—Olerti—

Itz eta mintzo

Orixe

Egalak astinduz oillarrak yo digu. Belarrien poza!

Ogean ixilik, belarriak erne, argirañokoan.

Ixiltasuna da gogai onen ama. Noizbait, argi-xinta.

Yeiki naiz, yantzi naiz; besoak antxuma nago sapailloan.

Aralar gaiñean eguzki-dirdaia. Bazter-intxaurrean

osto aiña txori, mozkor leuden gisan, txio zurrustaka.

Aingeru-ezkila. Ordun areago dandarekin leia

i bai aiz, ni ba-nauk. Sogortu nai naute; ni, berriz, txixtuka.

Dandara berriro: Mezarako deia. Bi deiak... Bakarra...

Ordua noiz yoko yantzirik apaiza; ni barnean nago.

Belar-giro baita, mezamutillak uts, ni Meza laguntzen.

An zer egin dutan, zer entzun, zer iraul, gerorako bego.

Gosal eta xuxen, ez etxetik urrun, gaztaiñadi baten

goi aldera noa. Legun eguratsa ni yarri ta laister.

Ostoen urrungak arian arian lo-arma sartzen dit.

Lorik naiz ametsik al goxoagorik neurtitzak egiten?

Gogaia goxatuz, irakiten doi doi ari zait burua

oarkabe; bañan urren esnatzean, itzak txintxo datoz

bizar asko gabe, nik bear-neurrian lumaren ertzera.

Orduak ba-doaz: eskuak bete lan egin dut ordukoz.

Gingan eguzkia. Gaiñeko muñotik itzul egitean,

Aingeru-ezkila Lizartza'n, Orixe'n, urren Azkaraten.

Denak entzun arte bidetxurrean ni, ibil eta geldi.

Dandara bakoitzak belarri ta biotz dizkit dardaratzen.

Zer eguerdi goxo ditudan burura! Berritzen didate

oroi utsarekin orduko zirrara, legor naizanean.

Angotik ari naiz; ba-dut aski domu lendanik egiña.

Ameriketatik gogoak ara nau egaldi batean.

Eguerdi ostean kukatzen naiz, bakar, dakidan xokoan,

iru erritako ezkilen soiñua ixil auznartzera.

Ordu oro zaida nolabait berritzen. Irurak yo dute.

Dandara luzeak zintzo deitzen gaitu Kalbari gaiñera.

Ikastolan aurrak. Urren ixilaldiz, gurdi negartia.

Ixiltasun artan, basoko lo-xuxta baño biguñago.

Aren lagungarri erloiu-zintzaila arat onataka.

Eguna ba-doa, ba-dator illuna nai baño lenago.

Loti naiz, ez gautar; ixilzale, bañan ez San Anton aiña.

Ogera baño len sapaillora berriz. Ez dut ilargirik.

Izar dagon arren, illun gorotza da. Orexain erreka

xurru xurru beian. Ez da gaur entzuten ontzaren ulurik.

Ogean ixil da; ez ixil osorik. Belarrian beti

sorgin-soiñua dut. Egiz ote soiñu? Beti dit lagundu

erbeste negartiz, zeruaz, oroitzen. Oroi zait eskola,

zerbait egin eta bein batez maisuak nola nindun galdu.

Lagunak etxera, ni gela beltzean. Argizpirik ez da

iñondikan sartzen. Bañan andik laister piano-soiñua.

Arentzat itxirik ez da, bañan ezin itxi belarria.

Argia sar ezin oi dan izkutuan sartzen da mintzoa.

Ez beti. Gerta zait, ostots bildurgarriz etxekoak oro

yeiki, baña ni lo. Esan ordun neri «Mikolas» agopez;

agontzen naiz usu. Izenak zer ote? Atzarri ni beti

entzuteko; bañan entzungor besterik edozer entzunez.

Zer gerta dakiket eriotz-orduan Yainkoak izenez

deitu nazanean? Beste denetako entzungor naitela.

Ordu zoriontsu! zu zaitut nik opa adiskide deiez.

Oi zer esnatzea! Zure besoetan esnatu nadila!

Mintzo denen mintzo, Aitaren ITZA Zu, sar zakida sakon

nere belarrian. Ez dezadala nik beste zerik entzun

bizi naizan arte xoko gorde ontan ixiltasunean.

Soñu denen soiñu, Yainkoa, belarriz dezadan oiartzun.