www.armiarma.eus
idazleak eta idazlanak Herri literatura TESTUAK Corpus arakatzailea Klasikoen Gordailuari buruz



Bein da betiko
Resurreccion Maria Azkue
1890

      [liburua osorik RTF formatuan]
      [inprimitzeko bertsioa PDFn]
      [Literaturaren Zubitegia]

 

Iturria: Bein da betiko / Batxi Guzur, Resurreccion Maria Azkue (Ines Pagolaren edizioa). Euskal Editoreen Elkartea, 1986

 

  hurrengoa

        Oraintxe sei urte argitaraturiko irakurgei txiki au asko zabaldu eztalako, bigarrenez erakutsi nai dogu orri onen artean. Lekeition iazorikotzat erakutsi genduan. Onan da guzti bere ds ta ds sarriegi ez ezartearren, orri onetan oi dogun antzera bizkaitarrez, lekeitiarrez barik, berba eragingo dautsegu Txantoni ta Maripari ta beste enparau edo ganerantzekoai, mandazaiñaren aoan beren berarizko berbakunea oso osorik itxita.

        Irakurgei au iatorrizko ipuin-antzeko irakaspen baten sortu zan. Gure irakurle-artean bat baiño geiago egongo dira onetariko irakaspen edo leyendak dakiezanak.

        Bat edo battxu guri bere elitzakiguz txarto etorriko.

 

Abbadieko Antoine iaunari
 

        Buru-auste nekagarria ta garaitu-eziña izango litzakit zugan Abbadieko iakituna baiño ikusi ezik, nire gogamenak erara ta egoki adierazotea; baiña zugan Abbadieko euskalduna ta euskaldunen aitalena dakustanez gero eztaukat zeri burua ausi, zeri nekatu ta armindu bere ez. Euskaldunak gara biok. Euskaldunak euskaldunagaz iardu ta erausteko, buruan argi andirik euki ezarren, biotzeko garra dau naikoa. Biok dogu erri bat maite, erri ederra: zaarra dan aldetik, gurgarria; doaiz betea ta zintsua danetik, maitagarria. Izkera batek alkarturik gaukaz biok, geure Ama Euskal-erriaren izkerea izanaz ganera, laguntasunik ezaz sotil da etsaiz edo arerioz inguraturik estu dagoalako.

        Euskal-erriak, bizi al izateko, biotz bakar bat dauko, egiazko euskaldun guztien biotz guztiakaz egiñiko biotza. Zer balio dau, euskaldunak batuteko, Pirineoetako mendi-erreskadeak? Zulatu beie (mendean daukelako) Españiarrak eta Frantsezak menditeri latz ori; arri-ikatz-kez kedartu beiez beren erraiak, gazteluz iosi daioela arrizko azala. Zer iaritxiko dabe albo-erri gaztetxuok gure Ama zaarraren gorputza gau ta egun, oiñez ta burdiz, burdiñaz ta suz zaurituarren? Ezta asko gure Ama samurraren bizia il al izateko, beren bizkar-azurra (Pirineoetako menditeria) ta gorputza zulatutea. Euskaldun onak munduan dagozan artean, Euskal-erria ezta berez erioko, eztau ez benetako areriok ez izen utseko adiskidek il al izango.

        Euskaldun guztion anaitasuna zelanbait erakustearren, ezarri gura izan dot zure izen entzutetsua ene irakurgaitxu onen leku agirienean. Zuk modu askotara, ezin obeto ta sarri erakutsi dauskuzu Bidasoatik onanzko euskaldunoi beste alde orretakoak dauskuen maitetasuna; nik, ortikoai emendikook dautsegunaren ezaugarritzat, gaurrarte ezin ezer agertu izan dot.

        Euskaldunak: nire izen da izatetxuak ezin dabena, Aitalen baten izate ta izen onak egin bei. Batu beiz gure biotzak bein da betiko.

        Zazpi alaba galant daukaz gure Ama laztanak: Frantziari dautsela iru, Españiaren mendean lau. Zazpi aizta onek, orain legez erdal-erri bik menderatu bearrean, beste euron beste erdalerrik eurentzakotu ta bere, zazpirok biotzez da egiaz izango doguz beti bat: Euskal-erria.

Bilbon, 1892-garren urtean

 

  hurrengoa