitarazten dan «El Pensamiento Alavés» egunerokoak dakarrenez, datorren ilean ango «Instituto»an euskal ikastaldiak asiko dituzte. Bestalde, euskal-irratsaioak asi dituzte astean iru aldiz, astelen, asteazken eta ostiraletan, arratsaldeko sei ta erdietan. Zorionak Araba'ko euskaltzale bizkorrei.

.— Donostia'ko iesulagunak beren ikastetxe entzutetsuan euskera irakasten asi dira bertako ikasleei. Zorionak.

.— Lengoan egundoko musaldiak izan ziran mugaz ango ta emengo euskaldunen artean. Ango ordago ozenak. Ango parreak. Arratia'ko zekorra txikia baia gogorra izan arren mugaz emengoek gelditu ziran txapeldun. Zorionak guztioi. Galdu zutenak urrengoko musaldiaren zain artega ta urduri ornen daude. Gabon zarretako gaua zoragarria izango omen da muslariondako, gau osoan eguna zabaldu arte io ta ke iarduteko baitira. Non izango duten? Berak dakiten txoko batean... Ango poza ikustearren, bazter batetik begira egongo ginake.

.— Ormaetxea'tar Nikola («Orixe»)'ren Euskaltzaindian sarrera dala-ta euskal-iai bat ospatuko da Leitza'n. Goizean meza nagusia ta ondoren Euskaltzaindiaren batzarra erriko udal-etxean. Ormaetxea iaunaren itzaldia «Leitza'ko mintzo doinua» gaiari buruz izango da. Euskaltzaindiaren izenean Mitxelena iaunak egingo dio ongi-etorria. Batzarrea bukatuta gero, oturuntza. Tolosa'ko Gorriti abeslari taldeak abestuko dute ta Leitza'ko dantzariek «Ingurutxoa» aterako dute. Zorionak gure «Orixe»ri.

.— Sagartzazu («Satarka») euskal-olerkari ospatsuak olerki-idazti eder bat atera du Donostia'ko Valverde'ren irarkolean. Egunotan ipiniko dute salgai. Luzaroago iardungo dugu idazti ortaz. Bitarteañ, zorionak «Satarka»ri ta Valverde'ri.

.— San Tomasetan Donostia'n Altzaga'ren «Neskazar» ikusgarri parre-eragilea antzestuko dute.

.— Mexiko'tik Iturrioz Urizar eibartarrak auxe idazten digu: «Gutun onen bitartez nai dizut eskarron biziena agerrerazi, «Euzko-Gogoa» dala-ta. Baitare esan, ezti bitsetan ari naizala zenbaki guziok banan banan irakurriz, jorainez alare, zalu, arrapaladan, gutxigotarako ezpaitira aldizkariak dakartzin gain gaineko eliku gogamenkoiok, baitik-bat atzerrian erriminez naiztezian saminaren pean diraugunontzat, begiak aberrira tinko, luzaroegiz dijoakigun beta ustel jotzen dugula.

        Bikaina benetan zure aldizkaria, adiskide; bear-bearrekoa ere bai, gure izkuntzaren alde yaukalki utsune betegarri... Berrogeitamar urtez goitik nitun nere euskera errikoi, pardel xamarra erdi-aazturik lotsarren nenbillenian, baina erriminak arira erakarki, lotu nintzaion, nere baztertxoan bederen, euskera geitze ta apaintze arloari. Ondo dakit oraindik guzia bearrez arkitzen naizala; alare, zure aldizkari kemenduna bezain jakitun ori irakurriz aditaltzea orrenbaten aski izango zait euskaldun lez mailla egoki baten koka al izateko.» Eskarrik asko, Iturrioz adiskide orri, ta zorionak euskal-bideetan gaingora baitzoaz, idazle bezala. 1956'garren Orrila-Garagarrilari dagokion banakoan pozarren argitarazi genun zuk idatzitako «Egiazko gertaera bat» eta, aurrerantzean ere, zure idaz-lanak pozik argitara emango ditugu.